Bu çal mada, acil durum servislerinin yer seçiminin CBS ortam nda belirlenmesinde, AHY ile CBS’nin bütünle ik olarak kullan m ara t r lm t r. Acil durum servislerinden olan itfaiye istasyonlar için yer seçiminin ba ar lmas na yönelik olarak bir AHY-CBS yer seçimi modeli olu turulmu , alt ölçüt (YNY, AAY, --U, TMD, ABY, DRU) belirlenmi , iki karar verici grubun (akademisyenler ve itfaiyeciler) görü ve de erlendirmeleri baz al narak bu ölçütler AHY kavram ndan yararlan larak önceliklendirilmi /a rl kland r lm t r (5. Bölüm). -ki ayr karar verici grubun a rl kland rma ve de erlendirmeleri sonucunda 5. Bölüm’de harita format nda sunulan sonuç ürünler olu turulmu tur ('ekil 5.9; 'ekil 5.10). Akademisyenlerce ve itfaiyecilerce de erlendirmeye tabi tutulan ölçütler için belirlenen a rl klar Çizelge 5.5 ve Çizelge 5.6’da verilmi tir. -ki ayr de erlendirici grubun özellikle ölçüt a rl klar n n belirlenmesi a amas nda birbirinden ayr ld klar sonucuna var lm t r. Buna göre: YNY ölçütünün, her iki de erlendirici gruba göre, a rl k de erinde olu an fark %20; TMD ölçütü için olu an fark %14; AAY ölçütü için olu an fark %1; IIU ölçütü için olu an fark %3; ABY ölçütü için olu an fark %1 ve DRU ölçütü için olu an fark %3 olarak belirlenmi tir. Ölçüt a rl kland rma sonuçlar ndan ve bunlardan elde edilen farklardan da görülece i gibi iki karar verici/de erlendirici grubun özellikle YNY ve TMD ölçütlerinin a rl kland rma a amas nda birbirlerinden ayr ld klar gözlenmi tir. Di er ölçütler aras nda en fazla %3’lük bir fark bulunmaktad r.
Ölçüt a rl klar n n belirlenmesine ek olarak, olu turulan modelin duyarl l n test etmek ve modeli do rulamak amac yla CBS ortam nda duyarl l k analizleri yap lm t r. Gerçekle tirilen duyarl l k analizleri sonucunda elde edilen bulgular ve analiz sonuçlar 5. Bölüm’de ve EK B’de ayr nt s yla verilmektedir. Akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan duyarl l k analizleri sonucunda duyarl l k aral %30’lar mertebesinde olu urken; itfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan duyarl l k analizleri sonucunda duyarl l k aral %12-13’ler mertebesinde olu mu tur. Duyarl l k aral n n belirli
de i imleri için literatürde belli bir de er verilmemesine ra men burada olu an durumda itfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar n n olas küçük de i imlerine (herbir ölçüt için artan ve azalan yönde %5-6 gibi a rl k de i imleri) model duyarl l k göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar da itfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar n n mümkün oldu unca incelikli bir biçimde belirlenmesi gerekti ini göstermektedir.
Bu çal mada, 5. Bölüm’de belirtilen ölçütler de gözönüne al narak kabul edilebilecek say da yeni itfaiye istasyonu için en uygun yerler önerilmi tir. Buna göre belirlenen çal ma alan içerisinde ('ekil 5.2) 23 adeti Avrupa Yakas ’nda, 12 adeti Anadolu Yakas ’nda olmak üzere 35 adet mevcut itfaiye istasyonu analize dahil edilmi tir. Çal ma bölgesi içinde bulunan 35 istasyonun uluslararas standart olan 5 dakika eri im zaman n sa lamad saptanm t r. Mevcut istasyonlar için eri im analizi yap ld nda bu istasyonlar n eri im alanlar aras nda herhangi bir örtü me olmad sonucuna da var lm t r. Bu çal mada, bundan dolay , mevcut istasyonlar n yerlerinin de i tirilmesinden çok yeni istasyon yerlerinin önerilmesi üzerinde durulmu tur. Mevcut istasyonlar ile önerilen istasyonlar n uygun bir da l m olu turmas na özellikle dikkat edilmi tir. Önerilen yeni istasyon yerleri noktasal olmaktan çok mahalle bazl d r. Özellikle nüfusun ve yap la man n yo un oldu u yerlerde bo alan, hazine/belediye arazisi gibi alanlar n bulunabilmesi oldukça zor oldu undan, bu i lem, uygulay c lara önerilen bölge/mahalle içinde en uygun yerin tahsis edilmesine ba l olmaktad r.
