Bu çal mada itfaiye istasyonlar n n yeni yerlerinin belirlenmesi a amas nda gözönüne al nabilecek ölçütler saptanm , 4. Bölüm’de kavramsal temelleri aktar lan Analitik Hiyerar i Yöntemi (AHY) (Saaty, 1980) kavram ndan yararlan larak herbir ölçüt için a rl klar belirlenmi ve belirlenen ölçüt a rl klar na dayanarak CBS ortam nda en uygun yer analizi yap lm t r. Ayr ca olu turulan modelin duyarl l n test etmek amac yla yine CBS ortam nda ölçüt a rl klar n n göreli kombinasyonlar n baz alarak bir duyarl l k analizi gerçekle tirilmi tir. Gerçekle tirilen duyarl l k analizi ile ilgili kavramsal bilgi 5. Bölüm’de verilmi tir. Gerçekle tirilen bu çal malar ile karar vericilere -özellikle itfaiye istasyonlar gibi acil durum servislerinin en uygun yerlerinin belirlenmesinde- verecekleri kararlarda destek sa layacak bir sistem üzerine odaklan lm t r. Çal man n uygulama a amas nda izlenen ad mlar u ekilde özetlenebilir:
1) Çözülecek problemin/amac n belirlenmesi (bu çal maya özel olarak itfaiye istasyonlar için en uygun yerlerin belirlenmesi eylemi).
2) Kaynak taramas yap larak ve ilgilenilen bölgenin artlar da gözönüne al narak itfaiye istasyonlar n n yeni yerlerinin belirlenmesinde etkili olabilecek olas ölçütlerin belirlenmesi.
3) Verilerin elde edilmesi ve amaca uygun formatta düzenlenerek CBS ortam na aktar lmas .
4) Parça parça olan veri gruplar n n bir çal ma bölgesi olu turacak ekilde düzenlenmesi ve herbir ölçüte (tabaka) kar l k gelen vektörel verilerin raster veri format nda betimlenmesi.
5) Raster veri gruplar n n s n fland r lmas .
6) AHY’nin ikili kar la t rma özelli inden yararlanarak belirlenen ölçütlerin uzman yard m al narak (üniversitede afet planlamas konusunda uzman ö retim üyeleri ile itfaiye te kilat n n ara t rma, planlama ve koordinasyon birimindeki uzmanlar n görü ve de erlendirmelerinden yararlanarak) ikili kar la t rma (tercih) matrislerinin olu turulmas .
7) Grup karar vermeye yönelik olarak akademisyenler ve itfaiyecilerin ölçüt de erlendirme potansiyelleri baz al narak iki ayr de erlendirme yap lmas . 8) Akademisyenlerin ve itfaiyecilerin görü leri al narak olu turulan tercih
matrisinden yararlanarak özde er ve özvektör de erlerinin hesaplanmas . 9) AHY’nin sonuçlar n sentezlenmesi özelli inden faydalanarak ilgili herbir
ölçüt için önem/a rl k de erlerinin akademisyenlerce ve itfaiyecilerce ayr ayr belirlenmesi.
10) Herbir ölçüt için saptanan önem/a rl klar n CBS ortam na aktar lmas ve ölçütlere a rl kl toplama i lemi uygulanarak sonuç raster verisinin elde edilmesi.
11) Olu turulan modelin duyarl l n test etmek ve modeli do rulamak amac yla herbir ölçüt için CBS ortam nda duyarl l k analizlerinin gerçekle tirilmesi. 12) Yeni itfaiye istasyon yerlerinin belirlenmesinde karar vericilere destek
sa layan bir sistemin önerilmesi.
Çal man n uygulama a amas nda öncelikle çözümü sa lanacak problemin veya amac n belirlenmesi gerekmektedir. Bu çal man n birinci a amas nda “-tfaiye -stasyonlar -çin En Uygun Yerlerin Belirlenmesi” bir amaç olarak saptanm t r. Tzeng ve Chen (1999) ile Yang ve di . (2007) itfaiye istasyonlar n n olas uygun yerlerinin belirlenmesinin belli yararlar sa layaca n belirtmi lerdir: a) acil durum müdahale zaman n iyile tirmek amac yla itfaiye istasyonu ile olay yeri aras ndaki uzakl mümkün oldu unca k saltmak; b) varolan itfaiye istasyonlar n n kaynaklar n etkin kullanmak amac yla planlanan yeni itfaiye istasyon yerlerinin belirlenmesinde servis alan örtü melerini en aza indirmek; c) bir çal ma bölgesinde i letim maliyetleri de gözönüne al nd nda mant kl ve kabul edilebilir say da itfaiye istasyonu önermek.
