PİYASALAR
Zayıf gelen Euro Bölgesi PMI verilerine rağmen parite yukarı yönlü hareket ettiği günde beklentilerin üstünde gelen ABD ISM imalat verisi sonrası kazanımlarını azalttı. Dolar, FED Başkan Yardımcısı Stanley Fischer'in dünkü açıklamalarından da sınırlı destek bulurken; Fischer doğrudan faiz oranlarıyla ilgili konuşmasa da maaşlar ve enflasyona dair sözleri olumlu bir görünüme işaret etti.
Moody's kararının ardından Japon Yeni Dolar karşısında değer kaybını artırarak 7 yılın en düşük seviyesi olan 119,1 seviyesini görse de sonra geriledi. Moody's'in not indirim kararı Başbakan Shinzo Abe'nin erken seçim tarihine iki haftadan kısa zaman kala gelirken, Abe'nin stratejilerinin ekonomiyi canlandırmasıyla ilgili belirsizlik de devam ediyor. Ruble, Brent petrolün varil fiyatının son 5 yılın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından %8’e varan değer kaybı yaşasa da sonrasında emtialardaki toparlanmayla günü %4,2 ekside sonlandırdı. Avustralya ve Kanada Doları gibi emtia ihraç eden ülkelerin para birimleri küresel emtia fiyatlarında görülen yükselişin ardından değer kazandı. Hindistan Merkez Bankası'nın yeni yıl ile birlikte politikasında değişikliğe gidebileceği yönünde sinyal vermesi ile Hindistan Rupisi Dolar karşısında değer kazandı.
1
Döviz Piyasası
Yurtiçi piyasalarda ayın ilk gününde imalat PMI verisi takip edildi. Veri sonrası anlamlı bir piyasa hareketi gözlenmezken;
gelişmekte olan ülke para birimlerinin sabah saatlerindeki değer kaybına paralel kur 2,2293 seviyesine kadar yükselse de öğleden sonra piyasalar toparlandı ve 2,2127 seviyesini gören kur günü %0,3 ekside sonlandırdı.
Emtia Piyasası
Altın, İsviçre referandumunun ardından sert düşüşü sonrası toparlanarak günü %3,8 artıda sonlandırdı.
OPEC'in üretimi sabit tutma kararı ardından kayıplarını devam ettirerek yeni haftaya başlayan Brent petrol, sonrasında düşük seviyelerden gelen alımlarla günü %3,4 yükselerek sonlandırdı.
$/TL 2,1482 2,2201 2,2143 -0,3% 3,1%
€/TL 2,9529 2,7645 2,7617 -0,1% -6,5%
Sepet* 2,5515 2,4926 2,4885 -0,2% -2,5%
€/$ 1,3743 1,2452 1,2470 0,1% -9,3%
$/Yen 105,31 118,63 118,40 -0,2% 12,4%
$ Endeks 80,04 88,36 87,95 -0,5% 9,9%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 28 Kas 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 1 Ara 14 Günlük
Değişim
2,2143
1,2470 2,4885
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 14 Nis 14 Tem 14 Eki 14 --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
Altın($/Ons) 1.202 1.167 1.212 3,8% 0,9%
Petrol(Brent) 110,8 70,2 72,5 3,4% -34,5%
Gümüş($/Ons) 19,5 15,5 16,5 6,5% -15,5%
Kaynak: Reuters , Bloomberg
31 Ara 13 1 Ara 14 Günlük Değişim
28 Kas 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
1.693
1.212 117,66
72,5
60 70 80 90 100 110 120 130
1.000 1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 Nis 13 Tem 13 Eki 13 Oca 14 Nis 14 Tem 14 Eki 14 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
2
Borsalar
Petrol fiyatlarının USD 70 seviyesinin altına gerilemesi sonucu gün içinde 87.000 direncini aşan BIST-100 endeksi, petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki kısmi toparlanmaya paralel kâr realizasyonuyla karşılaştıktan sonra günü yatay kapattı.
ABD borsaları açıklanan ekonomik verilerin dünya genelinde zayıflığa işaret etmesi ve alışveriş sezonuna güçlü bir başlangıç yapılamamasının ardından dün düştü. S&P 500 endeksi bir aydan uzun sürenin en büyük günlük düşüşünü kaydetti. Asya borsaları ham petrol ve diğer emtia fiyatlarında görülen toparlanmanın ardından bugün yükselirken, kredi notu indiriminin ardından Japonya'da önemli bir piyasa tepkisi görülmedi.
