Ulusal Dergilerde Bilimsel Kalitenin Yükseltilmesi

(1)

Umut Al

umutal@hacettepe.edu.tr

Ulusal Dergilerde Bilimsel

Kalitenin Yükseltilmesi

(2)

Plan

 Ulusal dergi?

 Uluslararası dergi?

 Kaliteli dergi?

 Ulusal dergilerde mevcut durum

 Kaliteyi yükseltmek adına yapılabilecekler

 Ulusal dergi yayıncılık ekosistemi

(3)

“Ulusal”

(4)

Ulusal = Millî =>

(5)

(6)

(7)

“Ulusal Dergi”

(8)

“Ulusal Hakemli Dergi”

 “Editörü ve en az beş değişik

üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışmanlar grubu olan, bilimsel/sanatsal özgün araştırma

makaleleri yayımlayan, yılda en az iki kez yayımlanan ve son beş yılda

düzenli olarak basılıp dağıtımı

yapılmış, üniversite kütüphanelerinde erişilebilir olan dergi”

http://www.yok.gov.tr/documents/10279/314121/A_tablo11_300114.pdf/ac61384d-4071-4c10-a777-d9d0de0f2655

(9)

“Ulusal Hakemli Dergi”

 “Editörü ve en az beş değişik

üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışmanlar grubu olan, bilimsel/sanatsal özgün araştırma

makaleleri yayımlayan, yılda en az iki kez yayımlanan ve son beş yılda

düzenli olarak basılıp dağıtımı

yapılmış, üniversite kütüphanelerinde

erişilebilir olan dergi”

(10)

http://cabim.ulakbim.gov.tr/tr-dizin/tr-dizin-dergi-degerlendirme-kriterleri/

(11)

Dergilerin en az %40’ının yayın

ömrü beş yıldan daha az

(12)

Ulusal mı Uluslararası mı?

(13)

Uluslararası?

(14)

Ulusal – Uluslararası?

(15)

Ulusal – Uluslararası?

(16)

Uluslararası Dergi?

http://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/7/3

Türkiye adresli dergilerdeki

her beş yayından dördünde

en az bir tane Türkiye’de

görev yapan araştırmacı var

(17)

Uluslararası Dergi?

26 dergide hiç Türkçe yayın bulunmuyor

(18)

Uluslararası Dergi?

Tamamı Türkiye’deki kişilerden oluşan yayın kurullarına sahip dergi sayısı 14

%57

(19)

Uluslararası Dergi?

Türkiye adresli

araştırmacıların 2016 yılında en çok yayın yaptıkları ilk 20 dergi

içerisinde Türkiye adresli 8

dergi var

(20)

Ulusal – Uluslararası Dergi

 Kim yayınlıyor?

 Kimler katkıda bulunuyor?

 Değerlendirenler kim?

 Yayın dili ne?

 Okuyucusu kim?

 Nerelerde dizinleniyor?

 Atıf yapanlar kim?

(21)

Atıf Yapanlar Kim?

(22)

Kalite?

(23)

Kalite?

(24)

“Kaliteli Dergi” Göstergeleri?

 Şık bir kapak tasarımı

 Kuşe kağıda baskı

 Yüksek fiyat

 Makalelerin hızlı kabul alıp yayımlanması

 Editör ve yazar grubunun aynı

kişilerden oluşması

(25)

“Kendin Pişir Kendin Ye”

18 sayıda toplam 98 yayın var.

Bunların 70 tanesi aynı kişinin

(26)

“Kendin Pişir Kendin Ye”

EEST için dergi kendine atıf oranı %94!

http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/340/332

(27)

“Kendin Pişir Kendin Ye”

(28)

“Kaliteli Dergi” Göstergeleri?

 Alanında otorite yayıncı

 Konu üzerine kafa yormuş editör/editörler grubu

 Makale kabul oranı

 Görünürlük / erişilebilirlik

 Şeffaflık

 Açık veri

 Erken görünüm özelliği

(29)

Görünürlük Kalite İlişkisi

 Tiraj / indirme sayısı / görüntülenme sayısı

 Kütüphanelerde bulunurluk / dışarıdan verilen bağlantı sayısı

 Atıf sayısı

 tweet / mention / like / …

(30)

Görünürlüğün Dergiler İçin Anlamı

(31)

Görünürlüğün Dergiler İçin Anlamı

(32)

Akademik Teşvik / Dergiye Davet

(33)

Değişen Hakemli Dergi Tanımı!

 Aralık 2015’teki Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliğine göre:

 “Hakemli dergi: En az beş yıl süreyle düzenli olarak yayımlanmakta olan”

 Aralık 2016’daki Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliğine göre:

 “Hakemli dergi: Yılda en az bir kez olmak üzere, son üç yıldır düzenli olarak

yayımlanmakta olan”

(34)

“Ulusal Hakemli Dergi”

 “Editörü ve en az beş değişik

üniversitenin öğretim üyelerinden oluşmuş danışmanlar grubu olan, bilimsel/sanatsal özgün araştırma

makaleleri yayımlayan, yılda en az iki kez yayımlanan ve son beş yılda

düzenli olarak basılıp dağıtımı

yapılmış, üniversite kütüphanelerinde erişilebilir olan dergi”

http://www.yok.gov.tr/documents/10279/314121/A_tablo11_300114.pdf/ac61384d-4071-4c10-a777-d9d0de0f2655

(35)

“Ulusal Hakemli Dergi”

(36)

Tartışmalı ve Sıcak Konular

(37)

“Yağmacı Yayıncılar / Dergiler”

(38)

“Yağmacı Yayıncı” Sayısı

https://scholarlyoa.com/2017/01/03/bealls-list-of-predatory-publishers-2017/

(39)

“Yayınla ya da Yok Ol”

(40)

Dergi Park’tan Bir Grup Dergi

(41)

NWSA Academy Dergileri

(42)

http://www.newwsa.com/

(43)

(44)

Dergi Yayıncılığına Genel Bakış

(45)

Kaliteli Dergiye Giden Yol

(46)

Ulusal Dergi Yayıncılık Ekosistemi

(47)

Tartışma

 Niceliğe prim tanıyan sistem

 Performans değerlendirme

 Etki faktörü kalite göstergesi mi?

 Akran değerlendirmesi

 Tutarlılık sorgulaması

 Açık hakemlik

 Akademik yayıncılığın geleceği

(48)

Teşekkür

 Bu sunumun oluşmasına çeşitli

aşamalarda katkı sağlayan Dr. Zehra Taşkın ve Dr. Güleda Doğan’a

teşekkürlerimi sunarım.

(49)