Okan öğrencilerin konu ile ilgili ön bilgilerini ve öğrenmelerini değerlendirmede daha çok soru-cevap tekniğini kullandığını belirtmiĢtir. Okan‟a göre, soru-cevap yöntemi öğrencilerin konu ile ilgili bilgilerini belirlemede iyi bir araçtır.
“İlk başta girdik kimyasal fiziksel tepkimelerden bahsettik. Öyle bir ön
bilgilerini yokladık. Oralardan kimyasal tepkimelere geçtik. Soru cevap kullandım.” (Okan üçüncü görüĢme (ders sonrası), 15743-15897)
“... Dersin giriş kısmında ya da dersin değerlendirme kısmında son 5–10
dakikalık kısmında ya da ilk 5 dakikalık kısmında soru cevap iyi olur. Niye? Çünkü çocuğun ne kadar bildiğini ne bildiğini ya da neyi yanlış bildiğini doğru bildiğini öğretmenin kavrayabilmesi açısından soru cevap iyidir. Bir o açıdan iyidir. ... Ön bilgilerini yoklama anlamında ne kadar biliyor ne kadar bilmiyor
onları yoklama anlamında iyidir.” (Okan üçüncü görüĢme (ders sonrası), 20266-
21132)
Öğrencilerin ön bilgilerini belirlemede, Okan‟ın daha çok sorulara güvendiği anlaĢılmaktadır. Okan dersten önce öğrencilerin ön bilgilerini belirlemek için herhangi bir kavram testi uygulamamasına rağmen öğrencilerde kavram yanılgılarına rastlamadığını belirtmiĢtir. Okan öğrencilerin konu ile ilgili ön bilgi ve kavram yanılgılarını soru cevap yöntemi kullanarak belirlemiĢtir.
“Konuyu anlatmadan önce bir kavram yanılgısı testi uygulamadım. Ama
gözüme de çarpan öyle bir şey yoktu. Pek öğrencilerin kavram yanılgısı yok gibiydi. Ama şeyi ayırt edemiyorlardı. Bazen yani afallıyorlardı. Kimyasal değişim mi fiziksel değişim mi. İşte yanma tepkimesi mi değil mi. Yani bunları ayırt edemiyorlardı.” (Okan üçüncü görüĢme (ders sonrası), 12957-13272)
Okan öğrencilerin bir konuyu öğrenip öğrenmediklerini belirlemek için dersin sonunda öğrencilere sorular sorduğunu belirtmiĢtir. Okan öğrencilerin soru sorması esnasındaki bakıĢlarından öğrencilerin konuyu anlayıp anlamadıklarını büyük oranda tahmin ettiğini belirtmiĢtir. Bunun dıĢında ise Okan, öğrencilerin konu ile ilgili anlamasını dersin sonunda öğrencileri tahtaya kaldırarak soruları cevaplamasını ya da çözmesini isteyerek değerlendirdiğini belirtmiĢtir.
“Bir saatte ne anlattım örneğin. Kimyasal tepkimelerin denkleştirilmesi. Ben
ısrarla sorarım. Anlamadığınız yer var mı? Anlamadığınız yer var mı? Bazılarının anlayıp anlamadığı ortaya çıkıyor. Öğretmenlerimiz bize derdi ama nerden biliyorsun derdik. Ama öyle değilmiş. Gerçekten bakınca öğrencinin hangisinin anlayıp hangisinin anlamadığını tam bilmesem bile çoğunluk yüzde 60 – 70 kimin anlayıp kimin anlamadığını kavrayabiliyorsun. Onun haricinde de dediğim o testleri çözerken işte sen kalk dediğimde onu yapamıyorsa veya yanlış yapıyorsa demek ki anlamamıştır. Yanlış okumuştur soruyu. İşte orda hem arkadaşlarından hem de bizim katkımızla tekrar anlaması için ya konuyu tekrar anlatıyoruz ya zaten soru üzerinden birçok şeyi anlatabilirsin. Onları anlatıp o şekilde anlayıp anlamadığı ortaya çıkıyor.” (Okan üçüncü görüĢme (ders
sonrası), 17840-18641)
Okan, dersin sonunda sorduğu soruları öğrencilerin cevaplayamaması durumunda konuyu tekrar anlattığını ve bu sorularla öğrencilerin konuyu öğrenip öğrenmediklerini değerlendirdiğini belirtmiĢtir. Ayrıca Okan, ders sonunda öğrencilerin öğrenip öğrenmediklerini belirlemek için diğer konularda olduğu gibi konuyla ilgili test uyguladığını belirtmiĢtir. Öğrencilerin testte yer alan sorulara verdikleri cevaplar neticesinde öğrencilerin konuyu öğrenip öğrenmediklerini belirlediğini ve böylece test soruları üzerinden konuyu tekrar anlatarak sorular üzerinden öğrencilerin öğrenmelerini değerlendirdiğini belirtmiĢtir.
