ABD GSYİH gününe Çin’den gelen sanayi karları ile pozitif tonda uyanıyoruz.
Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr
+90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr
+90 212 363 1134
Ekonomik gelişmeleri yorumlarken başvurmayı sevdiğimiz kaynaklardan birisi musiki. Türk Sanat Müziği makamlarının nota dizilimleri ve ekonometrik zaman serilerinin (AR, MA, ARIMA, vb) korelogramları birbirlerine benzerler. Kendi müziğimize hakimiyet kadar Batı Klasik Müziği’ni de bilebilmeliyiz. Klasik müzikte basitçe parçaları tempolarına göre üçe ayırmak mümkündür: Hızlı “allegro”lar, sakin “adagio”lar ve hassas “andante”ler. Parçaların temposu gibi nasıl çalınacakları (icra edilecekleri) ayrı terimlerle belirtilebilir. Örneğin “allegro”nun yanına
“deciso” geldiğinde parçanın “kararlı” çalınması gerekir. Keskin ve tane tane dokunuşlarla parçanın gücü artacaktır. Tıpkı klasik müzikte tempoların farklı şekillerde icrası gibi para politikasında da duruşların çeşitleri niteliklendirilebilir. Dün merkez bankası, para politikasındaki “sıkı duruş”unu “kararlı” hale getirerek güçlendirdi.
Karar metninde uygulanan politikanın gücüne ve zamanına ilişkin iki ana değişiklik gözlemledik:
1. “Kararlı” kelimesi eklenirken,
2. “Gösterge” kelimesin yerini “görünüm” kelimesi aldı.
“Kararlı” ifadesiyle uygulanan politika güçlendirilirken “görünüm”
ifadesiyle daha uzun vade perspektifi ortaya çıktı. Merkez bankası “daha uzun süre ve daha sıkı” politikasını benimsiyor. Türkiye’de olası faiz indirimleri 2018 yılının ilerleyen dönemlerine ötelenmekte.
Çekirdek enflasyonun iki adet bileşeni bulunuyor: Temel mallar ve hizmetler. Temel mallar tüketici sepetinde %13,1 oranında ağırlığa sahip.
Hizmetler ise %30,5 oranında. Temel mallar, kur değişiminden doğrudan etkileniyorlar (Şekil 1). Hizmet fiyatları ise enflasyon beklentileriyle şekillenmekte (Şekil 2). Geçtiğimiz yılın sonundaki kur şoku tamamlanmasına rağmen henüz çekirdek enflasyonda iyileşme başlamadı (Şekil 3). Çünkü sepette daha fazla ağırlığa sahip hizmet fiyatları artış hızlarını koruyorlar (Şekil 4). Hizmet fiyat artışında yavaşlamanın ortaya çıkması için Ocak ayındaki yeni yıl fiyat ayarlamalarının geride kalması lazım. İlaveten Türkiye’de beklentiler geçmiş verilere karşı hassaslar. Enflasyondaki gerilemenin Aralık verisinde ortaya çıkacağını düşündüğümüzde, beklentilerdeki iyileşmenin Ocak ayından önce başlaması kolay değil. Haliyle çekirdek enflasyondaki iyileşmenin de Mart ayı sonrasında belirginleşmesi mümkün. Merkez bankası çekirdek enflasyondaki dinamiklerin etkisiyle hem daha uzun bir gelecek dönemi hedeflerken hem de daha güçlü bir vurguyu seçmişe benziyor.
Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr
+90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr
+90 212 363 1134 Gülhan Kaya gulkaya@ziraatbank.com.tr
+90 212 363 1135
DEĞERLENDİRME
Şekil 1: Temel mal fiyatları ve kur ilişkisi.
Kaynak: TÜİK, Birleşmiş Milletler COICOP, Bloomberg, Ziraat
Şekil 2: Hizmet enflasyonu, fiyatlama davranışı açısından beklentilerle etkileşim halinde.
Kaynak: TÜİK, TCMB, Birleşmiş Milletler COICOP, Bloomberg, Ziraat Şekil 3: Çekirdek enflasyonun seyri ve kur dinamiği.
Kaynak: TÜİK, Bloomberg, Ziraat
Şekil 4: Hizmet enflasyonu ile çekirdek enflasyon seyrinin karşılaştırması.
Kaynak: TÜİK, Birleşmiş Milletler COICOP, Bloomberg, Ziraat
Bunun Avrupa Merkez Bankası’ndaki (ECB) karşılığı, “daha düşük miktar ancak daha uzun süre”. Bir süredir tartıştığımız üzere ECB, bizim de katıldığımız Bloomberg anketindeki beklentiyle aynı şekilde varlık alımlarını 30 milyar Euro’ya indirirken, süreyi dokuz ay uzattı.
