• Sonuç bulunamadı

Bölüm 8. Kamu Bankaları

8.3. Vakıflar Bankası A.Ş

♦ Selahattin Toraman

♦ Cem Demirağ

Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Bağlı Olduğu Bakan

İnternet adresi

www.vakifbank.com.tr

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı, 11 Ocak 1954 tarihinde 6219 sayılı “Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanunu” ile özel hukuk hükümlerine tabi olmak üzere T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne (“Vakıflar Genel Müdürlüğü”) verilen yetki çerçevesinde kurulmuştur. Banka’nın statüsünde kuruluşundan bu yana bir değişiklik olmamıştır.

Banka’nın sermayesinde doğrudan veya dolaylı hakimiyeti söz konusu olan sermaye grubu Vakıflar Genel Müdürlüğü’dür. Bankanın ortaklık yapısı ise aşağıdaki gibidir.

Tablo 21: Vakıfbank Sermaye Durumu

Ortaklar Hisse Adedi Nominal Değeri - (Bin YTL)

Pay Oranı (%) Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün idare ve

temsil ettiği mazbut vakıflar (A Grubu) 1.075.058.640 1,075,059 43.00 Mülhak vakıflar (B Grubu) 386.224.346 386,224 15.45 Vakıfbank Memur ve Hizmetlileri Emekli

ve Sağlık Yardım Sandığı Vakfı (C

Grubu) 402.552.666 402,553 16.10

Diğer mülhak vakıflar (B Grubu) 4.681.491 4,681 0.19 Diğer gerçek ve tüzel kişiler (C Grubu) 1.886.449 1,887 0.08 Halka açık (D Grubu) 629.596.408 629,596 25.18

Toplam 2.500.000.000 2,500,000 100.00

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Banka’nın faaliyet alanları ve yapabileceği işler ilgili kanun ve Banka’nın Ana Sözleşmesi’nde aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:

♦ Menkul ve gayrimenkul mal ve kıymetler karşılığında ikrazlarda bulunmak,

♦ Sigorta vesair ortaklıklar kurmak veya kurulmuş olanlara iştirak etmek,

♦ Gayrimenkul alıp satmak,

♦ Her türlü banka muamele ve hizmetlerini yapmak,

♦ Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mülhak vakıfların idaresinin Banka’ya tevdie lüzum görecekleri gayrimenkullerle işletmelerin, yapılacak anlaşmalarla gösterilecek esaslar dahilinde, rasyonel bir şekilde idare, idame ve işletilmeleri için lüzumlu bilumum muamele ve teşebbüslere (ticari, zirai, sınai) girişmek,

♦ Mazbut ve mülhak vakıfların bankacılık hizmetlerini ve Vakıflar Genel Müdürlüğünün yapılacak anlaşmalar dahilinde veznedarlık işlerini yapmak amacıyla kurulmuştur.

31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla Banka’nın yurtiçinde 466, yurt dışında 2 şube olmak üzere toplam 468 şubesi bulunmaktadır (31 Aralık 2006: 427 yurtiçi şube, 2 yurtdışı şube). 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla Banka’nın personel sayısı 8,700 kişidir (31 Aralık 2006: 7,679 kişi).

Malî Durum

Bankanın toplam aktifleri 2007 yılında yüzde 14’lük artış göstererek 44,2 milyar YTL’ye ulaşmıştır.

Bankacılık sektöründeki kredilerin yüzde 8,3 üne sahip olan bankanın toplam mevduat içindeki payı da yüzde 8 olarak gerçekleşmiştir.

2006 yılında 806 milyon YTL kâr eden Vakıfbank, net kâr tutarını yüzde 26 artırarak 1.033 milyon YTL’ye yükseltmiştir.

Vakıfbank’ın 2006 yılında 2,1 olan aktif karlılık oranı 2007 yılında yükselerek 2,4’e ulaşmış ve sektör ortalamalarına yaklaşmıştır. Aynı şekilde özkaynak karlılığı da yüzde 17’den yüzde 19,7’ye yükselmiş ve sektör ortalamalarının üzerinde gerçekleşmiştir.

Sermaye yeterlilik oranı ise yüzde 21’den yüzde 15 seviyesine düşerek, yüzde 19,1 olan sektör ortalamasının altında kalmıştır.

SEÇİLMİŞ GÖSTERGELER 2006 2007 % Artış Finansal Büyüklükler (milyon YTL)

Toplam Aktifler 38.744 44.215 14,1 Toplam Krediler 18.416 23.803 29,2 Toplam Mevduat 25.163 29.149 15,8

Özkaynaklar 4.693 5.348 13,9

Brüt Kar 821 1.036 8,9

Net Kar 806 1.033 26,1

Rasyolar (%)

Krediler / Aktifler 48,9 55,3

Sektördeki Aktif Payı 7,6 7,5

Sektördeki Kredi Payı 8,2 8,3

Takipteki Krediler / Krediler (brüt) 5,5 4,8 Vadesiz Mevduat / Toplam Mevduat 17,2 12,1

Mevduatın Krediye Dönüşüm Oranı 72,6 81,3

Sektördeki Mevduat Payı 7,9 8,0

Faiz Gelirleri İçinde Kredilerin Payı 56,4 60,8 Faiz Gelirleri İçinde Menkul Değerlerin Payı 30,0 29,2

Aktif Kârlılığı 2,1 2,4

Özkaynak Kârlılığı 17,1 19,7

Sermaye Yeterlilik Oranı 20,7 15,4

Kaynak: T.B.B.

8.4. Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası A.Ş.

