Çalışmamızın amacı psikotik bozukluk tanısı ile izlenen hastalarda saldırgan tutum ve davranışlar ile bir sosyal biliş becerisi olan emosyon tanıma arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.
KATILMA KOŞULLARI NEDİR?
Bu çalışmaya dahil edilebilmeniz için 19-55 yaşları arasında olmanız yeterlidir. Hasta grubu için aranan koşul psikotik bozukluk tanısının olması ve o anda hastanede yatarak tedavi görüyor olmaktır. Bu çalışmaya davet edilmeniz sizde bu şartın karşıladığınızı göstermektedir. Çalışmanın kontrol grubu olan sağlıklı kontrol grubu için ise yine 19-55 yaş arasında olmanız ve herhangi bir psikiyatrik hastalığınızın olmaması gerekmektedir.
NASIL BİR UYGULAMA YAPILACAKTIR?
Bu çalışmaya katılımınızda hasta grubu için toplam 2 görüşme yapılacaktır. Her bir görüşme iki aşamadan oluşmaktadır. İlk görüşmede önce doktorunuz sizin ile yaklaşık 2 saat süren bir görüşme yapacaktır. Bu görüşmede size ruhsal durumunuza dair birtakım sorular sorulacak ve ruhsal durumunuz ile ilgili bazı ölçek formlarını doldurmanız istenecektir. Daha sonrasında ise yaklaşık 20 dakika sürecek olan birbirinin benzeri iki psikolojik test uygulanacaktır. Yaklaşık 5 dakika sürecek ilk testte bilgisayar ekranından birtakım yüz fotoğrafları gösterilecektir. Bu fotoğraflardaki yüzlerde üzüntü, tiksinti, korku, öfke, mutlu, şaşkın ve nötr ifadeler bulunacaktır. Bilgisayar ekranının üst bölümünde görünen fotoğraftaki yüz ifadesinin bu fotoğrafın hemen altında yer alan iki fotoğraftaki yüz ifadesinden hangisiyle benzerlik gösterdiği sorulacaktır. Yaklaşık 10-15 dakika sürecek ikinci testte ise bilgisayar ekranında görünecek fotoğraflardaki yüz ifadelerinin fotoğrafların yanında yer alan ifade seçenekleri içinden tanımlamanız istenecektir. İkinci görüşme taburculuğunuzdan sonra iki hafta içerisinde yapılacaktır ve ilk görüşme ile benzer aşamalardan oluşmaktadır.
Bu çalışmaya kontrol grubu olarak katılmanız durumunda için de bir görüşme yapılacaktır. Görüşme iki aşamadan oluşmaktadır. Önce doktorunuz ile yaklaşık 2 saat süren bir görüşme yapılacaktır. Bu görüşmede size ruhsal durumunuza dair birtakım sorular sorulacak ve ruhsal durumunuz ile ilgili bazı ölçek formlarını doldurmanız istenecektir. Daha sonrasında ise yaklaşık yarım saat sürecek olan birbirinin benzeri iki psikolojik test uygulanacaktır. Yaklaşık 5 dakika sürecek ilk testte bilgisayar ekranından birtakım yüz fotoğrafları gösterilecektir. Bu
LÜTFEN DİKKATLİCE OKUYUNUZ !!!
Bu çalışmaya katılmak üzere davet edilmiş bulunmaktasınız. Bu çalışmada yer almayı kabul etmeden önce çalışmanın ne amaçla yapılmak istendiğini anlamanız ve kararınızı bu bilgilendirme sonrası özgürce vermeniz gerekmektedir. Size özel hazırlanmış bu bilgilendirmeyi lütfen dikkatlice okuyunuz, sorularınıza açık yanıtlar isteyiniz.
EK 1: Aydınlatılmış Onam Formu
103
fotoğraflardaki yüzlerde üzüntü, tiksinti, korku, öfke, mutlu, şaşkın ve nötr ifadeler bulunacaktır. Bilgisayar ekranının üst bölümünde görünen fotoğraftaki yüz ifadesinin bu fotoğrafın hemen altında yer alan iki fotoğraftaki yüz ifadesinden hangisiyle benzerlik gösterdiği sorulacaktır. Yaklaşık 10-15 dakika sürecek ikinci testte ise bilgisayar ekranında görünecek fotoğraflardaki yüz ifadelerinin fotoğrafların yanında yer alan ifade seçenekleri içinden tanımlamanız istenecektir.
Bu çalışma esnasında size herhangi bir bedensel girişim (muayene, kan alma, ilaç verme vb.) kesinlikle uygulanmayacaktır.
SORUMLULUKLARIM NEDİR?
Araştırma ile ilgili olarak araştırma değerlendirme görüşmesine gelmek ve araştırma deneyine katılmak sizin sorumluluklarınızdır. Bu koşullara uymadığınız durumlarda araştırıcı sizi uygulama dışı bırakabilme yetkisine sahiptir.
KATILIMCI SAYISI NEDİR?
Araştırmada yer alacak gönüllülerin sayısı 80 (seksen)‘ dir. Kırk (40) adet şizofreni hastası, 40 adet de herhangi bir ruhsal hastalığı olmayan kontrol grubu gönüllüsü alınacaktır.
KATILIMIM NE KADAR SÜRECEKTİR?