Problemin çözümünün ikinci a amas nda, bu amac gerçekle tirmek için gerekli ölçütler, daha önceden yap lm çal malardan (proje, rapor, makale) yararlanarak ve çal ma bölgesinin yap s baz al narak belirlenmeye çal lm t r. Yap lan çal malar sonucunda itfaiye istasyonlar için en uygun yerlerin belirlenmesi amac yla alt ölçüt saptanm t r (-BB, 1989; Badri ve di . 1998). Bunlar:
1) Yüksek Nüfus Yo unlu u (YNY) 2) Anaarterlere Yak nl k (AAY) 3) -tfaiye -stasyonuna Uzakl k (--U)
4) Tehlikeli Madde Depolar na Yak nl k (TMD) 5) Ah ap ve Tarihi Binalara Yak nl k (ABY)
6) Deprem Riskinin Yüksek Oldu u Yerlere Uzakl k (DRU)
eklinde belirtilmi tir ('ekil 5.1). Uygulaman n bundan sonraki k s mlar nda analiz ve sorgulamalarda kolayl k sa lamas aç s ndan herbir ölçütün üç harften olu an k sa ad kullan lacakt r.
4ekil 5.1 : Amaç, ölçüt ve seçeneklerin hiyerar ik yap da gösterimi.
'ekil 5.1’den de görüldü ü gibi uygulaman n birinci a amas bir amac n belirlenmesini içermektedir. -kinci a amada ölçütler saptan p a rl kland r larak üçüncü a amadaki seçeneklerin belirlenmesinde kullan lmaktad r. Bölüm 4.1.1’de karar probleminin hiyerar ik olarak yap land r lmas a amas nda 'ekil 4.1 baz al narak amaç, ölçüt ve seçeneklerin hiyerar ik yap da gösterimi ba ar lm t r. Uygulamaya CBS aç s ndan bak ld nda herbir ölçüt CBS’de amaca uygun formatta haz rlanan tabakalara kar l k gelmektedir. Herbir ölçütün birbiriyle a rl kl toplama i lemine tabi tutulmas sonucunda seçenek veya seçenek gruplar belirlenen piksel boyutunda CBS ortam nda türetilmektedir.
Bu çal mada bir pikselin boyutu 50x50 m’lik bir alan kapsayacak ekilde belirlenmi ve analizlerde bu piksel boyutu baz al nm t r. Çal mada üretilen raster veri mahalle baz nda üretilmi tir. Özellikle mahalle s n rlar nda, seçilen 50x50 m’lik piksel boyutundan dolay , bir piksel bazen kom u iki mahalleye aitmi gibi i lem görebilmektedir. Bu durumda her iki mahalle s n r ndaki bu farkl l k bir piksel boyutunu geçmemekte; yani mahalle s n rlar nda en fazla 50x50 m2’lik bir alan di er
Amaç
tfaiye stasyonlar çin En Uygun Yerlerin Belirlenmesi
1.Ölçüt YNY 1. Seçenek 2. Seçenek 1. A ama 2. A ama 3. A ama 2.Ölçüt AAY 3.Ölçüt U 4.Ölçüt TMD 5.Ölçüt ABY 6.Ölçüt DRU ...
mahalleye ait piksel verisi olarak de erlendirilebilmektedir. Mahallenin toplam alan na oranland nda mahalle s n rlar nda olu an bu durum ihmal edilecek düzeyde kalmaktad r.
Projede çal ma bölgesi olarak -stanbul -li’nde Avrupa ve Anadolu Yakas ’n n her iki kesiminde nüfusun yo un oldu u yerlerle, 2002 tarihli J.I.C.A. verisinin (J.I.C.A. ve I.B.B., 2002) üretiminde temel al nan 3030 say l Büyük ehir Belediyeleri Kanunu’nun kapsad belediye s n r temel al nm t r. ('ekil 5.2). 'ekil 5.2’de ayn zamanda 2008 y l itibariyle varolan itfaiye istasyonlar da gösterilmektedir.
4ekil 5.2 : Proje çal ma alan .
