11
FED’in Niceliksel Genişleme Politikalarının Piyasalar Üzerindeki Etkisi ve QE3 İhtimali
Küresel finansal kriz ardından gerek parasal gerekse mali alanda en ciddi ve çarpıcı önlemlerin alındığı ABD’de, Amerikan Merkez Bankası (FED), para politikasının herhangi bir limit olmaksızın genişletilebildiği niceliksel genişleme (Quantitative Easing) politikası uygulamıştır.
FED’in uyguladığı niceliksel genişleme politikasında ikinci aşama (QE2) ise Haziran ayının sonunda sona erecektir. Bu çalışmada, niceliksel genişleme politikalarının piyasalar üzerindeki etkisi ve FED’in yeni bir niceliksel genişlemeye (QE3) gidip gitmeyeceği sorusu tartışılacaktır.
Uluslararası Ekonomide Geçtiğimiz Haftanın Önemli Gelişmeleri
ABD
Case Shiller kompozit endeksi Mart’ta mevsimsel ayarlanmış bazda aylık %0.2 düşüş kaydetti.
Mayıs ayında Conference Board tüketici güveni endeksi 66´dan 60.8´e geriledi. Bu altı aydır görülen en düşük seviye oldu.
Temsilciler Meclisi, beklendiği gibi borçlanma tavanının herhangi bir şart ortaya konmadan 2.4 trilyon dolar artırılması yönündeki tasarıyı reddetti.
Nisan ayında inşaat harcamaları beklentilerin üzerinde %0.4 arttı.
Tarım dışı istihdam Mayıs'ta 54,000 ile 150,000 düzeyindeki beklentilerin çok altında arttı, işsizlik oranı ise %9’dan %9.1’e yükselerek %8.9 olan beklentilerin üzerinde açıklandı.
ISM hizmetler endeksi Mayıs ayında 52.8’den 54.6’ya yükselerek, beklentilerin (54) bir miktar üzerinde açıklandı.
ADP verilerine göre Mayıs ayında özel sektörde istihdam 38 bin arttı.
Haftalık işsizlik başvuruları 428 binden 422 bine geriledi.
Zincir mağaza satışları Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre %5.4 arttı.
Fabrika siparişleri, Nisan ayında, son bir yılın en hızlı düşüşünü gösterdi ve %1.2 düştü.
AVRUPA
Euro Bölgesi´nde Mayıs ayında enflasyon hız kesti ve %2.7’ye geriledi. Ayrıca Nisan´da bölgede işsizlik oranı %9.9 olarak kaldı.
Euro Bölgesi´nde Mayıs ayında PMI imalat endeksi beklentilerin altında 54.6 seviyesine geriledi.
Euro Bölgesi hizmet sektörü PMI endeksi, Mayıs'ta 56.7’den 56 değerine geriledi.
Almanya’da Mayıs ayında PMI imalat verisi 57.7 ile beklentilerin altında gerçekleşti.
İngiltere'de Nisan ayında PMI imalat verisi 52.1 ile beklentilerin altına gerçekleşti
Fransa’da 1.çeyrekte ILO’ya uyumlu işsizlik oranı %9.2 olarak gerçekleşti.
Moody´s, Yunanistan´ın yerel ve yabancı para cinsinden tahvil notlarını B1´den Caa1´e indirdi, görünümü negatif olarak teyit etti. Moody´s, Yunanistan´ın temerrüde düşmesi olasılığını %50 olarak gördüğünü vurguladı.
İspanya 2014 ve 2015 vadeli tahvil ihraçlarıyla 3.95 milyar euro borçlanırken, ihraçlarda ortalama getiri ise Nisan ayındaki ihraca göre yükselerek %4.037’ye çıktı.
DİĞER ÜLKELER
Japonya‘da Nisan ayında sanayi üretimi öncü göstergesi %1 artış ile %1.9 olan beklentilerin altında kaldı.
Moody’s, Japonya’nın Aa2 olan yerel ve yabancı para cinsinden tahvil notunu olası bir indirim için izlemeye aldı.
Çin’de Mayıs ayında imalat sektörü PMI endeksi 52.0 olarak açıklandı.
OECD bölgesinde yıllık enflasyon Nisan ayında yıllık bazda %2.9 artarak, Ekim 2008´den bu yana görülen en yüksek seviyeye çıktı.
Rusya Merkez Bankası beklenmedik bir hamle ile mevduat faizini %0.25 artırarak ardı ardına ikinci ay sıkılaştırmaya gitti. Mevduat faizi %3.5´e yükseltildi. Gösterge refinansman faizi dahil diğer oranlarda değişiklik yapılmadı.
