A s ı l y a p ı n ı n p l â n k a r a k t e r i k a r e y e y a k ı n d ı r , d u v a r l a r t a ş v e t u ğ l a i l e ö r ü - l ü d ü r . S a ç a k l a r v e b i n a y ı ö r t e n sakıf bir- ç o k l a r ı g i b i d e v r i n d e ç o k

g e t i r d i ğ i r e n k r ö f l e l e r i i n s a n ı n g ö z ü n ü k a m a ş t ı r ı r , h e m e n d u v a r l a r d a k i ç i n i l e r i n güzelliği i l e b ü y ü l e n i l i r .

A s ı l y a p ı n ı n p l â n k a r a k t e r i k a r e y e y a k ı n d ı r , d u v a r l a r t a ş v e t u ğ l a i l e ö r ü - l ü d ü r . S a ç a k l a r v e b i n a y ı ö r t e n sakıf bir- ç o k l a r ı g i b i d e v r i n d e ç o k k u l l a n ı l a n u s u l l e r d e n d i r . S a k f ı n t e p e s i n d e b i r h i l â l v a r d ı r . A l t p e n c e r e l e r i n e t r a f ı m e r m e r s ö v e l i d i r . D ı ş t a d e m i r p a r m a k l ı k l ı i ç t e b i r e r k a p a k l ı d ı r . A l t t a ö n c e p h e d e d ö r t , y a n l a r d a ü ç e r d e n altı b i r o k a d a r da t u ğ l a k e m e r l i ü s t ışık p e n c e r e l e r i h e p - si y i r m i t a n e d i r . B ü t ü n b u p e n c e r e l e r - d e n s ü z ü l e n ı ş ı k l a r c a m i i h e m a y d ı n l a t - m a k t a h e m d e ç i n i l e r ü z e r i n d e r e n k o y u n l a r ı y a p m a k t a d ı r . G e r i d e ü ç a y r ı p e n c e r e s o n c e m a a t y e r i n e a ç ı l m a k t a d ı r . Ç İ N İ L E R : Y u k a r ı d a da g ö r ü l d ü ğ ü gibi m i m a r î b a k ı m d a n e h e m m i y e t l i b i r d e ğ e r i o l m a m a k l a b e r a b e r , a y d ı n l ı ğ ı v e çini d e k o r a s y o n u b a k ı m ı n d a n f e v k a l â d e i l e r i d i r . T ü r k ç i n i c i l i ğ i n i n e n y ü k s e k d e v r e s i n e u l a ş m ı ş t ı r . B u r a d a k i r e n k v e d e s e n l e r i n b e n z e r l e r i n e A y a s o f y a d a I I . S e l i m t ü r b e s i n d e , T o p k a p ı s a r a y ı n d a

m u h t e l i f y e r l e r d e v e T a k k e c i c a m i i i l e İvaz E f e n d i c a m i l e r i n d e r a s t l a y a b i l i r i z .

Ç i n i l e r i l e r d e a l t p e n c e r e l e r i n üze- r i n d e d ö r t k ö ş e n e f i s p a n o l a r l a s ü s l ü ol- m a k l a b e r a b e r a r a l a r ı n d a k a r e v e b o r - d ü r l e r i d e y a b a n a a t m a m a k g e r e k i r .

Ş e k i l (4) d e k i b o r d ü r l e r b i r b i r i n e u l a m a o l a r a k t e k m i l çini, p a n o l a r ı dola- n a r a k â d e t a ç e r ç e v e l e r . (Ş. 5) d e k i çini p a n o ise, c a m i n i n i ç i n d e k i on a d e t a l t ha- va p e n c e r l e r i n i n k a l ı n l ı k l a r ı n ı s ü s l e m e k - t e d i r .

H e r p a n o 23 x 23 S m . ö l ç ü s ü n d e 18 k a r o d a n m e y d a n a g e l m i ş h e p s i 180 k a d a r d ı r . B u r a d a y a r ı s ı n ı g ö r m e k t e y i .

Asıl p a n o da b e y a z z e m i n ü z e r i n e u z u n , g e n i ş y e ş i l v e l â c i v e r t y a p r a k v e h a t a i k ı v r ı m l a r i y l e k o m p o z e e d i l m i ş t i r . K e m e r t a r z ı n ı v e r e n ve e t r a f ı n ı sa- r a n b o r d ü r l e r , l â c i v e r t z e m i n e b e y a z y a p r a k v e r u m i k ı v r ı m l a r i y l e t e z y i n edil- m i ş t i r .

