PİYASALAR
Dolar endeksindeki yükseliş devam ederken Euro Bölgesi’nde PMI verilerinin beklentileri karşılayamaması EUR/USD paritesindeki düşüşü hızlandırdı. Akşam saatlerinde açıklanan güçlü ABD ISM verisi ardından 1,23 seviyesini aşağı yönlü kırmaya çalışan parite günü bu seviyenin üzerinde kalmayı başararak sonlandırdı. Bugün herhangi bir faiz oranında değişiklik beklenmeyen ECB toplantısının ardından Draghi’nin yapacağı konuşmada vereceği mesajlar paritede sert hareketlerin olmasına yol açabilir.
Dolar endeksinin son 4 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasına paralel gelişmekte olan ülke para birimleri Dolar karşısında değer kaybetmeye devam etti. Güne sert değer kaybıyla başlayan Ruble ise Rusya Merkez Bankası’nın yaptığı müdahale sonrası toparlandı ve günü Dolar karşısında kazançla tamamladı.
1
Döviz Piyasası
FED yetkililerinin ABD ekonomisindeki olumlu gidişata vurgu yaptıkları konuşmalarının ardından Dolar’daki değer kazancının devam etmesi USD/TL kurunun yükselmesine sebep olmakta. Kasım ayı aylık enflasyon verisinin beklentilerin altında kalmasına rağmen çekirdek enflasyondaki yüksek seyrin devam etmesi de kura olumsuz yansırken, gün içinde 2,2428 seviyesine kadar yükselen kur günü %0,4 artışla tamamladı.
Emtia Piyasası
Altının ons fiyatı gün içerisinde USD 1.215 seviyesine yükselmesine rağmen Dolar’daki güçlenmeye paralel kazançlarının bir bölümünü geri verdi ve günü USD 1.209 seviyesinden sonlandırdı.
ABD ham petrol stoklarının düşmesi WTI petrol fiyatında yukarı yönlü harekete sebep olurken, küresel büyüme endişelerinin devam etmesi Brent petrolün varil fiyatındaki düşüşü destekledi. Brent petrol günü %0,9 kayıpla tamamladı.
2,2403
1,2311 2,4987
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 14 Nis 14 Tem 14 Eki 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
1.693
1.209 117,66
69,9
60 70 80 90 100 110 120 130
1.000 1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 14 Nis 14 Tem 14 Eki 14 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
$/TL 2,1482 2,2310 2,2403 0,4% 4,3%
€/TL 2,9529 2,7629 2,7586 -0,2% -6,6%
Sepet* 2,5515 2,4961 2,4987 0,1% -2,1%
€/$ 1,3743 1,2383 1,2311 -0,6% -10,4%
$/Yen 105,31 119,21 119,79 0,5% 13,7%
$ Endeks 80,04 88,65 88,96 0,3% 11,1%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 2 Ara 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 3 Ara 14 Günlük
Değişim
Altın($/Ons) 1.202 1.198 1.209 0,9% 0,6%
Petrol(Brent) 110,8 70,5 69,9 -0,9% -36,9%
Gümüş($/Ons) 19,5 16,5 16,4 -0,3% -15,7%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
31 Ara 13 3 Ara 14 Günlük Değişim
2 Ara 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
Borsalar
BİST-100 endeksi, salı günü yaşanan kar satışlarından sonra dün dar bir bantta hareket etti ve günü yatay bir şekilde sonlandırdı.
ABD borsaları açıklanan ISM verisinin hizmetler sektöründe koşulların iyileştiğini göstermesinin ardından günü yükselişle tamamladı.
TL’deki değer kaybı ve manşet enflasyonun beklentilerin altında kalmasına rağmen çekirdek enflasyonda gerileme kaydedilmemesi gösterge tahvil faizlerinde artışa sebep oldu. 2 yıllık gösterge tahvilin faizi günü 9 baz puan, 10 yıllık tahvilin faizi ise 20 baz puan yükselişle sonlandırdılar.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 44,2 milyar TL düzeyinde kalırken, bu rakamın 44 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 0,2 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,27 düzeyinde sabit kaldı.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 157 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,68 seviyesine yükseldi.