Tez çal mas nda, akademisyenlerce ('ekil 5.9) ve itfaiyecilerce ('ekil 5.10) belirlenen ölçüt a rl klar sonucu yap land r lan analizler ayr ayr yorumlanm , yeni istasyon yeri önerileri belirtilmi ve her iki analizden elde edilen öneriler kar la t r lm t r. 'ekil 5.9 ve 'ekil 5.10 teorisyenler (akademisyenler) ile uygulay c lar n (itfaiyeciler) acil durum servislerinin yer seçimine bak aç lar n n da farkl l n göstermesi aç s ndan önemlidir. Bu durumda u ekilde bir yorum yap labilir: Akademisyenler aç s ndan tehlikeli madde depolar n n (TMD) bulundu u yerlere yak n olan bölgelere/mahallelere -TMD’nin model içindeki a rl % 40 oldu undan dolay - itfaiye istasyonu yap lmas gereklili i ortaya ç karken ('ekil 5.9); itfaiyecilere göre ise nüfusun fazla oldu u yerler yüksek yang n tehlikesi arzetmekte ve yang na maruz kalan nüfus daha büyük önem kazanmaktad r ('ekil
5.10). 'ekil 5.9’un olu mas nda bask n olan ölçüt TMD olurken 'ekil 5.10’un olu mas nda bask n olan ölçüt YNY olmaktad r.
Akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan analizin yorumlanmas sonucunda önerilen istasyonlar gerekçeleriyle birlikte a a daki gibi olu maktad r ('ekil 5.9):
Bak rköy, Bahçelievler ve Küçükçekmece ilçelerinin kesi imi baz al narak Kartaltepe, Yenibosna Merkez ve Ataköy 7-8-9-10. k s m Mahalleleri’nin kesi iminde bulunan bölge yeni itfaiye istasyonu olarak önerilmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 1 numaral istasyon). Bu durum özellikle Yenibosna mahallesinde tehlikeli madde tesislerinin yo un olarak bulunmas ndan ileri gelmektedir. Bu sayede bu mahallelerin yak n nda bulunan Sefaköy ve Kocasinan istasyonlar n n eri im alanlar n n iyile tirilmesi sa lanacakt r. Akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar ndan olan TMD %40 gibi yüksek bir oranla analize dahil edildi inden bu alanda yeni bir istasyona gereksinim duyulmakta ve bu alana yeni bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir. Ayr ca tesis edilecek bu istasyon ana arterlere de yak n olaca ndan itfaiye müdahalesini iyile tirece i ve etkinle tirece i de aç kça görülmektedir.
Ba c lar -lçesi Mahmutbey Mahallesi ile Küçükçekmece -lçesi -kitelli Mahallesi’nin kesi im s n r alan na, -kitelli Mahallesi’nin net nüfus yo unlu u yüksek oldu undan ve bu mahallede organize sanayi bölgesi ile tehlikeli madde depolar bulundu undan dolay yeni bir istasyon önerisinde bulunulmaktad r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 2 numaral istasyon). Bu nedenle Yenibosna ile Halkal Mahalleri’ne de optimum hizmet verilmesi sa lanacakt r.
Ba c lar -lçesi’nde bulunan Güne li, Kirazl ve Yenimahalle Mahalleleri’nin kesi im alan na, bu mahallelerin net nüfus yo unluklar yüksek oldu undan ve Kocasinan ile Ba c lar itfaiye istasyonlar n n eri im alan n n d nda kald ndan, yeni bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 3 numaral istasyon).
Ba c lar -lçesi Y ld ztepe ve Yenigün Mahalleleri ile Güngören -lçesi Güne tepe Mahallesi’nin kesi im alan na yeni bir istasyon tesis edilmesi gerekti i sonucuna var lm t r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 4 numaral istasyon). Özellikle bu üç mahallenin net nüfus yo unluklar n n oldukça yüksek olmas ile Kocasinan,
Merter ve Ba c lar istasyonlar na destek verilebilmesi bu sonuca ula mada etkin rol oynam t r.
