Çalışma Yöntemi

Limited şirkette en az bir müdür olabileceği gibi, birden fazla müdürün bulunması hâlinde bu müdürlerin bir kurul hâlinde çalışmaları TTK’de düzenlenmiştir.

TTK m.624/2’ye göre limited şirkette tek müdürün bulunması hâlinde bu kişi, genel kurulun toplantıya çağrılması ve genel kurul toplantılarının yürütülmeleri konularında

147Yıldız, s.53.

148 Yıldız, s.55; Bahtiyar, s.427-428: “Sözleşmede görev süresinin yer alıp almayacağı m.576, 577 ve 579 nedeniyle tartışılabileceği gibi, sözleşmede süreye yer verilebileceği kabul edilse dahi, bu sürenin bitmesinden önce genel kurulun müdürü azledebileceği açıktır; hatta bunun içinde sözleşme değişikliğinin ve onun gerektirdiği yeter sayının (m.589) dahi aranmaması gerekir.”

40 yetkili olduğu gibi, genel kurul başka yönde bir karar almadığı ya da şirket sözleşmesinde farklı bir düzenleme öngörülmediği takdirde, tüm açıklamaları ve ilanları yapmaya da yetkilidir.

TTK m.629/2’ye göre tek ortaklı limited şirketlerde bu tek ortağın müdür olması hâlinde, bu ortak ile şirket arasında yapılacak sözleşmenin geçerli olabilmesi için yazılı şekilde yapılması geçerlilik unsuru olarak düzenlenmiştir. Madde gerekçesinde, hükmün şeffaflık ilkesi doğrultusunda, temsilcinin kendisi ile sözleşme yapmasından doğabilecek sakıncaları, olabildiğince alt düzeye indirmek amacına yönelik olduğu belirtilmiştir¹⁴⁹. Ayrıca TTK m.629/2’de piyasa şartlarına göre günlük, önemsiz ve sıradan işlemler bu maddenin istisnası tutulmuştur¹⁵⁰.

Limited şirkette birden fazla müdürün seçilmesi hâlinde, bunların kurul hâlinde çalışmaları düzenlenmiştir¹⁵¹. TTK m.624 hükmüyle, anonim şirket yönetim kuruluna özgü bir işleyiş benimsenmiştir.

TTK m.624/1’e göre şirketin birden fazla müdürünün bulunması hâlinde, bunlardan biri, şirketin ortağı olup olmadığına bakılmaksızın, genel kurul tarafından müdürler kurulu başkanı olarak atanacaktır. Müdürler kurulu başkanı atama yetkisi anonim şirketten farklı olarak genel kurula hasredilmiştir. Anonim şirkette, TTK m.366’ya göre, bu yetki yönetim kuruluna aittir.

Genel Kurul, müdürler kurulu başkanının seçimine ilişkin kararı TTK m.620’de düzenlenen olağan karar yeter sayısı ile alacaktır.

149 6101 sayılı TTK m.620 Gerekçesi, Bahtiyar, s.428.

150 Anonim şirkette buna özdeş olan hüküm TTK m.371/6’dır.

151 Bilgili/Demirkapı, s.685; Pulaşlı, Şerh, s.2311.

41 Müdürler kurulu başkanını atama yetkisi, TTK m.616 uyarınca genel kurulun devredemeyeceği yetkilerinden değildir. Bu hâlde şirket sözleşmesi ile müdürler kurulu başkanını atama yetkisi müdürler kuruluna da devredilebilecektir¹⁵².

Anonim şirkette başkan ve başkan vekili seçimi TTK m.366/1 uyarınca her yıl yapılacaktır. Fakat limited şirkette müdürler kurulu başkanı için bir görev süresi kanuni olarak belirlenmemiştir. Kanaatimizce limited şirkette müdürler kurulu başkanı için görev süresi şirket sözleşmesi ile belirlenebilecektir.

Anonim şirkete ilişkin TTK m.366/1’de başkan bulunmadığı zamanlarda ona vekâlet etmek üzere en az bir başkan vekilinin de seçileceği belirtilmiştir. Limited şirket düzenlemesinde ise başkan vekili seçimi bulunmamaktadır. Kanaatimizce şirket sözleşmesi ile bir veya birden fazla başkan vekili seçiminin düzenlenmesine kanuni bir engel bulunmamaktadır.

TTK m.624/2’ye göre başkan olan müdür, genel kurulun toplantıya çağrılması ve genel kurul toplantılarının yürütülmeleri konularında olduğu gibi, genel kurul başka yönde bir karar almadığı ya da şirket sözleşmesinde farklı bir düzenleme öngörülmediği takdirde, tüm açıklamaları ve ilanları yapmaya da yetkilidir¹⁵³.

TTK m.624/3’e göre birden fazla müdürün varlığı hâlinde kararlar çoğunlukla alınacaktır. Eşitlik hâlinde başkanın oyu üstün sayılır. Şirket sözleşmesi, müdürlerin karar almaları konusunda değişik bir düzenleme öngörebilir. TTK m.624/3, mehaz İsv. BK

152 Siffert/ Fischer/ Petrin, s.256.

153 Bilgili/Demirkapı, s.686: “Belirtilen düzenleme ile anonim şirketlerden farklı bir esas daha ortaya konulmuş olmaktadır. Gerçekten anonim şirketlerde belirtilen hususlarda yönetim kurulunun kurul olarak karar alması gerekmektedir.”

