• Sonuç bulunamadı

4.2. Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Pedagojik Bilgilerine İlişkin Bulgular ve

4.2.1. Öğretmen Adayı 1 ile İlgili Bulgular ve Yorum

Ö.A.1 öğrenmeyi tanımlarken ezberlenmiş teknik kelimeler kullanmamış olup daha çok hayatına geçirebilmeyi vurgulamıştır. Öğrenmenin aslında ne olduğunu kendisi de tam olarak bilmemektedir.

“Öğrenme ee bir dersi mi diyeyim aslında hayata dair dersi hem teorik bilmeli, hem de hayatı anlayabilecek şekilde hani sadece ders olarak değil de hayatıyla

ilişkilendirerek özellikle fen bilgisi için konuşuyorum, öğrenilmesi eee  nasıl

söylesem. Hem ders olarak hem de hayatı olarak öğrencinin bir şeyler, hayata dair bir şeyler alması diyeyim.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1 etkili bir fen ve teknoloji öğretmeninin, öğrencilerine daha çok öğrendiklerini hayatlarına uygulayabilmeyi öğretmesi gerektiğini düşünmektedir. Öğrenmenin kalıcılığının günlük hayatla ilişkilendirme düzeyi ile alakalı olduğuna inanmaktadır.

“Iıı... Kesinlikle bir kere hayata dair bir şeyler öğretmeli çocuklara diye düşünüyorum. Sadece bizim şuanda ki gibi, ben kendi arkadaşlarımda da konuştuğumuzda teorik olmamalı. Kesinlikle yani hayata dair bir şeyler öğretmeli, hayatın içinden onlara bir şeyler daha öğretirse çok daha kalıcı olacağını düşünüyorum çocuklar için.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Kendisinin ise henüz bu donanıma sahip olmadığını, sınava çalıştığı için buna zaman ayıramadığını ama öğretmen olduğunda yapabileceğini düşünmektedir.

“İlişkilendirebilme… aa açıkçası ben 2. ve 3. Sınıfta ee özellikle buna bayağı kafa yormuştum. Sonuçta bir ders görüyorsunuz onu diğerleri ile ilişkilendirdiğinde daha fazla akılda kalıcı oluyor açıkçası. Ama ben yine de bunda çok başarılı olduğumu söyleyemem tabii. Çünkü eee fizik, kimya, biyoloji zaten bambaşka 3 şey, farklılar…” (1. Görüşme 1. bölüm)

“Şu an çok çok donanımlı olduğumu düşünmüyorum açıkçası. Bu sene için özellikle. Ama olabileceğimi düşünüyorum. Şu an 1 ile 10 arası verirsek 5 falan diyebiliriz.” (1. Görüşme 1. bölüm)

“…Eksiklik şuan yoğunluktan kaynaklanıyor açıkçası. Hani ama ben iyi bir eğitim aldığımı düşünüyorum. Ee bunu sadece teorik değil de, günlük hayata da

93

yansıtabileceğimi düşünüyorum. Biraz daha üzerine gidersem olacaktır.” (1. Görüşme 1. bölüm)

İyi bir fen ve teknoloji öğretmeni ne tür bilgilere sahip olması gerektiği sorulduğunda aklına sadece alan bilgisi gelmektedir.

“Bilgi deyince alanına alan bilgisi olarak hâkim olması gerektiğini anlıyorum. Eee fizik, kimya, biyolojinin tabii temelini bilmeli bence. Hani temel olarak neyin nereden geldiğini mantığını kavramak diye düşünüyorum.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1 iyi bir fen ve teknoloji sınıfının sahip olması gereken özellikler arasında teknolojik donanımı da saymıştır. Ancak hayalinde bile şu anda birçok okulda olabilecek klasik bir sınıf varken, interaktif bir sınıf yoktur.

“U düzeni olmalı bir kere. Ee teknolojik donanımda olmalı… İşte bilgisayar destekli olmalı, projeksiyon olmalı... Bir tane bilgisayar o da öğretmenin kullandığı sonra projeksiyon. “ (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1’in şu anda uygulanan fen ve teknoloji öğretim programındaki değişikliği duyduğunu söylemesine rağmen değişiklikler hakkında genel de olsa bilgi sahibi olmadığı görülmüştür. Eski programın tamamen değiştiğini ve tüm sınıf düzeylerinde aynı anda uygulanmaya başlandığını düşünmektedir. Programın yapılandırmacılığı ve öğrenci merkezli olmayı esas aldığı dışında, program hakkında bilgi sahibi değildir.

“En son geçen sene bir farklı bir müfredat yayınlandı diye biliyorum ama tam incelemedim.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Yeni program (2013) eski programının (2006) revize edilmiş hali olup bazı kazanımlar çıkarılıp, bazı kazanımların verildiği sınıf düzeyi değiştirilmiştir. Ö.A.1’in programın öğrenme alanları ve üniteleri hakkında bilgi sahibi olmadığı görülmüştür. Ayrıca Elektrostatik kazanımlarının eski ve yeni programda verildiği sınıf düzeyi hakkında da bilgi sahibi değildir.