Ayr ca, Fatih -lçesi Seyit Ömer, Uzun Yusuf, -brahim Çavu ve Deniz Abdal Mahalleri’nin kesi im alan na bir istasyon tesis edilmesi uygun görülmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 5 numaral istasyon). Fatih -lçesi ve özellikle ad geçen mahalleler oldukça yüksek net nüfus yo unlu una sahip oldu undan bu karar verilmi tir. Bu sayede Zeytinburnu ve Fatih istasyonlar n n itfai olaylara müdahaleleri de iyile tirilebilecektir. Ek olarak tehlikeli madde tesisleri aç s ndan yüksek yo unlu a sahip Eyüp -lçesi Topçular Mahallesi’ne de bu amaçla etkin bir hizmet verilecek ve Bayrampa a ile Eyüp istasyonlar na destek sa lanacakt r.
Gaziosmanpa a -lçesi Y ld ztabya, Sar göl ve Ba larba Mahalleleri’nin kesi im alan na da bir istasyon tesis edilmesi gerekti i sonucuna var lm t r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 6 numaral istasyon). Bu kararda özellikle Gaziosmanpa a -lçesi’nin ve ad geçen mahallelerin net nüfus yo unluklar rol oynam t r. Ayr ca Eyüp, Gaziosmanpa a ve Alibeyköy istasyonlar n n eri im alanlar n n ve itfai olaya müdahale sürelerinin etkinle tirilmesi de bu ekilde sa lanacakt r.
Ek olarak Gaziosmanpa a istasyonunun eri im alan n n d nda kald ndan ve yüksek net nüfus yo unlu una sahip oldu undan Gaziosmanpa a -lçesi’nde bulunan U ur Mumcu, Sultançiftli i ve 50.Y l Mahalleleri’nin kesi im alan na ek bir istasyon tesis edilmesi gereklili i ortaya ç km t r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 7 numaral istasyon).
Beyo lu -lçesi’nde bulunan Kaptanpa a, Kulaks z ve Küçük Piyale Mahalleleri’nin kesi im alan na da bir istasyon tesis edilmesi gerekti i sonucuna var lm t r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 8 numaral istasyon). Özellikle yüksek nüfus yo unlu una sahip bu mahalleler, 'i li ve Beyo lu istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kald ndan bu istasyona kesinlikle ihtiyaç vard r. Tesis edilecek istasyon ile 'i li ve Beyo lu istasyonlar n n eri im alan d nda kalan Haliç sahil kesimine etkin bir itfai müdahalenin sa lanmas amaçlanmaktad r.
Ka thane -lçesi’nde Ka thane ve Seyrantepe istasyonlar n n eri im alanlar n n iyile tirilmesi amac yla Gültepe, Ça layan, Harmantepe ve Hürriyet Mahalleri’nin kesi im alan na bir istasyon tesis edilmesi önerilmi tir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 9 numaral istasyon). Sözü edilen bu mahallelerdeki net nüfusun yüksek
olmas ve Ça layan Mahallesi’nin tehlikeli madde tesislerini içermesi bu kararda etkin rol oynam t r.
Bir di er istasyon yeri önerisi olarak Sar yer -lçesi Fatih Sultan Mehmet Mahallesi uygun görülmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 10 numaral istasyon). Özellikle bu mahallenin son y llarda artan nüfusu bu mahalleye ve dolay s yla yak n çevresine yeni bir istasyonun tesis edilmesini gerekli k lm t r. Özellikle Bo aziçi’nin bu kesiminde -stinye ve Be ikta istasyonlar olmak üzere sadece iki istasyon hizmet vermektedir. Yeni istasyon önerisinin Bo aziçi sahil kesimine etkin bir itfai müdahalenin sa lanmas aç s ndan önemi büyük olacakt r.
Üsküdar -lçesi Burhaniye, -cadiye ve Altunizade Mahalleleri’nin kesi im alan nda da bir itfaiye istasyonunun tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 11 numaral istasyon). Bu amaçla Üsküdar ve Çengelköy istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kalan bölgelerle Bo aziçi Köprüsü’nün Anadolu Yakas sahil kesimine etkin bir hizmet verilebilecektir.
Ayr ca Üsküdar -lçesi Ünalan, Bulgurlu ve Ac badem Mahalleleri’nin kesi im alan na ek bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 12 numaral istasyon) . Bu bölge özellikle Üsküdar, Kad köy ve Erenköy istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kalmakta ve bu bölgeye kesinlikle bir istasyon tesis edilmesi gereklili i ortaya ç kmaktad r.
