VER TOPLAMA ARAÇLAR

Bu ara t rmada, a a da belirtilen veri toplama araçlar kullan ld : 1) Fizik Ba ar Testi

3) Fizik Dersi Problem Çözme Stratejileri Ölçe i 4) Ba ar Güdüsü Ölçe i

5) Problem Çözme Yapraklar

Ba ar testinin ve ölçeklerin geli imi için veriler, zmir ili s n rlar içerisinde bulunan baz devlet liselerinin 10. ve 11. s n flar ndan (Gürçe me, Hoca Ahmet Yesevi, 60. Y l, Süleyman Demirel, K z Lisesi, Naci Fensoy, Fehit Erkan Özcan ve Nam k Kemal Lisesi) elde edildi.

Fizik Ba ar Testi

Ara t rman n denel i lemleri ortaö retim 10. s n f düzeyinde gerçekle tirildi. Denel i lemler için “Hareket ve Dinamik” ünitesi seçilerek, ba ar testi geli tirildi. Ba ar testinin geli tirilmesi s ras nda izlenen yol ve elde edilen sonuçlar a a da verildi.

Ba ar Testi (Hareket ve Dinamik): “Hareket ve Dinamik” ünitesi ba ar

testi geli tirilirken önce ünite analizi yap ld , Fizik ders program do rultusunda hedef ve hedef davran lar belirlenerek (Ek-1) belirtke tablosu (Ek-1) haz rland . Haz rlanan sorular Dokuz Eylül Üniversitesi’nde çal makta olan, fizik dal nda uzmanla m üç ö retim üyesi ve iki ara t rma görevlisi taraf ndan incelendi ve uzmanlardan al nan görü ler do rultusunda 50 soru olacak ekilde test yeniden düzenlendi. Ba ar testi, bu konular daha önceden ö renmi olan 335 ki ilik bir ö renci grubuna uyguland ve üzerinde test ve madde analizi i lemleri yap ld . Testteki tüm maddelere ait güçlük indisleri ve ay r c l k gücü indisleri hesapland ve kapsam geçerlili ini dü ürmeyecek ekilde ay r c l k gücü indis de eri .40’ n alt ndaki maddeler (10 madde) testten at ld . Testte yer alan maddelerin ay r c l .40 ile .68 aras nda de i mektedir. Test maddelerin birbiri ile tutarl l na bak larak KR 20 (Kuder-Richardson 20) formülüyle hesaplanan güvenirlik .92 olarak bulundu. “Hareket ve Dinamik” ünitesi için ba ar testi Ek’2 de verildi.

Fizik Dersine Yönelik Problem Çözme Tutum Ölçe i

Bu ölçek, ö rencilerin fizik problemlerini çözmeye yönelik tutumlar n belirlemek amac yla geli tirildi. Ölçe i geli tirebilmek amac yla ilgili alanyaz n taramas yap ld . Ayr ca, ölçek maddelerine temel olu turmak üzere Gürçe me ve Hoca Ahmet Yesevi Liselerinin 10. ve 11. s n flar na devam eden 320 ö renciye “Fizik problemleri hakk ndaki dü ünceleriniz nelerdir?” eklinde bir soru yöneltilerek birer kompozisyon yazmalar istendi. Bu kompozisyonlardan ortaya ç kan maddelerin yard m yla ve alanyaz n do rultusunda Fizik Dersine Yönelik Problem Çözme Tutum Ölçe i için 51 maddelik deneme formu haz rlanmaya çal ld . “Çok Uygun”, “Biraz Uygun”, “Karars z m”, “Uygun De il”, “Hiç Uygun De il” seçenekleri olan 5’li Likert tipi maddeler içeren form, Dokuz Eylül Üniversitesi’nde görev yapan fizik dal nda uzmanla m üç ö retim üyesi ve be program geli tirme uzman n n görü lerine sunuldu. Uzman önerileri do rultusunda gerekli düzenlemeler yap ld ktan sonra 60 ki ilik bir ö renci grubuna uyguland . Grubun görü leri dikkate al narak düzenlemeler yap ld ve toplam 51 maddeden olu an ölçek haz rland . Ölçe in ön denemesi zmir ili s n rlar içinde bulunan baz devlet liselerinin (Gürçe me, Hoca Ahmet Yesevi, 60. Y l, Süleyman Demirel, K z, Naci Fensoy, Fehit Erkan Özcan ve Nam k Kemal Lisesi) 10. ve 11. s n flar na devam eden toplam 1144 ö renciye uyguland .

Uygulama sonucu elde edilen verilere faktör analizi yap ld , madde-ölçek korelasyonlar ve Cronbach Alpha Güvenirlik Katsay lar hesapland . Faktör yükleri .40’ n alt nda kalan 17 madde ölçekten ç kar ld . Ölçekteki maddelerin iki boyutta topland görüldü. Bu boyutlara verilen isimler s ras yla öyledir: “ lgi Duyma” ve “Ba ar s zl k Korkusu”. Ölçe e ve alt ölçeklere ait madde say lar ve Cronbach Alpha güvenirlik katsay lar Tablo 3. 2’de verildi.

