Fizik 10. SORU. Konu Özetli BANKASI. YENi. NESiL SORULAR O K U L A YA R D I M C I İ Ç E R İ R. Ak ll Tahta Uyumlu. Video Destekli.

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası Hiper Gençler Parlak Zekalar Kulübü 1 www.hiperzeka.com

E: bilgi@hiperzeka.com

Konu Özetli

Video Destekli Akll Tahta

Uyumlu QRKod

Çözümlü

BANKASI SORU

10.

YENi NESiL _SORULAR

İ Ç E R İ R

S

O K U L A Y A R D IM C I Ko nu Ö ze tli SO R U B AN K AS I

9.

9.

O K U L A Y A R D I M C I S I N A V A H A Z I R L I K

Fizik

Fiz ik

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 2

Kapak Tasarımı hiperzeka - Grafik & Tasarım

Alt Başlık 9. SINIF HAZIRLIK

Baskıya Hazırlık hiperzeka - Dizgi Birimi

Yazar Ahmet İMAMOĞLU

ISBN Numarası 978-605-329-991-2

© Bu kitabın her türlü hakkı uzmankariyer Ltd. Şti.’ne aittir. Bu kitabın baskısından 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası Hükümleri gereğince

alıntı yapılamaz, fotokopi yöntemi ile çoğaltılamaz, resim, şekil, şema, grafik, vb. ler yayın evinin izni olmadan kopya edilemez.

E: bilgi@uzmankariyer.com W: www.hiperzeka.com

/ hiperzeka / hiperzeka / hiperzeka

Basım Yeri - Telefonu Tarcan Basımevi T: (312) 384 34 35

A: Turan Çiğdem Cad. No: 5 Ostim/ANKARA T: (312) 231 12 89

F: (312) 231 41 99 G: (554) 898 03 01

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 3

ÖNSÖZ

Değerli Öğrenciler;

İdeallerinize ulaşmak için sürdürmeniz gereken uzun bir eğitim hayatı sizi beklemektedir. Bu zorlu yolculukta eğitimin bütün aşamalarında siz değerli öğrencilerimize rehber olmayı ilke edinen Konu Özetli Soru Bankası ile yanınızda olmayı kendimize borç bildik.

Konu Özetli Soru Bankası Talim Terbiye Kurulunun yeni müfredatı ve MEB'in kazanımlar için ayırdığı ders saatleri dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bu soru bankası derse olan ilginizi ve tam konsantrasyonunuzu sağlayarak sizleri öğrenmeye hazır hâle getirecektir.

Dersleri daha zevkli hâle getirmeyi amaçlayan Konu Özetli Soru Bankamızda;

• Sade bir dille işlenen konu anlatımı • Serbest kürsü

• Çözümlü örnek sorular • Kavramadan Geçme Testleri • Isınma Testleri

• Efor Testleri

• Performans Testleri bulunmaktadır.

Akıllı tahtalara uygun olarak hazırlanan Konu Özetli Soru Bankası konuyla ilgili aklımda kalsın ikonları, etkinlik sayfaları, video ve görsellerden oluşan zengin içerik siz değerli öğrencilerimizin etkin öğrenmesine büyük katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Bizler Hiperzeka Yayınları olarak sizlerden aldığımız gelecek ışığı ile aydınlatacağınız bu yolda size yardımcı olmayı kendimize söz verdik.

Başarı ile kalın...

Hiperzeka Yayın Kurulu

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 4

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olayım, çehrene ey nazlı hilâl!

Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet, bu celal?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl...

Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklal.

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım, Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım.

Kükremiş sel gibiyim; bendimi çiğner, aşarım, Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Garb’ın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddım var.

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,

“Medeniyet’’ dediğin tek dişi kalmış canavar?

Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın, Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.

Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın, Kim bilir, belki yarın belki yarından da yakın.

Bastığın yerleri “toprak’’ diyerek geçme, tanı, Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.

Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı, Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?