Güncel kredi anketi Avrupa’da finansal koşulların her ülkede homojen dağılmadığını gösteriyor. Örneğin önümüzdeki yıl seçim düzenlenecek İtalya’da finansal koşullar para birliğinin diğer ülkeleri kadar iyi görünmüyor. 2012 yılında Euro’yu “her ne pahasına”
savunacağına ilişkin söz veren başkan Mario Draghi böyle bir ortamda ekonomiyi güvence altına alma arayışında. İlaveten 2019 yılına kadar “Brexit” belirsizliğinin de piyasada dolaşacağını düşünürsek Avrupa’da faiz arttırımı 2019 yılının ilerleyen dönemlerine kalmakta.
Veri tarafında bugün haftanın küresel risk verisi ABD üçüncü çeyrek büyümesi açıklanacak (TSİ 15:30). Piyasadaki beklenti %2,6 oranında artış. İkinci çeyrek verisinde benzer durumu yaşamıştık. Beklenti %2,7 oranında idi ve büyüme ilk açıklandığında %2,6 değerini almıştı. Buna karşın biz ekonominin biraz daha güçlü seyredebileceğini düşünerek
%3 üzeri değerlere bakmaktaydık. İlk açıklamada veri %2,6 oranını alsa da sonraki güncellemelerle %3,1 oranına kadar yükselerek nihai değerine ulaştı. Bugün de önümüzdeki güncellemelere nazaran daha düşük bir veri ile karşılaşabiliriz. Amerikan ekonomisi canlı seyrediyor, kasırgaların etkisinin son derece geçici ve zayıf kaldığı konusunda piyasa hemfikir.
Rusya Merkez Bankası (CBR), TSİ 13:30’da faiz kararını açıklayacak.
Rusya’da faiz indirimlerinin sürmesi bekleniyor. Petrol fiyatları, Ruble’nin dayanıklılığını arttırdı. Genel anlamı ile Rus hükümetinde Ruble’deki değer kazançları konusunda tepkiler görüyorduk. En son önceki gün devlet başkanı Vladimir Putin de bu görüşe katıldı ve Ruble’nin artık denge seviyesine ulaştığını belirtti. Ruble’deki değer kazançlarını CBR, faiz indirimlerine çevirebilir.
DEĞERLENDİRME
Öğleden sonra TSİ 14:30’da yurt-içinde konut fiyatlarını izleyeceğiz.
Yurt-dışında ise güne Almanya’dan TSİ 9:00’da gelecek ithal mal fiyatları ile başlayacağız. Küresel reflasyon konjonktüründe Çin’in ihraç ettiği ürünler diğer ülkeler için enflasyona dönüşmekte. Sabah Çin’de sanayi şirketlerin karları yıllık bazda %27,7 oranında artış gösterdi. Geçtiğimiz ay Çin’de üretici fiyatları enflasyonu yıllık bazda
%6,9 oranına hızlanarak beklentileri geçmişti. Üretici fiyatlarındaki artışlar, şirketlere kar marjı şeklinde geri dönüyorlar.
Son dönemde TL’de artan oynaklıkla birlikte TL cinsi varlıkların emsallerinden bir nebze de olsa daha negatif ayrıştığını zaman zaman belirtiyoruz. Öyle ki 19 Ekim’den bu yana USD/TL kuru, doların küresel anlamda güçlenmesinin de katkısıyla 3,64 seviyelerinden 3,83 seviyelerine kadar tırmanmış durumda.
Merkez Bankası da bu görüntü altında dün enflasyonun hedefin üzerindeki seyriyle birlikte özellikle son dönemde TL’de artan oynaklık sonrası sıkı duruşunu pekiştirdi. Merkez Bankası’nın enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme ve hedeflerle uyum sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunu
"kararlılıkla" sürdüreceği ifadesi TCMB’nin sıkı para politikası duruşunu daha uzun süre koruyacağına işaret etti. TCMB’nin sözlü yönlendirmesindeki kararlığı ardından öğle saatlerinde, akşam saatlerine göre daha sınırlı hareket sergileyen kur, ABD piyasalarının açılmasıyla birlikte güçlenme eğilimi gösteren dolarla birlikte 3,75-3,83 geniş bandında hareket ettiği bir günü geride bıraktı. Yeni günde USD/TL kuru, 3,8245’lerde işlem görmekte.
Asya borsalarının, Wall Street’te teknoloji ağırlıklı pozitif gelen bilanço sonuçlarından olumlu etkilendiği bir güne başlamış bulunuyoruz. Çin sanayi karlarının da Eylül ayında bir önceki aya göre daha da güçlenmesi bilanço sonuçlarıyla artan risk iştahını desteklemiş durumda. Nikkei endeksi, %1, Hang Seng endeksi %0,8 primli.
