• Sonuç bulunamadı

TAŞINMAZ KÜLTÜR

Belgede PROJE EKİBİ (sayfa 77-83)

Özel Çevre Koruma Alanları

TAŞINMAZ KÜLTÜR

VARLIKLARI TÜRÜ

ALİAĞA BERGAMA DİKİLİ KINIK TOPLAM

Anıtlar ve Abideler Kaya Anıtı 1 1 1

Askeri Yapılar Kale 1 2 3

Kışla 1 1 4

Dinsel Yapılar

Bazilika 1 1

42

Cami 1 16 4 6 27

Mescit 7 1 8

Sinagog 2 2

Türbe 2 2

Minare 2 2

Doğal Varlıklar

Çam Ağacı 1 1

11

Çınar Ağacı 3 3 6

Dut Ağacı 2 2

Ilıca 1 1

Palamut Ağacı 1 1

Endüstriyel ve Ticari Yapılar

Arasta 1 1

137

Bedesten 1 1

Depo 4 4

Dükkân 5 5 18 28

Et ve Sebze Hali 4 4

Fabrika 1 1

Fırın 1 1

İşyeri 5 5

Kahvehane 2 2 1 5

Konut - Fabrika 2 2

Lokanta 1 1

Meydan 1 1

Zeytinyağı

Fabrikası 3 1 4

Zeytinyağı Deposu 1 1

Tabakhane 2 2

Ticarethane 58 58

Ticaret Yapısı 6 10 2 18

Tablo 2.2.16. Bakırçay Havzasında yer alan taşınmaz kültür varlıklarının ilçe bazında türel dağılımı (İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

77

İzmir Gediz-Bakırçay Havzası Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Stratejisi

TAŞINMAZ KÜLTÜR

VARLIKLARI TÜRÜ

ALİAĞA BERGAMA DİKİLİ KINIK TOPLAM

İdari Yapılar

Anaokulu 1 1

16

Askerlik Şubesi 1 1

Darülhadis 1 1

Gümrük Binası 1 1

Hükümet Konağı 1 1

İcra Memurluğu B. 1 1

Merkez

Komutanlığı B. 1 1

Müze 1 1

Okul 4 1 5

Postane 1 1

Santral Binası 1 1

Yurt Binası 1 1

Kalıntılar

Duvar 2 1 3

12

Kale 1 1 2

Kule 1 1

Köprü 1 1

Kilise Müştemilatı 1 1

Su Hattı (Pişmiş

Topa.) 1 1

Su Kemeri 1 1

Su Tüneli 1 1

Yapı 1 1

Korunacak Sokak 1 1 1

Kültürel Yapılar

Çeşme 34 1 8 43

92

Hamam 6 1 2 9

Han 1 8 1 10

Ilıca Yapısı 1 1

Köprü 13 2 15

Sarnıç 1 1

Sebil 1 1

Sinema 1 1

Su Kanalı/Kemeri 7 2 9

Tonoz 1 1

Tuz Pazarı 1 1

Mezarlar

Hazire 1 1

20

Kaya Mezarı 8 2 10

Mezar Anıtı 1 1

Mezarlık 2 2 2 6

Tümülüs 2 2

Sivil Mimari

Konut 1 331 42 27 401

406

Konut-Çeşme 2 2

Konut-Dükkân 2 1 3

TOPLAM 5 569 81 87 742

İzmir Gediz-Bakırçay Havzalarının Yapısal Durumu Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapı

78

İlçelere göre tescilli taşınmaz kültür varlığı dağılımına bakıldığında, en fazla varlığa sahip ilçe Bergama’dır (% 77) (Şekil 2.2.16). Aliağa İlçesi toplamda beş adet tescille en az varlığa sahip olan ilçedir. Dikili ve Kınık İlçeleri yaklaşık 80 civarında tescillenmiş varlığa sahiptir (Şekil 2.2.17). Genel anlamda, Aliağa ve Dikili’deki taşınmaz varlıkların sayısı oldukça azdır. İlçe çalıştaylarından edindiğimiz izlenim ise halen tescillenmemiş varlıkların olduğu yönündedir.