Ümraniye -lçesi -nkilap, Atatürk ve -stiklal Mahalleleri’nin kesi im alan na bir istasyon tesis etmek gereklili i ortaya ç kmaktad r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 13 numaral istasyon). Özellikle bu mahallelerin net nüfus yo unluklar n n yüksek olmas sebebiyle bu bölgede bir itfaiye istasyonuna ihtiyaç duyulmaktad r. Bu sayede Çengelköy ve Ümraniye istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kalan bölgeye itfaiye hizmetinin etkin bir biçimde verilmesi sa lanacakt r.
Ümraniye -lçesi’nde bulunan Yukar ve A a Dudullu Mahalleleri’nin kesi im alan na özellikle bu iki mahallede mevcut bulunan tehlikeli madde depolar n n varl ndan dolay bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 14 numaral istasyon). Bu sayede Ümraniye istasyonun eri im alan n n d nda kalan ve risk arzeden yerle im yerleri de kapsanacak ve etkin bir itfai müdahale sa lanm olacakt r.
Kad köy -lçesi -çerenköy Mahallesi ile Maltepe -lçesi Ayd nevler ve Alt ntepe Mahalleleri’nin kesi im alan na, özellikle Erenköy ile Maltepe istasyonlar n n eri im alan d nda kalan bölgelere etkin ula m n sa lanmas aç s ndan, yeni bir istasyonun tesis edilmesine büyük bir ihtiyaç duyulmaktad r (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 15 numaral istasyon).
Kartal -lçesi’nde bulunan Cevizli, So anl k ve Esentepe Mahalleleri’nin kesi im alan na bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 16 numaral istasyon). Bu sayede Kartal ve Maltepe istasyonlar taraf ndan ula lamayan bölgelere de ula labilecek ve etkin bir itfai müdahalede bulunulabilecektir.
Pendik -lçesi’nde bulunan Fevzi Çakmak, Kaynarca ve Çamçe me Mahalleleri’nin kesi im alan na yeni bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.9 ve 'ekil B.90’da 17 numaral istasyon). Bu amaçla Pendik ve Tuzla istasyonlar n n eri im alan d nda kalan bölgelere etkin bir itfai müdahale sa lanacakt r.
Akademisyenlerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan analiz sonucunda elde edilen 'ekil 5.9 yorumland nda görülmektedir ki tesis edilmesi önerilen istasyonlar -10 adeti Avrupa Yakas ’nda 7 adeti Anadolu Yakas ’nda olmak üzere- toplam 17 adet olmaktad r.
'ekil 5.9’a benzer bir biçimde itfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar baz al narak yap lan analiz sonucunda elde edilen 'ekil 5.10 da önerilecek yeni itfaiye istasyonlar aç s ndan yorumlanm t r:
Özellikle Anadolu Yakas için 'ekil 5.9 yorumland nda önerilen itfaiye istasyonlar 'ekil 5.10 için de geçerli olmaktad r (önerilen 7 adet itfaiye istasyonu). -tfaiyecilerce belirlenen ölçüt a rl klar na göre yap land r lan sonuç ürün ('ekil 5.10) yorumland nda Avrupa Yakas aç s ndan 'ekil 5.9 için önerilen 10 itfaiye istasyonuna ek olarak 3 istasyonun önerilmesi uygun bulunmu tur:
Özellikle Bahçelievler -lçesi’nde bulunan 'irinevler, Bahçelievler ve Siyavu pa a Mahalleleri’nin kesi im alan na bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.10 ve 'ekil B.91’de 18 numaral istasyon). 'ekil 5.10’da bu bölge yang n aç s ndan yüksek riske maruz kalabilecek bir bölge olarak belirlenmi tir. Bu amaçla Kocasinan ve Merter istasyonlar n n eri im alanlar d nda kalan bölgelere de etkin
bir itfai müdahale sa lanabilecektir. Bu yer seçimi karar nda özellikle ad geçen mahallelerin yüksek net nüfus yo unlu u büyük rol oynamaktad r.
Esenler -lçesi’nde bulunan Menderes, Fevzi Çakmak, Mimar Sinan ve Nene Hatun Mahalleleri’nin kesi imine bu mahallelerin oldukça yüksek net nüfus yo unlu una sahip olmalar ndan dolay bir istasyon tesis edilmesi gerekmektedir (5. Bölüm; 'ekil 5.10 ve 'ekil B.91’de 19 numaral istasyon). Bu sayede Ba c lar ve Bayrampa a istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kalan bölgelere etkin bir itfai müdahale olana elde edilecektir.