Şüheda fışkıracak, toprağı sıksan şüheda Canı, cananı, bütün varımı alsın da Hüda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ruhumun senden, İlahî şudur ancak emeli:

Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli.

Bu ezanlar, ki şehadetleri dinin temeli, Ebedî, yurdumun üstünde benim inlemeli.

O zaman vecd ile bin secde eder, varsa taşım, Her cerihamdan, İlâhî boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden naaşım, O zaman yükselerek arşa değer, belki, başım.

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.

Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl.

Hakkıdır, hür yaşamış bayrağımın hürriyet;

Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklal.

Mehmet Akİf ERSOY

İSTİKLâL MARŞI

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 5

Ey Türk Gençliği!

Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek iste- yecek, dahilî ve haricî bedhahların olacaktır. Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şerâitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerâit, çok nâmü- sait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düş- manlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler.

Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şerâitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bu- lunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.

Ey Türk istikbalinin evlâdı!

İşte, bu ahval ve şerâit içinde dahi, vazifen; Türk İstiklâl ve Cumhuriye-

tini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!

İÇİNDEKİLER

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

BÖLÜM 1: FİZİK BİLİMİNİN ÖNEMİ VE FİZİĞİN UYGULAMA ALANLARI

Fizik Bilimi ... 13

Fiziğin Diğer Bilim Dalları İle İlişkisi ... 18

Kavramadan Geçme -1 ... 20

BÖLÜM 2: FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI

Temel ve Türetilmiş Büyüklükler ... 22

Skaler ve Vektörel Büyüklükler ... 26

Bileşke Vektör ... 27

Kavramadan Geçme -2 ... 29

BÖLÜM 3: BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

Bilimsel Araştırmalarda Etik İlkelere Uyma ... 33

Kavramadan Geçme -3 ... 35

Isınma Testi ... 37

Efor Testi -1 ... 39

Efor Testi -2 ... 41

Performans Testi ... 43

Yazılıya Hazırlık ... 45

ÜNİTE 2: MADDE VE ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 1: MADDE VE ÖZKÜTLE