Aliağa ve Dikili İlçelerinin kültür varlıkları açısından daha detaylı çalışılması gerekmektedir.

Şekil 2.2.18, Bakırçay Havzası’ndaki ilçelerde tescillenmiş taşınmaz kültür varlıklarının türüne göre dağılımını göstermektedir. Buna göre toplam 742 adet varlık tescillenmiştir. İlçeler bütününde en fazla tescillenmiş taşınmaz kültür varlığı % 55’lik oranla Sivil Mimari örnekleridir. Bunu Endüstriyel ve Ticari Yapılar (% 18), Kültürel Yapılar (% 12) ve Dinsel Yapılar (% 6) izlemektedir.

64 İlçeleri yaklaşık 80 civarında tescillenmiş varlığa sahiptir (Şekil 2.2.17). Genel anlamda, Aliağa ve Dikili’deki taşınmaz varlıkların sayısı oldukça azdır. İlçe çalıştaylarından edindiğimiz izlenim ise halen tescillenmemiş varlıkların olduğu yönündedir. Aliağa ve Dikili İlçelerinin kültür varlıkları açısından daha detaylı çalışılması gerekmektedir.

Şekil 2.2.16. Bakırçay Havzasında ilçelere göre tescilli taşınmaz kültür varlığı dağılımı ( İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.17. Taşınmaz kültür varlık kategorilerinin Bakırçay Havzası ilçelerine göre dağılımı (İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.18, Bakırçay Havzası’ndaki ilçelerde tescillenmiş taşınmaz kültür varlıklarının türüne göre dağılımını göstermektedir. Buna göre toplam 742 adet varlık tescillenmiştir. İlçeler bütününde en fazla tescillenmiş taşınmaz kültür varlığı % 55’lik oranla Sivil Mimari örnekleridir. Bunu Endüstriyel ve Ticari Yapılar (% 18), Kültürel Yapılar (% 12) ve Dinsel Yapılar (% 6) izlemektedir.

64

İlçeleri yaklaşık 80 civarında tescillenmiş varlığa sahiptir (Şekil 2.2.17). Genel anlamda, Aliağa ve Dikili’deki taşınmaz varlıkların sayısı oldukça azdır. İlçe çalıştaylarından edindiğimiz izlenim ise halen tescillenmemiş varlıkların olduğu yönündedir. Aliağa ve Dikili İlçelerinin kültür varlıkları açısından daha detaylı çalışılması gerekmektedir.

Şekil 2.2.16. Bakırçay Havzasında ilçelere göre tescilli taşınmaz kültür varlığı dağılımı ( İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.17. Taşınmaz kültür varlık kategorilerinin Bakırçay Havzası ilçelerine göre dağılımı (İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.18, Bakırçay Havzası’ndaki ilçelerde tescillenmiş taşınmaz kültür varlıklarının türüne göre dağılımını göstermektedir. Buna göre toplam 742 adet varlık tescillenmiştir. İlçeler bütününde en fazla tescillenmiş taşınmaz kültür varlığı % 55’lik oranla Sivil Mimari örnekleridir. Bunu Endüstriyel ve Ticari Yapılar (% 18), Kültürel Yapılar (% 12) ve Dinsel Yapılar (% 6) izlemektedir.

