m) Münhas›ran bilimsel araflt›rma ve gelifltirme faaliyetlerinde bu- bu-lunan kurum ve kurulufllar (Bunlar›n vergi muafiyetinden
ve 19.2.2007 tarihli Özelgesi
Üniversiteniz Yönetim Kurulu’nun Yüksek Ö¤retim Kanunu’na dayan›larak ç›kar›lan
“Yüksekö¤retim Kurumlar› ………., Kültür ve Spor ‹flleri Dairesi Uygulama Yönetmeli¤i” hükümleri uyar›nca Üniversiteniz bünyesinde kurulan “Sa¤l›k Kültür Spor Daire Baflkanl›¤›”n›n faaliyetlerinden ö¤renci yurtlar› ile sadece görevlilerinize hizmet vermek, kâr amac› gütmemek ve üçüncü kiflilere kiralanmamak kayd›yla aç›lan krefllerin kurumlar vergisinde muaf tutulmas› ancak, kantinlerin kurumlar vergisine tabi olmas› gerekmektedir. Öte yandan, 5520 say›l› Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Baflkan-l›¤›n›z›n hizmet verece¤i alanlar aras›nda say›lan spor tesisleri (spor salonlar›, spor sa-halar›, kortlar, havuz ve fitness) nin kurumlar vergisinden muaf oldu¤una iliflkin hüküm bulunmad›¤›ndan, söz konusu tesislerde verilecek hizmetler karfl›l›¤› elde edilecek ge-lirlerin de kurum kazanc›na dahil edilmesi gerekmektedir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›’n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4-7496 / 3604 say› ve 28.2.2007 Tarihli Özelgesi
Özel bütçeli üniversiteler, 01/01/2006 tarihinden önceki dönemlerde 5422 say›l› Ku-rumlar Vergisi Kanununun 7.maddesinin 3.bendi, 01/01/2006 tarihinden sonra ise 5520 say›l› Kurumlar Vergisi Kanunun 4. maddesinin a bendi uyar›nca Kurumlar Vergisinden muaf oldu¤undan, 2547 say›l› Yüksek Ö¤retim Kanunu kapsam›nda vak›flarca kurula-cak yüksek ö¤retim kurumlar›n›n da bu muafiyetten aynen yararlanmas› gerekmektedir.
Di¤er taraftan 2547 say›l› Kanunun 3. maddesinin (j) f›kras›yla “Uygulama ve Arafl-t›rma Merkezinin” tan›m› yüksekö¤retim kurumlar›nda e¤itim-ö¤retimin desteklenmesi amac›yla çeflitli alanlar›n uygulama ihtiyac› ve baz› meslek dallar›n›n haz›rl›k ve destek faaliyetleri için e¤itim-ö¤retim, uygulama ve araflt›rmalar›n sürdürüldü¤ü bir yüksekö¤-retim kurumu oldu¤u belirtilmifl Kanunun 55. maddesinde yüksek ö¤yüksekö¤-retim kurumlar›n›n gelir kaynaklar› belirtilerek 56. maddesinin (b) f›kras›yla üniversiteler ve yüksek tekno-loji enstitüleri genel bütçeye dahil kamu kurum ve kurulufllar›na tan›nan malî muafiyet-ler-istisnalar ve di¤er malî kolayl›klardan aynen yararlanacaklar› hüküm alt›na al›nm›fl-t›r. Öte yandan, söz konusu vergi muafiyeti, yüksek ö¤retim kurumlar›n›n kurulufl mak-sad› d›fl›ndaki faaliyetlerini kapsamamakta olup, tüzel kiflili¤i itibariyle kurumlar vergi-sinden muaf olan üniversitelere ait iktisadi iflletmelerin kurumlar vergisi mükellefi ola-caklar› tabiidir.
