UlaĢtırma Altyapısı

Bölgede kara, demir, deniz ve hava yolu ulaĢım altyapısı bulunmaktadır. UlaĢım kuzey-güney yönünde Samsun-Çorum-Ankara ve doğu-batı yönünde Erzurum-Karabük hattında yoğunlaĢmıĢtır. Karayolu trafiği Samsun metropolü civarında yoğunlaĢmaktadır. Karayolu yük taĢımasında tarımsal ürünler (% 16,9), inĢaat malzemeleri (% 16,5) ağırlıktadır. Demiryolu taĢımasına konu olan yükler;

maden cevherleri (% 62), inĢaat malzemesi (% 13) ve gıda dıĢı ürünlerdir (%

11). Samsun Limanı‟na yılda 1.130 gemi kabul edilebilmekte, 2,38 milyon ton yük elleçlenebilmektedir. Bölgede en büyüğü Samsun ÇarĢamba Havaalanı olmak üzere toplam 3 havaalanı bulunmaktadır. Diğerleri ise Tokat ve Merzifon Havaalanları‟dır. Samsun Havaalanı 26.280 uçak/yıl, 2.000.000 yolcu/yıl kapasitelidir. Kapasite kullanım oranı uçak trafiğinde % 10 ve yolcu trafiğinde

% 9‟dur. Tokat Havaalanı‟nın kapasitesi 8750 uçak/yıl ve 150.000 yolcu/yıldır

37 ve yakın zamanda faaliyete geçmiĢtir. Merzifon Askeri Havaalanı ise 2008 yılında sivil ulaĢıma açılmıĢtır.

TR83 Bölgesi‟nde, il ve devlet yolları birlikte olmak üzere, toplam karayolu uzunluğu 3.035 km.‟dir. TR83 Bölgesi‟ndeki karayollarının bir bölümü, aynı zamanda uluslararası ağların da bir parçasıdır. Osmancık‟tan baĢlayıp Merzifon, Samsun ve Terme‟yi de içine alan, bölge dıĢında Gürcistan sınırına kadar devam eden hat, TEM (Trans-European Motorways) Ağı üzerinde yer almaktadır.

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılan, devlet yolları toplam trafik hacim çalıĢmasına göre, bölgede en yoğun trafik hacminin yaĢandığı yönler Samsun‟dan Doğu Karadeniz‟e uzanan istikamet ve yine Samsun‟u Ankara‟ya bağlayan ve Merzifon ve Çorum üzerinden geçen yoldur. Karayollarında mal ve insan taĢımacılığının dağılımı incelendiğinde; Samsun‟un bölgede en önemli çekim merkezi olduğu görülmektedir. Yük taĢımacılığında trafiğin baĢlangıç noktası birinci sırada Samsun, ikinci sırada ise Çorum‟dur. Ġki ili sırasıyla Amasya ve Tokat izlemektedir. TR83 Bölgesi aynı zamanda ülkenin önemli trafik noktalarından biridir. Özellikle Karadeniz Bölgesi‟nin trafiği için bir merkez ve baĢlangıç noktasıdır.

TR83 Bölgesi‟nde yalnızca Samsun ili denizyolu ile ulaĢım imkânına sahiptir ve Karadeniz‟deki en büyük limanlardan birisi olan Samsun Limanı, aynı zamanda önemli bir ticaret kapısıdır.

TR83 Bölgesi demiryolu ağı, ülkedeki duruma paralel olarak çok kapsamlı ve bütün illere ulaĢan bir yapıya sahip değildir. Samsun Limanı‟nı güneyde Sivas ve Kayseri‟ye bağlayan ana hat (Samsun-Kalın) 382,5 km ve Samsun-ÇarĢamba arasındaki ikincil hat 35,9 km uzunluğundadır. Bu iki hat aynı zamanda Trans Avrupa Demiryolları ağının da parçasıdır. Yolcu taĢımacılığında kullanılan tek hat olan Samsun-Kalın hattı da uzun yolculuk süreleri sebebiyle çok tercih edilen bir ulaĢım türü değildir. Bölgedeki demiryolu ağının en önemli problemi, batıyla olan zayıf iliĢkisidir. Bölgenin batıyla olan demiryolu bağlantısının Kayseri üzerinden sağlanıyor olması yolcu ve yük taĢınması açısından önemli olumsuzluklar yaratmaktadır, maliyet ve zaman kaybı anlamına gelen bu bağlantı eksikliği, bölge adına bir olumsuzluktur.

