Umumi görünüş
« L E V E N D » M A H A L L E S I
1 inci kısım inşaatıProje: Prof. Y. Mimar K. Ahmet Aru, Y. Mimar Rebiî Gorbon
İkinci Dünya Harbinden sonra, mesken buhranını tahfif için Türkiye Emlâk Kredi Bankası, 4847 ve 5228 No. lu kanunların ruh ve maksatlarma uygun olarak, İstan -bulda «Levend» çiftliği arazisinde 391 evden ibaret olan bu mahalleyi tesis ve inşa etmiştir.
«Levend» çiftliği sahası Belediyeden ham bir halde satın alınmış ve şehircilik esaslarına göre parsellenmiş, yol, su, gaz, kanalizasyon, elektrik gibi medenî tesisler vücuda getirildikten sonra inşaata başlanmıştır.
Mahalle, bir çok tipten, tek ve çift katlı evlerden iba-rettir. Evlerin bir kısmı tek bir kısmı çift katlıdır;™
Mahalle bir taraftan, Zinciıiikuyu-İstinye asfaltına . —
bağlıdır. Mahallenin, umumî vaziyet plânının da tetki-kinden anlaşılacağı veçhile, bir şube yolu ile girilmekte-dir. Burada, çarşı, bir sinema yeri, bir meydan vardır. Çarşıda altı dükkân olan sıra evler yapılmıştır.
Mahallenin kuzey tarafında, bir cami mahalli tefrik edilmiştir. Halen bu cami inşaat müteahhitlerin İbrahim Yolal tarafından, genç yaşta kaybettiği kızı namına inşa edilmektedir.
1947 denberi, yavaş yavaş tekemmül eden mahalle, bugün bütün noksanlarını ikmal etmiş bulunmaktadırlar. Bilhassa, inşa edilirken çıplak bir arazi parçası iken bu gün yeni evlerin sakinleri ve sahipleri mahalleyi
ağaç-Umumî vaziyet plânı
landırmışlar, bu suretle umumî manzarasını daha cazip bir şekle sokmuşlardır.
Levend mahallesi, her ne kadar bu gün Avrupada tatbik edilen, toplu mesken inşaatı prensiplerine tama-men uymuyorsa da, 391 aileyi iskân etmesi bakımından mesken darlığına bir yardımı olmuştur.
İnşaatı «Tarko» şirketi taahhüt etmiş, Banka bir fen heyeti teşkil ederek, işi kontrol ettirmiştir. İnşaat 8 mil-yon liraya mal olmuştur.
Emlâk-Kredi Bankası önce çok tenkit edilen bu ma-halle evlerini inşaatın sonunda, hayat pahalılığının art-ması, dolayısiyle inşaat maliyet fiyatlarının yükselmesi üzerine tamamen ve kolaylıkla satmıştır. Bu evlerin satış şartlarının uygun olması da buna âmil olmuştur. Mahal-lede ev tiplerinin çok mütenevvi olmasına rağmen yeni sahipleri bir çok binalarda tadilât yapmışlardır. Mahal-lede bilhassa bahçelerde, kömürlük, kümes gibi müşte-milâtının yapılmasının önüne geçilmesi kabil olamamıştır.
Bankanın, 391 evi süratle ve kolaylıkla satmağa mu-vaffak olması, Levend de ikinci kısım inşaatın yapılması-na âmil olmuştur.
23 Eylül kararlarından önce hazırlanmış 7 milyon li-ra keşifle ihaleye çıkarılan ikinci kısım Levend inşaatı
fiyat düşüklüğünden ve bilhassa kat'î etüd için zaman verilmemesinden dolayı ihale edilmemiştir.
Sonradan İmar Bankası %8 fiyat zammı ile bu işe talip olmuş, bu suretle yeni inşaat bu bankaya ihale edil-memiştir.
Bu Fiyat zammı suretiyle yapılan ihaleden bir çok firmalar haberdar olamamışlardır.