Fitch Ratings, Güney Kıbrıs’ın yabancı ve yerel para cinsinden uzun vadeli kredi notlarını AA‐ den A‐ ye indirdi ve notları negatif izlemeden çıkardı.
Kolombiya Merkez Bankası (BANREP), faiz oranlarını 25 baz puan artırdı.
Avustralya’da 1.çeyrekte GSYİH büyüme oranı ‐%1.2 ile beklentilerin üzerinde daraldı.
Hindistan’da Mayıs ayında İmalat Sektörü PMI endeksi 57.5 olarak açıklandı.
Tayland Merkez Bankası, bu ayki toplantısında faiz oranlarını beklendiği gibi 25 baz puan artırdı.
Vietnam Merkez Bankası, Haziran ayı için döviz cinsinden mevduat faiz oranını %3’den %2’ye indirdi.
S&P, Belarus'un kredi notunu B+'dan B'ye indirdiğini ve negatif izlemeye aldığını açıkladı.
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Uluslararası Ekonomi Raporu
06‐13 Haziran 2011
FED’in N
Küresel f Amerikan (Quantita ise Hazira etkisi ve F
tahvili alm QE2 3 Ka ABD dola QE2’nin a tartışılan politikala FED’in kü değerlend
T
olmuştur ile S&P 5 risk iştah yükseldiğ olumlu a borsa end grafikte k
1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800
24.09.2008
Kaynak: Blo Grafik‐1
2 2.5 3 3.5 4 4.5
01.2008 042008 Kaynak: Blo Grafik ‐2
Niceliksel Gen
finansal kriz a n Merkez Bank ative Easing) p an ayının son FED’in yeni bir
maya devam e asım 2010 yılın arı tutarında e ardından yeni
konuların ar rı ardından pi üresel krizin ö dirilecek ve FE Tahvil Bono v
r. Diğer yanda 500 endeksini ının artmasıy ği görülmüştü lgılamalarda y dekslerinin bü kırmızı ile işar
24.11.2008 24.01.2009 24.03.2009 24.05.2009 24.07.2009
FED Bila
omberg
04.2008 07.2008 10.2008 01.2009 04.2009
ABD 1 S&P 5
oomberg
Q
nişleme Poli
ardından gere kası (FED), pa politikası uygu nunda sona e r niceliksel gen
ederek, 2.3 tr nda yürürlüğe ek uzun vade i bir nicelikse rasında yer a iyasalarda nel nüne geçebilm ED’in üçüncü ve Borsalar Üz
an aynı dönem n sert yüksel la genel olara ür. Son açıkla yavaşlama ya üyümeye yöne retlenen söz k
24.09.2009 24.11.2009 24.01.2010 24.03.2010
nçosu (milyar
07.2009 10.2009 01.2010 04.2010
10 Yıl Vadeli Nom 500 Endeksi (Sağ
Bern
QE 1 Konu
itikalarının P
ek parasal ge ara politikasın
ulamıştır. FED erecektir. Bu
nişlemeye (QE
ilyon dolar civ e girmiş ve bu eli tahvil alımı l genişleme p almaktadır. F ler yaşandığın mek için uygu bir niceliksel g zerindeki Etki
mde S&P 500 iş kaydettiği g ak borsaların anan büyüme aşanırken, tah elik riskleri gö konusu hareke
24.05.2010 24.07.2010 24.09.2010 24.11.2010 24.01.2011
r dolar)
07.2010 10.2010 01.2011 04.2011
minal Getiriler Eksen) nanke'nin
uşmasıQE 2
Piyasalar Üze
erekse mali a ın herhangi b D’in uyguladığ
çalışmada, n E3) gidip gitm FED gen kıym kada alım Men trily ve serm Ağu olan varında olan a u programa gö
ı yapılması pl programına (Q
ED’in QE3’e nın değerlendi ulanan QE pol genişlemeye g
si
FED’i üzeri progr bekle uzun oranl teme uzun artan açıkla ardın politi krizi ekon güve endeksinin h görülmektedi gelen alımlar e ve diğer ma hvil piyasaların öz ardı ederek et, geçmiş QE
24.03.2011 24.05.2011
650 750 850 950 1050 1150 1250 1350 1450
erindeki Etki
alanda en cid bir limit olmak ğı niceliksel g iceliksel geniş eyeceği sorus Kasım 2008’
işleme politik metlerin (MBS ar alım yapa mlarına uzun v
nkul kıymet a yon dolar olar mortgage piy maye piyasala stos 2010’da n MBS’lerin an aktif büyüklüğ