Hasta grubunda bu araştırma için ilk görüşme hastanede yatışınız esnasında yapılacak ve
görüşme sonrasında 3 gün içinde emosyon tanıma testleri uygulanacaktır. İlk görüşme için öngörülen süre yaklaşık 2-3 saattir. Araştırma için yapılacak 2. görüşme taburculuğunuzdan sonra iki hafta içinde yapılacaktır ve aynı gün içinde emosyon tanıma testleri uygulanacaktır. İkinci görüşme için öngörülen süre yaklaşık iki saattir
Kontrol grubu için sadece bir defa görüşmeye gelmeniz yeterlidir. Bu araştırmada yer
almanız için öngörülen süre yaklaşık 2-3 saattir
ÇALIŞMAYA KATILMA İLE BEKLENEN OLASI RİSKLER NEDİR?
Bu araştırma ile ilgili beklenen herhangi bir risk bulunmamaktadır.
HANGİ KOŞULLARDA ARAŞTIRMA DIŞI BIRAKILABİLİRİM?
Teşhis koymaya ve değerlendirmeye yönelik yapılan görüşmeden sonra doktorunuz bu araştırma için uygun kriterlere sahip olmadığınızı belirlerse sizi çalışmaya almayabilir.
EK 1: Aydınlatılmış Onam Formu
104
Araştırma ile ilintili herhangi bir beklenmedik durumda, araştırma hakkında ek bilgiler almak için ya da çalışma ile ilgili herhangi bir sorun, istenmeyen etki ya da diğer rahatsızlıklarınız için 0-232-3903401 no.lu telefondan Dr. Seval Taşpınar’a başvurabilirsiniz.
ÇALIŞMA KAPSAMINDAKİ GİDERLER KARŞILANACAK MIDIR?
Bu çalışma kapsamında herhangi bir gideriniz olmayacaktır.
ÇALIŞMAYI DESTEKLEYEN KURUM VAR MIDIR ?
Bu çalışma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim dalı ve SoCAT Laboratuvarı tarafından desteklenmektedir.
ÇALIŞMAYA KATILMAM NEDENİYLE HERHANGİ BİR ÖDEME YAPILACAK MIDIR?
Bu çalışmaya katılmanız için size herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Bununla beraber çalışma süresince hastanede kaldığınız süre içinde yiyecek ve içecek ihtiyaçlarınız karşılanacaktır.
ARAŞTIRMAYA KATILMAYI KABUL ETMEMEM VEYA ARAŞTIRMADAN AYRILMAM DURUMUNDA NE YAPMAM GEREKİR?
Bu araştırmada yer almak tamamen sizin isteğinize bağlıdır. Araştırmada yer almayı reddedebilirsiniz ya da herhangi bir aşamada araştırmadan ayrılabilirsiniz; reddetme veya vazgeçme durumunda bile sonraki bakımınız garanti altına alınacaktır. Araştırıcı, uygulanan tedavi şemasının gereklerini yerine getirmemeniz, çalışma programını aksatmanız veya tedavinin etkinliğini artırmak vb. nedenlerle isteğiniz dışında ancak bilginiz dahilinde sizi araştırmadan çıkarabilir. Bu durumda da sonraki bakımınız garanti altına alınacaktır.
Araştırmanın sonuçları bilimsel amaçla kullanılacaktır; çalışmadan çekilmeniz ya da araştırıcı tarafından çıkarılmanız durumunda, sizle ilgili tıbbi veriler de gerekirse bilimsel amaçla kullanılabilecektir.
KATILMAMA İLİŞKİN BİLGİLER KONUSUNDA GİZLİLİK SAĞLANABİLECEK MİDİR?
Size ait tüm tıbbi ve kimlik bilgileriniz gizli tutulacaktır ve araştırma yayınlansa bile kimlik bilgileriniz verilmeyecektir, ancak araştırmanın izleyicileri, yoklama yapanlar, etik kurullar ve resmi makamlar gerektiğinde tıbbi bilgilerinize ulaşabilir. Siz de istediğinizde kendinize ait tıbbi bilgilere ulaşabilirsininiz
EK 1: Aydınlatılmış Onam Formu
105
Çalışmaya Katılma Onayı:
Yukarıda yer alan ve araştırmaya başlanmadan önce gönüllüye verilmesi gereken bilgileri gösteren …… sayfalık metni okudum ve sözlü olarak dinledim. Aklıma gelen tüm soruları araştırıcıya sordum, yazılı ve sözlü olarak bana yapılan tüm açıklamaları ayrıntılarıyla anlamış bulunmaktayım. Çalışmaya katılmayı isteyip istemediğime karar vermem için bana yeterli zaman tanındı. Bu koşullar altında, bana ait tıbbi bilgilerin gözden geçirilmesi, transfer edilmesi ve işlenmesi konusunda araştırma yürütücüsüne yetki veriyor ve söz konusu araştırmaya ilişkin bana yapılan katılım davetini hiçbir zorlama ve baskı olmaksızın büyük bir gönüllülük içerisinde kabul ediyorum. Bu formu imzalamakla yerel yasaların bana sağladığı hakları kaybetmeyeceğimi biliyorum.
Bu formun imzalı ve tarihli bir kopyası bana verildi.
GÖNÜLLÜNÜN İMZASI ADI & SOYADI ADRESİ TEL. & FAKS TARİH
VELAYET VEYA VESAYET ALTINDA BULUNANLAR İÇİN VELİ VEYA
VASİNİN İMZASI
ADI & SOYADI ADRESİ TEL. & FAKS
EK 1: Aydınlatılmış Onam Formu
106
AÇIKLAMALARI YAPAN ARAŞTIRICININ İMZASI
ADI& SOYADI TARİH
RIZA ALMA İŞLEMİNE BAŞINDAN SONUNA KADAR TANIKLIK
EDEN KURULUŞ GÖREVLİSİNİN İMZASI
ADI& SOYADI GÖREVİ