DENEL LEMLER

Denel i lemler, 2005-2006 ö retim y l n n güz yar y l nda, strateji ve kontrol grubunda Lise Fizik II dersi için haftal k ders program nda ayr lan gün ve saatlerde (haftada üç gün ve toplam alt ders saati süresince) gerçekle tirildi.

Strateji ve kontrol grubunda ara t rma süreci içerisinde ö retimi planlanan konular n i lenmesine ayn dönemde ba land ve bitirildi. Ara t rma süresince her iki grubun birbirine yak n gitmesi sa land . Denel i lemler boyunca i lenen konular, yap lan etkinlikler, uygulanan yöntemler ve ders sürelerine göre da l m Tablo 3.9’da sunuldu.

Tablo 3.9

Ara-t,rma Sürecinde -lenen Konular, Yap,lan Etkinlikler, Uygulanan Yöntemler ve Ders Sürelerine Da?,l,m,

Tarih Konu Ad _(DS) Süre Uygulanan Yöntem

11/10/05 Hareket 2 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

12/10/05 Hareket 3 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 13/10/05 Problem Çözme 1 Tereya -Ekmek

19/10/05 Do rusal Hareket 3 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim 20/10/05 Problem Çözme 1 kili Denetim

25/10/05 Do rusal Hareket 2 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

26/10/05 Do rusal Hareket 3 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 27/10/05 Problem Çözme 1 Tereya -Ekmek

1/11/05 Dinamik 3 Birle tirme, Kavram Haritas Olu turma

2/11/05 Dinamik 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 8/11/05 Problem Çözme 1 kili Denetim

9/11/05 Dinamik 3 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 10/11/05 Dinamik 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 15/11/05 Problem Çözme 1 kili Denetim

16/11/05 Yeryüzünde Hareket 3 Birlikte Ö renme, Kavram Haritas Olu turma 17/11/05 Yeryüzünde Hareket 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 22/11/05 Yeryüzünde Hareket 1 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

23/11/05 Yeryüzünde Hareket 3 Birlikte Ö renme, Kavram Haritas Olu turma 24/11/05 Yeryüzünde Hareket 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 29/11/05 Yeryüzünde Hareket 1 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 30/11/05 Yeryüzünde Hareket 3 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 01/12/05 Yeryüzünde Hareket 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 06/12/05 Dairesel Hareket 2 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

07/12/05 Dairesel Hareket 1 Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

08/12/05 Dairesel Hareket 3 Birlikte Ö renme, Kavram Haritas Olu turma 13/12/05 Problem Çözme 1 Tereya -Ekmek

14/12/05 Dairesel Hareket 2 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi 15/12/05 Dairesel Hareket 3 Birle tirme, Problem Çözme Stratejileri Ö retimi

birlikli gruplarda problem çözme stratejileri ö retimi ve kontrol grubunda gerçekle tirilen i lemler genel hatlar a a da verildi.

1) Deneysel çal maya ba lamadan önce her iki grupta yer alan deneklere; Fizik Ba ar Testi, Fizik Dersine Yönelik Problem Çözme Tutum Ölçe i, Fizik Dersi Problem Çözme Stratejileri Ölçe i ve Ba ar Güdüsü Ölçe i uyguland ve ard ndan denel i lemlere ba land .

2) Ara t rma sürecinde ö retimi planlanan konular n i lenmesine ba lamadan önce, strateji ö retimi grubunda yer alan ö rencilere problem çözme stratejileri ö retimi yan nda i birlikli ö renme yöntemi ve teknikleri hakk nda bilgi verildi. Yeti tirme etkinliklerinin yakla k dört hafta içerisinde ve yakla k yirmi dört ders saatini kapsayacak ekilde gerçekle tirilmesi planland .

3) Denel i lemler s ras nda, deney grubuna i birlikli ö renme yöntemi ve teknikleri ile problem çözme stratejileri ö retimi yap l rken, kontrol grubunda ise geleneksel ö retim yöntemi uyguland . Kontrol grubuna problem çözümü yap l rken, stratejiler deney grubunda oldu u gibi aç k bir ekilde anlat lmamas na ra men dolayl olarak sunuldu.