Yönetim Kurulu Üyeleri

♦ Erol Berktaş (04.11.2007’de istifa etmiştir.)

Tasfiye Kurulu Üyeleri

♦ M. Zeki Sayın

♦ Duray Şimşek

♦ Abdullah Soydaş

Sermaye Yapısı

Hazine Sermaye Payı : Yüzde 99,99 Esas Sermaye : 750 milyon YTL

HM’nin bağlı olduğu Devlet Bakanı

İnternet adresi

www.tasfiyeemlak.com.

4603 sayılı yasa kapsamında istihsal edilen 2001/2202 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye Emlak Bankası A.Ş.’nin bankacılık dışında kalan mal varlıkları ve iştiraklerinin tüm hak ve yükümlülükleriyle Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığına devri düzenlenmiştir.

Bilahare 2001 yılında 4603 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle; Bankanın 2001/2202 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında devri öngörülen varlıkları ile kanuni takibe intikal etmiş alacakları ve yuva kredileri hariç, tüm aktiflerinin bankaların yönetim kurullarının kendi aralarında düzenleyecekleri protokol doğrultusunda, protokole konu bütün hak, alacak ve borçlar, alacaklıların rızası veya sair herhangi bir işleme gerek kalmaksızın T.C. Ziraat Bankası A.Ş. veya T. Halk Bankası A.Ş.’ye devredilmesine karar verilmiş, devir işleminin tamamlanmasını takiben Türkiye Emlak Bankası A.Ş.’nin bankacılık yapma ve mevduat kabul etme yetkisi sona ererek tasfiye haline girer denilmek suretiyle de tasfiye süreci yasal olarak başlatılmıştır. 14.09.2001 tarihindeki olağanüstü genel kurul ile Bankanın yetkili organları belirlenerek tasfiye süreci fiili olarak başlamış ve halen devam etmektedir.

Önemli Gelişmeler

Emlak Bankası’nca Ziraat Bankası’na devredilen aktif-pasif hesaplar sonucunda oluşan menfi farklar, Ziraat Bankası’nın talepleri üzerine Hazinece Ziraat Bankası’na avans olarak ödenmiş, daha sonra Bankalar Yeminli Murakıplarınca yapılan inceleme-tespitler sonucunda alınan Devlet Bakanlığı Onayları ile, raporlar uyarınca yapılacak ilave işlemler belirlenmiş ve devir işlemleri kesinleştirilmiştir.

Diğer taraftan, yine anılan kanunun ilgili hükmü nedeniyle THT. Emlak Bankası A.Ş. kesinleştirilmiş olan menfi fark hesaplarını Hazineye borçlu olmasını sağlayacak şekilde izlemekte ve Hazineye olan söz konusu borcuna karşılık ödemelerini tasfiye sürecinde nakde dönüştürdüğü aktifleri ile orantılı olarak gerçekleştirmektedir.

Yüksek Denetleme Kurulu’nun denetimine de tabi olan Bankanın Hazineye olan borçlarına mahsuben yapılan ödemelerin toplamı 765 milyon YTL olup;

31.12.2007 tarihi itibarıyla Banka bilançosunda Hazineye borç olarak görünen tutar yaklaşık 1,9 milyar YTL’dir.

5664 sayılı Konut Edindirme Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun uyarınca ilgili kurum ve kuruluşlar hak sahiplerine ilişkin listeleri Banka’ya göndermekle; Banka da, konut edindirme yardımı hak sahiplerinin isim, konut edindirme yardımı ve nemalarını içeren listeleri Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’ye bildirmekle yükümlüdür.

Malî Durum

2007 yılında Banka’nın toplam aktifleri yüzde 7,9 oranında azalarak 2,2 milyon YTL’ye düşmüştür.

Banka aktiflerinin yüzde 54’ünü oluşturan vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetler,

♦ Bankanın 2001/2202 sayılı BKK gereğince TOKİ’ye devrettiği gayrımenkullerin karşılığı olarak TOKİ’den alınan 7 yıl vadeli DİBS’ler ve

♦ YPK Kararı ile Konut Edindirme Yardımı hesapları karşılığı olarak alınan 5 yıl vadeli tahvillerden oluşmaktadır.

2006 yılında Banka aktiflerinin yüzde 29,4’ünü oluşturan Tasfiye Olunacak Alacakların payı ise 2007 yılında yüzde 25,6’ya düşmüştür.

2006 yılında 78 milyon YTL olan net dönem kârı ise 2007 yılı sonu itibarıyla 20 milyon YTL olarak gerçekleşmiştir. Banka, tasfiye halinde olduğundan;

anasözleşmesi gereği yüzde 5’i kanuni yedek akçe olarak, kalan kısmı ise ihtiyari yedek akçe olarak ayrılmakta, kâr payı dağıtımı yapılmamaktadır.

SEÇİLMİŞ GÖSTERGELER 2006 2007 % Artış

Finansal Büyüklükler (milyon YTL)

Toplam Aktifler 2.408 2.219 -7,9 Tasfiye Olunacak Alacaklar 707 569 -19,6 Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menk. Kıy. 1.309 1.309 0,0 Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Borçlar 2.113 1.903 -9,9

Özkaynaklar 273 292 7,2

Brüt Kar 78 20 -74,6

Net Kar 78 20 -74,6

Rasyolar (%)

Faiz Gelirleri İçinde Kredilerin Payı 67,6 77,2 Faiz Gelirleri İçinde Menkul D. Payı 9,4 5,7 Faiz Dışı Gelirler / Faiz Dışı Giderler 116,6 18,4

Kaynak: T.H.T.Emlak Bankası