Evlerin satış şartları :
Şişli-Büyükdere asfaltı üzerinde Zincirlikuyu mev-kiinde kâin Levend Çiftliği namiyle maruf arazide imar plânına tevfikan hazırlanan projesine uygun olarak ma-halli vaziyete göre inşasına başlanmış olan 391 bina, mün-ferit, ikiz, blok ve bir veya iki katlı bulunmak ve üç, dört, beş, altı odalı, kabili istifade çatı aralıklı ve bazıları ga-rajlı veya dükkanlı olmak üzere yaptırılmaktadır. Su, elektrik, havagazı tesislerini de ihtiva eden ve inşa va-sıfları ile hususiyetleri aşağıda kısaca izah edilmiş olan bu evlerin plân, proje ve şartnameleriyle maketleri Emi-nönünde Türkiye Emlâk Kredi Bankası binasında 12/12/1949 tarihinden itibaren teşhir edilecek ve mahal-linde bulundurulacak memurlarımız tarafından icap eden izahat verilecektir.
t
Bitişik dükkanlı evler
Mahallenin asfalt yolları ve kanalizasyon tesisatı Bankaca yaptırılmaktadır. Evler İstanbul'da kendisinin veya eşinin meskeni oimayan vatandaşlara vadıferağ y o -liyle anahtar teslimi satılacak ve Bankaca hazırlanmış olan mukaveledeki şeraite tâbi olmak kaydile
bedelleri-nin yüzde yirmisi peşinen tahsil olunacaktır. Evlerin ba-kiye bedelleri senevî %5 faize tâbi olarak yirmi senede aylık taksitlerle ödenecektir. Dükkânlı evlerin, dükkân ve depo kısımlarına isabet eden ve- Bankaca tesbit edil-miş bulunan satış bedelleri kısmı 10 sene müddetle ve
%8,5 faizle ve yine aylık taksitlerle tahsil edilecektir. %8,5 faizin muamele vergisi müşteriye aittir.
Aktolunan vadıferağ mukavelesi formülü Banka-dan istenilebilir. Evlere su, elektrik ve havagazınm bağ-lama masrafları Bankaya aittir. Ancak bağbağ-lama işinde teehhür vukua geldiği takdirde bundan dolayı Bankaya
her hangi bir mesuliyet tevcih edilmiyecektir. Satış 22/12/1949 sabahından itibaren başlamış ve müracaat anında satın alınmak istenen evin %20 peşin bedeli tedi-ye edilerek ayni tarihten itibaren üç gün zarfında vadıfe-rağ mukavelesi Noter huzurunda resen tanzim ve teati edilmiştir. Vadıferağ sözleşmesinin %20 nin yatırıldığı gün
«İkiz» tip evler Tip No:
Tek evler Tip No. 8
dahil üç gün zarfında Noter'e yaptıımıyanlarm her tür-lü hakları sakıt olur ve peşin tediye ettikleri %20 1er müracaatlarında faizsiz olarak kendilerine iade edilir. E v lerin satışı münhasıran İstanbul Şubesine müracaat e -denlere yapılmış, bizzat gelemeyenler Bankadan
alacak-ları formül dairesinde tanzim edilmiş vekâletnamelerle başkalarını tevkil etmişlerdir.
Bu evlerden edinmek istiyenler teşhir müddeti zar-fında beğendikleri evin bulunduğu arsayı gidip görmüş-lerdir.
ikiz evler Tip No. 4
Vadıferağ ve ipotek mukavelelerinin bil'umum N o -ter harç, pul vesair masrafları müş-teriye aittir.
Evlerin sahipleri adına tescilinde 5228 numaralı ka-nun gereğince tapu harcı ve damga resmi alınmış bakiye bedeli teminen yapılan ipotek muamelesi de aynı kanun mucibince damga ve diğer resim ve harçlardan muaf tutulmuştur.
Tek katlı «İkiz» evler
TÜRKIYEDE NE KADAR YAPı
KOOPERATIF)! VAR?
Türkiyede 1952 yılına kadar statüle-ri İktisat Bakanlığınca tasdik edilen yapı kooperatifleri listesi:
Afyon 1 İzmir 21 Ankara 78 Hatay 2 Antalya 3 Kastamonu 1 Amasya 1 Kayseri 9 Aydın 5 Kırklareli 1 Balıkesir 2 Kocaeli 3 Bursa 3 Konya 2 Çorum 1 Kütahya 1 Denizli 2 Malatya 3 Diyarbakır 3 Manisa 2 Elazığ 2 Maraş 1 Erzincan 1 Samsun 3 Erzurum 1 Seyhan 6 Eskişehir 2 Sinop 2 G. Antep 3 Tekirdağ 2 İçel 3 Tokat 2 İsparta 2 Urfa 1 İstanbul 29 Zonguldak 1
İktisat Bakanlığı Teşkilatlandırma ve Küçük San'atlar Umum Müdürlüğünden alınan bir liste mucibince Türkiyede 204 Yapı Kooperatifi vardır. Fakat bun-lardanlardan kaçının faal vaziyette ol-duğunu tahkik etmeğe imkân buluna-mamıştır.
