KONGRE VE FUAR YÖNETIMI
Türkiye’de Kongre Turizmi
5.2.1. Cam Piramit Sabancı Kongre Merkezi
3036 metrekarelik bir alanda faaliyet gösteren Cam Piramit Sabancı Kongre ve Sergi Sarayı yarı kapalı ve açık hava sergi alanları 1000 kişilik amfi tiyatro ve eğlence alanları ile Hasan Subaşı Kültür Parkı’nda bulunur. Park havalimanından 12 km uzaklıkta 5 yıldızlı otellere yürüyüş mesafesindedir. Merkez, 1 Ekim 1997’de , Altın Portakal Film Festivali Etkinlikleri sırasında açılmıştır. Kare plana sahip olan giriş katındaki ana salonun üzeri uzay çatı ile örtülmüştür. Uzay çatının yerden yüksekliği 22.76 m olup, renkli titanyum mavisi ısıcam ile kaplanmıştır. Cam Piramit 2500 metrekare taban alanına sahip dört adet dairesel şekilli süs havuzlarıyla çevrilmiştir.
Binaya havuz üzerindeki dört ayrı rampayı takiben otomatik kapılardan girilmektedir.
5.2.2. Antalya Kültür Merkezi
1992 yılında temeli atılan merkezin açılışı 1996 yılında yapılmıştır. 9000 metrekare kapalı alanda;
Perge ve Aspendos salonu olarak iki ana salona sahiptir.
Perge Salonu: 348 kişilik bir salon olup; konferans, simültane çeviri, seminer, panel, oda orkestrası gibi etkinlikler yapılabilmektedir.
Aspendos Salonu: 817 kişiliktir. Her türlü tiyatro, çok sesli müzik, bale, konser, sinema ve konferans aktivitelerinin yapılmasına olanak sunar. Aspendos salonu, her yönüyle tam bir akustik salon olup mikrofonsuz gösteri yapılabilmekte, orkestra çukuru sayesinde her türlü çok sesli müzikaller icra edilebilmektedir. Ayrıca Antalya Kültür Merkezi'nde; sanatçı soyunma odaları, makyaj, dinlenme, idare ve sergi salonları da mevcuttur.
5.2.3. Anfas - AEC (Antalya Expo Center)
Uluslararası Fuar Merkezi AEC (Antalya Expo Center), Nisan 1999'da fuarlarla hizmete girmiştir.
60 ortaklı olan bu işletme, toplam 60.000 metrekare üzerine inşaatı yapan Fuar merkezinde 20.000
metrekare kapalı fuar alanı, bu alan içerisinde 15.750 metrekare brüt stand alanına sahiptir. Fuar ve kongre merkezi olarak inşa edilen AEC, 1999'da açılmıştır. Temel olarak ortada kolonları olmayan üç ayrı salondan oluşması, gerekirse hepsinin ayrı veya beraberce kullanılabilirliği, AEC'nin çok amaçlı hizmet vermesine olanak sağlayacaktır. AEC (Antalya Expo Center) bünyesinde, organize edilecek olan ihtisas fuarlarının, panel ve seminerler ile desteklenmesi için uluslararası standartlarda toplantı salonları, simültane ve komisyon odaları da bulunmaktadır.
AEC, uluslararası fuarlara daha kolay hizmet vermesi açısından hava alanına 2 km uzaklıkta inşa edilmiştir. AEC'de, 2 adet kafeterya, 1 restoran (200 kişi kapasiteli), 1 kongre salonu (tiyatro düzeni 600 kişi kapasiteli), 7 adet komisyon odası, özel sergi salonu, 400 araçlık kapalı - 300 araçlık açık otopark, VIP, kokteyl salonu ve basın odaları mevcuttur. Ayrıca Antalya Bölgesi'nde bulunan belgeli turistik tesislerde de toplantı salonları mevcuttur.
5.3. Ankara Özelinde Kongre Turizmi
Ankara, başkent olması, yabancı devlet temsilciliklerinin burada bulunması, siyasi yoğunluğu taşıması, ekonominin birçok alanında üretim yapılan bir kent olması ve barındırdığı birçok üniversiteden dolayı bir bilim kenti olmasından ötürü sahip olduğu özelliğini ancak böyle planlı bir yaklaşımla ve “Kongre Kenti” imajıyla destekleyebilir.