Maddenin Ortak Özellikleri ... 49

Kütlenin Ölçülmesi ... 50

Hacim ve Ölçülmesi ... 51

Kütle Hacim İlişkisi - Özkütle ... 57

Günlük Yaşamda Özkütleden Nasıl Yararlanılır ... 60

Kavramadan Geçme -1 ... 62

BÖLÜM 2: DAYANIKLILIK

Küp Kök Kanunu ... 66

BÖLÜM 3: YAPIŞMA VE BİRBİRİNİ TUTMA

Yüzey Gerilimi ... 72

Yüzey Gerilim Kuvveti Nelere Bağlı ... 72

Kılcallık... 73

Kavramadan Geçme -2 ... 76

Isınma Testi ... 78

Efor Testi- 1 ... 80

Efor Testi -2 ... 82

Efor Testi -3 ... 84

Performans Testi ... 86

Yazılıya Hazırlık ... 88

ÜNİTE 3: HAREKET VE KUVVET BÖLÜM 1: HAREKET

Konum - Yer değiştirme - Yol ... 93

Sürat - Hız ... 98

Ortalama Sürat Ortalama Hız ... 100

İvme ... 102

Düzgün Doğrusal Hareket (Sabit Hızlı Hareket) ... 102

Kavramadan Geçme -1 ... 105

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 2: KUVVET

Temas Gerektiren ve Gerektirmeyen Kuvvetler ... 107

Doğadaki Temel Kuvvetler ... 108

Net Kuvvet ... 108

Dengelenmiş Kuvvet Dengelenmemiş Kuvvet ... 109

BÖLÜM 3: NEWTON’IN HAREKET YASALARI

2. Yasa: Temel Yasa ... 110

3. Yasa: Etki Tepki Yasası ... 113

BÖLÜM 4: SÜRTÜNME KUVVETİ

Statik ve Kinetik Sürtünme Kuvveti... 114

Kavramadan Geçme -2 ... 116

Isınma Testi ... 118

Efor Testi -1 ... 120

Efor Testi -2 ... 122

Performans Testi ... 124

Yazılıya Hazırlık ... 126

ÜNİTE 4: ENERJİ BÖLÜM 1: İŞ, ENERJİ VE GÜÇ

Güç ... 134

Enerji ... 135

BÖLÜM 2: MEKANİK ENERJİ

Potansiyel Enerji ... 137

Esneklik Potansiyel Enerji ... 139

Kavramadan Geçme -1 ... 140

İÇİNDEKİLER

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

BÖLÜM 3: ENERJİNİN KORUNUMU VE ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ

Sürtünmenin Enerjiye Etkisi ... 143

Enerjinin Korunumu ... 143

Enerji Dönüşümleri ... 144

BÖLÜM 4: VERİM

BÖLÜM 5: ENERJİ KAYNAKLARI

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ... 149

Kavramadan Geçme -2 ... 152

Isınma Testi ... 154

Efor Testi -1 ... 156

Efor Testi -2 ... 158

Performans Testi ... 160

Yazılıya Hazırlık ... 162

ÜNİTE 5: ISI VE SICAKLIK BÖLÜM 1: ISI VE SICAKLIK

Termometre Çeşitleri ... 168

Sıcaklık Ölçek Dönüşümleri ... 169

Özısı ve Isı Sığası ... 173

Kavramadan Geçme -1 ... 175

BÖLÜM 2: HÂL DEĞİŞİMİ

BÖLÜM 3: ISIL DENGE

Kavramadan Geçme -2 ... 182

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

BÖLÜM 4: ENERJİ İLETİM YOLLARI VE ENERJİ İLETİM HIZI

Enerji İletim Yolları ... 184

Hissedilen Sıcaklık ... 185

BÖLÜM 5: GENLEŞME

Suyun Özel Durumu ... 191

Kavramadan Geçme -3 ... 193

Isınma Testi ... 195

Efor Testi -1 ... 197

Efor Testi -2 ... 199

Performans Testi ... 201

Yazılıya Hazırlık ... 203

ÜNİTE 6: ELEKTROSTATİK BÖLÜM 1: ELEKTRİK YÜKLERİ

Elektriklenen İletken ve Yalıtkanlarda Yük Dağılımı ... 215

Elektriksel Kuvvet (Coulomb Kuvveti) ... 217

Elektrik Alan ... 218

Kavramadan Geçme ... 221

Isınma Testi ... 223

Efor Testi -1 ... 225

Efor Testi -2 ... 227

Efor Testi -3 ... 229

Performans Testi ... 231

Yazılıya Hazırlık ... 233

CEVAP ANAHTARI ...235

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 11

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Bölüm 1:

Fizik Biliminin Önemi ve Fiziğin Uygulama Alanları

Bölüm 2:

Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması

Bölüm 3:

Bilim Araştırma Merkezleri

1. _ÜNİTE

1. ^ÜNİTE

KAZANIM VE AÇIKLAMALARI

9.1. FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

Anahtar kavramlar: fizik bilimi, temel-türetilmiş büyüklükler, vektörel-skaler büyüklükler, bilim araştırma merkezi.

Kazanım ve Açıklamaları

9.1.1. FİZİK BİLİMİNİN ÖNEMİ VE FİZİĞİN UYGULAMA ALANLARI

9.1.1.1. Evrendeki olayların anlaşılmasında fizik biliminin önemini açıklar.

9.1.1.2. Fiziğin uygulama alanlarını, alt dalları ve diğer disiplinlerle ilişkilendirir.

a) Fiziğin mekanik, termodinamik, elektromanyetizma, optik, katıhal fiziği, atom fiziği, nükleer fizik, yüksek enerji ve plazma fiziği alt dalları, uygulama alanlarından örneklerle açıklanır. Alt dallar ile ilgili mesleklere örnekler verilir.

b) Fiziğin felsefe, biyoloji, kimya, teknoloji, mühendislik, sanat, spor ve matematik alanları ile olan ilişkisine günlük hayattan örnekler verilir.