öre 2011 yılın anlanmıştır. H QE3) gidilip gi
gidip gitmey rilmesinin öne itikası ardında gidip gitmeyec
n QE program ndeki seyri in ramının ard enirken, hem vadeli tahvill larının yükse el nedenleri,
vadede büyü n talep ile en anabilir. ABD ndan yaşana kaların yeters ve Ortadoğu omisi dışında nli liman alım hareketini ince
r. Bu çerçeve la ve uzun va akro ekonom nda getirilerin k yukarı yönlü E dönemlerine
isi ve QE3 İht
ddi ve çarpıcı ksızın genişleti enişleme poli şleme politika su tartışılacakt de uygulamay kası (QE1) ile S) alımına ba an FED, Mar vadeli Hazine
lımlarının top rak açıklayan yasalarına, Ha
arına destek a yaptığı top napara tutarı ğünü koruyaca nın ikinci çeyre
Haziran ayının dilmeyeceği i eceği sorusu emli olacağın an piyasalard ceği sorusu ta
mlarının ABD 1 celendiğinde, dından tahv
QE1 hem de erin satış ağır ldiği dikkat FED’in QE ka üme beklentil nflasyonist ba Hazine tahvil n düşüşlerd siz olduğu düş
’da yaşanan aki olaylar so mları ile ABD ta
elediğimizde, ede, uygulana deli tahvil get mik verilerin a n aşağı yönlü ü hareket ettiğ
e göre farklıyk timali
önlemlerin a ilebildiği nicel tikasında ikin alarının piyas
tır.
ya başladığı b e mortgage’a şlamıştır. 600 rt 2009’da m tahvillerini de plam tutarı için
FED, MBS alı azine tahvili
olmayı ama plantıda, port ile 2 ve 10 y ağını duyurma
eği sonuna ka n sonunda so
se son günler u öncesinde, ı düşünüyoruz a yaşananlar artışılacaktır.
10 yıllık Hazin , FED’in açıkla il getirilerin e QE2 uygula rlıklı bir seyir i çekmektedir.
apsamında ald erinin olumlu skıların yükse getirilerindek de ise FED
şüncesi ile Eu siyasi gergin onucu yatırım ahvillerine yö QE sonrasınd an QE politika tirilerinin ise ardından büy hareket ettiğ ği görülmekte ken, bu farklı
alındığı ABD’d liksel genişlem
ci aşama (QE salar üzerinde
birinci niceliks dayalı menk 0 milyar dola menkul kıym e dahil etmişt n üst sınırı 1.7
mları ile emla alımları ile d açlamıştır. FE
tföyündeki it ıl vadeli Hazin asının ardında adar 600 mily na erecek ola rde piyasalard önceki iki Q z. Bu kapsamd 3 başlık altınd
ne tahvil getir adığı tahvil alı nin gerileme aması sırasınd zlediği ve get
Bu yükseliş dığı önlemler uya dönmesi v
elmesi şeklind ki bu yükseliş
’in uyguladı ro Bölgesi bo likler gibi AB cıların yenide önelmeleri etk
da artan likidit aları sonucund gelen satışlar yümeye yönel ği buna karşılı edir. Yukarıda lık önümüzde
2
de, me E2) eki
sel kul ra et ir.
75 ak de D, fa ne n, ar an da QE da da
isi m esi da iri şin rle ve de şin ığı orç BD en kili te da rla lik ık, aki eki
dönemde baskılarla
ülkelere olmuştur beraber Nicelikse sona erm yönelik o krize dön euronun nedeni o yükselme Bankası’n Enflasyon artırımına
düşmesi, ve gümüş dönemin yükselişin emtiaları
250 300 350 400 450 500 550 600
03.10.2008
Kaynak:
Grafik‐4 65 70 75 80 85 90
Ocak 08 Mart 08 Kaynak: Blo
*Ticaret Ağ doların diğ Grafik‐3
e ekonomik v a getirilerin es
Döviz Piyasala
(GOÜ) sıcak r. 2008 yılının dolarda yaşa l gevşeme uyg mesinin ardınd
olumlu beklen nüşeceği endiş
zayıfladığı or olmuştur. Ağ eye başlayan nın (ECB) enf nist baskılarla a gitmeyeceği Emtia Fiyatla
piyasada yen ş gibi emtiala e göre daha n yanı sıra, Q nda arz sıkınt
03.12.2008 03.02.2009 03.04.2009 03.06.2009
CR
Bloomberg
QE1 başladı...