B o r d ü r l e r , T ü r k k ı r m ı z ı s ı d e n e n k a b a r ı k d a m a t e s v e y a m e r c a n k ı r m ı - zısı z e m i n ü z e r i n e b e y a z r u m i m o t i f l e - r i y l e d e k o r e e d i l m i ş t i r . R u m i l e r i n i ç l e r i

l â c i v e r t i l e d o d u r u l m u ş t u r , b e n z e r l e r i n e T a p k a p ı S a r a y ı I I I . M u r a t y a t a k o d a s ı n - da b o l m i k t a r d a r a s t l a n ı r . C a m i d e i s e 450 a d e t k a d a r b o r d ü r h e r t a r a f ı s a r a r .

B i r k ı s ı m ( Ş e k i l 7) d e k i çini k a r o l a r , p e n c e r e a r a l a r ı n d a i k i ş e r , m i h r a b ı n h e r iki sıra h a l i n d e t e k s ı r a h a l i n d e d u v a r - l a r a vaz e d i l m i ş t i r .

w

Beyaz z e m i n e n a r çiçeği, g e n i ş v e s i v r i y a p r a k , b u l u t m o t i f l e r i y l e v e dev- r i n r e n k l e r i y l e s ü s l e n m i ş t i r , c a m i d e 450 k a d a r d ı r . B a z l a r ı n ı n i n c e y a p r a k i ç e l e r i l â l e l e r l e s ü s l e n m i ş t i r . T o p k a p ı S a r a y ı I I I . M u r a t y a t a k o d a s ı n d a n i ş l e r i ç i n d e v e sağlı sollu 54 e r d e n 104 a d e t çini k a r o - n u n a y n ı n a r a s t l a n ı r .

( Ş e k i l : 5 ) d e k i çini k a r o l a r c a m i i ç i n d e d i ğ e r l e r i n e n i s p e t e n d a h a azdır, y a n c e p h e l e r d e g ö r ü n ü r l e r . E k s e n l e r i n - d e n s i m e t r i k o l a n b u k a r o l a r b e y a z ze- m i n e l â c i v e r t l e b o y a n m ı ş t ı r . A r a l a r ı n - d a k i b e y a z r u m i l e r d i ğ e r k a r o l a r l a ta- m a m l a n a c a k ş e k i l d e t e r t i p l e n m i ş t i r . Ben- z e r l e r i T o p k a p ı S a r a y ı I I I . A h m e t k ü t ü p h a n e s i d u v a r l a r ı n ı da s ü s l e m e k t e d i r .

B İ B L İ O G R A F Y A :

M İ T O L O J İ

Y a z a n : C e m a l T O L L U

N e ş r e d e n : G.S. A k a d e m i s i

Güzel S a n a t l a r A k a d e m i s i h o c a l a r ı n - d a n , r e s s a m C e m a l T o l l u ' n u n M i t o l o j i i s i m l i k i t a b ı Y u n a n v e R o m e n e s a t i r i n e a i t b i r el k i t a b ı m a h i y e t i n d e d i r . K i t a b ı n ö n s ö z ü n d e d e a ç ı k l a n d ı ğ ı gibi, b a ş k a d i l l e r d e , b u s a h a d a yazılmış, b i r çok e s e r l e r m e v c u t o l d u ğ u h a l d e , d i l i m i z d e , b i l h a s s a y e n i n e s i l e v e r i l e c e k b i r k i t a p m e v c u t d e ğ i l d i . R a h m e t l i V â h i t b e y i n t a k r i b e n y a r ı m a s ı r ö n c e e s k i h a r f l e r l e b a s ı l m ı ş o l a n A p o 1 1 o ' s u n d a n b a ş k a ,

b u s a h a d a b i r e s e r b u l u n m a m a k t a d r . B u b a k ı m d a n C e m a l T o İ l u ' n u n k i t a b ı , b i r b o ş l u ğ u d o l d u r m a k t a d ı r . D i ğ e r t a r a f - t a n , m ü e l l i f d e n , m i t o l o j i ' y i d a h a g e n i ş i h t i v a e d e n b i r e s e r i , b e k l e m e k t e oldu- ğ u m u z u b u r a d a i f a d e e t m e k isteriz.

CALCOLO' D İ R E T T O D E L L E T R A V İ İ N F L E S S E İ N C.A.