Şekil 2.2.16. Bakırçay Havzasında ilçelere göre tescilli taşınmaz kültür varlığı dağılımı

( İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.18. Bakırçay Havzası ilçelerinde tescillenmiş taşınmaz kültür varlıklarının türel dağılımı ( İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Şekil 2.2.17. Taşınmaz kültür varlık kategorilerinin Bakırçay Havzası ilçelerine göre dağılımı (İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

65 Şekil 2.2.18. Bakırçay Havzası ilçelerinde tescillenmiş taşınmaz kültür varlıklarının türel dağılımı ( İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2012)

Tescillenmiş sivil mimari örneklerinin ilçelere dağılımı homojen değildir. Bergama İlçesi Bakırçay Havzası’ndaki sivil örneklerin tek başına % 82’sini içermektedir. Bergama’yı sırasıyla Dikili (% 12) ve Kınık (% 7) izlemektedir. Aliağa’da sadece bir adet sivil mimari örneği tescil edilmiştir. Toplam 406 tescilden oluşan sivil mimari kategorisinin neredeyse hepsini “Konutlar” oluşturmaktadır. Ayrıca, “Konut-Çeşme” ve “Konut-Dükkân” gibi konutun çeşitlendiği örneklere de rastlanmaktadır.

Bakırçay Havzası’nda en fazla tescil almış ikinci yapı grubu olan “Endüstriyel ve Ticari Yapılar”

kategorisinde de Bergama öne çıkmaktadır. Aliağa İlçesi’nde bu kategoride tescil almış herhangi bir yapı bulunmamaktadır. Bu kategoride ağırlıklı yapı tipleri, “Ticarethane, Dükkân ve Ticaret Yapılarıdır”.

Yerleşimlerdeki ekonomik faaliyetleri yansıtan “Tabakhane, Et ve Sebze Hali, İşyeri, Kahvehane, Zeytinyağı Fabrikası, Arasta ve Bedesten” gibi farklı yapı fonksiyonlarına da rastlanmaktadır.

Kültürel yapılar kategorisinde de Bergama öne çıkmaktadır. Bu kategoride tescillenmiş taşınmazların % 80’i Bergama’dadır. İkinci sırayı Kınık alırken, Aliağa’da sadece bir, Dikili’de ise 2 tescil almış yapı bulunmaktadır. En fazla tescil çeşmelere (% 47) yapılmış iken, köprü, han ve su kemeri/su kanallarına ait tescil sayıları da kayda değerdir.

Bakırçay’da, Gediz Havzası’na nazaran daha az sayıda (11 adet) tescil almış doğal varlık (çam, çınar, dut ve palamut ağaçları ile ılıca) bulunmaktadır. Aliağa ve Dikili ilçelerinde tescil almış herhangi bir anıt ağaç bulunmamaktadır. Havzada tescil edilmiş dini yapı varlığı çeşitlilik arz etmektedir. Toplam 42 adet tescilin büyük çoğunluğunu “Camiler” (% 64) oluşturmaktadır. Ayrıca bölgede halen ayakta olup tescil almış,

“Bazilika, Sinagog, Mescit, Türbe ve Minare” yapıları da mevcuttur. Bu kategorideki varlıkların büyük çoğunluğu Bergama ve Kınık’ta yer almaktadır.

Bakırçay Havzası’ndaki Aliağa, Bergama, Dikili ve Kınık ilçelerinde 3 kentsel ve 2 tarihi sit mevcuttur.

Bergama da 2 kentsel, 2 tarihi sit bulunmaktadır. Kentsel sitler, Ertuğrul ve Maltepe Mahallelerinde yer alan

“Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı”, ilçe merkezinde yer alan “Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı”dır. Kula Bayırı Tepesi ve Kurtuluş Mahallesini kapsayan “Tarihi ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı”

ile Zafer Mahallesi’nde yer alan Asklepeion Bölgesindeki “Tarihi ve 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı”

Bergama’nın tarihi sit alanlarıdır. Ayrıca Bergama’nın 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesiyle beraber anılan yerleri de kapsayan bir “Alan Yönetimi Planı” hazırlanması süreci devam

79

İzmir Gediz-Bakırçay Havzası Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Stratejisi

Tescillenmiş sivil mimari örneklerinin ilçelere dağılımı homojen değildir. Bergama İlçesi Bakırçay Havzası’ndaki sivil örneklerin tek başına % 82’sini içermektedir. Bergama’yı sırasıyla Dikili (% 12) ve Kınık (% 7) izlemektedir. Aliağa’da sadece bir adet sivil mimari örneği tescil edilmiştir. Toplam 406 tescilden oluşan sivil mimari kategorisinin neredeyse hepsini “Konutlar” oluşturmaktadır. Ayrıca, “Konut-Çeşme”

ve “Konut-Dükkân” gibi konutun çeşitlendiği örneklere de rastlanmaktadır.