Uygulamada Yüksek Nüfus Yo unlu u (YNY) ölçütü için öncelikle -stanbul -li’ne ait mahalle baz nda nüfus verisi elde edilmi (Özcan, 2008) ve varolan vektörel veri, mahalle baz nda net nüfus yo unlu u temel al narak raster veri tipine dönü türülmü tür. Elde edilen raster veri 1 ile 5 de eri aras nda ve 1 en dü ük de eri; 5 ise en yüksek de eri alacak ekilde tekrar s n fland r lm t r ('ekil 5.3).
4ekil 5.3 : S n fland r lm YNY verisi.
Anaarterlere Yak nl k (AAY) verisi olarak -stanbul -li’ne ait otoyol ve anayol orta hatlar ayn tabakada birle tirilmi (J.I.C.A. ve I.B.B., 2002) ve yol orta hatt ndan 300 metre uzakl a kadar olan alan raster veri tipine dönü türülerek 1 ile 5 de eri aras nda tekrar s n fland r lm t r. 5 de eri yol orta hatt na yak n olan band n de eri olurken 1 de erine kadar azalan de erler yol orta hatt ndan olan uzakla malar göstermektedir ('ekil 5.4).
Gerçekle tirilen uygulamada varolan -tfaiye -stasyonuna Uzakl k (--U) da bir ölçüt olarak al nm t r. ArcInfo yaz l m n n Network Analyst eklentisi kullan larak bir a veri seti olu turulmu tur. Kullan lan yol verisi otoyol, anayol ve arayollar eklinde düzenlenmi ve öznitelik tablosu herbir yol segmenti için ortalama h zlar dikkate al narak belirlenmi tir. Otoyol, anayol ve arayollar için s ras yla 90 km/s, 60 km/s ve 20 km/s ‘ye sahip h zlar sisteme bir parametre olarak girilmi tir. Bu h z verilerine dayanarak varolan herbir itfaiye istasyonu için bir dakikadan be dakikaya kadar be farkl alan kapsayan servis (eri im) alan analizi yap lm t r. Vektörel olarak üretilen eri im alanlar raster veri tipine dönü türülmü tür. Üretilen raster veri tekrar s n fland rma i lemine tabi tutularak herbir itfaiye istasyonunun merkezinden servis alan n n s n r na do ru 1 de erinden 5 de erine kadar olan de erler atanm t r ('ekil 5.5).
4ekil 5.5 : S n fland r lm --U verisi.
Tehlikeli Madde Depolar (TMD) da sistemde bir ölçüt olarak incelenmi tir. Mahalle baz nda tehlikeli madde depolar n n ve akaryak t istasyonlar n n say lar baz al narak (J.I.C.A. ve I.B.B., 2002) 'ekil 5.6’da görülen raster veri türetilmi ve sisteme bir ölçüt olarak dahil edilmi tir. Üretilen raster veri 1 de erinden 5 de erine kadar ve ilgili mahalledeki tehlikeli madde depolar n n say s baz al narak tekrar s n fland r lm t r.
4ekil 5.6 : S n fland r lm TMD verisi.
Tehlikeli madde depolar na benzer biçimde Ah ap Bina Yo unlu u (ABY) verileri de mahalle baz nda elde edilmi (J.I.C.A. ve I.B.B., 2002) ve raster veri tipine dönü türülerek tekrar s n fland rma i lemine tabi tutulmu tur ('ekil 5.7)
4ekil 5.7 : S n fland r lm ABY verisi.
Ayr ca bir di er ölçüt olarak Deprem Riskinin Yüksek Oldu u Yerlere Uzakl k (DRU) dikkate al nm t r. HAZTÜRK (Karaman, 2008) projesi kapsam nda analizlerde kullan lm olan deprem risk verisi raster formatta elde edilmi ve tekrar s n fland rma i lemine tabi tutulmu tur ('ekil 5.8).
4ekil 5.8 : S n fland r lm DRU verisi.
