• Sonuç bulunamadı

Araştırma Yöntemleri ve Bilimsel Etik

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Araştırma Yöntemleri ve Bilimsel Etik"

Copied!
14
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Bilimsel Araştırma, Bilimsel Araştırma Süreci, Bilimsel Araştırma Türleri

Dr.Öğr.Üyesi Mehmet Çağlar mcaglar@yildiz.edu.tr

Ofis: F302

Araştırma Yöntemleri

ve Bilimsel Etik

(2)

Bilimsel Araştırma Nedir?

Bilimsel araştırma, bilimsel

yöntemleri kullanarak olguları

çalışmanın sistematik sürecidir.

(3)

Anlayışımızı genişletmek için

Neden Araştırma Yaparız?

Bir soruya cevap vermek için

Bilgi edinmek için

Bir problemi çözmek için

(4)

Bilimsel Araştırma Süreci

Problemin tanımlanması Literatür taraması

Araştırma sorularının kurulması / Hipotezlerin

kurulması

Araştırma dizaynının belirlenmesi

Veri toplama Veri analizi

Sonuçların

yorumlanması Bulguların raporlanması

(5)

Bilimsel Araştırmada Kalite Kriterleri

Bir araştırmanın en önemli 5 kalite kriteri (Becker et al., 2006:5; Matthews & Ross, 2010:

10):

1. Uygun kitlelerin erişebileceği biçimde yazılmış araştırmalar.

2. Araştırma sorusunu/sorularını açıkça ele alan araştırma tasarımı.

3. Veri toplama ve analizinde şeffaflık.

4. Araştırma sürecinin nasıl yürütüldüğünün açık bir ifadesi.

5. Araştırmanın bilgiye katkı sağlaması.

(6)

Bilimsel Yöntem

Bilimsel yöntem, aşağıda dört temel özelliği karşılamalıdır (Bhattacherjee, 2012:5 ; Pelz, t.y.):

Tekrarlanabilirlik: Başkaları bağımsız olarak bir bilimsel çalışmayı kopyalayabilmeli veya tekrarlayabilmeli ve aynı olmasa da benzer sonuçlar elde edebilmelidir.

Kesinlik: Teorik kavramlar, başkalarının bu kavramları ölçmek ve bu teoriyi test etmek için bu tanımları kullanabileceği kadar kesin olarak tanımlanmalıdır.

Yanlışlanabilirlik: Bir teori, çürütülebilecek şekilde ifade edilmelidir. Test edilemeyen veya yanlışlanamayan teoriler bilimsel teori değildir ve bu tür herhangi bir bilgi bilimsel bilgi değildir.

Basitlik/sadelik: Bir fenomenin birden fazla açıklaması olduğunda, bilim insanları her zaman en basit veya mantıksal olarak en ekonomik açıklamayı kabul etmelidir.

(7)

Bilimsel Araştırma Türleri

Araştırmanın amacına bağlı olarak, bilimsel araştırmalar üç türe ayrılabilir (Bhattacherjee, 2012: 5; Pelz, n.d.):

Keşfedici araştırma (Exploratory research) genellikle yeni araştırma alanlarında yürütülen, araştırmanın hedeflerinin (1) belirli bir olgunun, sorunun veya davranışın büyüklüğünü veya kapsamını ortaya çıkarmak, (2) bir olgu hakkında bazı başlangıç fikirleri üretmek veya (3) bir olgu ile ilgili daha kapsamlı bir çalışma yürütmenin fizibilitesini test etmek olduğu araştırmalardır.

Tanımlayıcı araştırma (Descriptive research), ilgilenilen bir olgunun dikkatli gözlemleri ve ayrıntılı belgelenmesine yöneliktir.

Açıklayıcı araştırma (Explanatory research), gözlemlenen fenomenlerin, problemlerin veya davranışların açıklamalarını arar.

Tanımlayıcı araştırma bir olgunun ne, nerede ve ne zaman olduğunu incelerken, açıklayıcı araştırma neden ve nasıl sorularına cevap arar.

(8)

Temel ve Uygulamalı Araştırma

Temel Araştırma: Esas olarak mevcut bilgiyi genişletmeye odaklanan bir araştırma.

Müşteri memnuniyetini nelerin etkilediği üzerine bir araştırma.

Eğitimin işletmede verimliliği nasıl sağladığına dair bir araştırma.

Uygulamalı Araştırma: Esas olarak bir soruna çözüm bulmaya odaklanan bir araştırma.

Müşteri memnuniyetinin nasıl artırılacağı üzerine bir araştırma.

Satışların nasıl artırılacağı üzerine bir araştırma.

Verimliliğin nasıl artırılacağı üzerine bir araştırma.

Bilimsel Araştırma Türleri

(9)

Temel ve Uygulamalı Araştırma

Karakteristik Temel Araştırma Uygulamalı Araştırma

Amaç Bilimsel bilgi ve tahminler geliştirmek Teknoloji ve teknikler geliştirmek

Motivasyon Merak Çözüm

Bilgi Mevcut bilgiyi genişletir Yeni bilgi ortaya koyar

Doğa Teorik Pratik

Kapsam Evrensel Spesifik

(10)

Nitel ve Nicel Araştırma

Nicel Araştırma: Nicel analiz için sayısal biçimde verilerin toplanmasını içeren araştırma (Jupp, 2006:249).