Bu hüküm ve aç›klamalara göre 15.07.1997 tarihinde 4281 say›l› Kanunla kurulan Tüzel kiflili¤e haiz bir “vak›f üniversitesi” olan ………….. Üniversitesinin Kurumlar vergisinden muaf olaca¤› gibi ba¤l› kuruluflu olan ……… Üniversitesi Araflt›r-ma Gelifltirme ve Proje Dan›flAraflt›r-manl›¤›n›n Üniversiteye ba¤l› yüksek ö¤retim kurumu ola-rak, kurulufl tarihi itibar›yle kurumlar vergisinden muaf olmas› gerekir. Bu nedenle ku-rumlar vergisi ve geçici vergi beyannamesi verme yükümlülü¤ü bulunmamaktad›r.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›’n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4/1-k-7416/
1149 say› ve 20.1.2007 tarihli Özelgesi
Özet: Kooperatiflerin esas itibariyle kar amac› gütmemeleri ve ortaklar›n›n müflterek ihtiyaçlar›n› karfl›l›kl› yard›m ve dayan›flma ilkesi çerçevesinde karfl›lamak amac›yla ku-rulan birlikler olmalar› nedeniyle, 7 üyeden oluflan söz konusu kooperatifin üyelerine 300 daire infla etmesi kooperatiflerin kurulufl amaçlar›yla örtüflmedi¤inden kooperatifin Kurumlar Vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›’n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4/1-k-4304/
2441 say›l› Özelgesi
Kooperatiflerin esas itibariyle kar amac› gütmemeleri ve ortaklar›n›n müflterek ihti-yaçlar›n› karfl›l›kl› yard›m ve dayan›flma ilkesi çerçevesinde karfl›lamak amac›yla kuru-lan birlikler olmalar› nedeniyle, 702 üyeden oluflan kooperatifin arsa+para karfl›l›¤›nda 1041 daire infla etmesi/ettirmesi kooperatiflerin kurulufl amaçlar›yla örtüflmedi¤inden kooperatifinizin Kurumlar Vergisi mükellefi olmas› gerekmektedir. Di¤er taraftan, ko-operatiflerin ortak d›fl› ifllem yapmas› halinde, “sadece ortaklarla ifl görülmesi” flart› ih-lal edilmifl olaca¤›ndan, muafiyet hükümlerinden faydalan›lamayaca¤›ndan Kooperatifi-nizin anasözleflmesinin 6.maddesinin 3.ve 4. bentlerinde yaz›l› ifllemlerin (sosyal tesis kurmas›, iflletmesi, kiraya vermesi) yap›lmas› halinde elde edilecek kazanc›n kurum ka-zanc›na dahil edilerek beyan edilmesi gerekece¤i de tabiidir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›’n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4/1-k-7434 /1933 say› ve 5.2.2007 tarihli Özelgesi
Yap› ruhsat› ve arsa tapusu kooperatifiniz ad›na tescil edilmemifl arsa üzerine koope-ratifinizce inflaat yap›lmas›/yapt›r›lmas› halinde kooperatifinizin Kurumlar Vergisi mü-kellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir. Di¤er taraftan, yap› kooperatiflerinin kendi-lerine ait arsalar›n› kat karfl›l›¤› vererek her bir hisse için bir ifl yeri veya konut elde et-meleri ortak d›fl› ifllem say›lmayacak olup, kooperatif arsas›na inflaat yapt›r›lmas› karfl›-l›¤› yüklenici firmaya konut verilmesi halinde “sadece ortaklarla ifl görülmesi” flart›n›n ihlal edilmifl olaca¤› da tabiidir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1.G‹B.4.34.l6.01/KVK-4/K-7277 /2033 say› ve 20.10.2006 tarihli Özelgesi
Kooperatifinizin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 4/k maddesinde belirtilen flartlar› ta-fl›mas› kayd›yla kurumlar vergisinden muaf olmas› mümkündür. Ancak, kooperatifini-zin kat karfl›l›¤› inflaat sözleflmesine istinaden müteahhidin baflka bir arsaya yapaca¤› ko-nut ve iflyerleri karfl›l›¤›, kooperatifinize ait arsan›n müteahhite devri ortak d›fl› ifllem sa-y›laca¤›ndan, böyle bir durumun tezahürü durumunda kurumlar vergisinden muaf olma-n›z mümkün de¤ildir.
