K o p e n h a g H a v a M e y d a n ı
M i m a r Vilhelm Lauritzen
Bu bina 63 kişinin iştirak ettiği bir müsaba-kada birinciliği alan bir projenin 2 milyona yakın kron sarfedilerek tatbik edilmesiyle meydana gel-miş ve Avrupa'nın, en modern ve konforlu hava istasyonlarından biri olmuştur.
Kopenhag'da rüzgârlar en ziyade cenubu şar-kîden estiği için gar binası meydanın şimali şarkî-sine oturtulmuş ve eskiden mevcut hangarlar, otel ve benzin tank depolariyle birlikte meydan bu esa-sa göre tertiplendirilmiştii'.
Binanın zemin katında cadde tarafına ecnebi hava yolları mümessillikleri, hükümet hava işleri direktörü ve polis odaları konmuştur. Ortada, kıs-men meydana nazır 12x45 eb'adındaki büyük ser-vis ve bekleme holü, meydan cephesinde de istas-yon müdürü, seyahat büroları, gümrük, pilot oda-lariyle lokantanın alt salonu bulunmaktadır. Ho-lün içinde ve kenarlarında bamka, posta, hava yolları propaganda servisi, küçük bir bar, gazete ve tütün satış yeri ile bagaj servisi ve giriş çıkış yerleştirilmiştir. Yan cephelerde garaj, sıcak ve soğuk mutfaklar, tuvaletler vesair servis odaları vardır.
Ortasını esas holün boşluğu teşkil eden birinci katta meydan şefi, muhasebe ve vezne büroları, daire müdürü, uçuş şefi, telsiz telgraf ve telsiz te-lefon santralları, aeroloji ve meteoroloji servisleri, rapor ve istatistik büroları, arşiv, muhabere ve muhtelif servis kalem odalariyle icabeden tuvalet ve küçük servis yerleri bulunmaktadır. Bu katta alt lokanta salonunun üstünde büyük esas lokanta salonu tekmil meydana hâkim ve nazır bir şekilde yapılmıştır.
Binanın inşa tarzı büsbütün yoni ve entere-sandır. İ t e l e t betonarme olmakla beraber tâşıyrci
( A r k l t e k t e n K d e n
kısımlar geri alınarak duvar ve bölmeler tama-men serbest bir halde şekillendirilmiştir. Cepheler 8 milim kalınlığında eternit kaplanmış, faslı müş-terekler altına bitumen şeritler geçirilmiş, icabe-den pervaz ve çıtalar aiuminyumdan yapılmıştır. Eternitin altında bir tabaka İcopal, bunun altında lâmbalı zivaııalı tahta kaplama, bunun altında da 2,5 santim kalınlığında keçe veya aba nev'inden kalın bir yüıı kumaş bulunmaktadır. Bu tertibat muntazam bir ahşap iskelet üzerine tatbik edilmiş-tir. Duvarın içi hususî parke tahtası kaplıdır.
Betonarme kolonlar açıkta kaldıklarından bunlar inşaat esnasında 6 milim kalınlığında ve icabeden kuturda eternit borular içine dökülmüş-tür. Döşemeler ters ve yayvan kirişli betonarme ü-zerine kiriş tefazulu yüksekliğinde takozlara otur-tulmuş demirli bims beton plâklarla yapılmış-tır. Bu plâkların üstü Dafoleum denilen bir nevi asfalt kaplıdır. Büyük holün döşemesi kauçuk lâv-halarla kaplanmıştır.
Pencereler kısmen sabit, kısmen kanatlıdır, ve çift camlıdır. Pencerelerin biraz yukarısına
vrıi'rıvS'fAn^ 1 - U Z 2 Z H t ' r M - — w r i f m ' .ir W S
•M
tMTÖ
j^-i l ı i i J i i p S p i p s j l41
hfcö
dan boya kapaklı vastilâsyon yarıkları konmuştur. Pencere damlalıkları bakırdan yapılmıştır.
Çatı, döşemelerde olduğu gibi bims plâklarla teşkil edilmiş ve 4 santim mantar kaplama üzerine bir tabaka İkopal, bunun üzerine de 2 santim as-falt çekilmiştir. Dereler bakırdan ve korniş şek-ünde kısmen çıkıntılı olarak alt kenarı yağmur-luklu yapılmış ve yakaları asfaltın altına sokul-muştur. Büyük holün çatısında bir hususiyet dü-şünülmüştür. Betonarme döşemeyi kirişsiz yapmak ve buna. rağmen kaılnlıktan tasarruf etmek için oluklu saç tertibi büyük dalgalı (ondüle) bir döşe-me yapılarak icabeden mukavedöşe-met asgarî maktala temin edilmiştir.
Hol kapıları tik ağacı kaplamasiyle yapıl-mış, camekâıılar kromlu bronz ile çerçevelenmiş-tir. Antrede Groenland mermeri kullanılmıştır. Binanın mühim ve lüks kısımlarında kapılar pele-senk kaplaması ile yapılmıştır.
Binada kullanılan malzemenin asgarî eb'adda ve en hafif malzemeden itina ile seçilmiş olmasın-dan, betonarme iskelette metre murabbama 550 kilo munzam siklet alınmasına rağmen asgarî eb'-adda tutulabilmiştir. Kolonların en çoğu 35 san-tim kutrunda, döşeme kalınlıkları 12 sansan-tim, kiriş yükseklik farkları eıı çok 27 santim, ters kiriş ge-nişlikleri de 50-100 santim yapılmıştır.
Binanın tesisat işlerine de çok ehemmiyet ve-rilmiştir. Vantilasyon, sıcak ve soğuk su tesisatı, hava gazi, elektrik, sinyal, zil ve bilûmum muha-bere tesisatı en son fen tarakkilerine göre, hiç bir masraf esirgenmeden yapılmıştır.
Isıtma tsisatı döşemeler içinde dolaşan ser-pantinler içinden sıcak su geçirilmek suretiyle ya-pılmıştır. Binada lokanta, bar ve soğuk mutfak gi-bi yerler için ayrıca soğutma tesisatı yapılmıştır.
M.
