Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü
COG 129
Bilimsel Araştırma Yöntemleri
Ders izlencesi
Dersin ulusal kredisi: 2
Dersin AKTS (ECTS) kredisi: 3
Dersin türü: Zorunlu-Teorik
Dersin sorumlusu: Dr. Erdem Bekaroğlu
Oda no: 419
E-posta: erdem.bekaroglu@ankara.edu.tr
Dersin Tanımlanması
Bu dersin temel amacı, öğrencilere bilimin ana ilkelerini, bilim felsefesinin temel kavramlarını ve konulara bilimsel yaklaşmayı öğretmektir. Bunun yanı sıra, ders kapsamında genelde fen ve sosyal-beşeri bilimlerin metodolojisi ile bir bilimsel araştırmanın aşamaları (nasıl yapılacağı ve ne şekilde sunulacağı) hakkında temel bilgi ve tekniklerin verilmesi de hedeflenmektedir.
Dersin Planı
01. Hafta: Giriş (İzlencenin Tanıtımı) 02. Hafta: Bilme Biçimleri
03. Hafta: Bilimsel Düşünce ve Özellikleri
04. Hafta: Bilimsel Yöntem ve Akıl Yürütme Stilleri 05. Hafta: Betimleme (Deney, Gözlem, Ölçüm) 06. Hafta: Açıklama (Hipotez, Yasa, Teori) I 07. Hafta: Açıklama (Hipotez, Yasa, Teori) II 08. Hafta: Bilimsel Gelişme Modelleri I 09. Hafta: Bilimsel Gelişme Modelleri II 10. Hafta: Sosyal ve Beşeri Bilimler
11. Hafta: Pozitivist ve Post-Pozitivist Bilim Pratikleri ve Metodolojileri 12. Hafta: Araştırma Tasarımı I
13. Hafta: Araştırma Tasarımı II
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü
Dersin Temel Kaynakları
1Zorunlu Kaynaklar
Holt-Jensen, A. 2017. Coğrafya: Tarihi, Felsefesi ve Temel Kavramları. Çev. Erdem Bekaroğlu, Ömer Faik Anlı, Hatice Turut, Suat Tuysuz. İdil: İstanbul.
Özlem, Doğan. 2008. Evrenselcilik mitosu ve sosyal bilimler. Defter ve Toplum ve Bilim Ortak Araştırma Grubu, Sempozyum Bildirileri, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek: Yeni Bir Kavrayışa Doğru İçinde, 53-66, Metis: İstanbul. Özlem, Doğan. 2010. Bilim Felsefesi, Notos, İstanbul, sf: 106-211.
Yıldırım, Cemal. 2011. Bilim Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul, sf: 15-145.
Tavsiye Kaynaklar
Dilthey, W. 1999. Hermeneutik ve Tin Bilimleri. Paradigma, İstanbul, sy: 11-30. Güzel, Cemal (derleyen). 1998. Sağduyu Filozofu: Popper. Bilim ve Sanat, Ankara. Güzel, Cemal (derleyen). 1999. Çoğulculuğun Kuramcısı: Lakatos. Bilim ve Sanat, Ankara. Hekman, S., 1999. Bilgi Sosyoloji ve Hermeneutik. Paradigma, İstanbul, sf: 11-26.
Kuhn, T., 2008. Bilimsel Devrimlerin Yapısı. Kırmızı, İstanbul.
Montello, D. R., Paul C. S. 2006. An Introduction to Scientific Research Methods in Geography, Sage Publications, Thousand Oaks.
Neuman, W. L. 2010. Toplumsal Araştırma Yöntemleri I, Çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası.
Dersin İşleniş Şekli
Ders, ders planında belirtilen sıralamaya uygun olarak, gerektiğinde powerpoint sunuları eşliğinde hem anlatım hem de tartışma yöntemi uygulanarak işlenecektir. Konular teorik olarak ele alınacak ve örnekler çerçevesinde tartışılacaktır. Ders sırasında öğrencilerin çay-kahve vb. içecekler içmeleri serbesttir.
Sınavlar ve Değerlendirme
Dersteki başarı durumu, vize notunun/ödevinin % 40’ı ile final notunun % 60’ının toplamıyla elde edilen başarı notunun puanlanmasıyla belirlenecektir. Sınavlar açık olarak yapılacaktır.
Derslere Katılım
Öğrencilerin derslerde sadece fiziksel olarak bulunmaları değil, derse aktif olarak katılmaları beklenmektedir. Her öğrencinin derslere aktif katılımını teşvik etmek amacıyla, derse katılım gösteren öğrencilere vize ve final sınavında 5 puan bonus verilecektir. Dersteki tartışmalara sistematik olarak iştirak eden ve literatür kullanımı sayesinde yapılan tartışmalara katkıda bulunan, parlak sorular soran öğrencilere ders sırasında çeşitli oranlarda bonus puanlar da verilecektir.
Diğer
Her öğrenci “Lisans eğitim-öğretim yönetmeliği”nde belirtilen hususlardan sorumludur ve öğrencilerin söz konusu yönergede belirtilen kurallar çerçevesinde davranmaları (derse devam, sınıf içindeki tavır, sınav disiplini, etik vb.) beklenmektedir.