Fatih -lçesi’nde bulunan Dervi Ali Mahallesi’nde de yeni bir istasyona ihtiyaç duyulmaktad r (5. Bölüm; 'ekil 5.10 ve 'ekil B.91’de 20 numaral istasyon). Özellikle bu bölgede net nüfus yo unlu unun çok yüksek olmas bu karar n verilmesinde büyük rol oynam t r. Bu sayede Fatih, Bayrampa a ve Eyüp istasyonlar n n eri im alanlar n n d nda kalan alanlara da etkin bir itfai müdahale sa lanabilecektir.
'ekil 5.9 ile 'ekil 5.10’un yorumlanmas sonucunda önerilen yeni istasyon yerleri büyük oranda birbiriyle uyu maktad r. Sadece Avrupa Yakas ’nda -özellikle 'ekil 5.10’da- bask n olan ölçüt YNY (Yüksek Nüfus Yo unlu u) oldu undan yukar da gerekçeleriyle belirtilen ek 3 istasyona (18, 19 ve 20 numaral istasyonlar) daha gereksinim duyulmu tur. Bunun sonucunda 'ekil 5.10’da önerilen itfaiye istasyonlar , 13 adeti Avrupa Yakas ’nda 7 adeti Anadolu Yakas ’nda olmak üzere, 20 adet olarak önerilmektedir.
Analizler ve yap lan analizlerin yorumlanmas sonucunda görülmektedir ki özellikle -stanbul -li için yeni itfaiye istasyonlar aç s ndan yer seçimi kaç n lmazd r. -leriye dönük projeksiyon sa lamas aç s ndan analizlerde kullan lacak verilerin çözünürlü ünün ve güncelli inin kesinlikle artt r lmas ; ayr ca ehrin yap la ma ve nüfus art yönüne paralel olarak tekrar yap land r lmas gerekmektedir.
Yap land r lan analizlerden yine görülmektedir ki ölçüt a rl klar n n do ru, güvenilir ve bilimsel bir biçimde belirlenmesi çok büyük önem arzetmektedir. Acil durum/afet yönetiminde ölçüt a rl klar n n belirlenmesi önemli bir eylem oldu undan, bu durumda bir öneri olarak, ölçüt a rl kland r lmas i lemi teorisyenler ve uygulay c lar n d nda sivil otoritenin de görü leri al narak geni letilebilir. Genel bir uzla sa lanmas ve ölçüt a rl klar n n sa l kl bir ekilde belirlenmesi amac yla her
farkl grubun de erlendirmeleri biraraya getirilerek genel bir ölçüt a rl kland rma süreci de izlenip analizler bunun üzerine yap land r labilir. Ayr ca ölçüt a rl kland rmas na kat lacak ki i ve ki i gruplar n n ölçüt a rl kland rma süreci zamansal de i imlere göre de de erlendirmeye tabi tutulup a rl k de i imleri incelenebilir. De erlendirmeye kat lan ki i say lar artt r larak özellikle AHY aç s ndan ölçüt a rland rma sürecindeki olas de i imler de gözlenebilir. Tüm bunlar uyguland ktan sonra CBS ortam nda analizler yap larak itfaiye istasyonlar için yeni yer önerisinde bulunulabilir.
Bu çal mada belirlenen ölçütler ve bu ölçütlere dayanarak gerçekle tirilen a rl kland rma süreci itfaiye istasyonlar için yer seçimine yönelik olarak olu turulmu tur. Yer seçimi modelleri uygulamaya özel problemlerdir ve de i kenleri/ölçütleri incelenen probleme göre farkl l k gösterir. Gerçekle tirilen çal ma ambulans, polis gibi acil durum servislerinin yer seçimine (konu land rma) yönelik olarak da geni letilebilir. Bu durumda sözü edilen bu servisler için en uygun yer seçiminin ba ar lmas ; yer seçimini etkileyecek ölçütlerin belirlenmesine, ölçütlerin bilimsel kriterlere göre önceliklendirilmesi/a rl kland r lmas na ba l olmaktad r.
Özellikle acil durum/afet yönetimi, CBS, karar verme, yer seçimi ve duyarl l k analizi literatürü tarand nda görülmektedir ki yap lan bu çal ma özellikle ülkemiz aç s ndan büyük bir bo lu u dolduracakt r. Bu ba lamda, acil durumlar daha bütüncül bir ekilde yönetilecek, model içindeki kritik ölçütler daha sa l kl bir biçimde belirlenecek, CBS’nin analiz ve görselle tirme özelliklerinden yararlan larak acil durum yönetiminde karar verme süreci daha da iyile tirilecek, kaynaklar n etkin kullan m ba ar lacak, stratejik kararlar çok daha etkin bir biçimde al nacak ve can/mal kayb mümkün oldu unca azalt lacakt r.