Tablo 3.2

FDYPÇTÖ’ne li-kin Güvenirlik Çal,-mas, Sonuçlar,

Alt Ölçekler Madde Say s Cronbach Alpha

1. alt ölçek lgi Duyma 19 .86

2. alt ölçek Ba ar s zl k Korkusu 15 .86

FDYPÇTÖ 34 .87

FDYPÇTÖ ait örnek maddeler, Ek 3’de verilmektedir. Bu ölçekten bir ö rencinin alabilece i en yüksek puan 170, en dü ük puan ise 34’dur. FDYPÇTÖ alt ölçeklerine ait tan mlar ve örnek maddeler Tablo 3.3’de sunuldu.

Tablo 3. 3

FDYPÇTÖ Alt Ölçeklerine Ait Tan,mlar ve Örnek Maddeler

Alt Ölçekler Tan mlar Örnek Maddeler

lgi Duyma

Fizik problemlerine kar ilgi duyma, sevme ho lanma gibi duygusal ifadeleri içeren ö renci dü ünceleri

“Problem çözmesini severim” “Problemler üzerinde dü ünmek ho uma gider”

Ba ar s zl k Korkusu

Ö rencinin çal mas na ra men problemi çözememesi veya problemlere önyarg l yakla mas

“Problemi çözemedi im zaman

ba aramayaca m korkusuna kap l r m” “Ne yaparsam yapay m

çözemeyece imi dü ünürüm”

Fizik Dersi Problem Çözme Stratejileri Ölçe i

Bu ölçek, ö rencilerin fizik problemleri çözerken kulland klar stratejileri belirlemek amac yla geli tirildi. Ölçe i geli tirebilmek amac yla ilgili alanyaz n taramas yap ld . Ayr ca, ölçek maddelerine temel olu turmak üzere Gürçe me ve Hoca Ahmet Yesevi Liselerinin 10. ve 11. s n flar na devam eden 320 ö renciye “Fizik problemlerini nas l çözüyorsunuz?” eklinde bir soru yöneltilerek birer kompozisyon yazmalar istendi. Bu kompozisyonlardan ortaya ç kan maddelerin yard m yla ve alanyaz n do rultusunda Fizik Dersi Problem Çözme Stratejileri

Ölçe i için 60 maddelik deneme formu haz rlanmaya çal ld . “Her Zaman”, “S k”, “Aras ra”, “Seyrek Olarak”, “Hiçbir Zaman” seçenekleri olan 5’li Likert tipi maddeler içeren bu form, Dokuz Eylül Üniversitesi’nde görev yapan fizik dal nda uzmanla m üç ö retim üyesi ve be program geli tirme uzman n n görü lerine sunulmu ve uzman önerileri do rultusunda gerekli düzenlemeler yap ld ktan sonra 60 ki ilik bir ö renci grubuna uyguland . Grubun görü leri dikkate al narak düzenlemeler yap ld ve toplam 60 maddeden olu an ölçek haz rland . Ölçe in ön denemesi zmir ili s n rlar içinde bulunan baz devlet okullar n n (Gürçe me, Hoca Ahmet Yesevi, 60. Y l, Süleyman Demirel, K z, Naci Fensoy, Fehit Erkan Özcan ve Nam k Kemal Lisesi) 10. ve 11. s n flar na devam eden toplam 1005 ö renciye uyguland .

Uygulama sonucu elde edilen verilere faktör analizi yap ld , madde-ölçek korelasyonlar ve Cronbach Alpha Güvenirlik Katsay lar hesapland . Faktör yükleri .40’ n alt nda kalan 15 madde ölçekten ç kar ld . Ölçekteki maddelerin dört boyutta topland görüldü. Bu boyutlara verilen isimler s ras yla öyledir: “Örgütleme”, “ leme”, “Yard m Alma” ve “Ezberleme”.

Ölçe e ve alt ölçeklere ait madde say lar ve Cronbach Alpha güvenirlik katsay lar Tablo 3. 4’de verildi.

Tablo 3.4

FDPÇSÖ’ne li-kin Güvenirlik Çal,-mas, Sonuçlar,

Alt Ölçekler Madde Say s Cronbach Alpha

1. alt ölçek Örgütleme 18 .80

2. alt ölçek leme 13 .74

3. alt ölçek Yard m Alma 8 .72

4. alt ölçek Ezberleme 6 .63

FDPÇSÖ’ne ait örnek maddeler Ek 4’de verilmektedir. Bu ölçekten al nabilecek en yüksek puan 225, en dü ük puan ise 45 olmaktad r. FDPÇSÖ alt ölçeklerine ait tan mlar ve örnek maddeler Tablo 3.5’de verildi.