96 s a h i f e 2000 l i r e t Z. C a s t e l l u c c i o

İ n h i n a y a m a r u z b i r b e t o n a r m e ki- r i ş i n m u h t e l i f h a l l e r i m u h t e l i f m e t o t - l a r l a m ü t a l â a e d i l m e k t e d i r . ( D ö r t g e n

v e T ş e k i l l e r i ) a y r ı c a a d e d î m i s a l l e r

v e r i l m e k t e d i r , C.Ç.

N e ş r e d e n :

V i t a l i e t G h i a n d a - Casa E d i t r i c e V i a alla C h i e s a , della M a d d a l e n a

C e n o v a - İ t a l i e

M İ M A R L A R O D A S I : M e r k e z ida- r e h e y e t i 1959 v a z i f e t a k s i m i a ş a ğ ı d a k i ş e k i l d e y a p ı l m ı ş t ı r :

B a ş k a n U m u m î K â t i p M u h a s i p Ü y e Ü y e

Ü y e Ü y e Ü y e

M a r u f O r h a n S e r m e t T e k i n M e s ' u t M e t i n A k t a n

O N A L B O L A K G Ü R E L A Y D I N

E V R E N H E P G Ü L E R

O K A N

k e n d i l e r i n e b a ş a r ı dileriz.

Bi b l i o g r a f y a

İ S T A N B U L T E K N İ K Ü N İ V E R S İ T E S İ D O Ç E N T L İ K V E Y E T E R L İ K

Ç A L I Ş M A L A R I

1958 N e ş r i y a t ı

İ. T. Ü n i v e r s i t e s i n i n 1958 y ı l ı n d a k i y e t e r l i k v e d o ç e n t l i k ç a l ı ş m a l a r ı v e r i m - li o l m u ş , s e n e i ç i n d e y e d i t a n e t r a v a y n e ş r e d i l m i ş t i r .

B u n l a r i ç i n d e k o n u i t i b a r i y l e çok d i k k a t e ş a y a n o l a n l a r b u l u n d u ğ u gibi, bazı d o ç e n t l i k ç a l ı ş m a l a r ı n ı n g e r e k k o n u g e r e k s e e m e k b a k ı m ı n d a n y e t e r l i k t r a v a - yı b i l e s a y ı l a m ı y a e a ğ ı a ş i k â r d ı r .

Ç a l ı ş m a l a r a r a s ı n d a , D o ğ a n K u b a n , ın, O s m a n l ı D i n î m i m a r i s i n d e «İç Me- k â n T e ş e k k ü l ü » isimli d o ç e n t l i k çalış- m a s ı d i k k a t i ç e k m e k t e d i r . O s m a n l ı mi- m a r i s i t e t k i k l e r i y a p a n b i r ç o k m ü e l l i f - l e r b u k o n u y u l â v i k ı y l e i n c e l e y i p tet- k i k v e t a h l i l i e t m e m i ş l e r d i r . İ l k d e f a o l a r a k , D o ğ a n K u b a n , k a t ' î h ü k ü m l e r e v a r ı l m a s ı o l d u k ç a zor o l a n b u p r o b l e m i b i r çok k a y n a k l a r a i s t i n a t e t m e k v e mi- s a l l e r v e r m e k s u r e t i y l e t a h l i l e t m e k t e v e bazı h ü k ü m l e r e d e v a r m a k t a d ı r . D i n î m i m a r i m i z d e k i İç m e k â n t e ş e k k ü l ü n ü n r ö n e s a n s m i m a r i s i y l e m u k a y e s e s i n d e n ç ı k a r m ı ş o l d u ğ u bazı h a k i k a t l e r b i r T ü r k m ü e l l i f i n i n g ö r ü ş ü n ü v e k a n a a t i - ni o r t a y a k o y m a s ı i t i b a r i y l e ş a y a n ı dik- k a t t i r . D o ç e n t l i k t r a v a y ı o l a r a k o l d u k ç a m u ğ l a k b i r k o n u y u s e ç m i ş o l a n D o ğ a n K u b a n ' ı t e b r i k e d e r i z .

İ k i n c i k a y d a d e ğ e r e t ü d « A n t i k dev- ri k ü ç ü k A s y a e v l e r i » ç a l ı ş m a s ı d ı r . D r . M ü k e r r e m U s m a n ' m y a p t ı ğ ı b u d o ç e n t - lik ç a l ı ş m a s ı n d a , A n a d o l u d a m u h t e l i f t a r i h l e r d e k i k a z ı l a r d a b u l u n m u ş , ev, sa- r a y , villâ g i b i sivil m i m a r î b a k i y e l e r i , m ü n t e ş i r e s e r l e r d e n t o p l a y a r a k b u n l a r ı m u h t e l i f y ö n l e r d e n i n c e l e y e n b i r m e t i n ilâve e d i l m i ş t i r .