38 3.1.5. Doğal Kaynaklar

Bölgede önemli maden kaynakları olarak mermer, linyit, antimon, bentonit ve krom bulunmaktadır. 2001 ve 2002 yılı verilerine göre üretim açısından Bölge için en önemli madenler, Türkiye‟deki üretiminin % 3,09‟unu oluĢturan bentonit, % 2,81‟ini oluĢturan mermer, % 2,70‟ini oluĢturan krom ve % 1,84‟ünü oluĢturan manganezdir. Bunları % 1,79 ile kil, % 1,66 ile kalker (çimento hammaddesi) ve % 0,66 ile linyit takip etmektedir.

Ülkemizin en önemli su kaynaklarından olan YeĢilırmak ve Kızılırmak nehirleri bölgede yer almakta, ancak her ikisi de, geçtiği yerlerin evsel ve endüstriyel atık sularının yanında tarımsal gübreler ve zirai mücadelede kullanılan ilaçlardan oluĢan kirlilik yükünü de taĢımaktadır.

Amasya sınırları dahilinde bulunan Terziköy, Gözlek, Ilısu ile Hamamözü kaplıcaları ile de önemli bir termal turizm merkezi olma özeliğine sahiptir.

Tokat‟ta bulunan Zinav Gölü, Güllüköy Gölü, Kaz Gölü gibi doğal göller, Topçam, BatmantaĢ, Çamiçi, Selemen gibi yaylalar doğa turizmi açısından öne çıkmaktadır.

3.2. Bölgedeki El Sanatları 3.2.1. El Sanatı Tanımı

El sanatları, resim heykel ve mimari gibi plastik sanatlar kapsamı dıĢında kalan, güzel sanat düzeyine ulaĢmamıĢ, artistik ve taĢınabilir nitelikteki plastik sanatlardır.

El sanatları, plastik sanatların dıĢında araç-gereç ve teknik yönden genellikle geleneksel yollarla üretilen ve bir toplumun geleneksel kültürünü yansıtan ürünler olarak da açıklanabilir. Diğer bir tanıma göre el sanatları, üretimi çarĢı ya da çarĢı ile bağlantılı atölye ve evler aracılığıyla yapılan ürünlerden oluĢan, ülke ve aile ekonomisine katkıda bulunan, mevsimlik iĢsizliği önleyen plastik halk sanatlarıdır.

Bir baĢka tanımlama ile el sanatları; bir veya birden fazla sanatkârın bilgi ve becerisine dayanan, çevre Ģartlarına göre değiĢim gösteren, güzelin yanı sıra

39 yararlıyı sunan, insan yaĢamını kolaylaĢtıran, ihtiyaçlarını karĢılayan, evde veya atölyelerde, bütün gün veya boĢ zamanlarda veya belli dönemlerde üretilen geleneksel, bölgesel, fonksiyonel, estetik, artistik, sanatsal, dekoratif, dini, sosyal açıdan sembolik karakter taĢıyan, el, el aleti veya mekanik araçların yardımıyla yapılan ürünlerdir.

El sanatı, insanoğlunun günlük ve törensel ihtiyaçlarını karĢılamak üzere bilgi ve becerilerini katarak belirli hammaddeleri basit el araçları ile ürettikleri estetik, fonksiyonel, kültürel değerler taĢıyan ürünlerdir.

El yapımı ürünler, sanatkârlar tarafından elle, el aletleri kullanılmak suretiyle veya el ile yapılan katkının nihai ürünün en önemli bileĢeni olması kaydıyla mekanik araçlar yardımı ile üretilen geleneksel veya çağdaĢ tasarımların kullanıldığı estetik, iĢlevsel, dekoratif, sanatsal ve kültürel özellikler taĢıyan ürünlerdir.