Bilimsel Araştırma Yöntemleri
5. Ders Notu İlişkisel Tarama
İlişkisel Tarama
İki ya da daha çok değişken arasında birlikte değişim varlığını ve/veya
derecesini belirlemeyi amaçlar.
Korelalasyon yolu ile
(Korelasyonel Araştırmalar)
Karşılaştırma yolu ile
(Nedensel-Karşılaştırma Araştırmaları)
Korelasyonel Araştırmalar
Değişkenlerin birlikte değişip değişmediği; değişiyorsa bunun nasıl olduğu araştırılır.
Genel anlamda, kişi doğal olarak ortaya çıkan olgular arasında var olabilecek ilişkileri bulmak ve tanımak için, hiçbir şekilde bu olguları değiştirmeye çalışmadan, araştırmayı yürütür (Tanrıöğen ve diğerleri, 2014).
Korelasyonel Araştırmalar
Üç durum ortaya çıkabilir
1. İki değişken arasında sistemli bir ilişki yoktur
2. Değişkenler aynı yönde (doğru) orantılıdır
3. Değişkenler ters yönde (ters) orantılıdır
Korelasyonel Araştırmalar
Korelasyon katsayısı
[-1,+1]
İlişkinin yönü
İlişkinin gücü
Keşfedici ve Yordayıcı İlişkisel Çalışmalar
Korelasyonel Araştırmalar
Öğrencilerin yaşları, cinsiyetleri, sınıf düzeyleri ve karne notlarıyla, sosyal bilgiler dersi öğretimine karşı ilgi düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
Seçmenlerin gelirleri, eğitim düzeyleri, cinsiyetleri ve oturdukları semtler, seçimlerdeki parti tercihlerinin anlamlı birer yordayıcısı mıdır?
Nedensel-Karşılaştırma Araştırmaları
Değişkenlere müdahale edilmemesi nedeniyle korelasyonel araştırmalara benzer
Ancak korelasyonel araştırmada sadece birlikte değişim incelenir
Nedensel-karşılaştırma ise fark temelli çalışmalardır.Bağımlı-bağımsız
değişkenler aracılığı ile neden-sonuç ilişkisi için ip ucu elde edilmeye çalışılır.
Nedensel-Karşılaştırma Araştırmaları
Ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları cinsiyete
göre farklılaşmakta mıdır?
Nedensel Karşılaştırma
Araştırmalarının Korelasyonel Araştırmalardan ve Deneysel
Modellerden benzerlik ve farklılıkları
Manipülasyon!
Neden-Sonuç İlişkisi