%8,27
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
May 12 Eki 12 Mar 13 Ağu 13 Oca 14 Haz 14 Kas 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
%7,50
4 1.558
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000 5.500 6.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi
Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL Milyon TL
Gösterge Tahvil* 10,10 7,41 7,50 0,09 -2,60
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,06 0,06 0,00 -0,21
O/N İMKB Repo 7,60 10,04 8,95 -1,09 1,35
Eurobond 2030* 6,91 4,66 4,68 0,03 -2,23
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
3 Ara 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 31 Ara 13 2 Ara 14 Günlük
Değişim
84.915
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
BIST-100 67.802 84.915 84.915 0,0% 25,2%
BIST-30 82.448 104.908 104.923 0,0% 27,3%
Sanayi 62.349 76.684 77.122 0,6% 23,7%
Hizmetler 50.656 61.979 61.646 -0,5% 21,7%
Mali 90.498 114.553 114.584 0,0% 26,6%
Bankalar Endeksi 122.226 157.464 158.182 0,5% 29,4%
Dow Jones 16.577 17.880 17.913 0,2% 8,1%
S&P 500 1.848 2.067 2.074 0,4% 12,2%
DAX 9.552 9.934 9.972 0,4% 4,4%
Günlük Değişim
31 Ara 13 2 Ara 14 3 Ara 14 Yıl Sonuna Göre Değişim
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
Kasım ayı TÜFE beklentilerin (%0,3) altında %0,18 artış kaydetti. Yıllık enflasyon ise bir önceki aydaki %8,96 düzeyinden %9,15 düzeyine yükseldi.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bankaların dış borçlarının %60'ının kısa vadeli olduğunu belirterek, bir ay içinde bankaların daha uzun vadeli kaynakları tercih etmesini sağlayacak bir tedbir alacaklarını söyledi.
Otomobil satışları kasım ayında %6,9 azalarak 59.695 adet, hafif ticari araç pazarı %37,82 artarak 20.926 adet seviyesinde gerçekleşti.
Rusya Maliye Bakanlığı sözcüsü, Rublenin Dolar karşısında tarihi düşük seviyelere gerilemesine rağmen Moskova'nın sermaye giriş veya çıkışına kısıtlama getirmeyeceğini söyledi.
Euro Bölgesi’nde perakende satışlar ekimde %0,4 ile beklentilerin altında artış kaydetti.
Euro Bölgesi’nde hizmet PMI kasımda nihai 51,1 ile beklentilerin hafif altında açıklandı.
Almanya'da hizmet PMI kasımda nihai 52,1 ile beklentiler seviyesinde bir değer aldı.
Polonya Merkez Bankası politika faizini beklendiği gibi tarihi düşük seviye olan %2'de bıraktı.
Rusya Merkez Bankası Rublede istikrarı sağlamak için döviz repo oranlarını düşürdü.
ABD'de açıklanan ADP Ulusal İstihdam Raporu'na göre, özel sektörde istihdam artışı kasımda 208.000 ile beklentilerin altında gerçekleşti.
ABD'de bu yılın üçüncü çeyreğinde tarım dışı verimlilikteki artış %2'den %2,3'e revize edildi.
Enflasyonun ve kâr baskılarının bir göstergesi olan ve FED'in yakından takip ettiği birim işgücü maliyetinde üçüncü çeyrek için daha önce %0.3 artış olarak açıklanan veri %1 düşüşe revize edildi.
ABD'de ISM hizmetler endeksi kasımda 59,3'e yükselerek beklentilerin üzerinde açıklandı.
Philadelphia Merkez Bankası Başkanı Charles Plosser, ABD'de işsizlik oranında azalma ve orta düzeyde büyüme görülmesi halinde, para politikasının da faiz artışı ile birlikte acil durumdan normale dönmesi gerektiğini belirtti.
FED tarafından hazırlanan kasım ayına ait "bej kitap" yayımlandı.
BOJ Yönetim Kurulu üyesi Takehiro Sato, tüketici enflasyonunun gerileyen petrol fiyatlarının etkisi ile gelecek yılın ortalarına kadar cari seviyelerde duraklayabileceği uyarısında bulundu.