Mayıs 08 Temmuz 08 Eylül 08 Kasım 08 Ocak 09 Dolar TW EUR/USD
oomberg ğırlıklı Dolar Endeks ğer para birimleri ka
verilerde köt ski patikasına arı Üzerindek
para girişini n ilk yarısında anan sert kay gulamalarının dan EUR/USD tilerden çok, şelerinin euro rtamda dolara ustos 2010’d
EUR/USD pa lasyonist kay a ECB’nin faiz i beklentileri d rı Üzerindeki
ni rezerv arayı ra olan talebi yüksek oldu QE2 dönemind
ısı yaşanacağı
03.08.2009 03.10.2009 03.12.2009 03.02.2010 03042010
RB Emtia Ende
Mart 09 Mayıs 09 Temmuz 09 Eylül 09 Kasım 09 Ocak10 WI*
D (Sağ Eksen)(Ek
QE 1
si:Fed tarafından ha arşısındaki değerini
üleşme ile b girmesine yol ki Etkisi:
artırarak, b a gerileme eğ
yıplarla 1.30 n doların seyri paritesinin 1.
Euro Bölgesi’n odaki kayıplar
a olan güven da FED’in ikin
ritesi, Euro B gılarla FED’de z artırımlarına de dolardaki z
Etkisi
şına neden o artırmıştır. D uğu dikkat çe de Ortadoğu’d
beklentisiyle
03.04.2010 03.06.2010 03.08.2010 03.10.2010 03122010
eksi
QE1 bitti...
Ocak 10 Mart 10 Mayıs 10 Temmuz 10 Eylül 10 Kasım10 sen Tersine Çevr
azırlanan endeks izlemektedir.
orsalarda yaş açabilir.
u ülke para ğiliminde olan
seviyelerinde nde belirleyic 19 seviyelerin nde Yunanista rı artırmasıdır
li liman alıml nci bir niceli Bölgesi’nde ha en önce faiz a devam ede zayıf seyir üze
lmuş ve kıyme Diğer yandan,
ekmektedir. B da başlayan a arz yönlü bir
03.12.2010 03.02.2011 03.04.2011 QE2 başladı..
.
1.1 1.15 1.2 1.25 1.3 1.35 1.4 1.45 1.5 1.55 1.6
Kasım 10 Ocak 11 Mart 11 Mayıs 11 rilmiştir)
QE 2
şanabilecek o
Parasal ülkenin karşısında Grafik‐3‘te arasında başlayan v süresince, para birim iki dönem dolar liki kaybettiği dolar likid büyüme b baskılarla birimlerinin n EUR/USD p en 1.50 seviy ci tek unsur o ne kadar gerile
an’la başlayan . Bunun yanıs larını destekle iksel gevşem alihazırda yaş artırımına git bileceği, buna rinde etkili olm
FED tarafında emtia fiyatla fiyatlarında açıklanabilir.
emtiaların fiyatlanması emtiaların f İkinci olarak üzerinde olum özellikle GO emtialara ol fiyatlarındaki olarak, rezerv etli maden öz QE2 dönemin Bunun sebebi
ayaklanmalar yükselişin yaş
olası düşüşler
genişleme para birimin
değer kayb e Kasım 2008 uygulanan Q ve halihazırda doların başt mleri karşısınd de, niceliksel iditesine ba
görülmüştür itesi, gelişmiş beklentilerine faiz artırmay dolar karşısın aritesinin ise, yelerine kada lmadığı söyle emesinin tem n borç krizinin sıra Körfez ül eyerek parite eye gidebilec anan borç kr tmesi ile eur a karşılık FED maktadır.
an uygulanan arının artmas
yaşanan bu İlk olarak rezerv para
nedeniyle, iyatlarının ar k, QE polit mlu etki yara OÜ’lerin san an talebini yukarı yönlü v para konum zellikleriyle se nde emtia fiya i emtia fiyatl
sonucu özell şanmasıdır.