“Kursta test aldırdım sene başında. Testleri çocuklardan topladım mesela. İşte
ne isledik kimyasal tepkime. O günün kimyasal tepkime testlerini alıp zaten bende durur. Sınıfta söz almayan kimse kalmaz. Öyle bir sistem oturttum. İşte o 2 saatte test çözüyorduk. Bazen sırasıyla, bazen ben seçerek, bazen liste sırasından. Bazen sırasıyla gidiyorsun çocuklar diger soruyu kontrol etmiyorlar. Kendilerine hangi soru gelecekse ona konsantre oluyorlar. Bazen çarplazlama onların bilmediği. Testleri çözerek çocukların öğrenip öğrenmediğini eğer öğrenmedilerse kursta anlamadıkları konuyu tekrar anlatıp ya da bir soru üzerinde nerdeyse konuşuyorsun konuyu tekrar etmiş gibi oluyorsun. Öyle soru üzerinde yani çocukların öğrenip öğrenmediğini.” (Okan üçüncü görüĢme (ders
sonrası), 16596-17328)
Dersin sonundaki test sorularına ek olarak, Okan genel anlamda öğrencilerin konu ile ilgili anlamalarını değerlendirmede yazılı sorularını kullandığını belirtmiĢtir. Okan, yazılılarda klasik, doğru-yanlıĢ, boĢluk doldurma ve çoktan seçmeli soruları içeren farklı soru türlerini kullanarak öğrencilerin de konu ile ilgili öğrenmelerini değerlendirdiğini belirtmiĢtir.
“Yazılı sorularını da herkese hitap etsin diye doğru yanlış, boşluk doldurma,
eşleştirme, test, klasik. Her yazılımda klasik sorarım. Çoğunluk testten oluşur ama eşleştirme bazı yazılılarda bulmaca sordum. Yani bütün herkese hitap edecek. Onlar içinde iyi oluyor. Herkese hitap ediyor.” (Okan üçüncü görüĢme
(ders sonrası), 17456-17792)
Okan, öğrencilerin konu ile ilgili ön bilgileri ve öğrenmelerini belirlemede daha çok soruları kullandığını belirtmiĢtir. Dersin sonundaki öğrenci öğrenmelerini değerlendirmek için de test sorularını kullandığını belirtmiĢtir. Ayrıca Okan yazılı
sorularını da kullanarak öğrencilerin konuyu ne kadar öğrendiklerini değerlendirdiğini belirtmiĢtir.
4.1.6. Müfredat Bilgisi
Okan, kimyasal tepkimeler konusuna baĢlarken fiziksel ve kimyasal değiĢime değinmiĢ ve buradan yola çıkarak konuya geçiĢ yapmıĢtır. Okan, bunu yapmadaki amacının, öğrencilerin altı ve yedinci sınıfta öğrendiği bilgileri hatırlatmak ve böylelikle fiziksel ve kimyasal değiĢimi kimyasal tepkimelerle iliĢkilendirmek olduğunu belirtmiĢtir.
“Fiziksel değişim kimyasal değişimi ayırt ettikten sonra kimyasal değişimden
bahsettik. Kimyasal değişimde ne olduğunu çocuklar daha önceki kendi bilgileriyle söyledi. Kimyasal değişimden yola çıkarak kimyasal değişimin nasıl olduğunu söyledik ve buradan kimyasal tepkimelera geçiş yaptık.” (Okan,
üçüncü görüĢme (ders sonrası), 179-468)
Okan kimyasal tepkimelerle ilgili, tepkimeleri denkleĢtirmede atom sayısı ve çeĢidini birbirinden ayırt etmenin sınavlarda sorulduğu için önemli olduğunu ve bu nedenle üzerinde durduğunu belirtmiĢtir.
“Özellikle kimyasal tepkimeleri denkleştirmede atom sayısını ve çeşidini
birbirinden ayırt etmede çünkü vurguluyorum sürekli bu karşımıza geliyor. Ders kitaplarında veriyor tepkimeyi basit bir bileşiği kaç tane atom var, kaç çeşit atom var. Böyle şeyler soruyor.” (Okan, üçüncü görüĢme (ders sonrası), 11694-
11954)
Ayrıca Okan, konu ile ilgili müfredatı takip ettiğini ve müfredatın kendisini yönlendirdiğini belirtmiĢtir.
“Zaten öğretmen kılavuz kitabında ne yapmamız gerektiğini yönlendiriyor.” (Okan, üçüncü görüĢme (ders sonrası), 7519-7591)