4) Deney sürecinde, deney ve kontrol grubundaki denekler, ara t rmac taraf ndan haz rlanan problem çözme yapraklar üzerinde çal t lar.

5) Denel i lemler sürecinde ö rencilere ek çal ma ve ödev verilmedi.

6) Deney süreci tamamland ktan sonra her iki grupta yer alan deneklere; Fizik Ba ar Testi, Fizik Dersine Yönelik Problem Çözme Tutum Ölçe i, Fizik Dersi Problem Çözme Stratejileri Ölçe i ve Ba ar Güdüsü Ölçe i yeniden uyguland ve son ölçümler al nd .

Strateji Ö?retimi Grubunda Gerçekle-tirilen -lemler

Ara t rma sürecinde, strateji ö retimi grubunda gerçekle tirilen i lemler a a da s ras yla verildi.

1) birlikli gruplarda problem çözme stratejileri ö retiminde, i birlikli ö renme tekniklerine yer verildi. Bu tekniklerin seçimi s ras nda konunun özelli i göz önünde bulunduruldu. Ara t rmada kullan lan tekniklerin baz lar a a da sunuldu.

Birlikte Soral m Birlikte Ö renelim

1. lk a amada grup büyüklü üne karar verildi. S n f olanaklar s n rl oldu u için gruplar 4’er ki iden olu turuldu.

2. Her ö rencinin konu ile ilgili materyali sessizce okumas söylendi (örnek Dinami in Temel Yasas n ).

3. Ö renciler okuduklar materyal ile ilgili bireysel soru veya sorular haz rlad lar.

4. Bireysel sorular haz rland ktan sonra, grup üyeleri bir araya gelerek grup sorusu olu turmalar istendi. Bu a amada kat l m artt rabilmek için ö rencilere tart ma lideri, denetleyici vb. roller verildi.

5. Haz rlanan grup sorusu bir ka da yaz larak rasgele seçilen ba ka gruba görevlendirilen ö renci (postac ) taraf ndan ula t r ld .

6. Soruyu alan gruplar i birli i içinde çal arak yan tlar n haz rlad lar. 7. Gruplar n, ö retmen taraf ndan rasgele seçilen sözcüler arac l yla, soru

ile ilgili görü lerini ve yan tlar n s n fa sunmalar sa land . Gruba birden fazla soru sorulmu sa her soru için ayn gruptan farkl sözcülerin s n fa sunum yapmalar sa land .

8. Sunum s ras nda grubun ve sözcünün performans a rl kl olarak s n ftaki di er ö renciler taraf ndan de erlendirildi.

9. Ö renciler grup çal malar ndaki olumlu ve olumsuz davran lar n ortaya ç karmak ve olumsuz davran lar en aza indirmek için neler yap labilir gibi konular ö retmenin rehberli inde de erlendirdiler.

10. Ö retmen konuyu özetleyerek önemli yerleri tekrar etti. Grup ba ar s n de erlendirmek üzere ö renciler bireysel olarak s nava al nd .

Birle tirme

1. lk a amada grup büyüklü üne karar verildi. S n f olanaklar s n rl oldu u için gruplar 4’er ki iden olu turuldu.

2. Ö renme malzemesi, gruplardaki ö renci say s kadar küçük parçalara ayr ld .

3. Uzmanl k gruplar olu turuldu. Ö renciler, kendi gruplar ndan ayr larak ayn konuyu haz rlanmakla sorumlu olan di er ö rencilerle birlikte yeni gruplar olu turdular.

4. Ö renciler, uzmanl k gruplar ndan ayr larak tak mlar na geri döndüler. Tak m arkada lar na kendi konular n aç klamaya çal t lar.

5. Tak m içi e itim tamamland ktan sonra her ö renci bireysel olarak s nava al nd .

6. De erlendirme sonucunda en ba ar l tak ma ödül verildi.

Birlikte Ö renme

1. Ö retimsel hedefler belirlendi. 2. Grup büyüklü üne karar verildi. 3. Ö renciler gruplara ayr ld .