Bakırçay Havzası’nda en fazla tescil almış ikinci yapı grubu olan “Endüstriyel ve Ticari Yapılar” kategorisinde de Bergama öne çıkmaktadır. Aliağa İlçesi’nde bu kategoride tescil almış herhangi bir yapı bulunmamaktadır. Bu kategoride ağırlıklı yapı tipleri, “Ticarethane, Dükkân ve Ticaret Yapılarıdır”. Yerleşimlerdeki ekonomik faaliyetleri yansıtan “Tabakhane, Et ve Sebze Hali, İşyeri, Kahvehane, Zeytinyağı Fabrikası, Arasta ve Bedesten” gibi farklı yapı fonksiyonlarına da rastlanmaktadır.

Kültürel yapılar kategorisinde de Bergama öne çıkmak-tadır. Bu kategoride tescillenmiş taşınmazların % 80’i Bergama’dadır. İkinci sırayı Kınık alırken, Aliağa’da sadece bir, Dikili’de ise 2 tescil almış yapı bulunmaktadır. En faz-la tescil çeşmelere (% 47) yapılmış iken, köprü, han ve su kemeri/su kanallarına ait tescil sayıları da kayda değerdir.

Bakırçay’da, Gediz Havzası’na nazaran daha az sayıda (11 adet) tescil almış doğal varlık (çam, çınar, dut ve palamut ağaçları ile ılıca) bulunmaktadır. Aliağa ve Dikili ilçelerinde tescil almış herhangi bir anıt ağaç

bulunmamaktadır. Havzada tescil edilmiş dini yapı varlığı çeşitlilik arz etmektedir. Toplam 42 adet tescilin büyük çoğunluğunu “Camiler” (% 64) oluşturmaktadır.

Ayrıca bölgede halen ayakta olup tescil almış, “Bazilika, Sinagog, Mescit, Türbe ve Minare” yapıları da mevcuttur.

Bu kategorideki varlıkların büyük çoğunluğu Bergama ve Kınık’ta yer almaktadır.

Bakırçay Havzası’ndaki Aliağa, Bergama, Dikili ve Kınık ilçelerinde 3 kentsel ve 2 tarihi sit mevcuttur. Bergama da 2 kentsel, 2 tarihi sit bulunmaktadır. Kentsel sitler, Ertuğrul ve Maltepe Mahallelerinde yer alan “Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı”, ilçe merkezinde yer alan “Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı”dır. Kula Bayırı Tepesi ve Kurtuluş Mahallesini kapsayan “Tarihi ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı” ile Zafer Mahallesi’nde yer alan Asklepeion Bölgesindeki “Tarihi ve 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı” Bergama’nın tarihi sit alanlarıdır.

Ayrıca Bergama’nın 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesiyle beraber anılan yerleri de kapsayan bir “Alan Yönetimi Planı” hazırlanması süreci devam etmektedir. Kınık İlçesi’nin, Poyracık Mahallesi’ndeki

‘Kentsel Sit Alanı’ aynı zamanda arkeolojik sit alanı statüsüne de sahiptir. Aliağa ve Dikili ilçelerinde bu kapsamda bir sit alanı bulunmamaktadır.