Petrol fiyatlarında devam eden düşüş eğilimine paralel 2 ve 10 yıllık gösterge tahvil faizleri aşağı yönlü hareketini sürdürerek 1,5 yılın yeni en düşük seviyelerine geriledi. 2 yıllık gösterge faiz %7,39 seviyesini görürken; 10 yıllık gösterge faiz %7,63-7,81 bandında hareket etti.
ABD yıllıkların faizi %2,15-2,24 aralığında hareket ederken; akşam saatlerinde yukarı yönlü bir seyir halindeydi.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 45,5 milyar TL düzeyinde yükselirken, bu rakamın 43 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 2,25 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten piyasa yapıcılığı imkanından, 0,25 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,39 düzeyine yükseldi.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 161 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,66 seviyesine geriledi.
%8,39
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
May 12 Eki 12 Mar 13 Ağu 13 Oca 14 Haz 14 Kas 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
%7,41
16 1.090
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000 5.500 6.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi
Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL Milyon TL
86.147
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
BIST-100 67.802 86.169 86.147 0,0% 27,1%
BIST-30 82.448 106.772 106.729 0,0% 29,4%
Sanayi 62.349 76.293 76.674 0,5% 23,0%
Hizmetler 50.656 61.423 61.097 -0,5% 20,6%
Mali 90.498 118.165 118.084 -0,1% 30,5%
Bankalar Endeksi 122.226 164.658 164.073 -0,4% 34,2%
Dow Jones 16.577 17.828 17.777 -0,3% 7,2%
S&P 500 1.848 2.068 2.053 -0,7% 11,1%
DAX 9.552 9.981 9.964 -0,2% 4,3%
Nikkei 225 16.291 17.460 17.590 0,7% 8,0%
Bovespa 51.507 54.724 52.277 -4,5% 1,5%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
Günlük Değişim
31 Ara 13 28 Kas 14 1 Ara 14 Yıl Sonuna Göre Değişim
Gösterge Tahvil* 10,10 7,53 7,41 -0,12 -2,69
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,06 0,06 0,00 -0,21
O/N İMKB Repo 7,60 10,01 10,63 0,62 3,03
Eurobond 2030* 6,91 4,69 4,66 -0,03 -2,25
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
1 Ara 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 31 Ara 13 28 Kas 14 Günlük
Değişim
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
Türkiye imalat sanayi PMI endeksi kasım ayında 52,2 değerini alarak şubattan bu yana en yüksek değerine çıktı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) verilerine göre ihracat kasımda %6,4 azalışla USD 12,88 milyar oldu.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye'nin 1 Aralık itibariyle bir yıl süreyle G20 dönem başkanlığını devraldığını belirterek, G20'nin 11 tartışma başlığının yanı sıra Türkiye'nin dönem başkanlığının kapsayıcılık, uygulama ve yatırım temel alanlarına dikkat çekeceğini söyledi.
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) İstanbul için hazırladığı 1995 bazlı ücretliler geçinme endeksine göre kasım ayında perakende fiyatlar %1,02, toptan fiyatlar %0,67 arttı.
Bankacılık sektörünün Ekim 2014 itibarıyla karı, önceki yılın aynı dönemine göre %4,3 düşüşle 20,8 milyar TL oldu.
BOJ verilerine göre, parasal taban geçen yılın aynı dönemine göre %36,7 artışla 259 trilyon 360,3 milyar Yen oldu.
Güney Kore'de tüketici fiyatları kasım ayında geçen yılın aynı dönemine göre %1,0 arttı.
Moody's, Japonya'nın kredi notunu AA3'ten A1'e düşürdü, görünümünü durağan olarak açıkladı. Moody's tarafından yapılan açıklamada, mali açıkları azaltma hedeflerinin tutturulmasına dair belirsizliğin artmasının not indiriminde etkili olduğu belirtildi.
Euro Bölgesi imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi kasımda nihai 50,1 ile beklentilerin altında bir değer alarak Haziran 2013'ten bu yana görülen en düşük seviyede açıklandı.
