ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU PEYZAJ ve SÜS BİTKİLERİ PROGRAMI BİTKİ TANIMA II DERSİ DERS NOTU-10

(1)

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU

PEYZAJ ve SÜS BİTKİLERİ PROGRAMI

BİTKİ TANIMA II DERSİ DERS NOTU-10

Öğr.Gör.Hande ASLAN

Ankara Üniversitesi Kalecik Meslek Yüksekokulu Peyzaj ve Süs Bitkileri Programı

1. ÇİM BİTKİLERİ

Çim alanları oluşturmada çoğunlukla buğdaygiller (Poaceae) familyasına ait türler kullanılır. Bazı durumlarda baklagiller veya nadiren diğer familyalardan türler kullanılabilir.

1.1. Çim Nedir?

Çim bitkileri, mekânın yatay elemanlarıdır. Çim alanlar, genellikle toprak yüzeyini örten, sık bir şekilde gelişen, homojen bir görünüşe sahip olan ve devamlı biçilerek kısa tutulan, suni şekilde tesis edilmiş yeşil saha yüzeylerini ifade eder.

Çim bitkilerinin; park ve bahçelerde, oyun alanlarında, mesire yerlerinde birçok işlevsel etkileri vardır. 1.1.1. İşlevsel etkileri

 Geniş alanlarda güneş ışınlarını absorbe eder.

 Geceleri topladığı radyasyonu geri vermeyerek ortamı olumlu yönde etkiler.  Toz sorununu ortadan kaldırır.

 Eğimli yerlerde erozyonu engeller.  Oksijen üretir.

 Yağmur ve kar sularının düzenli bir şekilde yeraltı sularına dönüşmesini sağlar.  Üzerinde oynama ve dinlenmeye imkân sağlar.

1.1.2. Estetik etkileri

 Güzel ve engin bir görünüş sağlar.

 Kent içi görünümünün güzelleşmesini sağlar.

 Park ve bahçede kullanılan diğer bitkilerle renk uyumu oluşturur.

Çim bitkileri, çim örtüsünün temel taşlarıdır. Çim bitkileri, özellikle yaprak sürgünleriyle yayılarak, yoğun bir şekilde örgün bir yapı oluşturma eğiliminde olmalıdır. Çim bitkilerinin sahip olmaları istenen bazı özellikleri vardır. Bunlar;

 Ana özellikler  Biçime dayanıklılık  Mukavemet yeteneği  Yenilenme gücü  Rekabet gücü

(2)

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU

PEYZAJ ve SÜS BİTKİLERİ PROGRAMI

BİTKİ TANIMA II DERSİ DERS NOTU-10

 Köklenme yoğunluğu  Yardımcı özellikler  Hastalıklara dayanıklılık  Basılabilirlik  En az yumaklaşma  Uygun renk

 Kuraklığa dayanıklılık gibi sıralayabiliriz.

1.2. Çim Bitkilerinin Botanik Özellikleri

Çim bitkileri, otsu yapıdadır. Bu bitkilerin sapları olgunlaşma sonrası sertleşmekte fakat odunlaşmamaktadır.

Çim bitkileri büyüme formuna göre; A. Yumak

B. Stolonlu C. Rizomlu

olmak üzere 3 başlık altında sınıflandırılırlar.

a) Yumak yaşam formu: Bitki sapı toprağa en yakın boğumlardan ve yaprak kını içinde olmak üzere çok sayıda kardeşler meydana getirerek bir yumak oluşturur. Saplar dik büyür.

b) Stolonlu yaşam formu: Ana sapın alt boğumlarından çıkan sürgünlerin toprak üzerinde uzamaları sonucu oluşur. Yatık oluşan bu sürgünler üzerinde bulunan boğumların toprağa dokunduğu yerlerde, aşağıya doğru kökler, yukarıya doğru da saplar meydana gelir.

c) Rizomlu yaşam formu: Kök – sap da denilen bu yaşam formunda kın dışı dallanma sonucu oluşan yeni saplar toprak içinde yatık büyümekte, toprak altında uzanan bu sapların her boğumundan aşağıya doğru kökler, yukarıya doğru da yeni sürgünler oluşur.

(3)

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU

PEYZAJ ve SÜS BİTKİLERİ PROGRAMI

BİTKİ TANIMA II DERSİ DERS NOTU-10

(4)

ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU

PEYZAJ ve SÜS BİTKİLERİ PROGRAMI

BİTKİ TANIMA II DERSİ DERS NOTU-10

Yararlanılan Kaynaklar:

Anonim, 2008. Çim Alan Tesisi, Milli Eğitim Bakanlığı MEGEP Bahçecilik Modülü, Ankara. Oral, N. , Açıkgöz, E. 2015. Çim Alanlar, Ezgi Kitabevi, Bursa.