Nitel Araştırma: Sosyal hayatın nicel ölçüme uygun olmayan yönlerini araştıran araştırma (Jupp, 2006:249).

• Vaka Analizi

• Odak grubu

Bilimsel Araştırma Türleri

(11)

Nicel vs Nitel Araştırma

Karakteristik Nicel Araştırma Nitel Araştırma

Veri Türü Olgular sayısal olarak tanımlanır (Nicel/sayısal veri)

Olgular anlatı şeklinde tanımlanır (Nitel veri)

Analiz Tanımlayıcı ve çıkarımsal istatistik Ana temaların belirlenmesi Araştırma

Kapsamı Spesifik sorular veya hipotezler Geniş, tematik kaygılar Temel Avantaj Büyük örneklem, istatistiksel geçerlilik,

popülasyonu doğru bir şekilde yansıtır

Örneklemin zengin, derinlemesine, anlatısal açıklaması

Temel Dezavantaj Katılımcıların düşünce ve duygularının yüzeysel olarak anlaşılması

Küçük örneklem, anakütleye genellenemez

Kaynak: Vanderstoep & Johnson (2009:7).

(12)

Araştırma Tasarımı

Araştırma metodolojisi ve yöntemlerinin mantığını, yapısını ve ilkelerini ve bunların araştırma soruları, hipotez veya önerme ile nasıl ilişkili olduğunu doğrulayan bir tasarım veya strateji (Jupp, 2006:265).

Etkili bir araştırma tasarımının temel bileşenleri (Jupp, 2006, s. 266):

• Açık, araştırılabilir bir dizi soru veya hipotez.

• Araştırma tasarımı, araştırma sorularının ilgili veri kaynakları ve araştırma yöntemleriyle nasıl uyumlu hale getirileceğini gösterecektir.

• Veri işlemenin nasıl çalışacağını ve analizin nasıl yürütüleceğini belirleyin.

(13)

Metodoloji ve Metot (Yöntem)

Metodoloji

Araştırmaya rehberlik edecek felsefe veya genel ilkeler

Metot (Yöntem)

Araştırma kullanılan bilimsel araç

(14)

Becker, S., Bryman, A. and Sempik, J. (2006) Defining ‘Quality’ in Social Policy Research: Views, Perceptions and a Framework for Discussion, SPA, Lavenham in conjunction with JUC. Available at: http://www.social- policy.org.uk/downloads/defining%20quality%20in%20social%20policy%20research.pdf

Bhattacherjee, A. (2012). Social Science Research: Principles, Methods, and Practices. Textbooks Collection. 3.

Available at:https://digitalcommons.usf.edu/oa_textbooks/3/

Jupp, V. (2006) The Sage Dictionary of Social Research Methods. SAGE Publications

Matthews, B. & Ross, L. (2010). Research Methods: A Practical Guide for the Social Sciences. Pearson Education

Pelz, B. (n.d.). Research Methods for the Social Sciences». Lumen Learning. Available at:

https://courses.lumenlearning.com/suny-hccc-research-methods/chapter/chapter-1-science-and-scientific- research/

Vanderstoep, S. W., & Johnson, D. D. (2009). Research methods for everyday life: Blending qualitative and quantitative approaches (Vol. 32). John Wiley & Sons.

Kaynakça

Referanslar

Benzer Belgeler

Meslek Yüksek Okulları İçin Araştırma Yöntem ve Teknikleri (2.Baskı).. Meslek Yüksek Okulları İçin Araştırma Yöntem ve Teknikleri

 Belirli yöntemlerle elde edilmiş kendi kendini düzelten örgün bilgiler bütünü.  İnsanoğlunun biriktirdiği kaydedilmiş sistematik

 Araştırmanın temel amacı, nedensel yasaları keşfetmeye yönelik bilimsel açıklama sağlamaktır..  Nedensel yasalar zaten var olan ve keşfedilmeyi bekleyen mutlak

 Büyük şehirlerde yaşayan boşanmış aile çocuklarının boşanma sonrası ilkokula uyum sürecinde karşılaştıkları sosyal sorunlar.  Problem cümlesi: Büyük

 Niteliklerin, olayların zamana bağlı nasıl değişip geliştiğini betimleme amacı taşıyan tarama araştırması türüdür.  Değişkenlerin zamana bağlı değişimleri

 Öğrencilerin yaşları, cinsiyetleri, sınıf düzeyleri ve karne notlarıyla, sosyal bilgiler dersi öğretimine karşı ilgi düzeyleri arasında anlamlı bir

 Değişkenler arasında oluşturulan neden-sonuç ilişkisini test etmek ve böyle bir ilişki varsa ortaya çıkartmak için tasarlanmış bir araştırma

Bağımsız değişkenlerin uygulama sırası ve zamanı bağımlı değişkenin değişik biçimlerde etkilenmesine neden olabilir.. İç ve Dış