“O konuda bir bilgim yok maalesef. Bakmadım” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1 öğretim stratejisi, yöntem ve teknik bilgisi bakımından başlangıçta kendine güvenmektedir. Ancak çok fazla dediği halde sayamamıştır. Aynı zamanda bunların hangisi strateji hangisi teknik ya da hangisi yöntem bunun ayırımını yapamamaktadır. Çünkü strateji, yöntem ve teknik arasındaki genel farkları bilmemektedir.

“Eee bayağı birçok var hepsini sayayım mı?” (1. Görüşme 1. bölüm)

“Mesela aktif öğrenme var. Sunuş, buluş, araştırma, ee proje fen bilgisinde önemli. Daha sonra 5e’yi kullanıyoruz zaten hep 5e, 7e. Daha sonra daha birçok var yani. Tartışma var...” (1. Görüşme 1. bölüm)

94

“…Ee buluş ee sunuş ve araştırma aa bunlar stratejiler. Daha sonra aktif öğrenme, tartışma bunlar… Hocam şimdi tam net gelmiyor aklıma... Iııı ya bunlarda yöntem… Şuanda aklıma gelmedi.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1 ders anlatımı sırasında elektrostatik konularının en iyi proje yöntemi ile anlatılabileceğini savunmuştur. Öğretmen olduğunda öğrenci merkezli yöntem seçeceğini belirtmiştir. Fen ve teknoloji dersinde en etkili olanın proje yöntemi olduğunu savunmaktadır. Ancak çalışma sırasında ders anlatırken sunuş yoluyla ders anlatmıştır.

“Ee elektrostatik konusunda da ee elektroskop yapımı mesela yapılabilir. Proje yöntemi... “ (1. Görüşme 1. bölüm)

“Ee 5e kullanıyoruz. Özellikle öğrencilere sınıfta ders anlatırken, daha sonra proje yöntemi kullanabiliriz. Araştırma işte araştırma yöntemini de kullanabiliriz. En etkilisi proje yöntemi kesinlikle.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1 şimdiye kadar hep öğretmenlerinin öğrenci merkezli yöntemler seçtiğini söylemiştir. Yaşadığı öğrencilik deneyimlerinden dolayı pedagojik bilginin ne kadar önemli olduğunun farkındadır.

“Ee öğretmenlerim şimdiye kadar maalesef sunuş kullandılar genelde...” (1. Görüşme 1. bölüm)

“Ee fizik hocamız genelde başarılı bir hocaydı ama öğretmenin bilmesi ve anlatması açısından çok büyük farklılıklar olduğunu düşünüyorum. Ee bilen biri çok bilgili olabilir ama bunu öğrenciye aktarması çok başka bir şey bence. Fizik hocamız çok başarılıydı. Alanında çok başarılı bir insandı. Ama bize aktaramıyordu. O yüzden biraz sıkıntı çektik onda. Kimya, kimyacımız iyiydi. Hani kimyayı genelde zaten fizik, kimya, biyoloji arasında biraz daha az uğraş verirsem bile başarılı olabileceğim bir ders olarak görüyorum. Ee o yüzden kimyacımız iyiydi. Bir problemde yaşamadık. Güzelde anlatıyordu. O da problemler çözdürürdü. Deney yine yapmadık. Ee biyolojide ee biyolojinin temelini hiç alamadım ben hocamızdan dolayı. Bunu nedeni anlatım yöntemi oldu… Fiziğin üzerine de kendin çalışırsan yapamazsın ama fizikte dediğim gibi bir hocam vardı. Onunla daha da takviye ettim. Onunla biraz temel oluşturdum ama biyolojide üniversiteye girene kadar bir temel oluşturamadım maalesef. Üniversitede oluşturdum. Çünkü hocamız sunuş yoluyla anlatıyordu hep ondan kaynaklı.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1’in ölçme değerlendirme yöntem ve tekniği dendiğinde önce alternatif öğretim teknikleri aklına gelmektedir.

“Teknikler... Tekniklerde mesela ee tartışma yöntemi genelde işte panel, münazara gibi gerçi bunlar genelde sözel dersler için geçerli. İşte panel, münazara, daha sonra kartopu, şey aktif öğrenmede kartopu, akvaryum gibi işte ımmm bunlar var.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Sonra hata yaptığını anlayıp ölçme değerlendirme ile öğretim tekniğini birbirinden ayırabilmiştir.

95

“He ölçme değerlendirme tekniklerinde aıı ya şuan aklıma gelmiyor ama ölçme değerlendirme tabii farklı bir şey. Öğrenci değerlendirmek açısından biraz önce öğretim yöntem tekniklerini söyledim bende. Şuan aklıma gelmiyor.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Daha sonra bağıl ve mutlak değerlendirme, ancak çoktan seçmeli test dedikten sonra ölçme değerlendirme tekniklerini hatırladığı görülmektedir. Ancak klasik yöntemlerden sadece birkaçını hatırlayabilmiş olması ve alternatif yöntemlerden hiç bahsetmemiş olması düşündürücüdür.