Brezilya Merkez Bankası enflasyonu hedef aralık içinde tutma çabaları çerçevesinde gösterge konumdaki Selic faiz oranının 50 baz puan artırarak %11,25'den %11,75'e yükseltti.
Kasım ayı TÜFE beklentilerin (%0,3) altında %0,18 artış kaydetti. Yıllık enflasyon ise bir önceki aydaki %8,96 düzeyinden %9,15 düzeyine yükseldi. Yıllık enflasyonun alt kalemlerine bakıldığında, en yüksek katkıyı sırasıyla 3,51 puan ile gıda ve alkolsüz içecekler, 1,25 puan ile konut yaparken; en düşük katkıyı 0,07 puan ile haberleşme kalemi yaptı. Aylık enflasyonun alt kalemlerine bakıldığında ise en büyük katkıyı yapan kalemler 0,29 puan ile giyim ve ayakkabı; 0,06 puan ile “ev eşyası” ile “gıda ve alkolsüz içecekler” kalemleri oldu. Ulaştırma kalemi ise aylık TÜFE’ye 0,28 negatif katkı yaptı.
Ana harcama gruplarının yıllık ve aylık değişimlerine baktığımızda; yıllık en yüksek fiyat artışı “gıda ve alkolsüz içecekler” ile
“lokanta ve oteller” kalemlerinde olurken, aylık olarak en yüksek artış “giyim ve ayakkabı” kaleminde oldu.
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı kasım ayında bir önceki aya göre %0,97 gerilerken, bir önceki yılın aynı ayına göre
%8,36 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; elektrik ve gaz sektöründe %2,19, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe %1,65, imalat sanayi sektöründe %0,84, azalış, su sektöründe ise %1,78 artış olarak gerçekleşti.
Otomobil satışları kasım ayında %6,9 azalarak 59.695 adet, hafif ticari araç pazarı %37,82 artarak 20.926 adet seviyesinde gerçekleşti. Hafif ticari araç pazarındaki güçlü büyümeye karşın, otomobil satışlarında geçen yılın aynı ayındaki yüksek bazdan kaynaklanan etkiyle yaşanan azalma, hafif araç pazarını kasım ayında yüzde 1,66'lık sınırlı artışla 80.621 adete yükseltti.
Otomobil Distribütörleri Derneği, pazarda bu yıl için 725.000-775.000 adetlik tahminini değiştirmezken, pazarın 2015 yılında ise 775.000-825.000 adet aralığında gerçekleşmesini öngörüyor.
FED tarafından hazırlanan kasım ayına ait "bej kitap" yayımlandı. Bej kitapta en dikkat çekici noktalardan biri, toparlanma süreci boyunca büyüme için kullanılan ‘’orta düzeyde ve ılımlı’’ ifadelerinin kaldırılması oldu. Son dönemde sıkça tartışılan petrol fiyatlarındaki düşüşün Atlanta ve Dallas'taki endüstri için endişe kaynağı olduğu da bej kitapta yer alan bir başka konu oldu.
FED'in iş dünyasının nabzını tuttuğu araştırması Bej Kitap'ın Kasım sayısında 12 Fed şubesinin görev alanlarındaki ekonomik aktiviteler ile ilgili bilgiler yer aldı. Raporda "Bölgelerin bir kısmında görüşülen kişiler, gelecekteki ekonomik faaliyet görünümü açısından da iyimser kalmaya devam etti" ifadesi yer aldı. Yılın ikinci yarısında ekonomik faaliyetlerin tüm bölgelerde yükselişte olduğunu belirtilen Bej Kitap'ta tüm bölgelerde imalat sanayinin genişlediği ve tüketici harcamalarının güçlü şekilde arttığı ifade edildi.
Chicago Fed tarafından toplanan 24 Kasım ve öncesine ait verilerle gerçekleştiren araştırmada, tüketici harcamalarının çoğu bölgede düşük akaryakıt fiyatları ile artmaya devam ettiği ifade edildi. Raporda "Genel itibariyle fiyat ve maaş enflasyonu düşük kaldı. İşgücü maliyetleri ise bazı bölgelerde vasat ve orta düzeyde arttı. Çoğu bölgede imalat faaliyetleri arttı" tespitleri yer aldı.