42 m.809’uncu maddesinden aynen alınmıştır¹⁵⁴. TTK m.624’ün gerekçesinde, başkanın oyunun üstün tutulmasının, yönetim organında kilitlenmeyi çözen ve şirketi çalışabilir konumda tutan bir araç olduğuna işaret edilmiştir¹⁵⁵. Şirketin gerektiği şekilde işleyişini sürdürebilmesi için bu hüküm esaslı ve zorunlu bir düzenlemedir. Müdürler kurulu başkanı, ortaklardan ya da yönetim için güvenilir bulunan üçüncü kişiler içinden de atanabilir¹⁵⁶.

Ayrıca belirtmek gerekir ki, şirket sözleşmesi ile şirket müdürleri için farklı bir karar alma süreci de belirlenebilir. Bu bağlamda örnek vermek gerekirse, müdürlerin kararı salt çoğunlukla alması gerekebilir. Bağımsız kararlar için şirket sözleşmesinin maddeleri mevcut müdürlerin ya da bütün müdürlerin oybirliğini talep edebilir, müdürler kurulu başkanının oyunun üstünlüğü de kaldırılabilir¹⁵⁷.

Müdürlerin almış oldukları kararlar henüz icra edilmemişse, kaldırılabilir veya değiştirilebilir. Müdürlerden biri, kararın yeniden düşünülmesi ve yeniden karar alınmasına ilişkin bir teklif sunabilir¹⁵⁸.

154 İsv.BK m.809: “Şirketin birden fazla müdürü varsa, oy çoğunluğu ile karar alınır. Müdürler kurulu başkanı, belirleyici oy hakkına sahiptir. Şirket sözleşmesinin maddelerinde, şirket müdürlerinin karar alma sürecine yönelik farklı bir düzenleme öngörülebilir.”; Şener, s.734: “düzenlemedeki “çoğunlukla karar alırlar’’ ibaresi muğlaktır, ‘ITK624/III OR 809/IV’ den çevrilerek alınmıştır. Bu çeviri sırasında hata yapılmıştır. OR 809/IV’e göre, şayet ortaklık birden fazla müdüre sahipse bunlar “verilen” oyların çoğunluğuyla karar alırlar. Özellikle bizde “verilen” ibaresinin çevrilmemesi, önemli bir hatadır. TTK 624/III aslına uygun yorumlanmalıdır. Verilen oyların çoğunluğuyla kurulu karar alır. Örneğin biri başkan beş kişiden oluşan kurulunda, toplantıya başkan ve iki üye katılırsa, iki üyenin karar müdürler kurulu kararıdır.”

155 6102 sayılı TTK m.624 gerekçesi.

156 Siffert/ Fischer/ Petrin, s.256.

157 Siffert/ Fischer/ Petrin, s.257.

158 Şener, s.735.

43 Anonim şirkete ilişkin TTK m.390/5’te anonim şirket yönetim kurulu kararlarının yazılı olarak alınması bir geçerlilik şartı olarak düzenlenmiştir¹⁵⁹. Fakat TTK limited şirkette müdürler kurulu kararları için böyle bir düzenleme getirmemiştir. Ancak kural olarak müdürler kurulu kararlarının toplantı ile alınması gereklidir. Şirket sözleşmesi sirküler kararlara müsaade ettiği sürece, kararların yazışma yoluyla da alınması mümkündür¹⁶⁰. Ayrıca TTK m.1527’de şirket sözleşmesinde düzenlenmek şartıyla müdürler kurulunun tamamen elektronik ortamda yapılabileceği, bazı üyelerin fiziken mevcut bulundukları bir toplantıya bir kısım üyelerin elektronik ortamda katılmasının da mümkün olduğu düzenlenmiştir¹⁶¹.

Limited şirkette müdürlerin karar alınması için bir oy hakkı olduğundan bahsedilmişken, vekâleten oy kullanılıp kullanılamayacağı da TTK’de düzenlenmemiştir.

Anonim şirket yönetim kurulunda, TTK m.390/2’ye göre yönetim kurulu üyelerinin birbiri yerine temsilen oy veremeyecekleri gibi toplantıya vekilleri vasıtasıyla katılmaları da mümkün değildir. Kanaatimizce bu hukuk boşluğunun metodoloji kuralları çerçevesinde TTK m.390/2 hükmü kıyasen uygulanarak doldurulması doğru çözüm olacaktır.

Limited şirketin tutacağı defterler TTK m.64’de ve Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in¹⁶² 5/3. fıkrasında yer almaktadır. Bu kurala göre, ortaklıklar, ortaklık muhasebesine ilişkin yevmiye defteri, envanter defteri ve defteri kebir yanında; ortaklık muhasebesiyle ilgili olmayan, pay defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutmak zorundadırlar. Aynı Tebliğ’in 11/4. fıkrasına göre, şirketin yönetim organı olan müdür

159 Bilgili/Demirkapı, s.686. “Müdür ya da müdürler kurulunun aldığı kararların karar defterine yazılması ve müdür/ler tarafından imzalanması gereklidir (TTK m.390, f.5).”

160 Siffert/ Fischer/ Petrin, s.257.

161 Bilgili/Demirkapı, s.686.

162 RG. 19.12.2012, S.28502.

44 veya müdürler kurulunun ortaklık yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar, kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilebileceği gibi, ayrı müdürler kurulu karar defteri tutularak ona da kaydedilebilir¹⁶³.