Belirlenen tüm bu ölçütler için verilerin elde edilmesi ve ilgili dönü ümlerin yap lmas ndan sonra ölçütlerin önceliklerinin/a rl klar n n Analitik Hiyerar i Yöntemi (AHY) (4. Bölüm) ile belirlenmesi i lemine geçilmi tir. Bu a amada herbir ölçüt için daha önceden belirli olmayan öncelik/a rl klar n bir grup karar na dayanarak ve konsensüs sa lanarak tutarl bir biçimde belirlenmesi ve teorik temellere sahip olmas çok büyük önem arzetmektedir. Bu i lemi destekleyecek ekilde ilgili ölçütlerin ikili kar la t r lmas na dayanan sorular paketi de erlendirici iki grup taraf ndan de erlendirmeye tabi tutulmu ve 4. Bölüm’de teorik temelleri verilen AHY’nin ikili kar la t rma ölçe ine göre bir ölçütün di eri üzerindeki bask nl k derecesi uzman görü ü al narak saptanm t r (Çizelge 5.1). Kar la t rma ölçe i ile ilgili bilgi Bölüm 4.1.2’de -kili Bazda Karar Elemanlar n n Kar la t r lmas ve Tutarl k Oran (TO)’nun Belirlenmesi k sm nda verilmi tir.
Çizelge 5.1 : AHY ikili kar la t rma ölçe i.
Önem Derecesi Tan m
1 E it öneme sahip
2 E it ile orta aras önemde
3 Orta öneme sahip
4 Orta ve güçlü aras önemde
5 Güçlü öneme sahip
6 Güçlü ile çok güçlü aras önemde
7 Çok güçlü öneme sahip
8 Çok güçlü ile çok çok güçlü aras önemde
-stanbul Teknik Üniversitesi’nden afet planlamas konusunda uzman 10 ö retim üyesi ile -tfaiye Te kilat ’n n Ara t rma, Planlama ve Koordinasyon (APK) biriminde ve -stinye Grup Amirli i’nde görevli 6 uzman n görü ve de erlendirmelerinden yararlanarak AHY ikili kar la t rma (tercih) matrislerinin olu turulmas sa lanm t r. Çizelge 5.2’de afet yönetimi konusunda uzman bir ö retim üyesinin AHY ikili kar la t rma de erleri verilmektedir. -kili kar la t rma matrisinin yap s yla ilgili bilgi Bölüm 4.1.2’nin içerisinde Çizelge 4.1’de ayr ca verilmi tir.
Çizelge 5.2 : -lgili ölçütlerin ikili kar la t rma (tercih) matrisi.
ÖLÇÜTLER YNY AAY IIU TMD ABY DRU
YNY 1 3 6 1 1 5 AAY 0.333 1 5 0.25 0.25 3 IIU 0.167 0.2 1 0.25 0.33 3 TMD 1 4 4 1 3 6 ABY 1 4 3 0.333 1 5 DRU 0.2 0.333 0.333 0.167 0.2 1
Çizelge 5.2’den de görülece i üzere herbir ölçütün kendisine göre olan bask nl k derecesi 1 olmakta ve olu turulan ikili kar la t rma matrisi terslik kural na da uymaktad r (Denklem 4.1). Örne in kö egen de erlerin solunda yeralan de erler kö egenin sa nda kalan de erlerin tersi olmaktad r. AHY’nin teorik temelleri 4. Bölüm’de ayr nt s yla verildi inden ayr ca burada tekrar de inilmeyecektir.
Ö retim üyelerinin ve itfaiyecilerin herbirinden elde edilen ikili kar la t rma matrisi elemanlar ayr ayr de erlendirilmi ve en son a rl kland rman n ba ar lmas amac yla herbir de erlendirici baz al n p ikili kar la t rma matrisinin ilgili hücreleri için geometrik ortalamalar hesaplanarak ortak bir grup ikili kar la t rma matrisi olu turulmu tur. Çizelge 5.3 ve Çizelge 5.4’te akademisyenler ve itfaiyecilerin de erlendirmelerinden geometrik ortalama ile elde edilen grup ikili kar la t rma matrisleri gösterilmi tir.
Çizelge 5.3 : Akademisyenlerce olu turulan grup ikili kar la t rma matrisi.
ÖLÇÜTLER YNY AAY IIU TMD ABY DRU
YNY 1 1.172 1.893 0.295 1.374 1.896 AAY 0.853 1 1.506 0.342 1.522 1.557 IIU 0.528 0.664 1 0.336 1.009 0.960 TMD 3.393 2.922 2.973 1 3.693 4.156 ABY 0.728 0.657 0.992 0.271 1 1.104 DRU 0.527 0.642 1.041 0.241 0.906 1
Çizelge 5.4 : -tfaiyecilerce olu turulan grup ikili kar la t rma matrisi.