İzmir Gediz-Bakırçay Havzalarının Yapısal Durumu Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapı

80

Foça İlçesi

İlçe’nin merkezi olan yerleşim, Eski Foça yerleşimidir. Eski Foça, M.Ö. 11. yüzyıla dek uzanan tarihiyle ve günümüze dek ulaşan, arkeolojik ve kültürel değerleriyle, Akdeniz Foku koruma alanlarıyla, koyları, plajları, özgün kentsel dokusu ve mimari kimliğiyle, nitelikli butik otelleri ve tatil köyleriyle bilinmekte ve sevilmektedir. Gediz Havzası’nın İzmir ili sınırları içinde bulunan Foça İlçesi; Aliağa İlçesi’nin güneyinde, Menemen İlçesi’nin ise kuzeyinde yer almaktadır (Şekil 2.2.19).

Foça İlçesi’nin toplam nüfusu 1970’den 2000 yılına dek, 11.784 kişiden, 36.107 kişiye ulaşmış ve yaklaşık 25.000 kişi artmıştır. 1970 yılı TÜİK Genel Nüfus Sayım

sonuçlarında ilçedeki tek belediye Eski Foça Belediyesidir ve nüfusu 3.323 kişidir. 1980 yılına gelindiğinde, Eski Foça’nın kuzeyinde yer alan Yeni Foça yerleşiminde, 1990 yılına gelindiğinde doğuda yer alan Bağarası yerleşiminde, 2000 yılına gelindiğinde ise yine doğuda yer alan Gerenköy yerleşiminde belediye teşkilatının kurulduğu görülmektedir (Tablo 2.2.17).

Tablo 2.2.17’de görüldüğü gibi, 2010 yılı ADNKS sayımlarında, artık Foça İlçesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içindedir ve ilçe sınırları içinde 4 belediye yoktur. Eski Foça Belediyesi sınırları içindeki köylerin tüzel kişilikleri 2014 yılında kaldırılmış ve herbiri belediye sınırları içindeki diğer mahalleler gibi,

“mahalle” statüsüne geçmişlerdir.

66 etmektedir. Kınık İlçesi’nin, Poyracık Mahallesi’ndeki ‘Kentsel Sit Alanı’ aynı zamanda arkeolojik sit alanı statüsüne de sahiptir. Aliağa ve Dikili ilçelerinde bu kapsamda bir sit alanı bulunmamaktadır.

Foça İlçesi

Şekil 2.2.19. Foça İlçesi Haritası

Tablo 2.2.17.Foça İlçesi nüfusunun yıllara göre değişimi (TÜİK, 2015)

1970 1980 1990 2000 2010 2014

Tablo 2.2.18.Foça İlçesi ve mahalle/köy nüfusunun yıllara göre değişimi (TÜİK, 2015)

2010 2012 2014 ve/veya belediye olan, şimdi mahalle statüsünde olan köylerin nüfusunda değildir. Azalma ‘şehir

Şekil 2.2.19. Foça İlçesi Haritası

Tablo 2.2.17. Foça İlçesi nüfusunun yıllara göre değişimi (TÜİK, 2015)

Tablo 2.2.18. Foça İlçesi ve mahalle/köy nüfusunun yıllara göre değişimi (TÜİK, 2015)

1970 1980 1990 2000 2010 2014

Eski Foça (B) 3.323 6.576 12.057 14.604

Yeni Foça (B) 1.750 3.809 11.652

Bağarası (B) 2.556 3.301

Gerenköy (B) 3.263

Şehir nüfusu 40.592 26.036

İlçe toplam nüfusu 11.784 16.505 25.222 36.107 44.500 30.002

2010 2012 2014

İzmir Gediz-Bakırçay Havzası Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Stratejisi

Tablo 2.2.18’de görüldüğü gibi, Foça ilçe toplam nüfusunda bir azalma vardır. Bu azalma eskiden köy ve/veya belediye olan, şimdi mahalle statüsünde olan köylerin nüfusunda değildir. Azalma ‘şehir nüfusu’ndadır. 8 Nisan 2015 tarihinde Foça’da yapılan İlçe Çalıştayı’nda bu azalmanın nedeni katılımcılara sorulduğunda, Belediye Başkan Yardımcısı Sn. İsmail Ası tarafından bunun nedeninin ilçede yaşamakta ve çalışmakta olan asker nüfusunun, ilçe nüfusu içinde sayılmaması olduğu ifade edilmiştir.

