Tedarik Zinciri Yönetiminde Entegrasyon

Tedarik zincirinin tanımına ilişkin bir fikir birliği yoktur. Bununla birlikte, en çok kullanılan birkaç tanımı şöyledir; “TZY, son kullanıcıdan; asıl tedarikçilere kadar ürünleri, hizmetleri ve bilgiyi sağlayan ve böylece müşteriler ve diğer paydaşlar için değer yaratan önemli işletme süreçlerinin entegrasyonu olarak tanımlanmaktadır”96_.

94 _{Zeynep Ferhan Aydoğan, “Örgüt Kültürü ve İklimi”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim} Fakültesi Dergisi, 2004, 203-215 s.214

95 _{Bugdol ve Jedynak, a.g.e, s.63-64}

96 _{Angappa Gunasekaran and Eric Ngai, “Information Systems in Supply Chain Integration and} Management”, European Journal of Operational Research, 2004, Cilt: 4, 266-295, s. 269.

51

“Belki de en çok referans alınan tanım, Global Tedarik Zinciri Forumu’nun yaptığı tanımdır: TZY, müşteri ve diğer paydaşlar için değer katan ürünleri, hizmetleri ve bilgiyi sağlayan ilk tedarikçiden, son kullanıcıya kadar olan işletmelerin anahtar süreçlerinin entegrasyonudur.”97 _{Bu tanımlardan anlaşılacağı üzere tedarik zinciri} yönetiminin temel amacı zincir içinde yer alan süreçlerin ve fonksiyonların entegrasyonunun sağlanarak değer yaratmaktır.

TZY günümüzde yöneticiler tarafından rekabet avantajı sağlamak için önem verilen bir etkendir. Bu değer içinde yer alan organizasyonların performansı genel tedarik zincirinin performansını etkilediğinden ve günümüzde rekabet tedarik zinciri boyunda yapıldığından önem verilen bir etken haline geldiği söylenebilmektedir. Ayrıca, işletmeler kendi süreçlerinin performansını arttırarak tedarikçilerle ve müşterilerle de daha iyi koordinasyon sağlayabilmektedir.98

Tedarik zinciri yönetiminde entegrasyon koordinasyon fonksiyonunun yerine geçmektedir ve bu zincirde yer alan işletmelerin tek bir işletme gibi hareket etmelerini sağlamak önemli bir TZY stratejisidir.

97 _{Özdemir ve Doğan, a.g.e, s.20}

98 _{Murat Gökçe, Tedarik Zinciri Yönetiminde Sistem Dinamiği ve Ajan Bazlı Yaklasımla Modellenerek}

Karşılaştırılması, Endüstri ve endüstri mühendisliği, Sakarya Üniversitesi, Sakarya, s.35 (Yayımlanmamış Doktora tezi)

52

Şekil-4 Organizasyonel ve Yönetimsel Entegrasyon Modeli99

Tedarik zincirinde, ilk tedarikçiden son tüketiciye kadar olan işbirliği ve ilişkilerle gerçekleşen süreçlerin entegrasyonu şekil-4’te anlatılmaktadır. Tanımlanan kritik süreçleri içeren prosedür, takip eden bir dizi aşamadan oluşmaktadır: Bu aşamalar süreçlerin gerekliliklerini belirlemek, kategorileri ve süreç ölçme standartlarının ölçeklerini belirlemek, süreç sonuçlarının analizini yapmak, süreçlerin iyileştirilmesi faaliyetlerini organize etmek ve planlamak olarak sayılabilmektedir. Bu süreç yaklaşımının tüm tedarik zincirine uygulanması önemlidir.100

Lee (2000) tedarik zinciri entegrasyonunun ana hatları ile üç boyuttan oluştuğunu belirtmektedir: Bilgi entegrasyonu, koordinasyon ve kaynak paylaşımı, organizasyonel ilişki bağlantılarının entegrasyonu. Bilgi entegrasyonu, tedarik zinciri

99 _{Dad Naslund, Hana Hulthen, “Supply Chain Management Integration: A Critical Analysis”,} International Journal, 2012, Cilt:19, 481-501, ss .494

53

üyeleri arasında satış tahminleri, üretim planları, stok durumu, ve promosyon planları dahil, bilgi ve datanın paylaşılmasını içermektedir. Koordinasyon ve kaynak paylaşımı tedarik zincirinde kararların ve sorumlulukların düzenlenmesine değinmektedir. Organizasyonel ilişki bağlantıları, üyeler arasındaki iletişim kanallarını, performans ölçümünü ve vizyon ve hedeflerin paylaşımını içermektedir.101 Bu boyutların oluşabilmesi için tedarik zinciri yönetiminde işbirliği önemli katkılar sağlamaktadır. Ayrıca, etkin ve hızlı bir koordinasyon için e-işletme uygulamaları da olumlu yönde tedarik zinciri yönetimini etkilemektedir.