“Yani mesela bağıl değerlendirme, mutlak değerlendirme bunlar vardı.” (1. Görüşme 1. bölüm)

“Heee tamam. Şimdi hatırladım. Ee sadece çoktan seçmeli veya doğru yanlış ıı yaparsak ee ölçme hatası meydana geliyor. O yüzden çoktan seçmeli ee çoktan seçmeli ve etkili cevap şeklinde, açık uçlu sorular ve doğru yanlış hepsini beraber yapabilirim.” (1. Görüşme 1. bölüm)

Ö.A.1’in pedagojik bilgisini değerlendirirken hazırladığı ders planı da incelenmiştir. Ders planı hazırlanan değerlendirme formuna göre değerlendirilmiştir. Ö.A.1’in ders planını 5E modeline göre yapılandırmaya çalışsa da bunu başaramadığı görülmüştür. Ö.A.1’in hazırladığı ders planının değerlendirilmesi Tablo 4.1’de gösterilmiştir.

Tablo 4 . 1 Ö.A.1’in Hazırladığı Ders Planının Değerlendirilmesi Ö.A.1’in Hazırladığı Ders Planının Değerlendirilmesi

Ye terli Ek sik Ye ters iz

1. Ders planı formunu eksiksiz doldurabilme X

2. Dersin amacını belirleme X

3. Kazanımları açıklama X

4. Dersin anahtar kavramlarını açıklama X

5. Derste kullanılacak araç-gereçleri belirleme X

6. Teknolojiyi dersin bölümlerine adapte etme X

7. Derste kullanılacak eğitim teknolojilerini belirleme X

8. Kazanımları yerine getirebilecek öğretim, yöntem, teknik ve strateji belirleme X

9. Anahtar kavramları açıklamada ders kitabı dışında farklı kaynaklardan yararlanabilme X

10. Dersin hazırlık kısmında öğrencilerin dikkatini nasıl çekeceğini belirleme X

11. Dersin sunuş kısmında günlük hayattan örnekler verebilme X

12. Dersin sunuş kısmında öğrencilere yöneltilebilecek soruları ve olası çözüm yollarını analiz edebilme

X

13. Dersin uygulama kısmında etkinliklerin nasıl yapılacağını açıklama X

14. Kullanılacak eğitim teknolojilerinin dersin hangi aşamasında, ne kadar, nasıl ve hangi amaçla

kullanılacağını açıklama X

15. Öğretim sırasında öğrenciler tarafından zorlanılacak ya da yanlış anlaşılabilecek kavramları

belirleme ve açıklama X

16. Öğretim sırasında öğrenciler tarafından zorlanılacak ya da yanlış anlaşılabilecek kavram

yanılgılarını gidermede neler yapılabileceğini açıklama X 17. Öğrencilerin anlama düzeylerini nasıl teknoloji ile değerlendireceğini açıklama X

18. Değerlendirmede kullanılacak soruları kazanımlara ve öğrenci seviyesine uygun belirleyebilme X

19. Öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları dikkate alabilme X

20. Planın uygulanabilirliği X

96

Ö.A.1’in ders planını 5E modeline göre yapılandırmaya çalışsa da bunu başaramadığı görülmüştür. Hazırladığı planda iki ders saati için oldukça fazla kazanıma yer vermiştir. Ders anlatımı sırasında plana uymadığı ve belirlediği kazanımları yetiştiremediği tespit edilmiştir. Hazırladığı ders planının ise orta düzeyde olduğu söylenebilir (6x2+15x1=27 puan)

Gerçek bir sınıf ortamında ders anlattıktan sonra kendi performansını değerlendirirken sorulan sorulara vermesi gereken cevap stillerini gördüğünü, ders anlatırken kendine güvensiz davrandığını, ilginç sorulara karşı özellikle daha donanımlı olması gerektiğini gördüğünü söylemiştir. Ve her şeye rağmen anlattıklarını öğrenen birilerinin olmasının güzel bir duygu olduğunu belirtmiştir. Zayıf yönlerini sıralarken ise daha nitelikli bir sunu hazırlayıp, öğrenci seviyesine uygun animasyon ve simülasyonla çoğaltabileceğini, sorulan sorulara daha özgüvenli cevap verip, alıştırma yaptırabileceğini belirtmiştir.

“EBA’ dan daha görsel, daha seviyeye uygun animasyonlar bulurdum.” (ders anlatımı öz-değerlendirme formu)

Sonuç olarak Ö.A.1’in ders anlatımı sırasında yapılan gözlemlerden de yola çıkarak ders süresine göre kazanımları tespit edemediği, konunun önceki ve sonraki sınıflarda verilen kazanımlardan haberdar olmadığı, açıklamalar yaparken sınıf düzeyinin üzerinde kavramlar kullandığı, konu alanı hakkında öğrencilerin olası kavram yanılgılarını dikkate almadığı, programın öğrenme alanlarını bilmediği, öğretim yöntem ve teknik bilgisi ile ölçme değerlendirme bilgisinin yetersiz olduğu düşünüldüğünde Ö.A.1’in pedagojik bilgisinin düşük seviyede olduğu tespit edilmiştir.