Eski Foça ve Yeni Foça yerleşimleri ağırlıklı olarak yazlık konut alanları ve turizm tesisleri ve yeme-içme mekanlarının yer aldığı yerleşimlerdir. Eski Foça’nın güneyinde “askeri alan” yer almaktadır ve yerleşim “özel çevre koruma bölgesi” statüsüne sahiptir. Bunun yanı sıra doğal, arkeolojik ve kentsel sitleriyle farklı koruma statülerine sahiptir. Foça’da 50 sit ve 318 taşınmaz kültür varlığı bulunmaktadır (İZKA, 2013e).

İlçe’de bazı küçük işletmeler dışında, sanayi tesisleri yoktur. Bu işletmeler, 2 çırçır, 7 zeytinyağı, 2 buz fabrikası, 4 mandıradır. Bu işletmeler tarımsal ürünleri işleyen tesislerdir. İlçe’de 16 tavuk çiftliği, 1 mantar çiftliği bulunmaktadır. Bir diğer önemli ekonomik

faaliyet kolu ise balıkçılıktır (Foça Kaymakamlığı, 2015).

Gerek balıkçılık sektörü, gerekse de bitkisel üretim ve hayvancılık sektörlerinde etkin olan; 2 adet Su Ürünleri Kooperatifi, 2 adet kalkınma kooperatifi (Bağarası ve Yenibağarası-Gerenköy), sulama kooperatifi (Ilıpınar), süt birliği (Bağarası), zeytin üreticileri birliği (Bağarası) faaliyet göstermektedir (Foça Kaymakamlığı, 2015). 9 Şubat 2015 tarihinde Foça Kaymakamlığı’nda yapılan görüşmede, “Foça yoğurt” markası ile üretilen ve pazarda belli bir yeri olan yoğurdun Bağarası’ndaki Kooperatif tarafından üretilmekte olduğu belirtilmiştir. İZKA Foça İlçe Raporu’nda, Foça yoğurdunun önemli bir marka ürün olduğu, fakat tesislerin üretim kapasitesindeki yetersizlik nedeniyle, pazarda yer alabilecek miktarlarda üretim sağlanamadığı, tesislerin üretim kapasitesinin artırılması ihtiyacı olduğu belirtilmektedir (İZKA, 2013e).

Eski Foça ile Yeni Foça arasındaki koylar ve plajlar, üst düzeyde doğal peyzaj kalitesine sahiptir. Bu koylarda turizm tesisleri ve yazlık konut siteleri yer almaktadır (Şekil 2.2.20 ve 2.2.21). İlçe’de 6 mavi bayraklı plaj bulunmaktadır (İZKA, 2013e).

67 Şekil 2.2.20. Eski Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

Eski Foça ve Yeni Foça’nın yanısıra, Kozbeyli ve Bağarası da gerek doğal özellikleri, gerekse de yapılı çevre kalitesiyle öne çıkan yerleşimlerdir. Kaymakamlık’ta yapılan görüşmede Kozbeyli Koruma Amaçlı İmar Planı’nın, Gediz Üniversitesi ile birlikte hazırlanmakta olduğu bilgisi verilmiştir.

Cumaovası-Aliağa İZBAN Raylı Sistemi, İlçe’nin doğusundan geçmektedir. İZBAN istasyonundan besleme otobüs servisleriye Yeni Bağarası’na kadar toplu ulaşım sistemleriyle İzmir’den veya Aliağa tarafından ilçeye gelinebilmekte, oradan da taksi veya dolmuş ile içerideki yerleşmelere erişim sağlanmaktadır.

