Türkiye’de Bulunma Nedeni

Görüşme yapılan katılımcıların Türkiye’de bulunma sebeplerinin oldukça farklılık gösterdiği görülmektedir. Görüşme yapılan katılımcıların Türkiye’ye daha çok evlilik, iş imkânları, daha iyi eğitim almak, dini eğitim almak ve savaş-politika sebepleriyle geldikleri tespit edilmiştir. Kadın katılımcıların daha çok evlilik yoluyla Türkiye’ye geldikleri belirlenirken Türkiye’deki ekonomik koşulların kendi ülkelerinden daha iyi olduğu için çalışmaya gelen yabancıların da önemli bir oranı karşıladığı belirlenmiştir.

80

“Türkiye’ye ilk olarak tatil amaçlı geldim. Sonrasında burada eşimle tanıştım ve 17 yıl önce de evlenerek buraya yerleştim. Aslında hiç aklımda yoktu.” (YV 1)

“Eşimle Moldova’da tanıştık. 2009 senesinde evlenip Türkiye’ye yerleştim.” (YV 2) “Ben Özbekistan’dayken burada yaşayan bir arkadaşım çağırdı beni. Ondan sonra bir baktım bana burası iyi geliyor. Ondan sonra gitmek istemedim, alıştım buraya o yüzden burdayım. Çalışmak için geldim yani.” (YV 3)

“2010 senesinde kocam öldü Rusya’da. Benim burda abla, benim burda anne İstanbulda. Ben ne zamanki Alisa’nın baba öldü, dedim ben de buraya gelicem ve geldim, çalıştım ve burda yaşamak istedim.” (YV 5)

“Ukrayna’dan İstanbul’a geliyordum zaten sürekli. İstanbul’dan kıyafet alıp Ukrayna’ya götürüp pazarlıyordum. Sonra eşimden ayrılınca arkadaşlarım da burada yaşıyorlardı onlar da gelmemi istedi.” (YV 9)

Görüşme yapılan katılımcılardan önemli bir bölümünün de Türkiye’ye ülkelerinden çok daha iyi koşullarda eğitim görmek ve ülkelerinde çeşitli kısıtlamalar sebebiyle alamadıklarını düşündükleri dini eğitimi alabilmek gayesiyle geldiklerini belirttikleri görülmektedir. Yabancı öğrencilerden gerek üniversite düzeyinde gerekse lise düzeyinde eğitim gören öğrencilerden Türkiye’de bulunma sebepleri değerlendirildiğinde dini eğitim alma talebinin ilk sıralarda bulunduğu görülmüştür.

“Ben 2014 temmuz ayında Türkiye’ye geldim. Benim buraya gelme sebebim, yani ben Türkiye’ye gitsem dinimi daha rahat yaşayabilirim diye geldim yani ben buraya.” (YV

4)

“Türkiye’de özgürlükler çok daha fazladır. Şimdi Mısır’da evet dini eğitim var ama polis, istihbarat sizi sürekli gözler. Hele Sisi’den sonra daha da sıkı oldu.” (YV 10)

“Burada eğitim Cezayir’den daha iyi. Mesela Cezayir’de dini eğitime pek fazla eğilmiyorlar burda daha iyi dini eğitim veriliyor.” (YÖ 10)

“Ailem burada daha iyi bir eğitim verildiği için gelmemi istedi. Aslında iki ablamın da gelmesini istemişlerdi ama onlar yapamayız diyip gelmek istemedi ben geldim. Orda eğitim yani dini olarak eğitim çok kötü. Aslında medrese var ama medresede şu an o

81

kadar kötü bir eğitim görülüyor ki altı disko üstü medrese, o kadar kötü düşünün. Üsküp’te zaten tek medrese var. Dini eğitim için işte buraya geldim.” (YÖ 12)

“Kazakistan’da dini eğitimi tam olarak alamadığım için buraya geldim çünkü bizde Arapça ve Kuran dersleri olmadığı için. Bir de başörtüsü sıkıntısı var.” (YÖ 15) “Burası daha iyi özellikle İslami eğitim yönünden daha iyi. Moğolistan’ın dini Budizm ya ondan İslami eğitim bizim orda hiç yok yani çok az.” (YÖ 8)