Almanya'da imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi kasımda nihai 49,5 ile beklentilerin altında bir değer alarak 17 ayın en düşük seviyesinde açıklandı.
Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, OPEC'in 27 Kasım'da yaptığı toplantıda üretim miktarının değiştirilmemesi yönünde karar alınmasından memnuniyetini duyurdu.
ABD'de ISM imalat endeksi kasım ayında beklentinin (57,8) üzerinde 58,7 gerçekleşti.
ABD’de imalat PMI 54,8 ile beklentilerin (55) altında kaldı.
Hindistan Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, repo faiz oranı %8, ters repo faiz oranı %7 olarak kaldı.
New York FED Başkanı William Dudley, enerji fiyatlarında yaşanan keskin düşüşün ABD ekonomisi için net bir şekilde pozitif olduğunu söyledi.
Türkiye imalat sanayi PMI endeksi kasım ayında 52,2 değerini alarak şubattan bu yana en yüksek değerine çıktı. Endeks, üretim ve yeni siparişlerin hızlanmasıyla birlikte 5 yılı aşkın bir süredir birbirini takip eden en uzun süre olan 4 aylık artış eğilimini devam ettirdi ve uzun vadeli ortalama değeri olan 51'i geçerek, 52,2 seviyesine erişti. Özetle üretim hacmi, alınan siparişler ve istihdam endeksleri bir önceki aya göre ivme kazanarak artış gösterdiler. Her ne kadar PMI endeksindeki görünüm iç ve dış talebe ilişkin endişeleri kısmen sınırlasa da kasım ayına ait açıklanan diğer öncü göstergelerdeki durum PMI endeksindeki görünümü tam olarak yansıtmıyor. Kısaca diğer endekslere bakmak gerekirse; başta geleceğe yönelik işsizlik beklentisindeki kötüleşmenin tüketici güveni endeksini aşağı çektiği görülürken; endeks Şubat 2010’dan bu yana en düşük seviyesinde bulunuyor. Küresel ekonomideki zayıflığı da ilave edince üçüncü çeyrekte nispeten ivme kazanan iktisadi faaliyetin üzerinde aşağı yönlü risklerin belirginleştiğini düşünsek de Merkez Bankası’nın iç talebin büyümeye daha fazla katkı yapacağına yönelik ifadeleri bu riskleri dengeleyebilir. Fakat iç talepteki canlanmayı net bir şekilde görebilmemiz için birkaç veri daha görmemiz daha aydınlatıcı olacaktır.
52,2
44 46 48 50 52 54 56
Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Oca.13 Mar.13 May.13 Tem.13 Eyl.13 Kas.13 Oca.14 Mar.14 May.14 Tem.14 Eyl.14 Kas.14
PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi)
4
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan açıklamayla ekim ayına ait Türk Bankacılık Sektörü'nün genel görünümüne ilişkin göstergeler kamuoyuna duyuruldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre;
* Sektörün Ekim 2014 itibarıyla karı, önceki yılın aynı dönemine göre %4,3 düşüşle 20,8 milyar TL düzeyinde gerçekleşti.
* Aktif büyüklüğü Ekim 2014 itibarıyla, geçen yılın aynı dönemine göre %17,1 artışla 1,92 trilyon TL olarak gerçekleşirken, krediler
%19,4 artışla 1,18 trilyon TL'ye ulaştı. Krediler 2013 sonuna göre ise %12,9 artış kaydetti.
* Menkul değerler Ekim 2014 itibarıyla, geçen yılın aynı dönemine göre %3,5 artışla 294,5 milyar TL düzeyine yükselirken, 2013 sonuna göre %2,7 artış gerçekleşti.
* Brüt takipteki alacakları Ekim 2014 itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre %28,5 artarak 36,6 milyar TL olan sektörün, 2013 sonuna göre brüt takipteki alacakları %23,6 artış kaydetti.
* Sektörün mevduatları ise Ekim 2014'de %12,6 artarak 1,01 trilyon TL olurken, mevduatlarda geçen yıl sonuna kıyasla %7,1'lik artış yaşandı.
* Bankacılık sektörünün Ekim 2014 sonu itibarıyla sermaye yeterlilik rasyosu ise %16,4 olarak gerçekleşti.