Şekil 2.2.21. Yeni Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

Foça Belediyesi’nde yapılan görüşmede, İlçe’nin “EUROVELO” bisiklet ağına bağlanmasının iyi olacağı, Türkelli-Eski Foça arasında bisiklet yolu yapılmasının yararlı olacağı belirtilmiştir. Bu görüşmede, ayrıca, Yeni Foça’da Yat Limanı Projesinin yapılmakta olduğu, Kaymakamlık’da yapılan görüşmede ise, yaz aylarında Karaburun-Foça seferlerinin yapıldığı, Konak-Karşıyaka-Foça seferlerinin ise 2015 Temmuz ayında başlayacağı ifade edilmiştir (Şekil 2.2.22).

67 Şekil 2.2.20. Eski Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

Eski Foça ve Yeni Foça’nın yanısıra, Kozbeyli ve Bağarası da gerek doğal özellikleri, gerekse de yapılı çevre kalitesiyle öne çıkan yerleşimlerdir. Kaymakamlık’ta yapılan görüşmede Kozbeyli Koruma Amaçlı İmar Planı’nın, Gediz Üniversitesi ile birlikte hazırlanmakta olduğu bilgisi verilmiştir.

Cumaovası-Aliağa İZBAN Raylı Sistemi, İlçe’nin doğusundan geçmektedir. İZBAN istasyonundan besleme otobüs servisleriye Yeni Bağarası’na kadar toplu ulaşım sistemleriyle İzmir’den veya Aliağa tarafından ilçeye gelinebilmekte, oradan da taksi veya dolmuş ile içerideki yerleşmelere erişim sağlanmaktadır.

Şekil 2.2.21. Yeni Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

Foça Belediyesi’nde yapılan görüşmede, İlçe’nin “EUROVELO” bisiklet ağına bağlanmasının iyi olacağı, Türkelli-Eski Foça arasında bisiklet yolu yapılmasının yararlı olacağı belirtilmiştir. Bu görüşmede, ayrıca, Yeni Foça’da Yat Limanı Projesinin yapılmakta olduğu, Kaymakamlık’da yapılan görüşmede ise, yaz aylarında Karaburun-Foça seferlerinin yapıldığı, Konak-Karşıyaka-Foça seferlerinin ise 2015 Temmuz ayında başlayacağı ifade edilmiştir (Şekil 2.2.22).

Şekil 2.2.20. Eski Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

Şekil 2.2.21. Yeni Foça, uydu görüntüsü (Google Earth, Görüntü tarihi: 23 Ağustos 2014)

İzmir Gediz-Bakırçay Havzalarının Yapısal Durumu Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapı

82

Eski Foça ve Yeni Foça’nın yanısıra, Kozbeyli ve Bağarası da gerek doğal özellikleri, gerekse de yapılı çevre kalitesiyle öne çıkan yerleşimlerdir. Kaymakamlık’ta yapılan görüşmede Kozbeyli Koruma Amaçlı İmar Planı’nın, Gediz Üniversitesi ile birlikte hazırlanmakta olduğu bilgisi verilmiştir.

Cumaovası-Aliağa İZBAN Raylı Sistemi, İlçe’nin doğu-sundan geçmektedir. İZBAN istasyonundan besleme otobüs servisleriye Yeni Bağarası’na kadar toplu ulaşım sistemleriyle İzmir’den veya Aliağa tarafından ilçeye ge-linebilmekte, oradan da taksi veya dolmuş ile içerideki yerleşmelere erişim sağlanmaktadır.

Foça Belediyesi’nde yapılan görüşmede, İlçe’nin “EUROVELO”

bisiklet ağına bağlanmasının iyi olacağı, Türkelli-Eski Foça arasında bisiklet yolu yapılmasının yararlı olacağı belirtilmiştir. Bu görüşmede, ayrıca, Yeni Foça’da Yat Limanı Projesinin yapılmakta olduğu, Kaymakamlık’da yapılan görüşmede ise, yaz aylarında Karaburun-Foça seferlerinin yapıldığı, Konak-Karşıyaka-Foça seferlerinin ise 2015 Temmuz ayında başlayacağı ifade edilmiştir (Şekil 2.2.22).