ÖLÇÜTLER YNY AAY IIU TMD ABY DRU
YNY 1 3.354 5.249 1.395 3.356 5.651 AAY 0.298 1 2.300 0.345 1.576 2.806 IIU 0.191 0.435 1 0.276 0.460 1.576 TMD 0.717 2.898 3.625 1 2.423 3.578 ABY 0.298 0.634 2.173 0.413 1 2.012 DRU 0.177 0.356 0.634 0.280 0.497 1
De erlendirmeye kat lan akademisyenler ve itfaiyeciler taraf ndan olu turulan grup ikili kar la t rma matrislerinin normalize edilmesi, normalize edilen de erlerden lamda de erleri ve tutarl l k indisi hesaplamalar sonucunda (Denklem, 4.2; 4.3; 4.4; 4.5; 4.6; 4.7; 4.8) akademisyenler için tutarl l k oran 0.007; itfaiyeciler için ise bu oran 0.015 olarak elde edilmi tir. Hesaplanan her iki tutarl l k oran n n 0.1 de erinden küçük oldu u gözlenmi ve bu de erlerin tutarl bir biçimde ve bilimsel kriterlere uygun bir ekilde elde edildi i belirlenmi tir (Bölüm 4.1.2).
Tüm bu hesaplamalar sonucunda herbir ölçüt için akademisyenlerin ve itfaiye görevlilerinin de erlendirmeleri uyar nca öncelik/a rl k de erleri hesaplanm t r (Çizelge 5.5 ve Çizelge 5.6).
Çizelge 5.5 : Akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar .
ÖLÇÜTLER A.IRLIKLAR TMD 0.40 (%40) YNY 0.16 (%16) AAY 0.15 (%15) IIU 0.10 (%10) ABY 0.10 (%10) DRU 0.09 (%9)
Çizelge 5.6 : -tfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar . ÖLÇÜTLER A.IRLIKLAR YNY 0.36 (%36) TMD 0.26 (%26) AAY 0.14 (%14) ABY 0.11 (%11) IIU 0.07 (%7) DRU 0.06 (%6)
-tfaiye görevlileri yüksek nüfus yo unlu una akademisyenlerden daha yüksek önem/a rl k verirken; tehlikeli madde depolar na akademisyenler itfaiyecilere göre daha yüksek önem/a rl k atam lard r. Di er ölçütlerde küçük farklar d nda (%3 farka kadar) önemli bir de i iklik saptanmam ve her iki de erlendirici grup kalan di er ölçütlere yakla k ayn de erleri atam lard r. Ölçütlere atanan bu a rl klar daha sonra ArcGIS yaz l m nda girdi verisi olarak de erlendirmeye tabi tutulmu tur. Akademisyenler ile itfaiyecilerce belirlenen a rl klar için iki farkl analiz yap lm t r. Analizlerde ArcGIS yaz l m n n ArcMap 9.2 platformunun Spatial Analyst eklentisi ile ArcToolbox araç kutusu kullan lm t r. Analizde kullan lan herbir ölçüt (YNY, TMD, AAY, ABY, IIU, DRU) ArcGIS yaz l m nda birer tabaka ile betimlenmi tir. Kullan lan herbir ölçüt raster veri format na dönü türülmü tür ('ekil 5.3-5.8). Raster veri format nda betimlenen ölçütlerin ortak bir analize tabi tutulabilmesi amac yla herbir ölçüt Reclassify (yeniden s n fland rma) i lemine sokulmu tur. Reclassify i lemiyle herbir ölçüte 1 ile 5 aras nda de i en de erler atanm t r. Bu i lemler yap ld ktan sonra ArcToolbox araç kutusunun mekansal analiz araçlar (Spatial Analyst Tools)’n n alt nda a rl kland r lm toplam (Weighted Sum) arac kullan larak bindirme analizi yap lm t r. Herbir ölçüt girdi raster verisi olarak temel al nm ve Analitik Hiyerar i Yöntemi baz al narak üretilen ölçüt a rl klar a rl kland r lm toplama i lemine tabi tutulmu tur. Elde edilen analiz sonuçlar akademisyenlerce ve itfaiye görevlilerince belirlenen ölçüt a rl klar na göre s ras yla 'ekil 5.9 ve 'ekil 5.10’da gösterildi i ekilde olu mu tur.