9,15 9,89
9,03
0 2 4 6 8 10 12 14
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14
Enflasyon (Yıllık Değişim, % )
TÜFE ÖKTG-H ÖKTG-I
ÖKTG-I: Enerji, altın, alkollü içkiler ile tütünve gıda ile alkolsüz içkiler hariç ÖKTG-H: Enerji, altın, alkollü içkiler ile tütün ve işlenmemiş gıda hariç Kaynak: TÜİK
0,18 0,29 0,06
0,06 0,04 0,03 0,01 0,01 0,00 0,00 -0,01 -0,04 -0,28
-0,4 -0,2 0,0 0,2 0,4
TÜFE
Giyim ve Ayakkabı Ev Eşyası
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Lokanta ve Oteller Konut Eğitim Sağlık
Alkollü İçecekler ve Tütün Çeşitli Mal ve Hizmetler Haberleşme Eğlence ve Kültür Ulaştırma Aylık Enflasyona Katkılar
Kaynak: TÜİK
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bankaların dış borçlarının %60'ının kısa vadeli olduğunu belirterek, bir ay içinde bankaların daha uzun vadeli kaynakları tercih etmesini sağlayacak bir tedbir alacaklarını söyledi. İstanbul'da ekonomi basınıyla bir araya gelen Babacan, iç borçlanmada vadelerin uzadığını, reel sektörün 1-2 yıl vadeli borcunun %10'un altında olduğunu söyledi ve şöyle konuştu: "Bankaların dış borcuna baktığımızda %60 kısa vadeli görüyoruz, %40 uzun vadeli. Bununla ilgili bir aya kadar tedbir alacağız. Bankaların daha uzun vadeli kaynakları tercih etmesini sağlayacak bir tedbir. Maliyet farkı var ama bu borç Türkiye'nin maliyet algısını yükseltiyor." Babacan ayrıca, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun bu ay içinde, imar uygulamalarının öne çıkacağı şeffaflık paketini açıklayacağını ve günlük geliri 4,30 doların altında olanlar için özel bir programın devreye alınacağını söyledi. Babacan, Suriyeli sığınmacıların ekonomiye etkisi konusunda ise, "Bugün itibariyle ekonomi üzerinde olumsuz bir etki hissetmiyoruz. O bölgede hangi işadamına sorsanız çok ciddi eleman açığı var. Suriye'den gelenler yüzünden bizim vatandaşlarımız işsiz kaldı gibi bir tablo yok" dedi.
5
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde reel efektif döviz kuru verisi takip edilirken, İngiltere’de BoE toplantısı, Euro Bölgesi’nde ECB toplantısı, ABD’de ise işsizlik maaş başvuruları açıklanacak.
Philadelphia Merkez Bankası Başkanı Charles Plosser, ABD'de işsizlik oranında azalma ve orta düzeyde büyüme görülmesi halinde, para politikasının da faiz artışı ile birlikte acil durumdan normale dönmesi gerektiğini belirtti. Charlotte'ta bir konuşma yapan Plosser "İstihdam piyasaları iyileşmeye devam ediyor. Beklentiyi aşan iyileşme ekonomik büyümenin de destekleyicisi olmalı. Kriz döneminde kaybedilen kişisel varlıkların önemli bir kısmı geri kazanıldı. Tüm bunlar bende ekonominin rayına oturmaya başladığı kanısını uyandırıyor. Para politikası da bu normalleşmeyi yansıtmalı" dedi. Plosser "Göreceli enerji fiyatlarındaki düşüş kısa vadede yalnızca düşük ana enflasyonda kendini gösterecektir. Enerji fiyatlarının dengelenmesi ile de temel enflasyon artacaktır. Politika yapıcılar böyle volatil ve geçici fiyat değişikliklerini, enflasyondaki eğilimi değerlendirmek için takip ederler" diye konuştu. Plosser FED'in faiz artışının zamanlamasına ilişkin de "Faiz artışına başlamak için çok fazla beklemek, FED'in çok hızlı bir biçimde artışa gitmesine yol açabilir. Bu durum da gereksiz bir şekilde sarsıcı olabilir. Fazla beklemek ayrıca enflasyonda da çok hızlı yükselişe neden olabilir" yorumlarını yaptı.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