Koordinasyon tedarik zincirinin başarılı bir şekilde yönetilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Tedarik zinciri açısından dört farklı koordinasyon tipi mevcuttur. Bu koordinasyon tipleri farklı hedef ve görevlerle karakterize edilmektedir;

 Lojistik senkronizasyon koordinasyonu, müşteri istek ve ihtiyaçlarını yerine getirecek ürün ve hizmetlerin dağıtımının yapılması için lojistik süreç faaliyetleri arasında uyum sağlanmasından sorumludur,

 Bilgi paylaşımı koordinasyonu, çalışanların işbirliği yaparken ve tedarik zincirinde yer alan diğer organizasyonlarla iletişim kurarken bilginin tutarlılığını gerçekleştirmeye çalışmaktadır,

 Lojistik teşviklerinin koordinasyonu, çalışanları tedarik zinciri karlılığı hususunda teşvik etmek amacıyla, lojistik fonksiyonları ile ilişkili fayda ve riskleri dağıtmak için çeşitli mekanizmalar sağlamaya çalışmaktadır,

 Kolektif öğrenme koordinasyonu, tedarik zincirinde bilginin elde edilmesi ve dağıtılması ile ilgili tutarlılık sorunuyla nasıl baş edileceği ile alakalıdır.

İşletmeler, tedarik zinciri yönetimini rekabet avantajı sağlayacak bir süreç olarak gördüklerinden bu sürecin entegrasyonel yönetimine özen göstermektedirler. Tedarik zincirinde entegrasyon, bu zincirde yer alan işletmeler arasında etkin koordinasyonu sağlayan bilgi teknolojilerinin işletme uygulamalarında kullanılmasıdır. Çünkü bilgi paylaşımı TZY’nin başarısında anahtar rol oynamaktadır. Bilgi paylaşımının önemi “BT’nin tedarikçilerin ve ortakların sanal işletmede ve tedarik zincirinde entegrasyonunu sağlayan önemli bir etken olduğunu göstermektedir. Tedarik zincirinde bilginin analiz edilmesi ve paylaşılması için çok sayıda teknoloji bulunmaktadır. Bu teknolojilerden yoğun olarak kullanılanlara Elektronik Veri Değişimi (EDI), Internet, Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) ve

101 _{Birgit Dam Jespersen ve Tage Skjott Larsen, Supply Chain Management: In Theory and} Practice, Copenhagen Business Scholl Press., Denmark, 2005, p.26

54

Tedarik Zinciri Yönetimi/Planlaması (SCM/SCP) teknolojilerini örnek olarak vermek mümkündür. Yöneticiler hangi teknolojileri kullanacaklarına ve bu teknolojileri kendi işletmeleri ile ortaklarının işletmelerine nasıl entegre edeceklerine karar vermek durumundadırlar. Bu teknolojilerin yeterlilikleri arttıkça bu kararlar da her geçen gün daha da önemli hale gelmektedir.”102

E-işletme ve tedarik zinciri entegrasyonunun dört boyutu aşağıdaki gibi özetlenebilir;103

 Bilgi entegrasyonu: Tedarik zincirindeki organizasyonlar arasında gerekli bilgilerin paylaşılma düzeyidir. Bu paylaşma talep tahmini, satış geçmişi, envanter durumu gibi dataları içermektedir. Bilgilerin ihtiyacı olan kişilere zamanında ve online formatta ulaştırılması tedarik zincirinin başarısı için önem arz etmektedir.

 Planlamanın senkronizasyonu: Talep tahmine ve envanter yenileme planlamasına tedarik zincirinde yer alan organizasyonların ortak katılımını ifade etmektedir. Aynı zamanda, yeni ürünün ortak tasarımının geliştirilmesini ve pazara ulaştırılmasını da içermektedir.

 İş akışı koordinasyonu: Planlama senkronizasyonundan sonraki aşamadır. Belirli bir tedarik zincirindeki işletmelerin devam eden ticari faaliyetlerinin düzene sokulması ve otomasyonu ile ilgilidir. Bu boyut satın alma ve ürün tasarımını da kapsamaktadır.

Tedarik zinciri yönetimde e-işletmelerin etkisinin, koordinasyon fonksiyonunun entegrasyonunu sağlamak olduğu söylenebilir. Eğer tedarik zincirinde planlama fonksiyonunun etkin bir şekilde uygulamaya dönüşmesi amaçlanıyorsa e-işletme uygulamalarından faydalanmak anahtar rol oynamaktadır.