Eğitim Araştırmaları,
Bilimsel Araştırma ve
Araştırma Etiği
BİLİM NEDİR?
• Bilim, çok genel anlamıyla bilimi bilme metodu olarak tanımlanmaktadır.
• Metod ise görüşlerin test edilmesini
ifade eder.
Bazı bilim adamlarına göre bilimin tanımları:
-Bilim, geçerliği kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünüdür.(Karasar)
-Bilim, gözlem yoluyla elde edilmiş
sistemli ve organize olmuş bilgiler
bütünüdür.(Fidan ve Erden)
Bilimin İşlevi
Bilimin temel işlevleri:
*Betimleme
*Açıklama
*Kontrol etme
Bilimin yukarıda sayılan işlevleri içerisinde özellikle kontrol etme işlevi eğitim
bilimlerinde güçlükle yerine
getirilebilmektedir. Eğitim bilimci bilimsel
bir araştırmada tüm değişkenleri kontrol
altına alma şansına çoğu zaman sahip
değildir.
Eğitim bilimcinin odaklandığı obje daha çok insan, öğrenci olduğunda
değişkenlik çok daha fazla olmaktadır.
Dolayısıyla eğitim bilimlerinde bilimin
işlevinin daha çok betimleme, açıklama
şeklinde olduğu düşünülebilir.
Bilimsel Araştırma Metodu
Metot, verilerin toplanma yolları olarak tanımlanmaktadır.
Bilimsel metot, özel bir sorunun ve sistematik olarak bulunan cevabın
formüle edilmesini içeren bilgiye ulaşma
yaklaşımıdır.
Araştırma Sürecindeki Aşamalar
Araştırma, bir düşünme yoludur. Bu
düşünme yolu sistematik bilgilerin elde edilmesi amacıyla hipotezlerin
kurulması ve hipotezlerin test edilmesi
süreci olarak tanımlanabilir.
Bir bilimsel araştırmanın aşamaları şunlardır:
▪ Bir problem veya sorunun tanımlanması,
▪ Probleme açıklık getirilmesi,
▪ İhtiyaç duyulan bilginin ne olduğunu ve buna nasıl ulaşılacağının belirlenmesi,
▪ Bilginin organize edilmesi,
▪ Sonuçların açıklanması ve
bir sonuca varılması.
FİKİR
Nedensel ve/veya sistematik gözlem Kütüphane araştırması Test edilebilir hipotezlerle fikri geliştir
Mantıksal çıkarımda bulun
Uygun olan araştırma desenini seç
Çalışma evrenini seç
Nelerin gözleneceğine ve uygun ölçmelere karar ver
Araştırmanın pilot çalışmasını yap
Verileri analiz et
Sonuçları raporlaştır
Bu tabloya göre ilk yapılması gereken adım bir araştırma konusunun belirlenmesidir.
Konu belirlendikten sonra bu konu üzerine
mantıksal çıkarımlarda bulunularak hipotez geliştirilir.
Hipotez: Araştırma değişkenleri arasındaki ilişkinin belirli bir yöndeki ifadesidir.
Geliştirilen hipotez test edilirken araştırma deseninin belirlenmesi gerekir.
➢ İlişkisel araştırma deseni; değişkenler arasındaki ilişki aranacaksa
➢ Survey araştırma deseni; durumun ne olduğu betimlenecekse
➢ Deneysel araştırma deseni; bazı
değişkenlerin etkisi araştırılacaksa kullanılır.
Örneğin okuma anlama becerileri ile
matematik ders başarıları arasında bir ilişki aranacaksa ilişkisel araştırma
desenini kullanmalıyız.
Beşinci sınıf öğrencilerinin noktalama işaretlerinde yaygın olarak yaptıkları yanlışlar bulma amacını güdüyorsak survey tipi araştırmayı tercih etmeliyiz.
Araştırma sorusunun özellikleri:
▪ Ulaşılabilir olmalı(zaman, enerji ve para açısından),
▪ Açık anlaşılır olmalı,
▪ Önemli olmalı,
▪ Etik olmalı.
Seçilen araştırma desenine göre araştırma
örneklemi ve ölçme aracının seçilmesi diğer araştırma basamağıdır.
Seçilen ölçme araçlarının da bazı özellikler taşıması gerekir. Bunlar;
• Geçerliği,
• Güvenirliği,
• Kullanışlılığı,
• Objektif olmasıdır.
Araştırma Türleri
Temel ve uygulamalı araştırmalar Nitel ve nicel araştırmalar
Deneysel araştırmalar İlişkisel araştırmalar Survey araştırmaları Etnografik araştırmalar Tarihsel araştırmalar Aksiyon araştırmaları Meta analiz
Temel ve Uygulamalı Araştırmalar
Temel araştırmalar; teori ve hipotezlerin test edilmesini amaçlayan, şimdi veya gelecekte uygulama ve pratik kaygısı taşımayan
araştırmaları içerir.
Uygulamalı araştırmalar; gerçek yaşamdaki bir problemin araştırılması temeline dayanır,
toplum yaşamında duyulan gereksinimleri ilimsel yolla çözmeyi amaç edinir.
Bazı Bilimsel Araştırma Yöntemleri
Deneysel araştırmalar; şartların ve çalışmanın etkisini kontrol eder
Survey araştırmalar; çalışma grubunun karakteristik özelliklerini ortaya koyar
İlişkisel araştırmalar; değişkenler arasındaki ilişkiyi inceler
Etnografik araştırmalar; durum çalışmasını, gözlemi ve görüşmeyi içerir
Vaka incelemesi; bir ya da birkaç kişinin detaylı olarak incelenerek analiz eder
Tarihsel araştırma; geçmişteki bazı durumlara bakış açısını inceler
Eğitimsel Araştırma ve Etik
Etik ve araştırma ahlakı ile ilgili iki geleneksel esas vardır. Bu esaslar;
1)Araştırmaya katılanların gönüllü olarak
katılması, çalışmanın doğasını anlamaları ve çalışmada varsa, tehlike ve zorunlulukların farkında olması
2)Araştırmaya katılanların araştırmanın getirilerinden daha fazla risk altında olmamalarının sağlanmasıdır.
Araştırma etiğinin temelini oluşturan unsurlar:
Araştırmacının güven ve dürüstlüğü Katılımcılara verilen değer
Katılımcıların ciddiyeti
Katılımcıların kendilerini rahat hissetmeleri
SORULAR
1)”Türkçe öğretmeni olarak öğrencilerin okuma, anlama becerilerinin geliştirilmesine nasıl katkıda bulunabilirim?” sorusu en iyi
hangi yaklaşımla çözülebilir?
a. Tecrübeli öğretmenlerin görüşlerine başvurarak b. Kendi deneyimlerimize başvurarak
c. Hipotezler kurarak doğruluğunu araştırmak d. Öğrenciye çok kitap okumasını tavsiye ederek
2) Aşağıdakilerden hangisi bilimin işlevleri arasında yer almaz?
a. Betimleme b. Açıklama
c. Kontrol etme
d. Bilgi toplama
3) Özel bir sorununa sistematik olarak bulunan cevabın formüle edilmesini içeren bilgiye ulaşma yaklaşımı aşağıdakilerden
hangisiyle açıklanır?
a. Bilim
b. Bilimsel metot c. Hipotez
d. Araştırma
