Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü
COG 245
Coğrafyada Temel Kavramlar
Ders izlencesi
Dersin ulusal kredisi: 2
Dersin AKTS (ECTS) kredisi: 4
Dersin türü: Seçmeli-Teorik
Dersin sorumlusu: Dr. Erdem Bekaroğlu
Oda no: 419
E-posta: erdem.bekaroglu@ankara.edu.tr
Dersin Tanımlanması
Bu dersin temel amacı, çağdaş coğrafyada yoğun olarak kullanılan temel kavramları ve bu kavramların coğrafi düşüncenin, teorinin ve pratiğin uygun bir anlayışının elde edilmesi bakımından oynadığı rolü incelemektir. Ders temel olarak iki bölümde işlenecektir. Birinci bölümde, coğrafi düşüncenin gelişimi ile coğrafyadaki sosyal bilim, beşeri bilim ve doğa bilimi gelenekleri ele alınarak coğrafi düşüncenin-kavramların tarihsel olarak nasıl değiştiğinin kavranmasına yönelik bir altyapı oluşturulacaktır. İkinci bölümde ise, hem fiziki hem de beşeri coğrafyada -değişen önem derecelerinde- kullanılan temel coğrafi kavramlar irdelenecektir. Bu ders, çıktı olarak, sosyal-fiziksel olgu ve olayların coğrafi açıdan teorik olarak daha derin bir anlayışının elde edilmesini hedeflemektedir.
Dersin Planı
01. Hafta: Giriş (İzlence)
02. Hafta: Bilim Gelenekleri ve Coğrafya I 03. Hafta: Bilim Gelenekleri ve Coğrafya II 04. Hafta: Çevre I
05. Hafta: Çevre II 06. Hafta: Bölge 07. Hafta: Mekan I 08. Hafta: Mekan II 09. Hafta: Mekan III 10. Hafta: Yer 11. Hafta: Teritori 12. Hafta: Zaman 13. Hafta: Ölçek
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü
Dersin Temel Kaynakları
1Arı, Y. 2017. Çevresel Determinizmden Politik Ekolojiye: Son 100 Yılda Dünya’da ve Türkiye’de İnsan-Çevre Coğrafyasındaki Yaklaşımlar. Doğu Coğrafya Dergisi 37, 1-34.
Bekaroğlu, E. 2016. Müdahale: Mekan ve siyaset bağlamına üç hamle. Cogito 85, 203-210.
Bekaroğlu, E., Özdemir, A. R. (Ed). 2014. Bir Disiplinin İç Dünyası: Modern Türk Coğrafyası Üzerine Söyleşiler. İdil Yayınları, İstanbul.
Cassirer, E. 2009. İnsan Üstüne Bir Deneme. Çev. Necla Arat, Yapı Kredi Yayınları: İstanbul.
Clifford, N. J., Halloway, S. L., Rice, S.P., Valentine, G. 2009. Key Concepts in Geography. Sage: London. Dilthey, W. 1999. Hermeneutik ve Tin Bilimleri. Çev. Doğan Özlem, Paradigma Yayınları, İstanbul. Greene, B. 2009. Evrenin Dokusu: Uzay, Zaman ve Gerçekliğin Dokusu. Çev. Murat Alev, Tübitak: Ankara.
Gulbenkian Komisyonu. 2011. Sosyal Bilimleri Açın: Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor, Çev. Şirin Tekeli, Metis Yayınları: İstanbul.
Holt-Jensen, A. 2017. Coğrafya: Tarihi, Felsefesi ve Temel Kavramları. Çev. Erdem Bekaroğlu, Ömer Faik Anlı, Hatice Turut, Suat Tuysuz, İdil: İstanbul.
Işık, O. 1994. Değişen Toplum/Mekan Kavrayışları: Mekanın Politikleşmesi, Politikanın Mekanlaşması. Toplum ve Bilim, 64-65: 7-38.
Johnston, R. 2017. Beşeri coğrafya: Değişen disipliner gündemin politiği. Çev. Erdem Bekaroğlu, Posseible 10, 39-57. Kaygalak, İ. 2011. Postmodern eleştirilerin coğrafi düşünce ve yeni mekan kavrayışları üzerine yansımaları. Coğrafi
Bilimler Dergisi, 9, 1-10.
Louis, H. 1943. İç Anadolu ve coğrafi hudutları. Türk Coğrafya Dergisi, 1, 51-70.
Özlem, D. 2008. Evrenselcilik Mitosu ve Sosyal Bilimler, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek içinde, 53-66, Metis Yayınları, İstanbul.
Snow, C. P. 2011. İki Kültür. Çev. Tuncay Birkan, Tübitak: Ankara.
Tekeli, İ. 2010. Mekansal ve Toplumsal Olanın Bilgibilimi Yazıları. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Dersin İşleniş Şekli
Ders, ders planında belirtilen sıralamaya uygun olarak, gerektiğinde powerpoint sunuları eşliğinde hem anlatım hem de tartışma yöntemi uygulanarak işlenecektir. Konular teorik olarak ele alınacak ve örnekler çerçevesinde tartışılacaktır. Ders sırasında öğrencilerin çay-kahve vb. içecekler içmeleri serbesttir.
Sınavlar ve Değerlendirme
Dersteki başarı durumu, vize notunun/ödevinin % 40’ı ile final notunun % 60’ının toplamıyla elde edilen başarı notunun mutlak değerlendirme sistemine göre puanlanmasıyla belirlenecektir. Sınavlar açık olarak yapılacaktır.
Derslere Katılım
Öğrencilerin derslerde sadece fiziksel olarak bulunmaları değil, derse aktif olarak katılmaları beklenmektedir. Her öğrencinin derslere aktif katılımını teşvik etmek amacıyla, derse katılım gösteren öğrencilere final sınavında 5 puan bonus verilecektir. Dersteki tartışmalara sistematik olarak iştirak eden ve literatür kullanımı sayesinde yapılan tartışmalara katkıda bulunan, parlak sorular soran öğrencilere ders sırasında çeşitli oranlarda bonus puanlar da verilecektir.
Diğer
Her öğrenci “Lisans eğitim-öğretim yönetmeliği”nde belirtilen hususlardan sorumludur ve öğrencilerin söz konusu yönergede belirtilen kurallar çerçevesinde davranmaları (derse devam, sınıf içindeki tavır, sınav disiplini, etik vb.) beklenmektedir.