re ya da arta
politikaları, nin diğer p betmesine yo 8 ve 31 Mart QE1 ile 3 K a devam etm ta euro olma daki seyri inc
gevşemenin ğlı olarak r. QE uygulam ş ülkelere gör
sahip ve arta ya başlayan g
nda değerlen , FED’in QE1’
ar yükseldiği nebilir. Mart mel nedeni, AB
n derinleşerek kelerinde arta edeki sert düş ceği söylentil rizine karşın A ro lehine seyi D’in 2012 yılın
QE programla ına neden o
artışlar çeş k, piyasada
a olan do dolardaki rtmasına ned tikalarının gl atacağı ve bu ayi üretimin artıracağı be hareketi dest munda olan do rvet saklama atlarında görü arında talep likle petrolde
an enflasyoni
uygulandıkla para birimle ol açmaktad t 2010 tarihle Kasım 2010‘d mekte olan QE ak üzere diğ elenmiştir. H ardından arta doların değ malarıyla arta re daha olum
an enflasyoni gelişmekte ola nmesine nede
’e başlamasıy görülmekted 2010’da QE1’
BD ekonomisin k yeni bir glob
an istikrarsızlı şüşün bir diğ leriyle yenide Avrupa Merke ir izlemekted ndan önce fa
arı genel olara lmuştur. Emt şitli nedenler işlem göre olar cinsinde değer kay den olmuştu lobal büyüm olumlu etkin nde kullanıla eklentisi emt teklemiştir. So oların değerin
aracı olan alt ülen artışın QE
yönlü görüle ve çeşitli gıd
3
ist
arı eri ır.
eri da E2 er er an er an lu ist an en yla ir.
’in ne bal ık, er en ez ir.
aiz
ak tia rle en en ybı ur.
me in an tia on in tın E1 en da
FED yeni Şu ana ka kaldığı gö büyüyece öncül gös olamayac QE3’e gid
elinin rah
98 103 108 113 118 123
‐4 K T A
*Kriz bitiş Kaynak: Blo Grafik‐5
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
01.01.2006 01.04.2006 01072006
Kaynak: Bloom Grafik‐7
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40 50
01.01.2006 01.04.2006
Kaynak: Bloo Grafik‐6
bir parasal ge adar uygulana örülmektedir.
eği tahmin ed stergelerden I cağına işaret dip gitmeyece
hat olduğu söy
‐3 ‐2 ‐1 0 1 A
Kas. 1973 ‐ Mart Tem. 1990 ‐ Mart Ara. 2007 ‐Haz. 0 ş tarihleri "0" alın oomberg, Vakıfban QE
01.07.2006 01.10.2006 01.01.2007 01.04.2007 01.07.2007 01.10.2007 TÜFE (%,y‐y) mberg
01.07.2006 01.10.2006 01.01.2007 01.04.2007 01.07.2007 01102007 Yeni Konut Sat omberg
Konut s dip end
enişleme poli an iki parasal g
Örneğin, piya ilirken, ABD e ISM ve PMI en
etmektedir. B ği sorularını g
ylenemeyebili
2 3 4 5 6
ABD GSYİH (Çeyre
1975 t 1991
9
narak endekslenm k Ekonomik Araştır E1 bitti..
01.01.2008 01.04.2008 01.07.2008 01.10.2008 01.01.2009 01042009 Çekirde 01.10.2007 01.01.2008 01.04.2008 01.07.2008 01.10.2008 01.01.2009 01042009
tışları 2
ektöründe çift işleri arttı..
tikasına (QE3 genişleme po asalarda yılın b ekonomisi, 201 ndeksleri de y Bu durum AB gündeme getir
r.
6 7 8 9 10
eklik,%)*
Tem. 1981 ‐ Kas.
Mart 2001 ‐ Kas.
miştir.
malar QE2 başladı...
01.04.2009 01.07.2009 01.10.2009 01.01.2010 01.04.2010 01.07.2010 ek TÜFE (%,y‐y)
QE2 Dönem 01.04.2009 01.07.2009 01.10.2009 01.01.2010 01.04.2010 01.07.2010 01102010 2. El Konut Satışl
3) gidebilir mi?
litikasının aslı başında ABD e 11 yılının ilk çe yılın ikinci çeyr
D ekonomisin rmektedir.
AB res olu çey inc yaş kriz kriz eko pol önl bek Büy inc yön Kon fiya altı yan des risk mü ala QE işar Öte büy gör QE2 yılın FED yük işar enf risk FED önc
11 12 . 1982 . 2001 Zaman
01.10.2010 01.01.2011 01.04.2011 mi
01.10.2010 01.01.2011 01.04.2011 arı
?
nda ABD eko ekonomisinin eyreğinde %1 reğinde ABD e ne yönelik ka
D’de büyüme esyonların b uşturulmuş, b yrek sonras elenmiştir (B şanan son k zlere benzer zlerinden dü onomide yaşa
litikalarının e lemlere rağm klentilerin altı
yümede yaşa elendiğinde, nelik çift dip s nut piyasası atlarının kriz na gerilemes nsıtmaktadır.