Gerek vergi kanunlar›nda gerekse kendi özel kanunlar›nda gelir ve kurumlar vergi-sinden muaf oldu¤u belirtilen kurum ve kurulufllarca elde edilen gelirler üzerinden
Ge-çici 67 nci maddenin (4) numaral› f›kras› gere¤ince tevkifat yap›lacakt›r. Bu kurum ve kurulufllarca elde edilen gelirlerin 01/01/2006 tarihinden önce Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü veya Kurumlar Vergisi Kanununun 24 üncü maddesi hükümlerine göre tevki-fat kapsam› d›fl›nda b›rak›lm›fl olmas›, bu gelirler üzerinden Geçici 67 nci madde kapsa-m›nda yap›lacak tevkifata iliflkin olarak hüküm ifade etmemektedir. Bu nedenle koope-ratifinize ait bankalarda bulunan mevduat hesaplar›ndan elde edece¤iniz faiz gelirleri-niz üzerinden % 15 oran›nda gelir vergisi tevkifat› yap›lmas› gerekir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1 .G‹B.4.34.l6.01/KVK-7/16-2655 /17624 say› ve 18.9.2006 tarihli Özelgesi
Kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf tutulmas›na iliflkin olarak, 5520 say›l› Ka-nun hükümlerinde, 5422 say›l› KaKa-nun’da parantez içinde yer alan, “faaliyete geçen üst kurulufllara girmeyen kooperatiflerin muafiyetten faydalanamayacaklar›na” dair düzen-lemeye, yer verilmemifltir. Bu nedenle, Kooperatifinizin 1.1.2006 tarihinden itibaren 5520 say›l› Kanunun 4/k maddesinde belirtilen flartlara sahip olmas› halinde kurumlar vergisinden muaf olmas› mümkün olup, bu tarihten sonra kurumlar vergisinden muaf olmak için üst birli¤e üye olma zorunlulu¤u bulunmamaktad›r. Ancak kooperatifiniz, an›lan Kanun hükmünün yürürlü¤e girifl tarihinden önce faaliyete geçti¤inden 01.01.2006 tarihinden önceki dönemleri için üst birli¤e üye olma flart› aran›lmaya de-vam olunacakt›r.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK/4-k-7207 / 16387 say› ve 24.8.2006 tarihli Özelgesi
1.1.2006 tarihinden itibaren 5520 say›l› Kanunun 4/k maddesinde belirtilen flartlara sahip tüketim ve tafl›mac›l›k kooperatifleri d›fl›nda kalan kooperatiflerin kurumlar vergi-sinden muaf olmalar› mümkün olup, bu tarihten sonra sözü edilen kooperatiflerin ku-rumlar vergisinden muaf olmalar› için üst birli¤e üye olma zorunluluklar› bulunmamak-tad›r. Ancak, an›lan Kanun hükmünün yürürlü¤e girifl tarihinden önce faaliyete geçen bu mahiyetteki kooperatiflerin 01.01.2006 tarihinden önceki dönemler için üst birli¤e üye olma flart› aran›lmaya devam olunacakt›r.
‹stanbul Vergi Dairesi B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK/4-k-7243 / 17626 say› 17826 sa-y› ve 21.9.2006 Tarihli Özelgesi
Kooperatife ait dairelerin kooperatif orta¤› olmayan üçüncü kiflilere kiraya verilmesi muafiyet flartlar› aras›nda yer alan sadece ortaklarla ifl görülmesi flart›n›n ihlali olaca¤›n-dan kurumlar vergisi muafiyeti sona erecektir. Ancak, 5520 say›l› Kurumlar Vergisi Ka-nununun 14. maddesinin beflinci f›kras› uyar›nca, kooperatif gelirlerinin vergi kesintisi-ne tâbi tutulan tafl›nmaz kira gelirlerinden ibaret olmas› halinde, bu gelirler için beyan-name verilmeyecektir. Di¤er taraftan, vergi kesintisine tabi tutulmufl gayrimenkul kira gelirleri d›fl›nda gelir elde eden kooperatifler ise, kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorunda olduklar›ndan, vergi kesinti yap›lan veya yap›lmayan tüm kira gelirlerini beyan edecektir. Beyan edilen gayrimenkul kira gelirleri üzerinden tevkif yoluyla ödenen
ver-giler, 5520 say›l› Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 34.maddesi gere¤ince beyanname üze-rinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir.