4ekil 5.9 : Akademisyenlere göre yap lan analiz ve önerilen istasyonlar
4ekil 5.10 : -tfaiyecilere göre yap lan analiz ve önerilen istasyonlar
'ekil 5.9 ve 'ekil 5.10’da varolan itfaiye istasyonlar , önerilen itfaiye istasyonlar ve çal ma bölgesi gösterilmektedir. Önerilen itfaiye istasyonlar ile ilgili gerekçeli sonuçlar 6. Bölüm’de; elde edilen bu sonuçlarla ilgili ilçelerin de gösterildi i ayr nt l harita ç kt lar 'ekil B.90 ve 'ekil B.91’de verilmektedir.
Akademisyenler ve itfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan analizlerden ('ekil 5.9 ve 'ekil 5.10) sonra olu turulan modelin duyarl l n test etmek ve modeli do rulamak amac yla herbir ölçüt için CBS ortam nda duyarl l k analizleri gerçekle tirilmi tir.
Dantzig (1963) duyarl l k analizinin amac n u ekilde belirtmektedir: “Duyarl l k analizi karar verme modellerinin uygulanmas nda ve etkin bir biçimde kullan lmas nda temel bir kavram olarak belirmektedir. Duyarl l k analizinin amac , parametrelerin de i imi alt nda en uygun çözümün kararl l n ve tutarl l n de erlendirmektir”. Duyarl l k analizinde küçük a rl k de i imlerine maruz b rak lan bir ölçütün de i imleri izlenerek herhangi bir ölçüt için kritik de erler belirlenmektedir. Karar verici de ilgilendi i çok ölçütlü karar verme probleminin hangi kritik k sm na daha fazla önem vermesi gerekti ini duyarl l k analizi ile saptamaktad r. -lgili ölçütlere uygulanacak duyarl l k analizi için a a daki e itlik kullan lm t r (Triantaphyllou ve Sanchez, 1997; Triantaphyllou, 2000):
(
)
(
)
= 0 0 1 1 i j i j (5.1)j; j. ölçütün duyarl l k analizinde kullan lacak yeni a rl k de erini göstermektedir. i ise duyarl l k analizinde a rl k art m na veya azalt m na tabi tutulan i. ölçütün yeni a rl k de eridir. 0
i ve 0j a rl k de erleri ise s ras yla i. ve j. ölçütlerin duyarl l k analizine tabi tutulmadan önceki a rl k de erleri olmaktad r.
Yukar daki formülasyona göre YNY ölçütü için i= 0.2 (%20) a rl k de erine göre AAY ölçütünün yeni a rl k de eri j= 0.137 olarak hesaplanmaktad r:
(
) (
)
0.137 158 . 0 1 144 . 0 2 . 0 1 = j =Bu çal mada herbir ölçüt baz al narak (YNY, AAY, IIU, TMD, ABY, DRU) ilgili tüm di er ölçütler için %0 ile %100 aras nda olmak üzere ve %20’lik a rl k de erlerini göre duyarl l k analizi de erleri hesaplanm ve hesaplanan tüm de erler EK A’da verilmi tir.
Akademisyenlerce saptanan a rl klara göre CBS ortam nda 42 adet duyarl l k analizi gerçekle tirilmi tir. -tfaiye görevlilerince belirlenen a rl klara göre de CBS
ortam nda ilgili ara de erler baz al narak 47 adet duyarl l k analizi gerçekle tirilmi tir. Analizdeki herbir ölçütün kendisi de dahil olmak üzere %0, %20, %40, %60, %80 ve %100 eklinde belirlenen a rl k de i imlerine göre di er ölçüt a rl klar n n kendi a rl klar oran nda de i tirilmesi ve toplam a rl k yüzdesinin % 100 olmas sa lanm t r. EK B’de CBS ortam nda gerçekle tirilen tüm duyarl l k analizi sonuçlar verilmektedir. Buna göre 'ekil B.1 ile 'ekil B.7 aras ndaki analiz sonuçlar YNY ölçütü için akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl k de i imleri baz al narak yap lan de erlendirmeyi göstermektedir. 'ekil B.8 ile 'ekil B.14 aras analizler AAY ölçütünün; 'ekil B.15 ile 'ekil B.21 aras analizler --U ölçütünün; 'ekil B.22 ile 'ekil B.28 aras analizler TMD ölçütünün; 'ekil B.29 ile 'ekil B.35 aras analizler ABY ölçütünün; 'ekil B.36 ile 'ekil B.42 aras analizler ise DRU ölçütünün akademik de erlendirmeye göre belirlenen ölçüt a rl k de i imlerini göstermektedir.