steklemeyi he klerin, QE2’ni ümkün olabili n konut sektö
çerçevesinde ret etmektedir e yandan, FE yük engelin ülmektedir. 3 2 ardından A n en yüksek D’in ana hede kselişlerin yaş ret etmektedi
lasyonun %2 klerin düşük o D’in enflasyon ce olduğu kad
nomisinde ya 2011 yılının i 1.8 oranında b ekonomisinin ygıların artma
e verilerini da bitiş tarihleri bitiş tarihinde sındaki ABD Bkz.Grafik‐5).
krizin ardınd olduğu fak üşük kaldığ anan toparlan
etkisi olduğ men büyümed
nda kaldığı di
nan yavaşlam son günlerde öylemlerine n nda satışları süresince gör i, sektöre yön FED QE polit edeflerken, s n sona ermes r. Küresel fin öründe yaşan
e aldığı önlem r.
D’in QE3’e b artan enf 3 Kasım 2010
BD’de TÜFE’n k seviyelerine efi olarak tak şanması enfl r (Bkz. Grafik‐
seviyelerinin lduğuna işare ist kaygılar aç ar şu anda, Q
rattığı olumlu lk çeyreğinde büyümüştür. A güçlü bir perf asına neden o
aha yakından sıfır alınara en 4 çeyrek
D büyüme Buna göre dan toparlan kat görece 1 ı görülmekt nmada FED’in u görülürke de yaşanan
kkat çekmekt
manın yanısıra e açıklanan ve
neden olduğu ın yavaşlam rdüğü en dip nelik risklerin tikaları ile ko sektörde hala si ardından d nansal krizin an bu olumsu mlere devam
başlaması için lasyonist ba 0 tarihinde y nin sürekli yü e ulaştığı dik
kip ettiği çek lasyonist risk
‐7). Fakat şu a n altında olma et etmektedir
çısından QE2’
QE3 için enflasy
u etkilerin sını e %3.7 oranınd Ayrıca açıklana formansa sah olurken, FED’
incelemek iç ak bir ende k öncesi ve 1
performan 2008 yılınd nmanın önce 1973 ve 198 tedir. Aslınd n uyguladığı Q n, alınan b toparlanman tedir.
konut sektö erilerin sektö görülmekted ası ve kon seviyelerin d
devam ettiği onut sektörün a devam ede aha da artma temelinde y uz tablo, FED’
m edebileceğin
n önündeki e askılar olduğ yürürlüğe gire ükseldiği ve 2
kkat çekerke kirdek TÜFE’d klerin arttığın an için çekirde ası söz konus . Diğer yanda ye başlamada yon konusund
4
rlı da an ip in
çin ks 12 nsı da eki 81 da QE bu ın
rü re ir.
ut de ini nü en ası er in ne
en ğu en 2,5 n, de na ek su n, an da
5
Sonuç olarak, Haziran ayında sona erecek olan QE2 ardından FED’in yeni bir QE politikasına devam edip etmemesi üzerinde önemli risklerin varlığı görülmektedir. Özellikle daha önce uygulanan 2 parasal genişleme politikası aynı anda göreceli olarak gevşek maliye politikaları tarafından desteklenmesine karşın ABD ekonomisinde beklenen sürdürülebilir bir büyümeyi tam sağlayamadığı görülmektedir. Ekonominin gidişatı konusunda öncül veriler olarak kabul edilen PMI ve ISM endekslerindeki son aylarda görülen sert düşüş bu durumu kanıtlamaktadır. Ancak bu endekslerdeki sert düşüşe rağmen, endekslerin henüz büyümede eşik olarak kabul edilen 50 seviyelerinin altına inmemiş olması, ABD büyümenin son aylarda yavaşlamasına rağmen henüz negatif olmayacağına işaret etmektedir.
Bu durumda ABD’de yeni bir parasal genişleme önleminin (QE3) gündeme gelmesi ise ancak ekonominin yeni bir resesyona girmesi durumunda mümkün olabilir. Böyle olası bir durum bu yılın ikinci yarsından sonra ekonomide yaşanan yavaşlamanın daha sertleşmesi durumunda söz konusu olabilir. Ancak şu an için bu risk görünmemektedir.
FED’in açıklamalarında QE2’ye devam etmeyeceğini belirtmesi bu beklentilerimizi güçlendirmektedir. Diğer yandan FED’in parasasal politikalarına devam etmesi senaryosu altında bundan önce uygulanan iki tanesinin başarısız olduğu göz önüne alınacağından yeni bir QE3’ün öncekiler gibi olumlu algılaması mümkün olmayabilir. Bunun temel sebebi ise yeni parasal genişlemenin piyasalarda ekonominin bir likidite tuzağına girmiş olduğu endişelerinin artmasına yol açabilecek olması, bunun yanında ABD’de siyasi nedenler ile maliye politikalarının sıkılaştırılmaya başlanması nedeniyle para politikasının tek başına ekonomiyi canlandıramayacağı endişlerinin artması şeklinde açıklanabilir.