L a r i s a , B e r g a m a , E p h e s o s , Miletos, P r i e n e , Side, A n t a k y a v e d a h a b i r çok A n a d o l u ş e h i r l e r i n d e y a p ı l m ı ş k a z ı l a r d a e l d e e d i l e n Y u n a n , R o m a ev b a k i y e l e r i ü z e r i n e m u h t e l i f m ü e l l i f l e r i n y a p t ı ğ ı e t ü d v e v a r d ı k l a r ı k a n a a t l e r d e n g e n i ş b i r bib- l i o g r a f i d e n i s t i f a d e e t m e k s u r e t i y l e ya- p ı l a n b i r ç a l ı ş m a , d i l i m i z d e k ı y m e t l i b i r e s e r o l a r a k k a l a c a k t ı r .

D i ğ e r d o ç e n t l i k ç a l ı ş m a l a r ı Muzaf- f e r S u d a l ı ' n ı n « H ü n k â r M a h f i l l e r i » ile A l i

K ı z ı l t a n ' ı n « A n a d o l u B e y l i k l e r i n d e Ca- m i ve M e s c i t l e r » dir. H e r iki k o n u d a he- n ü z i n c e l e n m e m i ş o l d u k l a r ı i ç i n d i k k a - t e ş a y a n d ı r .

Y e t e r l i k ç a l ı ş m a s ı o l a n H a n d e Çağ- l a r ' ı n « Y e n i İ s k â n Ü n i t e l e r i » A h m e t K e s k i n ' i n « O t o p a r k ü z e r i n e b i r incele- m e » ile b i r d o ç e n t l i k ç a l ı ş m a s ı o l a n Or- h a n A l s a ç ' ı n « Ş e h i r c i l i k b a k ı m ı n d a n i m a r l a ilgili m e v z u a t ı m ı z v e b a ş k a m e m - l e k e t l e r m e v z u a t i y l e m u k a y e s e s i » v a r d ı r . B u e t ü d u z u n i s m i n e r a ğ m e n , p e k m u h - s a r d ı r .

İ. T. Ü n i v e r s i t e s i k i t a p l a r ı n d a b a s k ı v e t e r t i p b a k ı m ı n d a n , bazı n o k t a l a r a da te- m a s e t m e k i s t i y o r u z . K i t a p l a r i ç i n k a b u l e d i l e n i n f o l i o , b ü y ü k r e s i m l e r v e planş- l a r o l m a d ı ğ ı t a k d i r d e b ü y ü k b i r k ı t a t e ş k i l e d i y o r . M e t i n l e r i n s a h i f e d e t e k

s a t ı r h a l i n d e o l m a s ı o k u y u c u y u y o r u - yor. Ç i f t s ü t u n i n t i h a b ı n ı n h e r h a l d e d a h a m ü n a s i p o l a c a ğ ı k a n a a t i n d e y i z . B i l h a s s a ç a l ı ş m a l a r a a i t şekil, r e s i m , fo- t o ğ r a f l a r ı n k i t a b ı n a r k a t a r a f ı n d a top- l a n m a s ı , e s e r i o k u y a n için b ü y ü k zor- l u k y a r a t m a k t a h e r s a h i f e d e m ü r a c a a t m e c b u r i y e t i o l m a k t a d ı r ki, k i t a p l a r ı n zevkle o k u n m a s ı n a m a n i o l u y o r .

M e t i n l e r l e a l â k a l ı ş e k i l l e r i n a y n ı v e y a k a r ş ı s a h i f e l e r e y e r l e ş t i r i l m e s i k i t a b ı t e r t i p e d e n l e r için, b i r a z e m e k s a r f ı n ı v e d i k k a t i i c a p e t t i r i r s e de, Ü n i v e r s i t e ç a l ı ş m a l a r ı n d a n b u z a h m e t i b e k l e m e k h a k k ı m ı z d ı r .

B u n l a r y a p ı l d ı k t a n s o n r a ' Ü n i v e r s i - t e n i n n e ş r i y a t ı d a h a cazip b i r ş e k i l ala- c a ğ ı n d a ş ü p h e y o k t u r .