Dolar endeksinin dün 93,4 seviyelerinden 94,8’lere kadar yükseldiği bir ortamda Euro tarafında Avrupa Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edildi. ECB’nin tahvil alımlarının süresini uzatması ve 2018'de faiz artırımı yapma ihtimalini azaltması Euro aleyhine algılandı ve güçlenen dolarla birlikte parite 1,1815’lerden 26 Temmuz’dan bu yana en düşük seviye olan 1,1625’lere kadar geriledi. Dolar endeksi bugün sabah saatlerinde 94,8, EUR/USD paritesi ise 1,1635’lerde işlem görmekte. Piyasalar pür dikkat yeni Fed başkanının kim olabileceğine yönelik haber akışını dikkatle takip etmekte. Dün de benzer şekilde ABD Başkanı Donald Trump'ın Fed başkanlığı için Jerome Powell ve John Taylor arasında seçim yapacağının beklendiği yönünde bir haber akışının piyasada yer ettiğini gözlemledik. Adaylar içerisinde Yellen’ın yer almaması dolara değer kazandıran bir etmen oldu.
Döviz Piyasası
$/TL 3.5235 3.7676 3.8206 1.4% 8.4%
€/TL 3.7053 4.4518 4.4541 0.1% 20.2%
Sepet* 3.6144 4.1097 4.1374 0.7% 14.5%
€/$ 1.0517 1.1813 1.1651 -1.4% 10.8%
$/Yen 116.96 113.74 113.98 0.2% -2.5%
$ Endeks 102.68 93.71 94.61 1.0% -7.9%
Kaynak: Bloomberg * (0,5$+0,5€)
30 Ara 16 25 Eki 17 2016 Sonuna
Göre Değişim 26 Eki 17 Günlük
Değişim
1.03 1.05 1.07 1.09 1.11 1.13 1.15 1.17 1.19 1.21
3.40 3.50 3.60 3.70 3.80 3.90 4.00 4.10 4.20
Oca 17Şub 17Mar 17 Nis 17 May 17Haz 17Tem 17Ağu 17 Eyl 17 Eki 17
$/TL Sepet €/$ (Sağ eks)
2 Yıllık Gösterge Tahvil 10.63 12.58 12.61 0.03 1.98 5 Yıllık Gösterge Tahvil 11.21 12.01 12.24 0.23 1.03 10 Yıllık Gösterge Tahvil 11.39 11.70 11.93 0.23 0.54
USD Libor (3 Aylık) 1.00 1.37 1.37 0.00 0.37
EUR Libor (3 Aylık) -0.34 -0.38 -0.38 0.00 -0.04
Türkiye CDS (5 Yıl Vadeli) 273.00 182.42 189.14 6.71 -83.86 ABD 10 Yıllıkların Faizi 2.44 2.46 2.46 0.00 0.02 Almanya 10 Yıllıkların Faizi 0.21 0.42 0.43 0.01 0.22 Kaynak: Bloomberg
26 Eki 17 2016 Sonuna Göre Değişim 30 Ara 16 25 Eki 17 Günlük
Değişim
10.2 10.7 11.2 11.7 12.2
Apr 17 May 17 Jun 17 Jul 17 Aug 17 Sep 17 Oct 17
Gösterge Kağıtların Seyri
2 5 10
Faiz Piyasası
TCMB’nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11,96 seviyesinde sabit kaldı.
PİYASA VERİLERİ
Emtia Piyasası
Altın($/Ons) 1,148 1,278 1,267 -0.8% 10.4%
Petrol(Brent) 56.1 58.4 59.3 1.5% 5.7%
Gümüş($/Ons) 15.9 17.0 16.8 -0.9% 5.6%
Kaynak: Bloomberg
30 Ara 16 26 Eki 17 Günlük Değişim
25 Eki 17 2016 Sonuna
Göre Değişim
43 45 47 49 51 53 55 57 59
1,100 1,150 1,200 1,250 1,300 1,350
Oca 17Şub 17Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17Tem 17Ağu 17 Eyl 17 Eki 17 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Borsalar
68000 73000 78000 83000 88000 93000 98000 103000 108000
150 350 550 750 950 1150 1350 1550
Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Ağu 17 Eyl 17 Eki 17
İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks)
BIST-100 78,139 108,355 107,335 -0.9% 37.4%
BIST-30 95,499 132,827 131,484 -1.0% 37.7%
Sanayi 83,586 123,301 122,561 -0.6% 46.6%
Hizmetler 49,626 73,159 72,929 -0.3% 47.0%
Mali 103,595 130,243 128,288 -1.5% 23.8%
Bankalar Endeksi 129,550 169,135 165,280 -2.3% 27.6%
Dow Jones 19,820 23,329 23,401 0.3% 18.1%
S&P 500 2,249 2,557 2,560 0.1% 13.8%
DAX 11,481 12,953 13,133 1.4% 14.4%
Nikkei 225 19,145 21,740 21,985 1.1% 14.8%
Bovespa 60,227 76,671 75,896 -1.0% 26.0%
Kaynak: Bloomberg
26 Eki 17 2016 Sonuna
Göre Değişim Günlük
Değişim 30 Ara 16 25 Eki 17
UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