6
Açıklanacak Veriler (06‐13 Haziran 2011)
Ekonomi Gündemi Önceki Beklenti
06.06.2011 Euro Bölgesi ÜFE (Nisan, y‐y) %6.7 %6.6
07.06.2011 Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Nisan, a‐a) ‐%1.0 %0.4
Almanya Sanayi Siparişleri (Nisan, a‐a) ‐%4.0 %2.0
08.06.2011 ABD Haftalık Mortgage Verileri 519.4 ‐‐
Almanya Dış Ticaret Dengesi (Nisan) 15.2 mlyr euro 13.8 mlyr euro
Sanayi Üretimi (Nisan, a‐a) %0.7 %0.0
Fransa Dış Ticaret Dengesi (Nisan) ‐5.7 mlyr ‐5.9 mlyr
Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Nisan) ‐4.5 ‐‐
Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 1679.1 mlyr 210 mlyr
09.06.2011 ABD Dış Ticaret Dengesi (Nisan) ‐48.2 milyar ‐48.8 milyar
Haftalık İşsizlik Başvuruları 422 bin 415 bin
Euro Zone ECB Toplantısı ve Faiz Kararı (Haziran) %1.25 %1.25
İngiltere BOE Toplantısı ve Faiz Kararı (Haziran) %0.5 %0.5
Japonya Güven Endeksi (Mayıs) ‐%0.9 ‐%0.8
Büyüme Oranı (1. çeyrek, revize) ‐%0.9 ‐%0.8
10.06.2011 ABD Bütçe Dengesi (Mayıs) ‐40.49 bin 160 bin
İngiltere Çekirdek ÜFE (Mayıs) %0.6 %0.3
Sanayi Üretimi (Nisan) %0.3 %0.1
Almanya TÜFE (Mayıs) ‐%0.2 ‐%0.2
İtalya Büyüme Oranı (1.Çeyrek) %0.1 %0.1
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
09.2006 04.2007 11.2007 06.2008 01.2009 08.2009 03.2010 10.2010 05.2011
Öncül Göstergeler Endeksi (6 aylık % Değ.) Öncül Göstergeler Endeksi
ABD EKONOMİK GÖSTERGELERİ EKONOMİK AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
06.1991 06.1992 06.1993 06.1994 06.1995 06.1996 06.1997 06.1998 06.1999 06.2000 06.2001 06.2002 06.2003 06.2004 06.2005 06.2006 06.2007 06.2008 06.2009 06.2010
ABD Büyüme Oranı (%, ç/ç) ABD Büyüme
2,6 2,7 2,8 2,9 3 3,1 3,2 3,3 3,4
2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç 2012‐2Ç
ABD Büyüme Beklentisi (%, ç/ç) ABD Büyüme Beklentisi
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
06.2003 12.2003 06.2004 12.2004 06.2005 12.2005 06.2006 12.2006 06.2007 12.2007 06.2008 12.2008 06.2009 12.2009 06.2010 12.2010
ISM İmalat Endeksi GSYİH (%, ç/ç, Sağ Eksen) ISM İmalat ve Büyüme
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
06.2003 04.2004 02.2005 12.2005 10.2006 08.2007 06.2008 04.2009 02.2010 12.2010
ISM Hizmetler Endeksi GSYİH (%, ç/ç, sağ eksen) ISM Hizmetler ve Büyüme
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40 50
04.2006 09.2006 02.2007 07.2007 12.2007 05.2008 10.2008 03.2009 08.2009 01.2010 06.2010 11.2010 04.2011
Empire State İmalat Endeksi Philly FED İmalat Endeksi Bölgesel Aktivite Endeksleri
2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5
0 1 2 3 4 5 6
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
Michigan 1 yıllık Enf. Endeksi
Michigan 5 yıllık Enf. Endeksi (Sağ Eksen) Michigan Enflasyon Beklentisi
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
5 Yıllık Başabaş (Breakeven) Enflasyon Beklentisi Piyasa Enflasyon Beklentisi
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
04.2006 11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
Çekirdek Enflasyon (Gıda ve Enerji Dışı) (%, y/y) TÜFE (%, y/y)
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5
04.2006 11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
ÜFE (yıllık ‐ %)
ÜFE (yıllık ‐ %) ÜFE
0 20 40 60 80 100 120 140 160
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
03.2008 10.2008 05.2009 12.2009 07.2010 02.2011
Benzin Fiyatları (Dolar)
Ham Petrol Fiyatları (Dolar, Sağ Eksen) Petrol ve Petrol Ürünleri Enflasyonu
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6 7
04.2007 11.2007 06.2008 01.2009 08.2009 03.2010 10.2010 05.2011
Gıda Fiyatları (%, y/y) Gıda Enflasyonu