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye'nin 1 Aralık itibariyle bir yıl süreyle G20 dönem başkanlığını devraldığını belirterek, G20'nin 11 tartışma başlığının yanı sıra Türkiye'nin dönem başkanlığının kapsayıcılık, uygulama ve yatırım temel alanlarına dikkat çekeceğini söyledi.
Dönem başkanlığının devralınması sebebiyle düzenlediği basın toplantısında konuşan Babacan, G20 ülkelerin dünya ticaretinin
%75'ini, ekonomisinin %80'ini ve nüfusun üçte ikisini oluşturduğunu belirterek, 2015 döneminde Türkiye'nin mevcut gündem tartışmalarının yanı sıra yeni tartışma alanlarında da öncü olacağını belirtti ve şöyle konuştu: "Kapsayıcılık, uygulama ve yatırım;
bundan sonra kısaca İngilizce kelime anlamlarından yola çıkarak 3i diyeceğimiz üç kelime, Türkiye'nin dönem başkanlığını anlatan üç kelime olacak...Bu üç özel başlıkta KOBİ'lerin yanı sıra az gelişmiş, geliri düşük G20 üyesi olmayan ülkelere de dikkat çekeceğiz." Gelecek yıl G20 gündeminde; güçlü, sürdürülebilir ve dengeli büyüme, altyapı yatırımları, finansal düzenlemeler, uluslararası finansal mimari, uluslararası vergi konuları, enerji, uluslararası ticaret, istihdam, iklim değişikliğinin finansmanı, kalkınma ve yoksullukla mücadele olmak üzere 11 temel tartışma konusu ele alınacak. Biri 15-16 Kasım 2015'te Antalya'da gerçekleştirilecek Liderler Zirvesi olmak üzere mutat toplantıların yanı sıra, Türkiye'nin talebi üzerine alınan bir kararla bu dönem ilk kez enerji bakanları toplantısı düzenlenecek.
Euro Bölgesi imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi kasımda nihai 50,1 ile beklentilerin altında bir değer alarak Haziran 2013'ten bu yana görülen en düşük seviyede açıklandı. Ekimde 50,6 nihai değerini alan endeksin 50,4 ile kasım ayı öncü seviyesine paralel açıklanması bekleniyordu.
Almanya'da imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi kasımda nihai 49,5 ile beklentilerin altında bir değer alarak 17 ayın en düşük seviyesinde açıklandı. Bölge ekonomisine dair açıklanan zayıf verilere bir yenisi eklenirken; perşembe günü ECB toplantısında Draghi’nin söylemlerine piyasa pür dikkat olacaktır.
Hindistan Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, repo faiz oranı %8, ters repo faiz oranı %7 olarak kaldı. Banka, enflasyonun gerilemesi ve finansal piyasaların cesaret verici duruma gelmesi durumunda, 2015 yılının başında para politikasında değişikliğe gidilebileceğini ifade etti.
5
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde açıklanacak önemli bir veri akışı bulunmazken; ABD ISM New York ile Euro Bölgesi ÜFE verisi açıklanacaktır.
New York FED Başkanı William Dudley, enerji fiyatlarında yaşanan keskin düşüşün ABD ekonomisi için net bir şekilde pozitif olduğunu söyledi. Enerji fiyatlarında düşüşün hane halklarının reel gelirlerini artıracağına ve daha fazla harcama yapabileceklerine işaret eden New York FED Başkanı William Dudley, "Hane halkının harcanabilir gelirinde artış ekonomi için bir artı. Aynı zamanda düşük enerji fiyatları diğer ülkelerin pahalı para politikalarını sürdürebilmelerine yardım edecek ve bu da zaman içinde global büyüme için bir artı olacak" diye konuştu. Dudley, ek korkusunun enerji fiyatlarında uzun süreli ve keskin düşüşün ABD'de enerji yatırımlarını azaltılmasına yol açması olduğunu, bunun uzun vadede enerji üretim seviyeleri üzerinde negatif etkileri olabileceğini de vurguladı.
FED Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, enerji fiyatlarında son dönemde yaşanan düşüşten endişe etmediğini, fiyatların FED'in politikası üzerinde çok fazla bir baskı yaratmadığını söyledi.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