Benzer biçimde 'ekil B.43 ile 'ekil B.50 aras analizler YNY ölçütünün; 'ekil B.51 ile 'ekil B.58 aras analizler AAY ölçütünün; 'ekil B.59 ile 'ekil B.66 aras analizler --U ölçütünün; 'ekil B.67 ile 'ekil B.74 aras analizler TMD ölçütünün; 'ekil B.75 ile 'ekil B.81 aras analizler ABY ölçütünün; 'ekil B.82 ile 'ekil B.89 aras analizler ise DRU ölçütünün -tfaiye Görevlilerince belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan analiz sonuçlar n göstermektedir.
YNY ölçütünün akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan duyarl l k analizlerinde u hususlar öne ç kmaktad r: YNY ölçütünün model içindeki a rl akademisyenlerce %16 olarak belirlenmi ve ölçütün kendi a rl k de eri de dahil olmak üzere %0 ile %100 aras nda %20’lik a rl k de erlerine göre YNY ölçütü için toplam 7 adet duyarl l k analizi yap lm t r. Yap lan duyarl l k analizlerinden modelin YNY ölçütü için %30’luk a rl k de i imine duyarl l k gösterdi i saptanm t r. YNY ölçütünün a rl %16 oldu una göre a rl k de erinin yakla k %0’a kadar olan k sm ile %30’a kadar olan k sm YNY ölçütü için duyarl l k aral olarak belirmektedir. Ölçüte atanan %40, %60, %80 ve %100 gibi yüksek a rl k de erleri üretilen sonuç harita üzerinde de i ikli e sebep olmaktad r. -stanbul Anadolu yakas için belirlenen yeni itfaiye istasyonlar n n olas yerleri YNY ölçütünün a rl n n artmas sonucu Avrupa yakas nda yo unla ma e ilimi göstermektedir. Nüfus yo unlu unun a rl n n artt r lmas sonucu olu an bu durum modelin do ru bir ekilde çal t n göstermektedir. Duyarl l k analizi sonucunda
YNY ölçütü için belirlenen yakla k %30’luk duyarl l k aral analizin duyarl l n betimlemektedir. Grup karar vermeye dayanan ölçüt a rl belirleme i leminde bir ölçütün (örne in burada YNY ölçütü) a rl zamanla de i iklik gösterebilmektedir. Örne in bu çal mada %16’l k a rl k de erine sahip YNY ölçütü için a rl k de erlerinin %0 ve %30 olmas halinde dahi model güvenli bir ekilde çal maktad r. Bu sonuç da grup karar ile belirlenen ölçüt a rl n n do ru ve güvenilir bir biçimde belirlendi ini ve modelin do ru ve tutarl bir biçimde i ledi ini göstermektedir. E er belirlenen duyarl l k aral küçük a rl k de i imlerine cevap vermi olsayd (örne in ölçütün a rl k de erinden %2-3 azalan veya %2-3 artan yönde bir duyarl l k aral olu sayd ) bu durumda mümkün oldu unca çok say da duyarl l k analizi yapmak gerekecek ve çok küçük a rl k de i imlerine önem vermek durumunda kal nacakt . Bu ölçüt için belirlenen kritik de erler (azalan ve artan yönde) çok küçük bir aral a sahip olaca ndan karar verme probleminde olas küçük a rl k de i imleri için model duyarl l n kaybedebilecekti. Burada ise yakla k olarak %15 azalan yönde ve %15 artan yönde bir duyarl l k aral olu tu undan gerçeklenen modelin olas küçük a rl k de i imlerinden etkilenmedi i sonucu ç kmakta ve olu turulan model tutarl l k arzetmektedir.
Akademisyenlerce de erlendirmeye tabi tutulan Anaarterlere Yak nl k (AAY) ölçütü için de YNY ölçütünde de inilen konulara benzer eyler söylenebilir. AAY ölçütünün model içindeki a rl akademisyenlerce %14 olarak belirlenmi ve bu ölçüt için de %20’lik a rl k de erleri baz al narak 7 adet duyarl l k analizi yap lm t r. AAY ölçütü için duyarl l k aral n n yakla k % 30’lar mertebesinde