Öğrencilerin Şiddet Eğilimleri ile Sosyal Sermaye Düzeyleri Korelasyonu…136

(ilişki) var olup olmadığı bu araştırmanın ana problem cümlesidir. Ana problem cümlesine dayalı olarak, “ 𝑯_𝟏: Öğrencilerin sosyal sermaye düzeyi ile şiddet eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki vardır.” hipotezi araştırmanın ana denencesi (hipotezi) olmuştur. Tablo 27’de verilen şiddet eğilimleri düzeyi ve Tablo 28’de verilen sosyal sermaye düzeyi arasındaki ilişkinin var olup olmadığı saptamak amacıyla öncelikle uygulanan dağılımın normalliği saptanmıştır. Kolmogorov Smirnov testi sonuçlarına göre ilişkisi incelenecek olan hiçbir puanın normal dağılım göstermediği belirlemiştir. Normal olmayan dağılım bulgusu doğrultusunda puanlar arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson Korelasyon testi yerine Sperman Brown Rho korelasyon katsayısı hesaplanmıştır.

Tablo 29: Sosyal Sermaye Düzeyi Toplam ve Alt Boyutları ile Şiddet Eğilimleri Toplam Puanlarına İlişkin Normallik Testi

Puan

Kolmogorov-Smirnova

İstatistiksel değer Serbestlik derecesi p Şiddet Ölçeği ortalama

puanı ^{,069 2550 ,000*}

İyi Ebeveyn İlişkisi alt

boyutu ortalama puanı ^{,120 2550 ,000*}

Arkadaştan Yardım İsteme alt boyutu ortalama puanı

,120 2550 ,000* Sosyal Problemlere

Duyarlılık alt boyutu ortalama puanı

,055 2550 ,000* Öğretmenden Yardım

İsteme alt boyutu ortalama puanı

,082 2550 ,000* Sosyal Sermaye Ölçeği

Ortalama Puanı ^{,020 2550 ,019*}

p<.05

Araştırmaya katılan öğrencilerden elde edilen şiddet – sosyal sermaye ölçeği toplam puanları ve şiddet – sosyal sermaye ölçeği alt boyutları arasındaki ilişkinin belirlenme sürecinde öncelikli olarak tüm puanların normallik incelemeleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan normallik incelemelerinde kullanılan Kolmogorov Smirnov testi sonuçları

137

Tablo 29’da verilmiştir. Tablo 29’da verilen Kolmogorov Smirnov testi sonuçlarına göre ilişkisi incelenecek olan hiçbir puanın normal dağılım göstermediği belirlenmiştir. Bu bulgu doğrultusunda puanlar arasındaki ilişkinin incelenmesi için Sperman Brown Rho korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Bu korelasyon katsayısını ilişkin bulgular Tablo 30’da gösterilmiştir.

Tablo 30: Öğrencilerin Sosyal Sermaye Düzeyleri ve Şiddet Eğilimleri Korelasyon Analizi Puan Değer 1 2 3 4 5 6 Şiddet Ölçeği Ortalama Puanı (1) Korelasyon katsayısı ^1,000 p

İyi Ebeveyn İlişkisi alt boyutu ortalama puanı (2)

Korelasyon

katsayısı ^{-,367* 1,000} p ,001

Arkadaştan Yardım İsteme alt boyutu ortalama puanı(3)

Korelasyon

katsayısı ^{,250* ,288* 1,000} p ,011 ,000

Sosyal Problemlere Duyarlılık alt boyutu ortalama puanı (4)

Korelasyon

katsayısı ^{,096* ,375* ,493* 1,000} p ,000 ,000 ,000

Öğretmenden Yardım İsteme alt boyutu ortalama puanı (5)

Korelasyon

katsayısı ^{-,251* ,357* ,401* ,398* 1,000} p ,010 ,000 ,000 ,000

Sosyal Sermaye Ölçeği Ortalama Puanı (6)

Korelasyon

katsayısı ^{-,324* ,655* ,742* ,739* ,764* 1,000} p ,000 0,000 0,000 0,000 0,000

p<.05; *anlamlı bir ilişki vardır.

Tablo 30’a göre Şiddet Eğilimleri ile Sosyal Sermaye Düzeyi arasında negatif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bu bulguya göre, araştırmanın ana denencesi (hipotezi) olan, “𝑯_𝟏: Öğrencilerin sosyal sermaye düzeyi ile şiddet eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki vardır.” hipotezi sınanmış ve doğrulanmıştır.

-,324 değeri orta düzeyde bir anlamlılık ilişkisi kurmakta, negatif yön ise ele alınan puanlardan birinin düşmesinin diğerinin yükselmesi ilişkisini kurduğunu belirtmektedir. Buna göre “Şiddet eğilimi arttıkça sosyal sermaye düzeyi düşmekte veya sosyal sermaye düzeyi arttıkça şiddet eğilimi düşmektedir.” denilebilir.

