Ders 6 Dersin Konusu:

(1)

Ders 6

Dersin Konusu: ՀԱՅԵՐԵՆԻ ՎԵՐՋԱԾԱՆՑՆԵՐ (ERMENİCE SON EKLER): - ացի եցի ցի /- /- , -( ) ա պան որդ իչ բան , - , - , -

(ERMENİCE SON EKLER):

ՀԱՅԵՐԵՆԻ ՎԵՐՋԱԾԱՆՑՆԵՐ - ացի եցի ցի /- /- , -( ) ա պան որդ իչ բան , - , - , -

 Bu derste öğreneceğimiz son ekler isimden isim türeten ve fiilden isim türeten ekler olacak.

İsimden İsim Türeten Son Ekler

1. - ացի եցի ցի /- /- son eki ile türetilen kelime bir yere aidiyeti, kişinin nereli olduğunu bildirir.

Օրինակ՝

Գյուղ (köy) գյուղացի (köylü)

Անկարա (Ankara) Անկարացի(Ankaralı)

Երևան (Erivan) երևանցի (Erivanlı)

2. -( ) ա պան son eki ile meslek adları türetilir:

Օրինակ՝

Դուռ (kapı) դռնապան (kapıcı)

Պարտեզ (bahçe) պարտիզպան (bahçıvan)

Կառք (araba) կառապան (arabacı)

(2)

Fiilden İsim Türeten Son Ekler:

1. – son eki fiil köküne gelerek meslek adlarının türetilmesine yardım eder: իչ

Օրինակ՝

Երգել (şarkı söylemek) Երգիչ (şarkıcı)

Նկարել (resim yapmak) նկարիչ (ressam)

Հսկել (kontrol etmek) հսկիչ (müfettiş)

İsimden ve Fiilden İsim yapan Son Ekler

3. – որդ son eki isim ve fiil köklerine eklenir ve meslek ve uğraş adları türetilir:

Օրինակ՝

Սայլ (araba) սայլորդ (arabacı)

Որս (avcılık) որսորդ (avcı)

Հետևել (izlemek/takip etmek) հետևորդ (varis, takipçi)

Դիտել (izlemek/seyretmek) (gözlemci)

(3)

 Ermenicede genel olarak kelimelerin cinslere göre ayrımı söz konusu olmaz, bununla birlikte - ուհի son eki kadın cinsine ait cins isim türetilmesine yardım eder:

Օրինակ՝

Քարտուղար (sekreter) քարտուղարուհի

(kadın sekreter)

Նկարիչ (ressam) նկարչուհի (kadın ressam)

Երգիչ (şarkıcı) երգչուհի (kadın

şarkıcı)

Գերմանացի (Alman) Գերմանուհի

(Alman kadın)

BİRLEŞİK KELİMELER

Ermenicede bileşik isimler doğrudan iki ismin yan yana gelmesiyle veya -ա-, - - ե kaynaştırma seslileri yardımıyla bağlanan iki ayrı kelime kökü ile türetilir.

Օրինակ՝

Դասընկեր (sınıf arkadaşı) => Դաս+ընկեր (sınıf+arkadaş)

Կեսգիշեր (gece yarısı) => կես գիշեր yarım+gece) + (

Ծովոզնի deniz kestanesi)=> ( ծով ոզնի deniz+kirpi) + (

Գրասեղան (yazı masası) => գիր ա+սեղան (yazı+ masa) +

(4)

(altın madeni)

Ոսկենյութ => ոսկի+ + ե նյութ (altın+ maden)

Հյուրասեր misafirperver) ( => հյուր ա սեր misafir+ա+aşk, sevgi) + + (

Հարցաթերթ anket) ( => հարց ա թերթ soru+ + + + ( ա kağıt)

 İsim+isimden türetilebilir:

Օրինակ՝

Գետաբերան delta) ( => գետ ա բերան nehir+ + + + ( ա ağız)

 İsim+fiilden türetilebilir:

Օրինակ՝

Մարդակեր yamyam) => ( մարդ ա ուտել insan+ + + + ( ա yemek)

Ժամացույց (saat) => Ժամ+ա+ցույց(ցույց տալ fiilinden) (zaman+göstermek)

 Sıfat+isimden türetilebilir:

Օրինակ՝

Լիալուսին dolunay) ( => լի ա լուսին dolu+ + + + ( ա ay)

 Zamir+fiilden türetilebilir:

Օրինակ՝

(5)

Ինքնաբուժում kendi kendine tedavi) => ( Ինքն ա բուժ[ել] + +

(kendi+ + ա tedavi etmek)