“Ben evvela 2016’da Mısır’a gitmiştim ben İslami İlimler okumak için Mısır’a gittim. Mısırda yaklaşık 1,5 sene kaldım. 2017 temmuz ayına kadar Mısır’daydım. Orda şöyle bir olay oldu. Mısır hükümeti ile Çin sözleşme yaptı öyle sanıyorum. Bizim orda 2.000 civarında Doğu Türkistanlı öğrenci vardı El Ezher Üniversitesinde okuyordu. Bize tutuklama şeyi uyguladı, tutukladı yani. Bizim arkadaşlar tutuklandı 250-300 civarında arkadaşlar. Biz kaçtık yani, kaçmak zorunda kaldık buraya yani. Türkiye’ye geldik ben 2017 11 Temmuz’da gelmiştim.” (YÖ 1)

“Ben öncelikle İslami İlimler alanında eğitim almak için Mısır’a gittim ama Mısır hükümeti Çin’le anlaşınca bizi üniversiteye almadılar. Ben de orada bir süre kalıp bazı özel eğitimlere katılarak sertifikalar aldım ardından da üniversite okumak için buraya geldim.” (YÖ 6)

Özellikle Türk Cumhuriyetlerinden gelen katılımcıların ülkelerinde 28 Şubat sürecine benzer uygulamalardan rahatsız oldukları için Türkiye’ye dini inançlarına yönelik daha rahat bir yaşam sürme ve eğitim alma amacıyla gediklerini belirtmeleri Türkiye’nin ulaştığı noktayı göstermesi açısından da dikkate değerdir. Örneğin YÖ 15’in “Kazakistan’da dini eğitimi tam olarak alamadığım için buraya geldim çünkü bizde Arapça ve Kur’an dersleri olmadığı için. Bir de başörtüsü sıkıntısı var.” ve yine YV 4’ün “Tacikistan’da maddi imkanlarım çok iyi olmasına rağmen orada dinimi yaşayamadığım için ayrılmak zorunda kaldım. Orada başörtüsü ile ilgili ciddi sıkıntı var mesela.” şeklindeki beyanları Türkiye’nin bu bakımdan yabancılar için önemini ortaya koymaktadır.

Görüşmelerde katılımcılardan bir bölümü de ülkelerindeki savaş ve siyasi kargaşa gibi politik sebeplerle Türkiye’ye gelmek zorunda kaldıklarını belirtmişlerdir.

82

“Ülkemdeki savaştan, belirsizlikten kaçıp geldim. Neredeyse 20 yıldır Afganistan’da hiçbir şey yok. Sadece savaş var. Ben de diğer birçokları gibi üç sene önce artık çocuklarımın geleceği için kaçıp buralara gelmeye karar verdim.” (YV 8)

“Ülkemde çıkan iç savaş sebebiyle gelmek zorunda kaldım.” (YV 7)

“Yani ben öncesinde de Türkiye ile iş yapıyodum, gelip gidiyordum ama Mısırdaki darbeden sonra tamamen oradaki evimi kapatıp ailemle buraya yerleşmeye karar verdim.” (YV 10)

“Savaş sebebiyle geldim. Benim büyük annem de Türk’tü. O yüzden savaştan önce de Türkiye’ye ziyarete gelmiştik. Biz savaşın ilk yıllarında gelen gruptayız. O dönem az kişi gelmişti. Babam da hastalıktan ölünce annem ve kardeşlerim Türkiye’ye gelmeye karar verdik.” (YÖ 2)

“Sisi Mısır’da başa geçince ailemle buraya gelmek zorunda kaldık. Beş yıldır biz Türkiye’de kalıyoruz. 7. sınıftan beri de burada okuyorum.” (YÖ 11)

Katılımcılardan YÖ 11’in “Sisi baştan inmeden Mısır’a dönemeyiz” ve YÖ 2’nin “

Esad olduğu müddetçe Suriye’ye dönmemiz imkansz gözüküyor” beyanları siyasi yönden kargaşa olan ülkelerde mevcut yönetimler devam ettiği sürece Türkiye’ye bu sebeple gelenlerin ikametlerinin devam edeceğini göstermektedir. Görüşmelerde katılımcılardan elde edilen veriler ışığında Türkiye’nin gerek ekonomik imkânlar, gerek eğitim imkânları açısından özellikle komşusu olan ülkelerden gelen yabancılar için çok daha avantajlı olarak değerlendirildiği görülürken yine özellikle siyasi kargaşa ve iç savaş yaşanan ülkelerden gelen yabancılar için de yeni bir başlangıç yapılabilecek güvenli bir liman olarak görüldüğü söylenebilir.