5. Ba ml l sa lamak için grup üyelerine roller verildi. 6. Akademik i aç kland .

7. Olumlu amaç ba ml l n yarat lmas sa land . 8. Gruplararas i birli i sa land .

9. Ba ar için gerekli ölçütler belirlendi. 10. stendik davran lar aç kland .

11. Ö renci davran lar yönlendirildi. 12. Grup çal mas na yard m edildi.

13. birli i becerilerini ö retebilmek için zaman zaman araya girildi. 14. Ders sona erdirildi.

15. Ö rencinin ö renmesi nitel ve nicel olarak de erlendirildi. 16. Grup ba ar s de erlendirildi.

Kavram Haritas

1. Gruplara, verilen kavramla ilgili bir kavram haritas olu turmalar istendi. lk uygulama s ras nda ö rencilerin izleyecekleri i lem basamaklar da tahtaya s ras yla k saca not edildi.

2. Okuyucu rolündeki ö rencilerin ilgili konuyu ders kitab ndan grup arkada lar na okumalar sa land .

3. Grup üyelerinin her birinin önemli kavramlar belirlemeleri ve bu kavramlarla ilgili bireysel kavram listesi olu turmalar istendi.

4. Ö renciler bireysel olarak haz rlad klar listelerden hareketle grup kavram listesini olu turdular ve bu listeyi en kapsaml kavram ba ta olacak

ekilde hiyerar ik olarak yeniden düzenlemeleri sa land .

5. Gruplar olu turduklar listeden hareketle bir kavram haritas haz rlad lar. 6. Kavram haritalama s ras nda ö retmen gruplar aras nda dola arak

gruplara yard mc oldu.

7. Kavram haritas n tamamlayan gruplardan haritalar n aç klamalar istendi ve haritalar ile ilgili sorular yöneltildi.

8. Ders sonunda grup haritalar bireysel kavram listeleriyle birlikte de erlendirilmek üzere topland .

Tereya -Ekmek

1. Verilen bir problem üzerinde ö renciler bireysel olarak çal t . 2. Bulunan çözümler kaydedildi.

3. Daha sonra problem hakk nda bulduklar çözüm yolunu ya da yollar n herkes, ba ka bir arkada yla payla t .

4. Payla lan çözümler aras ndan ortak bir çözüm üzerinde karar verildi ve s n fa sunuldu.

2) Problem çözme stratejileri ö retimi sürecinde, John Dewey ve Polya’n n problem çözme basamaklar na yer verildi. Bu basamaklar a a daki gibi s ralanabilir.

2.1 Problemin fark na varma

2.2 Problemi tan mlama ve s n rlama

2.3 Problemin çözümünü sa layacak bilgi ve bulgular toplama 2.4 Problemin çözümünü sa layacak hipotezlerin belirlenmesi 2.5 Problemin çözümünü sa layacak en uygun hipotezin seçilmesi 2.6 Problemin çözülmesi ve sonuca ula lmas d r.

Kontrol Grubunda Gerçekle-tirilen -lemler

Ara t rma sürecinde, kontrol grubunda gerçekle tirilen i lemler a a da s ras yla verildi.

1) Strateji ö retimi grubuna, yeti tirme etkinlikleri çerçevesinde i birlikli ö renme yöntemi ve teknikleri ile problem çözme stratejileri ö retimi sunulurken kontrol grubuna bu süreç içerisinde herhangi bir çal ma yap lmad .

2) Deneysel süreçte, ö retimi planlanan konular n uygulamas na her iki grupta e zamanl olarak ba land ve bitirildi.

3) Kontrol grubunda dersler ara t rmac taraf ndan düz anlat m yöntemi ile sunuldu. Bir sonraki dersin ba lang ç nda, önceki dersin k sa bir tekrar yap ld ve geri kalan zaman diliminde problem çözme etkinliklerine yer verildi. Her iki grupta da ayn problemler, ayn stratejiler kullan larak çözüldü.