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐90
‐80
‐70
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Dengesi (Petrol Hariç)
ABD Dış Ticaret Dengesi
‐100
‐50 0 50 100 150
01.2007 06.2007 11.2007 04.2008 09.2008 02.2009 07.2009 12.2009 05.2010 10.2010 03.2011
ABD Net Menkul Kıymet Yatırımı (Milyar $) ABD Menkul Kıymetlerine Net Yabancı Yatırımı
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
04.2007 11.2007 06.2008 01.2009 08.2009 03.2010 10.2010
Perakende Satışlar (%, y/y) Perakende Satışlar (Oto Hariç, %, y/y) Perakende Satışlar (Gaz Hariç, %, y/y)
Perakende Satışlar
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
03.2009 07.2009 10.2009 01.2010 04.2010 07.2010 10.2010 01.2011 04.2011
ICSC Mağaza Zinciri Satışları (%, y/y) Haftalık Perakende Satış Verileri
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5
06.2002 04.2003 02.2004 12.2004 10.2005 08.2006 06.2007 04.2008 02.2009 12.2009 10.2010
Reel Tüketim Harcamaları (%, y/y) Tüketim Harcamaları
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95
03.2007 08.2007 01.2008 06.2008 11.2008 04.2009 09.2009 02.2010 07.2010 12.2010 05.2011
Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi Michigan Tüketici Güven Endeksi
KONUT PİYASASI GÖSTERGELERİ
2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7
70 75 80 85 90 95 100 105 110 115
01.2007 07.2007 01.2008 07.2008 01.2009 07.2009 01.2010 07.2010 01.2011
Bekleyen Konut Satışları Endeksi
İkinci El Konut Satışları (Milyon, Sağ Eksen) Konut Satışları
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
04.2006 11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi Konut Fiyatları
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
03.2007 08.2007 01.2008 06.2008 11.2008 04.2009 09.2009 02.2010 07.2010 12.2010 05.2011
Yeni Konut Arzı (mlyn adet)
Yeni Konut Arzı (mlyn adet) Yeni Konut Arzı
3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8
4,5 5 5,5 6 6,5 7
03.2007 09.2007 03.2008 09.2008 03.2009 09.2009 03.2010 09.2010 03.2011
Mortgage Faiz (Sabit Faizli)
Mortgage Faiz (Değişken Faizli, Sağ Eksen) İpotekli Konut Kredisi Faizleri
İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ
250 300 350 400 450 500 550 600 650 700
08.2008 01.2009 06.2009 11.2009 04.2010 09.2010 02.2011
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Bin) Haftalık İşsizlik Başvuruları (4 Haf. H.O.)
İşsizlik Başvuruları
2 2,5 3 3,5 4 4,5
03.2007 10.2007 05.2008 12.2008 07.2009 02.2010 09.2010 04.2011
Ortalama Saatlik Ücret (%, y/y) Ortalama Saatlik Ücret
3 4 5 6 7 8 9 10 11
01.2007 07.2007 01.2008 07.2008 01.2009 07.2009 01.2010 07.2010 01.2011
İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı
‐900
‐700
‐500
‐300
‐100 100 300 500
01.2007 08.2007 03.2008 10.2008 05.2009 12.2009 07.2010 02.2011
Tarım Dışı İstihdam Aylık Değişim (Bin Kişi) Tarım Dışı İstihdam
EURO BÖLGESİ AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
İmalat Sanayi PMI Büyüme (Çeyreklik)
Sanayi Üretimi ve Güven Endeksi Hizmetler PMI
Büyüme Tahminleri
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3
03.07 09.07 03.08 09.08 03.09 09.09 03.10 09.10 03.11
Euro Bölgesi(ç/ç) Almanya(ç/ç) Fransa(ç/ç)
0 1 1 2 2 3 3 4
2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç
%
Euro Bölgesi Almanya İngiltere
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Euro Bölgesi Sanayi Güveni (2 ay ileri, sağ eksen) Sanayi Üretim Endeksi (% ‐ 3ay Ort/3 ay Ort)
35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Euro Bölgesi Ingiltere
Fransa Almanya
30 35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Euro Bölgesi İngiltere
Fransa Almanya