KAYNAKLAR
Access, 2007. Microsoft Corporation: Access 2007, http://www.microsoft.com. Angehrn, A.A., 1992. Supporting Multicriteria Decision Making: New Perspectives
and New Systems, In: Holtham (Ed.), Executive Information Systems and Decision Support, London: Chapman & Hall, pp. 124-141.
Armstrong, M.P., Densham, P.J., Lolonis, P., 1991. Cartographic Visualisation and User Interfaces in Spatial Decision Support Systems, Proceedings of GIS/LIS, Atlanta, GA, pp. 321-330.
Asghar, S., Alahakoon, D., and Churilov, L., 2005. A Modular Approach to Decision Support Systems for Disaster Management Within Framework of Cyberinfrastructure, Proceedings of 8th International Conference of the Association of Information Systems, Brazil.
Ashgar, S., Alahakoon, D., and Churilov, L., 2006. A Dynamic Integrated Model for Disaster Management Decision Support Systems, International Journal of Simulation, Vol. 6, No. 10 and 11, pp. 95-114.
Badri, M., 1999. Combining the AHP and GP for Global Facility Location- allocation Problem, International Journal of Production Economics, 62 (3), pp. 237-248.
Badri, M.A, Mortagy, A.M., Alsayed, C.A., 1998. A Multi-objective Model for Locating Fire Stations, European Journal of Operational Research, Vol. 110, pp. 243-260.
Banai-Kashani, R., 1989. A New Method for Site Suitability Analysis: The Analytic Hierarchy Process, Environmental Management, Vol. 13 (6), pp. 685- 693.
Bhunumurthy, V., Rao, G.S., Karnatak, H.C., Mamatha, S., Roy, PS., Radhakrishnan, K., 2008. Emergency Management-A Geospatial Approach, The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, Vol. XXXVII, Part B4, Beijing.
Borysiewicz and Potempski, New Generation of Emergency Response and Real- Time Decision Support Systems, Models and Techniques for Health and Environmental Hazard Assessment and Management, CoE Manhaz, Institute of Atomic Energy.
Burnaz, S., and Topcu, Y.I., 2006. A Multiple-Criteria Decision-making Approach for the Evaluation of Retail Location, Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, Vol. 14, pp. 67-76.
Cao, J., He, J., and Wang, W., 2006. Emergency Service Center Location Model with Combining the Analytic Hierarchy Process and Goal Programming, Proceedings of the International Symposium on Safety Sacience and Technology, October 24-27, Hu’nan, China.
Carver, S.J., 1991. Integrating Multi-criteria Evaluation with Geographic Information Systems, International Journal of Geographical Information Systems, Vol. 5, pp. 321-339.
Cassettari, S., 1993. Introduction to Integrated Geo-Information Management, London: Chapman & Hall.
Castle, C.J.E., 2006. KXSDSSES: A GIS-Based Spatial Decision Support System for Emergency Services: London’s King’s Cross Redevelopment, PhD Upgrade Report, Department of Geography University College London.
Castle, C.J.E., and Longley, P.A., 2005. A GIS-Based Spatial Decision Support System for Emergency Services: London’ s King’ s Cross St. Pancras Underground Station, Geo-Information for Disaster Management, Part 10, pp. 867-881, Springer Berlin Heidelberg.
Chen, C-F., 2006. Applying the Analytical Hierarchy Process (AHP) Approach to Convention Site Selection, Journal of Travel Research, Vol. 45, pp. 167-174.
Cheng, E.W.L., and Li, H., 2001. Information Priority-setting for Better Resource Allocation Using Analytic Hierarchy Process, Information Management and Computer Security, Vol. 9, No. 2, pp. 61–70.
Church, R.L., Loban, S.R., Lombard, K., 1992. An Interface for Exploring Spatial Alternatives for a Corridor Location Promlem, Computers and Geoscience 8 (10), pp. 1095 1105.
Cova, T.J., 1999. GIS in Emergency Management, In: Geographical Information Systems: Principles, Techniques, Applications, and Management, P.A. Longley, M.F. Goodchild, D.J. Maguire, D.W. Rhind (eds.), John Wiley & Sons, New York, pp. 845-858.
Cova, T.J, and Church, R.L., 1997. Modeling Community Evacuation Using GIS, International Journal of Geographical Information Science 11, pp. 763–84.
Cowen, D., 1988. GIS versus CAD versus DBMS: What are the Differences?,