Tablo 3. 5

FDPÇSÖ Alt Ölçeklerine Ait Tan,mlar ve Örnek Maddeler

Alt Ölçekler Tan mlar Örnek Maddeler

Örgütleme

Ö rencinin ö rendiklerini anlamland rma ve

örgütleme çal mas

“Problemi yorumlayarak anlamaya çal r m”

“Problemi günlük hayatla ili kilendirmeye çal r m”

leme Ö rencinin yeni bilgileri i lemeye çal mas

“Problem çözerken kulland m formülleri yeniden ispatlamaya çal r m”

“Problemi çözdükten sonra ba ka çözüm yollar n n olup olmad na bakar m”

Yard m Alma

Ö renme malzemesinin anla lmas amac yla yap lan her türden yard m alma etkinlikleri

“Farkl çözüm yolunu kullanan arkada lar mla birlikte problemin çözümünü tart r m”

“Problemi çözdükten sonra çözüm yolunu arkada lar ma anlat r m”

Ezberleme

Ö rencinin ö renilen materyali aynen ezberlemeye çal mas

“Benzer problemlerin çözüm yolunu ezberleyerek di er problemleri çözmeye çal r m”

“Problem çözerken herhangi bir strateji izlemem”

Ba ar Güdüsü Ölçe i

Bu ara t rmada, ö rencilerin ba ar güdüsü düzeylerini belirlemek amac yla Aç kgöz ve Ellez (1999) taraf ndan geli tirilmi olan Ba ar Güdüsü Ölçe i liseye uyarlanarak kullan ld . Ölçek, “Çok Uygun”, “Biraz Uygun”, “Karars z m”, “Uygun

De il”, “Hiç Uygun De il” seçenekleri olan 5’li Likert tipi 35 madde içermektedir. Ölçekteki maddelerin 28’i olumlu 7’si olumsuz tutum içermektedir. Ölçe in ön denemesi zmir ili s n rlar içinde bulunan baz devlet okullar n n (Gürçe me, Hoca Ahmet Yesevi, 60. Y l, Süleyman Demirel, K z, Naci Fensoy, Fehit Erkan Özcan ve Nam k Kemal Lisesi) 10. ve 11. s n flar na devam eden toplam 811 ö renciye uyguland .

Uygulama sonucu elde edilen verilere faktör analizi yap larak, madde-ölçek korelasyonlar ve Cronbach Alpha Güvenirlik Katsay lar hesapland . Faktör yükleri .40’ n alt nda kalan 2 madde ölçekten ç kar ld . Ölçekteki maddelerin üç boyutta topland görüldü. Bu boyutlara verilen isimler s ras yla öyledir: “Gayret Etme”, “Çal ma ste i” ve “Kat lma” d r. Bu ölçekten al nabilecek en yüksek puan 165, en dü ük puan ise 33 olmaktad r. Ölçe e ve alt ölçeklere ait madde say lar ve Cronbach Alpha güvenirlik katsay lar Tablo 3. 6’da verildi.

Tablo 3. 6

BGÖ’ne li-kin Güvenirlik Çal,-mas, Sonuçlar,

Alt Ölçekler Madde Say s Cronbach Alpha

1. alt ölçek Gayret Etme 13 .84

2. alt ölçek Çal ma ste i 14 .83

3. alt ölçek Kat lma 6 .77

BGÖ 33 .91

BGÖ’ne ait örnek maddeler, Ek 5’de verilmektedir. BGÖ alt ölçeklerine ait tan mlar ve örnek maddeler Tablo 3.7’de verildi.

Tablo 3.7

BGÖ Alt Ölçeklerine Ait Tan,mlar ve Örnek Maddeler

Alt Ölçekler Tan mlar Örnek Maddeler

Gayret Etme

Ö rencinin genel olarak dersleri ö renme, dersleri izleme, derslerle ilgili etkinlikleri yerine getirme davran lar

“Ba lad m ço u i i bitiririm” “Ne yaparsam yapay m en iyisini yapmaya çal r m”

Çal ma ste i Ö rencinin ders çal mas ile ilgili davran lar

“Çok zor sorular yan tlamak için u ra r m”

“Derslerime çok çal r m” Kat lma

Ö rencinin derste yer alan etkinliklere yönelik de erlendirmeleri

“Derslerin dolu geçmesini isterim” “Derslerin kaynat lmas beni rahats z eder”

Problem Çözme Yapraklar,

Ö rencilerin problem çözme s ras nda kulland klar stratejileri belirlemek amac yla haz rlanan çal ma yapraklar d r. Deney ve kontrol gruplar nda yer alan ö rencilere çözdürülmek üzere de i ik düzeylerde farkl problemler haz rlanarak çözmeleri istendi. Daha sonra, ö renciler taraf ndan çözülen problemler de erlendirilmek üzere ara t rmac ve fizik e itimi alan nda uzmanla m ki iler taraf ndan incelendi. De erlendirme sonucunda, ö rencilerin fizik problemlerini çözerken en çok kulland klar problem çözme stratejileri tespit edilmeye çal ld .