Bilimsel Araştırma Süreci
ile İlgili Temel Kavramlar-1
Bilim
Bilim;
• Evreni tanımak, gerçeği bulmak,
• Olgular (gerçekler) hakkında bilimsel yöntemlerle elde edilmiş doğrulanabilir bilgilerdir.
• Bilim, gerçeği aramanın bir yolu ve gerçeklerin oluşturduğu bilgi kümesi olarak da tanımlanabilir.
• Her bilim dalının amacı kendi alanına giren konuları saptama ve açıklamadır.
(Büyüköztürk vd., 2013; Karasar, 2012)
Bilim
• Bilimler ancak gözlem ve deney yolundan giderek olguları saptar; saptanan olguların açıklanması ise mantıksal bir işlemdir.
• Bilim amacına ulaşma çabasında, olguları betimleme ve açıklama yollarına başvurur.
• Bilimin temel işlevleri Anlama
Açıklama Kontrol
(Büyüköztürk vd., 2013; Karasar, 2012)
Bilim
• Anlama: Var olan şeylerin tek tek ya da ilişkiler halinde tanınması, ayrıntılı özelliklerinin öğrenilmesidir. “Nedir?” sorusunu cevaplandırır.
• Açıklama: Mevcut durumun olduğu gibi tanımlanmasından sonra o durumla ilgili nedenlerin açıklanmasıdır. “Niçin?” sorusunu cevaplandırır.
• Kontrol: Anlama ve açıklama işlevleri ile üretilen bilgilerin uygulamalara aktarılması, doğa ve toplum olaylarının denetim altına alınmasını amaçlar.
(Karasar, 2012)
Bilimsel Yöntem
Bilimsel yöntem;
• Bilimlerin ortaklaşa kullandıkları betimleme ve açıklama yollarını kapsayan bir yanı ile eylemsel diğer yanı ile düşünsel bir süreçtir (Büyüköztürk vd., 2013).
• Bilimsel yöntem, bir bilim adamının araştırdığı veya karşı karşıya olduğu
bir problemdeki bilgi çeşidine bağlı olarak tanımlayabileceği bir gelişim
süreci olarak da tanımlanabilir.
Araştırma Sürecinin Aşamaları
Hangi yöntem olursa olsun, tüm araştırmacılar bir dizi benzer etkinliği
yerine getirirler. Örneğin, neredeyse tüm araştırma planları bir problem
cümlesi, bir hipotez, tanımlar, literatür eleştirisi, deneklerden oluşan bir
örneklem, testler ya da diğer ölçüm araçları, zaman çizelgesi de dahil
olmak üzere izlenecek işlemlerin tanımlanmasını ve amaçlanan veri
analizlerine dair bir açıklamayı içerir.
Araştırmada ortaya konan probleme ilişkin cümle Keşfedici bir soruyu ya da hipotezi biçimlendirmek İlgili literatürün gözden geçirilmesi
Örneklem
Araçların düzenlenmesi Uygulama
Veri analizi
Raporlaştırma
Büyüköztürk vd., 2013
Kaynakça
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi