Yılsonu enflasyon beklentilerinde düşüş sürüyor.
Merkez Bankası Haziran ayı ikinci dönem beklenti anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %8.10'dan %8.01'e geriledi. 12 ay sonrası için ise TÜFE beklentisi %7.23 seviyesinden %7.35’e yükselirken, 24‐aylık enflasyon beklentisi değişmeyerek
%6.86 seviyesinde kaldı. Politika faizine yönelik beklentiler de önceki ankete göre değişmezken, sonuçlar katılımcıların büyük çoğunluğunun önümüzdeki üç aylık dönemde 25 baz puanlık faiz artırımı beklediğine işaret etti. 2010 yıl sonu kur beklentileri 1.5800 seviyesinde değişmezken, cari işlemler açığına dair beklentilerin 29.7 milyar dolardan 31.05 milyar dolara yükseldiği görülmektedir.
Reel kesim güven endeksi 111.7 ile Mayıs ayından sonra Haziran'da da geriledi.
Reel kesim güven endeksi Haziran ayında ekonomik faaliyetlerde iyimser görünüm anlamına gelen 100 seviyesinin üzerinde yer almasına karşın Mayıs ayından sonra Haziran ayında da geriledi. Merkez Bankası (TCMB), reel kesim güven endeksinin Haziran ayında, Mayıs ayına göre 3.4 puan azalarak 111.7 seviyesinde gerçekleştiğini açıkladı. İhracat siparişleri, üretim hacmi ve genel gidişata ilişkin beklentiler endeksi aşağı çekerken, stok miktarı, istihdam ve yatırım harcamaları beklentileri reel kesim güvenindeki düşüşü sınırlayan alt kalemler oldu.
KKO Haziran'da %73.6 ile Ekim 2008'den beri en yüksek seviyesine ulaştı.
İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı (KKO) Haziran ayında %73.6'ya yükselerek Ekim 2008'den beri en yüksek seviyeye ulaştı. Bu seviye geçen yılın aynı ayına göre 6.8 puanlık artış ifade etmesine rağmen, KKO’nda yaşanan artışın bir önceki aya göre yavaşlaması ikinci çeyrek büyüme hızının momentum kaybettiğini yansıtmaktadır.
Merkezi hükümet borç stoku Mayıs ayında 457.2 milyar TL’ye yükseldi.
Merkezi yönetim brüt borç stoku Mayıs sonu itibariyle 457.2 milyar lira olarak gerçekleşti. Borç stoku Nisan sonu itibarıyla 456.9 milyar TL olmuştu. Hazine verilerine göre borç stokunun 326.5 milyar TL tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsinden ve 130.7 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan oluşmaktadır.
Elektrik fiyatlarına indirim yapıldı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), elektrik fiyatlarını abone gruplarına göre %3.2 ile %4.49 arasında değişen oranlarda ucuzlattı. EPDK'dan yapılan açıklamada, söz konusu yeni fiyatların 1 Temmuz'dan itibaren 3 ay süreyle geçerli olacağı belirtildi. EPDK'nın indirim kararının Temmuz ayı enflasyon verilerine yaklaşık 0.17 baz puan aşağı yönlü etki yapabileceğini düşünüyoruz.
Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler...
Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi
Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti
30.06.2010 GSYİH Büyüme Oranı (2010‐I.çeyrek) %6.0 %12.2
Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) ‐5.5 mlyr. $ ‐5.9mlyr$
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu
28 Haziran – 05 Temmuz 2010
Tablo‐1
Makroekonomik göstergelerin yıl sonu değerlerine ilişkin 2010 yılı başındaki beklentilerimiz yandaki Tablo‐1’de görülmektedir.
Yılbaşında sene sonu için beklentilerimiz güçlü, pozitif bir büyümenin yakalanabileceği yönündeyken, enflasyonun tek haneli seviyelerde kalmaya devam edeceği yönündeydi. Büyüme verilerindeki toparlanma beklentimize rağmen işgücü piyasalarındaki katılığın devam etmesiyle işsizlik oranı rakamlarının yüksek seviyelerde gerçekleşmesini bekliyorduk. Yaşanan toparlanmaya bağlı olarak dış ticaret açığı ve cari açığın ise artmasını bekliyorduk.
TCMB’nin ise 150 baz puanlık artış gerçekleştirerek faizleri %8.00 seviyelerine yükselteceğini düşünüyorduk.
Tablo‐2 Grafik‐1
Yıl başında beklentilerimiz bu yöndeyken aynı dönemdeki piyasa beklentileri Tablo‐2’de yer almaktadır.
Piyasada beklenen büyüme hızı tahminlerinin bizim tahminimizin altında kaldığı dikkat çekerken, enflasyonda ise sene başında düşük olan beklentilerin sene içinde enflasyonda yaşanan artışlarla yükseldiği ve bizim beklentilerimize yakın seviyelere yaklaştığı görülmektedir (Bakınız Grafik‐1). IMF beklentilerine de baktığımızda (Bakınız Grafik‐2) sene başında büyümede oldukça karamsar olan IMF tahminlerinin Mayıs ayında bizim beklentilerimize yakın seviyelere yükseldiği izlenirken, enflasyonda sene başında %6.8 yılsonu enflasyonu öngeren IMF’nin daha sonra yılsonu enflasyon tahminini %9.7’ye yükselttiği izlenmektedir. TCMB’nin ise yılbaşında %6.9 olan yılsonu enflasyon tahminlerini, yayınladığı son enflasyon raporunda %8.4 seviyesine yükselterek yine bizim beklentimize paralel bir çizgi çizdiği görülmektedir.
Grafik‐2 Tablo‐3
Yıl başında 2010 Yılsonu için beklentilerimiz
Büyüme (%) 5.2
İşsizlik Oranı (%) 13.2
Enflasyon (%) 8.15
Cari Açık (milyar $) ‐28.0
O/N Faiz oranı (%) 8.00
Kaynak: Vakıfbank
Yıl başında piyasanın 2010 Yılsonu için Ort.
beklentileri
Büyüme (%) 4.6
Enflasyon (%) 7.4
Cari Açık / GSYİH ‐%3.4
O/N Faiz oranı (%) 8.00
Kaynak:JP Morgan,Goldman Sachs,Deutsche Bank
TCMB Beklentiler
Enflasyon Raporu 2010‐I
Enflasyon Raporu 2010‐II
Revizyon
Gıda Fiyatları
2010: %7.0 2010: %9.0 Yukarı
Yönlü Petrol
fiyatları
2010:80$ 2010: 85$ Yukarı
Yönlü Enflasyon (Orta
Nokta:%6.9)
(Orta Nokta:%8.4)
Yukarı Yönlü 7
7.5 8 8.5 9
31.01.2010 03.03.2010 03.04.2010 03.05.2010 03.06.2010
Beklenti Anketi Ort. Yılsonu TÜFE Beklentisi (%)
Bizim Beklentimiz
Kaynak: TCMB
3.7
6.8 5.2
9.7
5
8.15
0 2 4 6 8 10 12
Büyüme Enflasyon
Türkiye (2010 Yılsonu) Beklentileri
Eski Beklentileri Yeni Beklentileri Vakıfbank Kaynak: IMF
Kaynak: TCMB
Sene baş açıklanan raporda V Büyüme
Tablo
2009 yılın Türkiye t Türkiye e büyüme senenin a verileri ik ancak ba son verile nedeniyle büyüme Yılın tama İşsizlik O
Grafik‐4
Türkiye Beklentileri
2010 I Çeyr
2010 II Çeyr
2010 III Çey
2010 IV Çey
2010 Yıllık
Kaynak: Vak
6 8 10 12 14 16 18
2005M01
Kay
ında beklenti n makroekono
Vakıfbank Eko e Beklentileri
‐5
nın ilk çeyreğ tarihinin en y ekonomisi yıl beklentimiz % aynı dönemind kinci çeyrekte
z etkisinin de er dahilinde ö e 2010 yılına
beklentimiz ş amında ise %5 Oranı Beklen
Reel GSYİH imiz (%)
Önceki B
rek 12.2
rek 6.0
yrek 3.3
yrek 1.3
5.2
kıfbank
2005M06 2005M11 2006M04 2006M09 20002
nak: TCMB, Vakıf
lerimiz ve piy omik veriler ış onomik Araştır
imiz:
ğinde GSYİH’n üksek çeyrek ın tamamınd
%12.2 ile 22 y de yaşanan se e de GSYİH ar
yavaş yavaş özellikle ikinci
ilişkin bekle imdilik %7.4 i 5.2 olan bir ön
tilerimiz:
Büyüme Or
Bek. Son Bek.
2 12.2
0 7.4
3 4
3 1.5
2 6.0
2007M02 2007M07 2007M12 2008M05 2008M10
İşsizlik Oran
fbank
yasa beklentile ığında yıl sonu rmalar olarak
Grafik‐
nın bir önceki bazlı daralm a %4.7 daral yılın rekor büy
ert gerilemeni tışlarını deste ortadan kalkm i çeyrekte san
ntilerimiz Tab iken önümüzd nceki beklenti
‐25.00
‐20.00
‐15.00
‐10.00
‐5.00 0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 ranı
Kay
1
2008M10 2009M03 2009M08 2010M01 2010M06
nı(%)
eri bu yöndey una ilişkin ma yaptığımız re
‐3
yılın aynı dö ası yaşanmışt mıştı. 30 Haz yümesine işar
in getirdiği ba eklerken, önü masıyla artış h
nayi üretimin blo‐5’te görü deki dönemde
mizi %6.0 sev
2008 y 2009 y yüksele paralel Krizin beklen seviyes sektörü alımlar etkili o
1998Q2 1998Q4 1999Q2 1999Q4 2000Q2 2000Q4
Büyüme nak: T CMB, Vakı
11.2
2010M11
yken yılın ilk 6 akro ekonomik vizyonlar gere
önemine göre tı. 2009’un so ziran tarihind ret ederken, b az etkisi rol oy
müzdeki dön hızlarının azala
deki toparlan lmektedir. Bu e GSYİH büyü viyesine yükse
yılının ortaları yılının Şubat a
en işsizlik ora olarak 2009
ardından timiz Haziran sine işaret ünde işe alım rı desteklemes
lmaktadır.
2000Q4 2001Q2 2001Q4 2002Q2 2002Q4 2003Q2
Oranı (%) San raka raka olm
fbank
6 aylık dönem k beklentilerim ekçeleri ile bir
sabit fiyatlar on çeyreğinde de açıklanaca
bu beklentimi ynamaktadır. N
emde büyüm acağına işaret nmanın beklen u kapsamda
me hızının ya eltiyoruz.
ından itibaren ayında %16.1
nı, sanayi sek yılını %13.5 s canlanan iş n ayı başında ederken, s mların artma si işsizlik oran
2003Q4 2004Q2 2004Q4 2005Q2 2005Q4
Sanayi nayi üretiminde ikin amlarında yaşanan amlarını revize etm muştur.
minin tamamla mizi revize ed rlikte yer alma
rla %14.5 ger e ise %6’lık b k birinci çeyr zde özellikle Nisan ayı Sana menin devam e t etmektedir.
ntilerimizden yılın ikinci çe vaşlamasını b
n artmaya ba oranıyla reko ktöründeki ca
seviyesinde k gücü piyasa
değiştirdiğim son dönemd ası, özel sek nı beklentimiz
2006Q2 2006Q4 2007Q2 2007Q4 2008Q2 2008Q4
i Üretim Endeksi nci çeyrek n artış büyüme memize neden
anması ile iyoruz. Bu aktadır.
ilemesiyle üyüme ile rek GSYİH bir önceki ayi Üretim edeceğine Açıklanan iyi olması eyreği için bekliyoruz.
aşlayan ve or düzeye anlanmaya apatmıştı.
aları için miz %11.2 de kamu ktörün bu z üzerinde
2008Q4 2009Q2 2009Q4 2010Q2 2010Q4
(%)
Grafik‐5
Krizle birlikte daralan talep nedeniyle düşüş trendine giren tüketici fiyatları, 2009 yılı boyunca gerilemiş, 2009 yılının son ayları ile 2010 yılı başında enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlarla birlikte yeniden yükselme eğilimine girerek çift hanelere yükselmişti. Sene başında eflasyonda yaşanan bu artışla birlikte piyasada enflasyonist baskılar artarken, son açıklanan Mayıs ayı enflasyon rakamlarında gıda fiyatlarında yaşanan sert düşüşle TÜFE’nin yeniden tek hanelere gerilemesi bu baskıları bir miktar zayıflatmıştır. Önümüzdeki dönemde, petrol ve gıda fiyatlarındaki değişimler TÜFE üzerinde etkili olacakken, son dönemde petrol fiyatlarındaki seviyelerin beklentilerimizin altında olması nedeniyle yıl sonu için %8.10 olan beklentimizi %7.9 seviyesine düşürüyoruz.
Cari İşlemler Dengesi Beklentilerimiz:
Grafik‐6
Cari işlemler açığının ise 2010 yılında toplam 28 milyar dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz fakat, Nisan ayı rakamları ile yılın ilk dört ayında 14.2 milyar dolara ulaşan cari işlemler açığı için yılsonu beklentimiz olan 28 milyar dolar üzerinde yukarı yönlü baskıların oldukça güçlü olduğu görülmektedir. Özellikle, son dönemde Euro Bölgesi’nde yaşanan problemlerle birlikte yurtdışı talebe ilişkin risklerin artması, döviz kurlarındaki dalgalanmalarla girdi maliyetlerinin artması gibi senaryolar yıl sonu cari işlemler açığına ilişkin beklentilerimiz üzerinde tehdit oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yılsonu için cari işlemler açığı beklentimizi 35.0 milyar dolara yükseltiyoruz.
Faiz Beklentilerimiz:
Küresel piyasalarda merkez bankalarının sert faiz indirimlerine gittiği bir ortamda TCMB de talepteki daralma ve enflasyonun yavaşlaması nedeniyle hızlı faiz indirimleri gerçekleştirmiş; 2008 yılı Kasım’ından itibaren kesintisiz olarak sürdürdüğü bu faiz indirimlerine 2009’un Aralık ayında son vermişti. 2010 yılı süresince faizleri %6.5 seviyesinde bırakan TCMB’nin faiz arttırımlarına ise ne zaman başlayacağı büyük bir soru işareti olarak piyasalarda merak edilmektedir. TCMB’nin söylemlerinde uzun süre faizlerin bu seviyelerde seyredeceği cümlelerini yenilediği dikkat çekerken, son dönemde azalan enflasyonist baskılara paralel olarak TCMB’nin ilk faiz arttırımına Ekim ayında başlamasını, yıl sonunda ise faizlerin %7.25 seviyelerine yükseltilmesini bekliyoruz.
0 2 4 6 8 10 12 14
Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10
TÜFE yıllık I endeksi yıllık % değ.
‐60000
‐50000
‐40000
‐30000
‐20000
‐10000 0 10000
Ara.97 Eyl.98 Haz.99 Mar.00 Ara.00 Eyl.01 Haz.02 Mar.03 Ara.03 Eyl.04 Haz.05 Mar.06 Ara.06 Eyl.07 Haz.08 Mar.09 Ara.09 Eyl.10
Cari İşlemler Açığı (12 aylık kümülatif milyar dolar)
4 6 8 10 12 14 16 18
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10
Projeksiyonlarımız
TÜFE (yıllık)
TCMB Faiz Oranı
Kaynak: TCMB, Vakıfbank Kaynak: TCMB Vakıfbank
Kaynak: TCMB, Vakıfbank
Sonuç olarak...
Tablo‐6
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar olarak 2010 yılının ilk 6 aylık döneminin sona ermesinin ardından yıl sonu beklentilerimize ait revizyonlar Tablo‐6’da yer almaktadır. Açıklanan son veriler dahilinde özellikle ikinci çeyrekte sanayi üretimindeki toparlanmanın beklentilerimizden iyi olması nedeniyle 2010 yılının tamamında
%5.2 olan bir önceki beklentimizi
%6.0 seviyesine yükseltiyoruz. Büyüme verilerindeki toparlanma beklentimize paralel olarak 2010 yıl sonu işsizlik oranı beklentimizi %11.2 oranına düşürüyoruz. Önümüzdeki dönemde, petrol ve gıda fiyatlarındaki değişimler TÜFE üzerinde etkili olacakken, petrol fiyatlarının son dönemdeki seviyelerinin beklentilerimizin altında olması nedeniyle yıl sonu için %8.10 olan beklentimizi %7.9 seviyesine düşürüyoruz. Yılsonu için cari işlemler açığı beklentimiz 35.0 milyar dolara işaret ederken, TCMB’nin ilk faiz arttırımına Ekim ayında başlamasını ve yıl sonuna kadar faizlerin %7.25 seviyelerine yükseltilmesini bekliyoruz.
Yıl başında 2010 Yılsonu için
beklentilerimiz
2010 Yılsonu için Son beklentilerimiz
Büyüme (%) 5.2 6.0
İşsizlik Oranı (%) 13.2 11.2
Enflasyon (%) 8.15 7.90
Cari Açık (milyar $) ‐28.0 ‐35.0
O/N Faiz oranı (%) 8.00 7.25
Kaynak: Vakıfbank
TÜRKİYE
AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
Sektörler Sektör 2009 2009 2009 2009 2009
Payları I. II. III. IV. Yılsonu (%) Çey Çey Çeyrek Çeyrek
Tarım 9.7 0.8 6.5 3.6 1.5 3.3
Sanayi 23.2 ‐22.3 ‐11.7 ‐4.5 12.8 ‐7.2
İnşaat 5.2 ‐18.6 ‐21.1 ‐18.3 ‐6.6 ‐16.3
Ticaret 12.2 ‐26.2 ‐15.2 ‐7.2 10.3 ‐10.4
Ulaş. ve Haber. 14.4 ‐16.3 ‐10.3 ‐5.0 3.6 ‐7.1
Mali Kur. 12.1 10.8 7.5 7.8 8.1 8.5
Konut Sah. 5.2 4.5 4.8 3.8 3.4 4.1
Eğitim 2.1 0.7 1.3 3.3 3.1 2.0
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.3 0.8 2.9 4.5 4.9 3.2
Vergi‐Süb. 8.1 ‐21.9 ‐7.8 ‐8.1 6.3 ‐8.2
GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7
Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek)
Sektörel Büyüme Hızları (%)
6.0
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15
1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3
Reel GSYİH (Yıllık % Değişim)
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
‐30.0
‐25.0
‐20.0
‐15.0
‐10.0
‐5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009‐Yıllık
Sektörel Büyüme Hızları (%)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma 2.3 4.0
‐15.0
‐10.0
‐5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
1999Q1 1999Q3 2000Q1 2000Q3 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)
Takvim Etkisinden Arındırılmış GSYİH (%)
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
7
‐30.00
‐20.00
‐10.00 0.00 10.00 20.00 30.00
Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10
İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ.
Harcama Bileşenleri Sektör Payları (%)
2009 I.
Çey
2009 II.
Çey 2009
III.
Çey 2009
IV.
Çey 2009
Yıl sonu Yer. Hanehalkı Tük. Har. 70.6 ‐10.1 ‐1.8 ‐1.9 4.7 ‐2.3
Dev. Nihai Tük. Har. 11.4 5.1 0.5 5.2 17.9 7.8
Gay. Safi Ser. Oluş. 19.9 ‐27.6 ‐24.4 ‐18.5 ‐4.7 ‐19.2
Kamu Sektörü 3.8 11.8 0.2 ‐5.7 ‐8.6 ‐2.2
Özel Sektör 16.1 ‐32.2 ‐28.7 ‐21.0 ‐3.5 ‐22.3
Mal ve Hiz. İhracatı 25.3 ‐11.3 ‐11.0 ‐5.4 6.4 ‐5.4
Mal ve Hiz. İthalatı 25.3 ‐30.9 ‐20.6 ‐11.7 10.5 ‐14.4
GSYİH ‐14.5 ‐7.7 ‐2.9 6.0 ‐4.7
Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%)
Sanayi Üretim Endeksi
‐6.0
‐5.0
‐4.0
‐3.0
‐2.0
‐1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30
Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.)
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK
‐40.0
‐30.0
‐20.0
‐10.0 0.0 10.0 20.0 30.0
2009‐I 2009‐II 2009‐III 2009‐IV 2009 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
Aramalı İmalatı
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı Sermaye Mali İmalati
Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%)
Nisan Ayı
2009 2010
Petrol Ürünleri ‐33.2 18.7
Tekstil ‐19.2 22.0
Gıda ‐6.1 10.5
Kimyasal Madde ‐1.6 9.8
Ana Metal Sanayi ‐24.3 8.8
Metalik Olm. Diğ. Mineral ‐19.4 18.3
Taşıt Araçları ‐50.3 30.1
Makine Teçhizat ‐34.6 35.6
Giyim ‐9.0 15.8
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000
Oca.01 Eyl.01 May.02 Oca.03 Eyl.03 May.04 Oca.05 Eyl.05 May.06 Oca.07 Eyl.07 May.08 Oca.09 Eyl.09 May.10
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi
200000 400000 600000 800000 1000000 1200000 1400000 1600000 1800000
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10
Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Aylık Sanayi Sipariş Endeksi
100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0 180.0 190.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0 180.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:OSD,Vakıfbank
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
9
Kapasite Kullanım Oranı
50 55 60 65 70 75 80 85
Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10
Kapasite Kullanım Oranı (%)
45 55 65 75 85 95
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10
Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları
Yatırım Malları
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı
‐50.0 450.0 950.0 1,450.0 1,950.0 2,450.0 2,950.0 3,450.0 3,950.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09
Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL)
Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0 5,000.0 10,000.0 15,000.0 20,000.0 25,000.0 30,000.0 35,000.0 40,000.0
2003‐I 2003‐III 2004‐I 2004‐III 2005‐I 2005‐III 2006‐I 2006‐III 2007‐I 2007‐III 2008‐I 2008‐III 2009‐I 2009‐III
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Toplam Sanayide Verimlilik
80.0 85.0 90.0 95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0
2005‐I II III IV 2006‐I II III IV 2007‐I II III IV 2008‐I II III IV 2009‐I II III IV
Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi
Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
Haberleşme Eğlence ve kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve oteller Giyim ve ayakkabı
Gıda ve alkolsüz …
Aylık Yıllık TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
9.1
5.46
0 2 4 6 8 10 12 14
Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09 Nis.10
TÜFE (yıllık‐% değ.) Çekirdek‐I Endeksi
TÜFE Harcama Grupları
9.21
‐5 0 5 10 15 20 25
Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10
ÜFE (yıllık‐%değ.)
0 5 10 15 20 25 30 35
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10
Gıda Enerji Tüfe
Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık‐% değ.)
ÜFE Alt Sektörler Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800
50 70 90 110 130 150 170 190 210 230
UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi
‐10
‐5 0 5 10 15 20 25
Oca.06 Haz.06 Kas.06 Nis.07 Eyl.07 Şub.08 Tem.08 Ara.08 May.09 Eki.09 Mar.10
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB, Vakıfbank Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB
Kaynak:Bloomberg
11
Türk‐ İş Mutfak Enflasyonu İTO Enflasyon Göstergeleri
4 5 6 7 8 9 10
Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09 Nis.10
12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi
Enflasyon Beklentileri
‐10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Oca.00 Eyl.00 May.01 Oca.02 Eyl.02 May.03 Oca.04 Eyl.04 May.05 Oca.06 Eyl.06 May.07 Oca.08 Eyl.08 May.09 Oca.10
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi
40 50 60 70 80 90 100
Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09 Nis.10
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti
‐4
‐2 0 2 4 6 8
2006M01 2006M04 2006M07 2006M10 2007M01 2007M04 2007M07 2007M10 2008M01 2008M04 2008M07 2008M10 2009M01 2009M04 2009M07 2009M10 2010M01 2010M04
Türk‐İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Türk‐İş
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
İşsizlik Oranı
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
2005M01 2005M05 2005M09 2006M01 2006M05 2006M09 2007M01 2007M05 2007M09 2008M01 2008M05 2008M09 2009M01 2009M05 2009M09 2010M01
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı
19,000 20,000 21,000 22,000 23,000 24,000 25,000 26,000
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10
İşgücü Arzı İstihdam Edilenler İşgücü Durumu
30.0 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10
İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı İşgücüne Katılım Oranı
45 46 47 48 49 50 51 52 53
0 5 10 15 20 25 30
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10
Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10
İş Arayanların Sayısı İşkur İstatistikleri
85 90 95 100 105 110
Sanayi İstihdam Endeksi Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, Vakıfbank
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
13
1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000
Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10
Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kurulan‐Kapanan Şirket Sayısı
95.0 97.0 99.0 101.0 103.0 105.0 107.0 109.0 111.0 113.0 115.0
Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri Reel Brüt Ücret ‐ Maaş Endeksleri
Kaynak:TÜİK Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
‐60
‐40
‐20 0 20 40 60 80 100 120 140
Oca.03 Haz.03 Kas.03 Nis.04 Eyl.04 Şub.05 Tem.05 Ara.05 May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10
Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y)
İthalat‐İhracat Dış Ticaret Dengesi
0 5000 10000 15000 20000 25000
Oca.03 Haz.03 Kas.03 Nis.04 Eyl.04 Şub.05 Tem.05 Ara.05 May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
İthalat
‐60
‐40
‐20 0 20 40 60 80 100 120 140
Oca.03 Haz.03 Kas.03 Nis.04 Eyl.04 Şub.05 Tem.05 Ara.05 May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10
Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y)
İhracat
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
‐6000
‐5000
‐4000
‐3000
‐2000
‐1000 0 1000 2000 3000
‐54000
‐44000
‐34000
‐24000
‐14000
‐4000 6000
Oca.03 Ağu.03 Mar.04 Eki.04 May.05 Ara.05 Tem.06 Şub.07 Eyl.07 Nis.08 Kas.08 Haz.09 Oca.10
Cari İşlemler Dengesi (Yıllık‐milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar‐sağ eksen)
‐9000
‐8000
‐7000
‐6000
‐5000
‐4000
‐3000
‐2000
‐1000 0
Oca.03 Haz.03 Kas.03 Nis.04 Eyl.04 Şub.05 Tem.05 Ara.05 May.06 Eki.06 Mar.07 Ağu.07 Oca.08 Haz.08 Kas.08 Nis.09 Eyl.09 Şub.10
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
‐20000
‐10000 0 10000 20000 30000 40000 50000
Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık‐milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık‐milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık‐milyon dolar)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
15
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15 20
1999Q1 1999Q4 2000Q3 2001Q2 2002Q1 2002Q4 2003Q3 2004Q2 2005Q1 2005Q4 2006Q3 2007Q2 2008Q1 2008Q4 2009Q3
Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim)
‐5 15 35 55 75 95 115 135 155 175
Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09
Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim)
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
65 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115
Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Krediler CNBC‐e Güven Endeksleri
0.0 50.0 100.0 150.0 200.0
Oca.02 Eki.02 Tem.03 Nis.04 Oca.05 Eki.05 Tem.06 Nis.07 Oca.08 Eki.08 Tem.09 Nis.10
CNBC‐e Tüketici Güven Endeksi CNBC‐e Tüketim Endeksi
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Oca.04 Haz.04 Kas.04 Nis.05 Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09
Krediler (Yıllık % Değişim)
Bireysel ve Ticari Krediler
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:BDDK
Kaynak:BDDK
‐60.0
‐50.0
‐40.0
‐30.0
‐20.0
‐10.0 0.0
Ara.06 Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10
Bütçe Dengesi (12 Aylık‐milyar TL)
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
150.0 170.0 190.0 210.0 230.0 250.0 270.0 290.0
Ara.06 Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10
Bütçe Gelirleri (12 aylık‐milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık‐milyar TL)
60.0 70.0 80.0 90.0 100.0 110.0 120.0 130.0 140.0
200.0 220.0 240.0 260.0 280.0 300.0 320.0 340.0 360.0
Oca.05 Haz.05 Kas.05 Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL‐sağ eksen)
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
300.0 320.0 340.0 360.0 380.0 400.0 420.0 440.0 460.0 480.0
Oca.05 Haz.05 Kas.05 Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
‐35
‐25
‐15
‐5 5 15 25 35 45
Oca.07 Nis.07 Tem.07 Eki.07 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10
Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %)
Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB
‐2 8 18 28 38 48 58
Ara.06 Mar.07 Haz.07 Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10
Faiz Dışı Denge (12 aylık‐milyar TL)
Kaynak:TCMB,Vakıfbank
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
‐5 0 5 10 15 20 25
Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09 Nisan 10
Reel Faiz Nominal Faiz
50000000 60000000 70000000 80000000 90000000 100000000 110000000
100000000 150000000 200000000 250000000 300000000 350000000 400000000 450000000 500000000 550000000 600000000
Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10
M2 (milyar TL) M3 (milyar TL)
M1 (milyar TL‐sağ eksen)
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0 5 10 15 20 25 30 35
Ocak 2004 Mayıs 04 Eylül 04 Ocak 05 Mayıs 05 Eylül 05 Ocak 06 Mayıs 06 Ağustos 06 Aralık 06 Nisan 07 Ağustos 07 Aralık 07 Nisan 08 Ağustos 08 Aralık 08 Nisan 09 Ağustos 09 Aralık 09 Nisan 10
Borç alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
0.0 50.0 100.0 150.0 200.0
0 5 10 15 20 25 30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
TCMB (milyar TL‐sol eksen) Kamu Sektörü (milyar TL) Özel Sektör (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB
Kaynak:TCMB,Vakıfbank
Kaynak:TCMB