Di¤er taraftan, kooperatifçe lokal aç›lmas› ve verilen hizmetler karfl›l›¤› aidat al›nmas›
halinde de kurumlar vergisi muafiyetinden söz edilemeyecektir. Ayr›ca, elde etti¤iniz mevduat faiz gelirlerini de muafiyet flartlar›n› kaybetmeniz nedeniyle, di¤er gelirleriniz ile birlikte kurum kazanc› olarak beyan etmeniz gerekece¤i tabiidir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4/1-7143 /13766 say› ve 13.7.2006 tarihli Özelgesi
2547 say›l› Yüksek Ö¤retim Kanunu’nun 56.maddesinin 3708 say›l› Kanunla de¤iflen (b) f›kras›nda “Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri, genel bütçeye dahil kamu kurum ve kurulufllar›na tan›nan mali muafiyetler-istisnalar ve di¤er mali kolayl›klardan aynen yararlan›rlar.”hükmü yer alm›flt›r. Di¤er taraftan ayn› Kanununun ek 7 nci desinde, vak›flarca kurulacak yüksek ö¤retim kurumlar›n›n, bu Kanunun 56 nc› mad-desinde yer alan mali kolayl›klardan, muafiyetlerden ve istisnalardan aynen istifade edece¤i belirtilmifltir. 5475 say›l› Kanunla 2809 say›l› Kanuna eklenen Ek 71 nci mad-desinde de; “‹stanbul’da Türk Kardiyoloji Vakf› taraf›ndan 2547 say›l› Yüksekö¤retim Kanununun vak›f yüksekö¤retim kurumlar›na iliflkin hükümlerine tabi olmak üzere, kamu tüzel kiflili¤ine sahip olmak üzere ‹stanbul Bilim Üniversitesi ad›yla yeni bir üniversite kurulmufltur.” denilmektedir.
Özel bütçeli kurulufllardan olan üniversitelerin Kurumlar Vergisi Kanununun 4. mad-desinin 1/a bendi uyar›nca kurumlar vergisinden muaf olmas› nedeniyle üniversitenizin de kurumlar vergisinden muaf olmas› gerekmektedir. Söz konusu vergi muafiyeti üniversitelerin kurulufl amaçlar› d›fl›ndaki faaliyetlerini kapsamamaktad›r. Öte yandan, ayn› maddenin (b) f›kras›nda ise kamu kurulufllar› taraf›ndan iflletilen hastane ve benz-eri kurulufllar›n kurumlar vergisinden muaf olduklar› belirtilmektedir. Dolay›s›yla, kamu üniversiteleri taraf›ndan iflletilen hastanelerin kurumlar vergisinden muaf olmas›
nedeniyle, vak›flarca kurulan üniversitelerde muafiyet ve istisnalardan yararlanaca¤›ndan özel üniversitenizce kurulacak Araflt›rma ve Gelifltirme Hastanesi’nin de kurumlar ver-gisinden muaf olmas› gerekmektedir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK-4/1-k-7255 /18944 say› ve 2.1.2006 tarihli Özelgesi
Özelge talebinde; 2004 y›l› itibariyle ortaklardan aidat toplamaya bafllayan kooperat-ifin, sat›fl›n› bekledi¤i arazi ile ilgili meydana gelen geliflmelerden sonra, Milli Emlak Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan sat›fl sürecinin durduruldu¤u, bunun üzerine 25.06.2006 tarihinde gerçeklefltirilen ola¤an Genel Kurulda kooperatifin tasfiyesine ortaklarca karar verildi¤i ve söz konusu karar›n yap›lan baflvuru üzerine 13.07.2006 tarihinde ‹stanbul Ticaret Sicili Müdürlü¤ü’nce tescil edildi¤i, kooperatifin kuruluflundan itibaren geçen süre zarf›nda ortak d›fl› herhangi bir ifllem gerçeklefltirilmedi¤i, ortak aidatlar›n›n enflasyon karfl›s›nda de¤erinin korunmas› ve ayn› zamanda oluflacak kooperatif
gider-lerinin karfl›lanmas› amac›yla, toplanan tutarlar›n bankada vadeli mevduat veya B tipi likit yat›r›m fonu olarak de¤erlendirildi¤i belirtilerek; kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan ve tasfiye sürecine girmifl olan kooperatifin mükellefiyet durumunda her-hangi bir de¤ifliklik olup olmayaca¤›, tasfiye dönemi içerisinde edinilen/edinilecek stopaj kesintisi yap›lmakta olan faiz gelirlerinin vergisel aç›dan durumunun ne flekilde olaca¤›, ortak aidatlar›n›n ve faiz gelirlerinden oluflan kooperatif özkayna¤›n›n da¤›t›m›
s›ras›nda vergisel aç›dan kooperatif taraf›ndan yerine getirilmesi gereken herhangi bir ilave yükümlülü¤ün bulunup bulunmad›¤› hususlar› sorulmaktad›r.
Kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan ve tasfiye sürecine girmifl olan kooper-atifinizin, tasfiye sürecinde sermaye üzerinden kazanç da¤›t›m› yapaca¤›ndan muafiyet flartlar›n› ihlal etmifl say›lmas› nedeniyle kurumlar vergisi mükellefiyeti do¤acakt›r.
Di¤er taraftan, ortak aidatlar›n›n ve faiz gelirlerinden oluflan kooperatif özkayna¤›n›n aidatlar d›fl›ndaki k›sm›n›n ortaklar›n›za da¤›t›lmas› esnas›nda Gelir Vergisi Kanununun 94/6-b-i bendi uyar›nca (23.07.2006 tarih ve 26237 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan 22.07.2006 tarih ve 2006/10731 say›l› Bakanlar Kurulu Karar›n›n 3. maddesi ile 23.07.2006 tarihinde yürürlü¤e girmek üzere belirlenen oran) % 15 oran›nda tevkifat yap›lmas› ve da¤›t›lan kar paylar›n›n kooperatif ortaklar› aç›s›ndan Gelir Vergisi Kanununun 75/2. maddesi uyar›nca, menkul sermaye irad› say›lmas› nedeniyle, ortaklar taraf›ndan ayn› Kanunun 86/1-c maddesi göz önünde bulundurularak beyan edilmesi gerekir. Ayr›ca, kooperatifiniz tasfiye döneminde bulundu¤u için, tasfiye döneminde geçici vergi ödemeyecektir.
Bursa Vergi Dairesi Baflkanl›¤›’n›n B.07.1.G‹B.4.16.16.01.KV.06.35/ 3556 say› ve 9.9.2006 tarihli ve B.07.1.G‹B.4.16.16.01.KV.06.27/ 3314 say› ve 22.8.2006 tarihli Özelgeleri
Yürürlükten kald›r›lan 5422 say›l› Kanunda yer alan kooperatiflerin muafiyetten yararlanmak için üst birli¤e üye olma flart›, 5520 say›l› Kurumlar Vergisi Kanunu ile kald›r›ld›¤›ndan, 1.1.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, kooperatiflerin muafiyetten yararlanmalar› için üst birli¤e üye olmalar› gerekmemektedir.
‹stanbul Vergi Dairesi Baflkanl›¤›n›n B.07.1.G‹B.4.34.16.01/KVK.4/1-k / 7308 ve 29.11.2006 tarihli Özelgesi
Ortak kooperatiflerin tapu ifllemleri davas›n›n devam etmesine karfl›l›k inflaat ruhsat›n›n Birlik ad›na oldu¤u ve bu nedenle ortak kooperatiflere tahsis belgesi verilme-si halinde de, yap› ruhsat› ve arsa tapusunun ortak kooperatiflerin tüzel kiflili¤i ad›na olmamas› halinde, ortak kooperatiflerin muafiyetten yararlanmas› mümkün de¤ildir.