Foça’da bir devlet hastanesinin var olduğu, ancak yaz aylarında bu hastanedeki doktor sayısının yetersiz olduğu ve yeni bir devlet hastanesine ihtiyaç duyulduğu, İZKA İlçe Raporunda belirtilmektedir (İZKA, 2013e). Sosyal faaliyet alanlarının da yetersiz olduğu, meslek liselerinin çeşitliliğinin az ve hizmet binalarının yetersiz olduğu yine aynı raporda aktarılmaktadır.

İzmir Arkeoloji Müzesi’nde Foça’dan çıkarılmış çok sayıda eser olduğu, Foça’da bir müzeye ihtiyaç duyulduğu, 9 Şubat 2015 tarihinde Kaymakamlık’ta yapılan görüşmede ifade edilmiştir. Bu görüşmede kadınların el ürünlerinin markalaşmaya yöneldiği, Reha Midilli Eğitim Uygulama Merkezi’nin Ilıpınar’da zihinsel engelli çocuklara eğitim verdiği ifade edilmiştir. Aynı görüşmede, Foça’nın “Slow Food” dünya birincisi seçildiği belirtilmiştir. Bu konuda

Milliyet Gazetesi’nde 9 Kasım 2014 tarihinde yayınlanan haberde, konu aşağıdaki gibi açıklanmıştır:

“Foça Yeryüzü Pazarı, 23-27 Ekim tarihlerinde, İtalya’nın Torino kentinde düzenlenen Salone delGusto çerçevesinde düzenlenen Yeryüzü Pazarları Yarışması’nda 39 pazar içinde birinci seçilmişti. Slowfood Foça Zeytindalı Birliği tarafından oluşturulan Foça Yeryüzü Pazarı’nın seçilme nedeni olarak; pazarın öncelikle kadın üreticilerin yoğun olduğu bir pazar olması, küçük ölçekli bir uygulama olmasından ötürü kolay uygulanabilir model oluşturması ve doğal tarımın ve atalık tohumların öne çıkarılması olarak açıklanmıştı.”

Özellikle Yeni Foça ve çevresinde altyapı sorunlarının var olduğu, katı atık hizmeti konusunda çalışmalara ihtiyaç duyulduğu, İZKA tarafından yapılmış olan İlçe toplantılarında dile getirilmiş, çevre sorunlarına yönelik olarak aşağıdaki değerlendirme yapılmıştır;

“Foça’da sanayinin çevreye verdiği kirliliğin azaltılmasına dair önlemler alınmasının elzem olduğu bu vesileyle de tarım ve turizm potansiyellerinin dikkate alınması gerekliliği, balıkların üreme alanları için gerekli tedbirlerin alınması, Akdeniz Foku’nun yaşam alanını etkilemeyecek şekilde düzenlemeler yapılarak bu önemli potansiyelin korunması ve faydalanılması gerekliliği, Nemrut Bölgesi’ndeki hızlı sanayileşmenin önüne geçilmesi gerekliliği vurgulanmıştır.

Civardaki termik santrallerin çevreye verdiği zararların filtre takılarak giderilebileceği belirtilmiş ancak bunun sonuçlarının görülmeden yeni termik santrallerin kurulmasının tehlikeli olacağı belirtilmiştir. Foça ormanına sanayi tesislerinden çıkan cüruflar dökülmekte bununla ilgili tedbir alınması gerekmektedir” (İZKA, 2013e).

68 Şekil 2.2.22. Foça antik kent yerleşimi (Prof. Dr. Ömer Özyiğit’in arşivinden)

Foça’da bir devlet hastanesinin var olduğu, ancak yaz aylarında bu hastanedeki doktor sayısının yetersiz

Belgede PROJE EKİBİ (sayfa 77-83)