Ankara, aynı zamanda kongre turizmi yaratan bir merkezdir. TBMM’nin, Bakanlıkların, kamu kuruluşlarının, banka merkezlerinin Ankara’da oluşu, eğitim, sağlık kurumları, vakıflar, odalar, dernekler, siyasi partiler gibi kuruluşlar bu talebin kaynağını oluşturmaktadır. Bunların düzenleyecekleri, ulusal ve uluslararası nitelikli kongreler önemli bir talep potansiyeli oluşturmaktadır.
Ancak Ankara Türkiye’nin en büyük şehirlerinden biri olmasına rağmen henüz kongre merkezine sahip değildir. Son yıllarda Ankara Turizmi Geliştirme planı büyük oranda kongre turizmi esas alınarak hazırlanmıştır. Atatürk Kültür Merkezi’nin bulunduğu alanda kurulacak olan kongre merkezi ihale aşamasındadır. Projeler hayata geçirilebilirse Ankara kongre merkezi bulunmayan başkentler arasından kısa zamanda sıyrılabilecektir. Başkentte yapılacak kongre merkezinin, ilk aşamada kamu-özel sektör işbirliği ile kurulacak bir şirket modeliyle yönetilmesi düşünülmektedir. Projenin hayata geçirilmesiyle birlikte Ankara büyük bir eksiklikten kurtarılacaktır.
Ankara Türkiye’deki kongre merkezleri arasında dördüncü sıradayken son birkaç yıldır İzmir’in önüne geçerek üçüncü sırayı almıştır. Bunda üniversitelerin katkısı büyüktür. Çünkü Ankara’daki kongrelerin çoğu üniversite destekli üniversite kongreleridir.
Ankara’da konferans salonları bulunan konaklama tesisleri ve olanakları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
5.4. İzmir Özelinde Kongre Turizmi
Türkiye’nin en büyük kentlerinden birisi olan İzmir iline bakıldığında kongre turizminin pek fazla gelişmediği görülür. İzmir’de şu anda kongre merkezi bulunmamaktadır. Ancak İzmir’de her yıl düzenlenen İzmir fuarının bulunduğu alanda yapılacak küçük düzenlemelerle İzmir ili de kısa sürede bir kongre merkezine kavuşturulabilir.
Ege Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi’nin hizmete girmesiyle İzmir kenti olma yolunda büyük bir adım atmış sayılır. Kentin ulaşım ve eğlence olanakları İstanbul’un sahip olduğu olanaklarla kıyaslanabilecek seviyede sayılabilir. Tarih ve doğa güzelliği kent içinden çok, kent dışındaki yakın çevresiyle çekici hale gelmektedir.
İzmir, son yıllarda kongre turizmine gereken önemi vermediği için bu alanda gerileme göstermiştir. Bu gerilemeyi engellemek için yeni çalışmalar başlamıştır. Convention büro açılmış ve yeni kongre binaları inşa edilmeye çalışılmaktadır.
İzmir il merkezinde ulusal ve uluslararası toplantılar düzenleyebilme yeteneğine sahip 7 adet, dört ve beş yıldızlı otel vardır.
5.5. Kongre Merkezlerinin Kuruluş Yeri Seçimi
Kongre merkezlerinin kuruluş yerinin saptanmasında ulaşım, altyapı ve çevre, diğer hizmet ünitelerine yakınlık gibi faktörler çok önemlidir. Kongre merkezinin yeri konusu merkezin başarısında en önemli faktördür. Kongre merkezleri havaalanına yakın yerlere inşa edilmelidir.
Çünkü uluslararası katılımcılar uzun yolculuklardan sonra uzak bir noktadaki kongre merkezine seyahat etmeyi istemeyebilirler. Örneğin, Chicago’da havaalanı çevresi kongre merkezleri ve konaklama tesisleri ile doludur.
Kongre merkezi konaklama tesislerine, eğlence ve alışveriş merkezlerine, havaalanlarına ve ulusal
katılımcılar için şehirlerarası terminale yakın olmalıdır. Park alanlarının bolluğu da çok önemlidir.
Çünkü yerli katılımcıların çoğu kendi arabalarıyla gelirler. Aynı şekilde yabancı katılımcılar da araba kiralama yoluna gidebilmektedir. Ayrıca çekici bir doğal çevre çok önemlidir.