9.1.2. FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI

9.1.2.1. Fiziksel nicelikleri sınıflandırır.

a) Niceliklerin temel ve türetilmiş olarak tanımlanması ve sınıflandırılması sağlanır.

b) Temel büyüklüklerin birimleri SI birim sisteminde tanıtılır. Türetilmiş büyüklükler için fen bilimleri dersinde geçmiş konulardan örnekler verilir.

c) Niceliklerin skaler ve vektörel olarak tanımlanması ve sınıflandırılması sağlanır.

ç) Vektörlerde toplama işlemlerinin tek boyutta yapılması sağlanır. Skaler ve vektörel nice- liklerde toplama işlemlerine (tek boyutta) günlük hayattan örnekler verilerek, karşılaştırma yapılması sağlanır.

9.1.3. BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

9.1.3.1. Bilim araştırma merkezlerinin fizik bilimi için önemini açıklar.

a) Bilim araştırma merkezleri TÜBİTAK, TAEK, ASELSAN, CERN, NASA ve ESA ile sınırlandırılır.

b) Bilimsel araştırmalarda etik ilkelere uymanın önemi vurgulanır.

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 13

BÖLÜM 1: FİZİK BİLİMİNİN ÖNEMİ VE FİZİĞİN UYGULAMA ALANLARI

Bilim yüzyıllar süren deneyim ve gözlemlerle gelişmiş ve gelişmeye devam etmektedir. Toplumlar kendine özgü dinamiklerle bilimsel

bilgiye katkıda bulunmuştur. Fizik bilimi de kültürlerarası etkileşimlerle tarih boyunca gelişerek bugünkü noktaya gelmiştir.

Fizik , günümüzde olduğu gibi gelecekte de doğaya ait sorular sormaya ve cevaplar aramaya devam edecektir.

İnsanoğlunun doğayı anlamlandırma gayreti Aristo ile somutlaştırılarak doğa felsefesi olarak başlamış, günümüzde fizik

kimya , biyoloji ve matematik olarak bilim dallarına ayrışmıştır.

FİZİK BİLİMİ

Bir uçağın ya da arabanın çalışması, telefonda sesin aktan kumandanın televizyonu çalış- adan duyulması, MR görüntüleme cihazının çalışması gibi insan ya- şamının her yanında olan olaylar ile açıklanır.

Fizik biliminin öğrenilmesi karşıla ğımız ya da

mer y ve olguların yönünü

böylece bu olay ve olguların daha iyi kavramasına yardımcı olur.

• , evrende gerçekleşen olayları ve yoluyla inceleyerek bunlara akılcı ve

e çalışan temel bir dalıdır.

• Fizik, k asındaki

etkileşimi, ve açıklama amacıyla inceler.

• Fizik evrende ve âlemde olan olaylara e çalışır. Fizik biliminin bu kadar geniş bo- a ele alınması çok farklı alt alanları olduğunun gösterge- sidir.

FİZİK BİLİMİ

fizik bilimi

fiziksel keşfetmeye

Fizik bilimi gözlem

madde enerji

doğayı evreni deney

bilim

makro mikro

Örnek - 1 Çözüm

Fizik, kimya, biyoloji gibi bilimlerin doğuşu, l. Gözlem yapma

ll. Merak uyandırma lll. Anlamlandırma çabası

hangilerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır?

Bütün bilim dalları insanoğlunun merak, gözlem yapma ve doğayı anlamlandırma isteği sonucu ortaya çıkmıştır.

(l, ll ve lll)

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 14

Örnek - 2 Çözüm

Fiziksel bilgi ile ilgili olarak,

l. Kesin, mutlak ve yanlışlanamaz olması ll. Delillere dayandırılması

lll. Deneysel olması hangileri söylenemez?