Tablo 30’da sonuçları sunulan korelasyon analizi sonuçları, Şiddet Ölçeği ile İyi Ebeveyn İlişkisi alt boyutu arasında orta düzeyde ve Öğretmenden Yardım İsteme alt

138

boyutu arasında düşük düzeyde negatif ilişki, Arkadaştan Yardım İsteme, Sosyal Problemlere Duyarlılık alt boyutlarında düşük düzeyde pozitif ilişki olduğunu göstermektedir. Bu değişkenler arasındaki ilişkilerden Şiddet Eğilimleri ile Arkadaştan Yardım İsteme, Şiddet Eğilimleri ile Sosyal Olaylara Duyarlılık ve Şiddet Eğilimleri ile Öğretmenden Yardım İsteme alt boyutları arasındaki korelasyon (ilişki) anlamlı bulunmuş olup düşük düzeyde ilişki saptanmıştır. Şiddet Eğilimleri ile İyi Ebeveyn İlişkisi alt boyutu arasında orta düzeyde anlamlı bir korelasyon saptanmıştır. Ayrıca Şiddet Eğilimleri ile Sosyal Sermaye puanları arasındaki ilişki negatif yönlü olmasının yanında Şiddet Eğilimleri – Arkadaştan Yardım İsteme, Şiddet Eğilimleri – Sosyal Problemlere Duyarlılık alt boyutları arasındaki ilişkiler pozitif yönlü iken, Şiddet Eğilimleri – Öğretmen Yardım İsteme ve Şiddet Eğilimleri – İyi Ebeveyn İlişkileri alt boyutları arasındaki ilişkiler ise negatif yönlüdür.

Bunun yanı sıra sosyal sermaye ölçeği ile ölçeğin alt boyutları arasındaki ilişkilerin tümünün orta düzeyde pozitif yönlü ve anlamlı olduğu belirlenmiştir. Alt boyutlar arasındaki korelasyon katsayıları +,288 ile +,493 arasında değişmektedir. Sosyal sermaye alt ölçeği ile alt boyut puanları arasındaki ilişkilerin ise +,655 ile +,764 arasında değişen pozitif yönlü ve anlamlı olduğu tespit edilmiştir. İyi ebeveyn olma alt boyutu ve sosyal sermaye ölçeği toplam puanları arasındaki ilişki orta düzeydedir. (r=,655; p<,05). Diğer alt boyutlar ve sosyal sermaye ölçeği toplam puanları arasındaki ilişkiler ise yüksek düzeydedir. Pozitif yönlü ilişkiler, ele alınan iki puanın birlikte arttığını/azaldığını; negatif yönlü ilişkiler ise ele alınan puanlardaki artış veya azalış yönünün ters olduğunu göstermektedir. Öte yandan korelasyon katsayısı 1’e yaklaştıkça yüksek düzey, 0’a yaklaştıkça ise düşük düzey ilişkiye işaret etmektedir (Büyüköztürk, 2010, 32).

2.6. Okullarda (Örgütsel) Sosyal Sermaye Düzeyi

Araştırmanın denencelerinden biri de eğitim örgütlerinin sosyal sermaye düzeylerinin yüksek olacağıdır. Eğitim örgütlerinin sosyal sermaye düzeyleri öğretmenlere uygulanan anket kullanılarak ölçülmeye çalışılmıştır.

139

Tablo 31: Örgütsel Sosyal Sermaye Düzeyi

Sosyal Sermaye Düzeyi Ortalama

3,64 Yüksek

Tablo 31’e göre örgütsel sosyal sermaye düzeyi “Yüksek” olarak gerçekleşmiştir. “𝑯_𝟒 Eğitim örgütlerinin sosyal sermaye düzeyi yüksektir.” hipotezi de sınanmış ve doğrulanmıştır. Alt boyutlar açısından ise sosyal sermaye düzeyleri aşağıdaki şekilde saptanmıştır. Buna göre:

Tablo 32: Alt Boyutlar Açısından Sosyal Sermaye Düzeyleri

Alt Boyutlar Ortalama Puan Değerlendirme

Örgütsel Bağlılık 3,50 Yüksek

İletişim-Sosyal Etkileşim 3,49 Yüksek

İşbirliği-Sosyal Ağlar ve Katılım 3,44 Yüksek

Güven 3,77 Yüksek

Farklılıklara Tolerans ve Normları Paylaşım 3,99 Yüksek

Ortalama 3.64 Yüksek

Tablo 32’de sosyal sermaye düzeyi alt boyutlar açısından incelendiğinde, tüm alt boyutların “Yüksek“ düzeyde gerçekleştiği görülmektedir. En yüksek sosyal sermaye “Farklılıklara Tolerans ve Normları Paylaşım“ alt boyutunda gerçekleşirken, en düşük sosyal sermaye düzeyi ise “İletişim, Sosyal Ağlar ve Katılım“ alt boyutunda gerçekleşmiştir.