Kongre Turizmi Açısından Türkiye’nin Sahip Olduğu Avantajlar
Turizm çeşitleri arasında neredeyse %20’nin üzerinde bir ciro payına sahip olan incentive-kongre turizmini, ülkemiz turizmi açısından değerlendirdiğimizde, özellikle son yıllarda Türkiye, alt ve üst yapı olanakları ile önemli bir noktaya gelmiştir. Ülkemiz için oldukça yeni sayılan bu turizm çeşidi Tayland ve Singapur gibi ülkelerin ana turizm kaynaklarını teşkil etmektedir.
Türkiye’nin bu alanda başarılı olabilmesi için öncelikle avantajlarını sıralamakta fayda vardır.
Ülkemizdeki konaklama işletmelerinin %62’si beş yaşın altındadır ve bu önemli bir avantajdır.
Çünkü Türkiye bu avantajı ile Akdeniz çanağındaki birçok ülkeyi (Tunus, İtalya, İspanya ve Fransa) ve Uzakdoğu’daki bazı ülkeleri (Güney Kore, Tayland gibi) geride bırakmıştır.
Türkiye’nin önemli bir diğer avantajı ise ülkemizin ve ülkemizdeki belli başlı incentive merkezlerinin (İstanbul, Antalya ve İzmir gibi) sahip olduğu kültürel ve tarihi zenginliklerdir.
Kongre merkezlerine ve konaklama ünitelerine maksimum bir saat uzaklıkta olan bu tarihi ve arkeolojik yerler için en az 2-3 gün süren kısa programlar yapma olanakları vardır.
Ülkemiz ve sunulan turistik hizmetler fiyat açısından diğer ülkelerle karşılaştırıldığında oldukça ucuzdur. Bir diğer değişle ülkemizin bugünkü koşullarla sunduğu fiyat ana pazarlar içerisinde rakip ülkelerin fiyatları ile karşılaştırıldığında, Türkiye önemli bir avantaja sahiptir. Başka bir avantajı ise Türkiye, kongre turizmi alanında fazla kullanılmamış bir destinasyon ülkesidir. Yani, kongre turizmine katılacak potansiyel kişi ve gruplar için merak, heyecan ve ilgi duyularak gidilecek bir ülkedir. Öte yandan burada dikkat edilmesi gereken önemli bir konu, ülkemizin etkili, dengeli, sürekli ve ikna edici bir tanıtım kampanyası ile uluslararası kongre turizm pazarına sunulması gerekliliğidir.
Eski kıtaların merkezi konumundaki Türkiye, doğu ve batı kültürlerinin birleştiği bir noktada bulunmaktadır. Diğer bir ifade ile Türkiye her iki kültürün sentezinin yaşandığı ülkedir.
Türkiye’nin sahip olduğu bu konum, Asya ve Avrupa ülkelerinin birbirleriyle temaslarında (özellikle ticari ilişkilerinde) ülkemizi bir köprü olarak kullanmalarını zorunlu kılmaktadır.
Bugün Türkiye ekonomik ve siyasi ilişkileriyle batı kültürünün özelliklerini taşırken din, gelenek, görenek ve sosyal yaşamıyla doğu kültürünün bir parçasıdır. Bu, Türkiye’yi iki farklı medeniyeti bir araya getirebilecek tek ülke yapmaktadır. Bu avantaj Türkiye’yi kongreler açısından bir buluşma noktası yapabilir.
Batılı ülkeler için kullanılabilecek büyük kaynaklar ve pazar anlamına gelen Asya’ya en kolay ulaşmanın yolu Türkiye’dir. Türk Cumhuriyetleri’nin sahip olduğu değerlendirilmeyen doğal kaynakların işletilmesi için Türkiye ile ortaklık yaparak, diğer bir ifade ile Türkiye’nin referansını kullanarak bu ülkelere girmeye çalışan batılı ülkeler ve bunların çok uluslu şirketleri için Türkiye bir üs konumundadır.
Bundan dolayı Türkiye devletler düzeyinde ve ticari alanda ilişkilerin gelişmesi için düzenlenecek toplantılarda ve kongrelerde her iki tarafın bir araya gelebilecekleri en uygun yerdir. Yani gelişme gösteren ilişkilerin gelecekte iyi değerlendirilmesi, Türkiye’de kongre turizminin gelişimi açısından faydalı olacaktır.
KAYNAKÇA
Ankuzem, Kongre ve Fuar Yönetimi, Fasikül.