Fiziksel bilgi veya bilimsel bilgi kesin ve mutlak değildir. Yeni gelişmeler ve bilgiler sonucunda değişebilir. Gözlem ve deney sonucu ortaya çıktığı için delillere dayanır.

(Yalnız l)

Örnek - 3 Çözüm

Fizik bilimi evrendeki mikro âlemden makro âleme kadar, geniş bir çalışma alanına sahiptir.

Buna göre;

l. Atom altı parçacıkların hareketi ll. Sinir sistemindeki bilgi iletimi

lll. Dünya ile haberleşme uyduları arasındaki iletişim hangisi makro âlem ile ilgilidir?

Mikro âlem, mikroskobik düzeydeki olayları ele aldığı için, atom altı parçacıklar ile sinir sisteminde bilgi iletimi bu düzeydedir.

(l ve ll)

Makro âlem ise büyük boyutlarla ilgili olduğu için Dünya ile haber- leşme uyduları arasındaki iletişim bu düzeydedir.

(Yalnız lll)

FİZİĞİN ALT DALLARI

TERMODİNAMİK

ELEKTROMANYETİZMA OPTİK ATOM FİZİĞİ YÜKSEK ENERJİ VE

PLAZMA FİZİĞİ

FİZİĞİN ALT DALLARI

KATIHAL FİZİĞİ NÜKLEER FİZİK MEKANİK

Fiziğin alt alanlarını "MANYOTEK" olarak kısaltabiliriz.

M A N Y O T E K

Mekanik Atom

Fiziği Nükleer

Fizik

Yüksek Enerji

ve Plazma Fiziği Optik Termodinamik Elektromanyetizma Katıhal Fiziği

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

9. Sınıf Konu Özetli Soru Bankası 15

Fiziğin en eski alt alanı olan mekanik kuvvet ve hareket ile bunlar arasındaki ilişkiyi inceler. Dalgaların oluşması, geze-

genlerin Güneş etr ı

gibi olaylar mekanik ile açıklanır.

Enerjinin madde içinde nasıl ya

celer. Binaların izolasyonu, suyun kaynaması, içten yanmalı motorların ve klimaların çalışması gibi olaylar termodinamiğin ilgi alanına girer.

Kristal özelliğe sahip maddelerin elektriksel many e

esneklik özelliklerini at a inceler. İletkenler, yalıt- kanlar, yarı iletkenler ve süper iletkenler k

lendiği konulardan bazılarıdır.

Maddeyi oluşturan atomları, atomların yapısını ve özellikle- rini, atomların birbiri ile ilişkilerini inceler. Nanoteknoloji ile ilgili yapılan çalışmalar atom fiziğinin ilgi alanına girer.

Elektrik yüklü parçacıklarının sebep olduğu elektrik ve man-

ye omanye . Radyonun,

MR cihazının çalışması elektromany .

Işığın davranışı ile aydınlanma, gölge oluşumu, yansıma ve kırılma gibi saydam ortamlardaki davranışını inceler. Gözün

görmesi, renklerin oluşması gibi ola yasaları ile

açıklanır.

Atom çekirdeğinin yapısını, temel özelliklerini ve kararsız çe-

kirdeklerin y . Çekirdek birleşmeleri

ve çekirdek parçalanmaları olan füzyon ve fisyon reaksiyon- ları, radyasyondan korunma, nükleer enerji ür

fiziğin ilgi alanına girer.

At çacıklar ve bu parçacıklar arasındaki ilişkileri

ve maddenin plazma hâlini inceleyen bilim dalıdır. CERN laboratuvarında yapılan çalışmalar, uzay ve roket teknolojileri,

lazer ür dalın r.

MEKANİK

OPTİK ELEKTROMANYETİZMA

KATIHAL FİZİĞİ

NÜKLEER FİZİK YÜKSEK ENERJİ VE

PLAZMA FİZİĞİ

ATOM FİZİĞİ

TERMODİNAMİK