Z e k i S A Y Â R

İ L C A L C O L O D E L L E S T R U T T U R E İ P E R S T A T İ C H E

164 s a h i f e 3000 l i r e t S e r g i o Z a y t z e f f

Cross m e t o d u n u n izahı y a p ı l d ı k t a n s o n r a h e s a p t a r z ı g ö s t e r i l m e k t e v e a d e d î m i s a l l e r v e r i l m e k t e d i r .

A y r ı c a C r o s s m e t o d u n u n b a s i t l e ş t i - r i l m i ş ş e k l i i z a h o l u n d u k t a n s o n r a ade- dî m i s a l l e r v e r i l m e k t e d i r .

İ p e r s t a t i k m e s e l e l e r i n ç ö z ü m l e r i için d i ğ e r m e t o t l a r d a v e r i l d i k t e n s o n r a e l â s t i k b i r zemine

o t u r a n b i r k i r i ş i n e t ü d ü y a p ı l m a k t a d ı r .

L İ A N T S R O U T İ E R S E T E N R O B E S M A T E R İ A U X D E P R O T E C T İ O N

P l â t r e - a g g l o m e r e s - b o i s

D u n o d - R u e B o n a p a r t e 9 2 - P a r i s

S. A r r a m b i d e P a r i s ş e h r i b a ş m ü h e n d i s i

M. D u r i e z

P o n t s e t c h a u s s e e s m ü f e t t i ş i m e r k e z l â b o r a t u a r ı t e k n i k m ü d ü r ü .

İlk k ı s ı m l i a n t s ( b a ğ l a y ı c ı ) ( 1 ) 1ar- d a n b a h s e d e r : m u h t e l i f t i p l e r i k u l l a n - m a k a r a k t e r i s t i k l e r i , s i y a h b a ğ l a y ı c ı l a r - la y a p ı l a n e n r o b e l e r i (2) b i t u m l i v e g o u d r o n l u b e t o n l a r ı e t ü t e t m e k t e d i r .

B u k ı s m ı n s o n u n d a da b i r n o m e n c - l a t u r e ( y o l a a i t t e r m e l e r i n i z a h ı ) var- dır. İ k i n c i k ı s ı m d a m a l z e m e e t ü d ü ya- p ı l m a k t a d ı r : alçı, su, kil, c e r a m i q u e , agg- l o m e r e , c a m , m u h a f a z a m a d d e l e r i , ağaç.

E t ü t e d i l e n b ü t ü n m a d d e l e r e a i t n o r m e ' l a r v e r i l m e k t e v e i d a r e l e r i n t e k - n i k ş a r t n a m e l e r i d e d e r c e d i l i p bazı kı- s ı m l a r ı t a h l i l e t â b i t u t u l m a k t a d ı r .

B u k i t a p y o l l a r l a a l â k a l ı o l a n l a r l a , k ö p r ü v e s a i r s ı n a i i n ş a a t v e b i n a l a r l a u ğ r a ş a n l a r a , m ü t e a h h i t l e r e , m ü h e n d i s l e r e , l â b o r a t u a r l a r d a ç a l ı ş a n l a r a t a v s i y e

o l u n u r . C.Ç.

( 1 ) L i a n t b i t u m , k a t r a n , ç i m e n t o g i b i b a ğ l a y ı c ı m a d d e l e r .

( 2 ) E n r o b e : B i t u m v.s. gibi bağla- yıcı ( l i a n t ) m a d d e l e r i n m ı c ı r v e y a m ı c ı r v e k u m ile k a r ı ş ı m ı . S o ğ u k t a v e y a m u - t e d i l h a r a r e t t e e l d e e d i l i r . Suya k a r ş ı azıcık g e ç i r i m l i d i r .

S E Z İ O N İ A N U L A R İ İ N C.A.

V. P E R U C C İ

31 s a h i f e b i r ç o k a b a k 1200 l i t r e

B e t o n a r m e d e d a i r e k e s i t l e r i n a z a r ı i t i b a r e a l ı n m a k t a m u h t e l i f h a l l e r e ( F l e x i n s i m p l e v e c o m p o s e ) a i t a b a k l a r v e r i l m e k t e v e a d e d i m i s a l l e r e t a t b i k e d i l m e k t e d i r .

S o n b i r f a s ı l d a da r ü z g â r ve h a r a -

r e t t e s i r l e r i e t ü t e d i l m e k t e d i r .