Akademik ve Mesleki Hedefler

Görüşme yapılan yabancı velilerin büyük çoğunluğu çocuklarının eğitim hayatlarını Türkiye’de tamamlamalarını istediklerini belirtmişlerdir. Yabancı veliler meslek edinmeyle ilgili de çocuklarının tercihlerinin Türkiye’de iş hayatına atılma noktasında şekillenmesini umduklarını dile getirmişlerdir.

“Burada çocuklarım okusunlar, liseyi de burada okusun, burada çalışsınlar her şeyi burada yapsınlar, burada kalsınlar gitmesin istiyorum.” (YV 3)

“Hayır, hayır biz şimdi burada yaşıyoruz. Alisa ne zaman Rusya’dan geldi 2 yaşındaydı. Onun için düşünüyor, burada o kalmalı. Ben burada istiyor okusun olsun avukat ama daha çok erken bakalım.” (YV 5)

“Bunda bir sıkıntı olmaz, sonuç olarak herkes kendi bilecek gücü ile kazanacak, kendi eğitimiyle. Yani, aynı okula giden bin tane öğrenci var ama neticelerine baktığımız zaman bu da bilek gücü, ne kadar hazırlanırsa yani. Kaldı ki benim küçük kızım anne ben Türkçe öğretmeni olacağım diyor ve ben de olabilirsin sen burada büyüdün bir Türk gibi olabilirsin diyorum. Evet, ben Suriyeli bir öğretmenim ama o da Türkçe Öğretmeni olabilir.” (YV 7)

“O zaman tabii ki çocuklarımın okuyup iyi mesleklere sahip olmalarını isterim burada. Onlar sıkıntı çekmesinler rahat olsunlar.” (YV 8)

“Ben hep oğlumun hukuk okuyup avukat olmasını istedim. Annesi çok istedi olamadı bari oğlum olsun (kahkaha atıyor). Ben tabii ki burada yanımda kalmasını isterim ama o büyüyünce gideceğim derse ne yapabilirim onu çok bilemiyorum şimdiden ama ben burada okuyup çalışmasını isterim.” (YV 9)

105

“Şimdi çocuklarım da alıştılar buraya. O sebepten onların okuyup hayatlarını buraada kurmalarını isterim elbet. İyi üniversiteler okuyup burada kendi hayatlarını sürdürecek meslekler edinirler diye umut ediyorum yani.” (YV 10)

Görüşme yapılan liseli yabancı öğrencilerin büyük çoğunluğu üniversite eğitimlerini de Türkiye’de almak istediklerini belirtmişlerdir. Üniversiteli yabancı öğrencilerin tamamı da Türkiye’deki eğitim kalitesinin kendi ülkelerinden çok daha iyi olduğu için lisansüstü eğitimlerini Türkiye’de almak istediklerini belirtmişlerdir. Görüşme yapılan gerek yabancı lise öğrencileri gerekse üniversite öğrencileri eğitim yaşantılarını sonlandırdıktan sonra meslek hayatına atılma noktasında birinci tercihlerinin kendi ülkelerine dönmek olacağını belirtmişlerdir. Ancak ülkelerindeki çeşitli olumsuz durumlar sebebiyle dönememeleri gibi bir durum ile karşılaşırlarsa meslek edinme noktasında başka alternatifler aramayacaklarını ve Türkiye’ye yerleşebileceklerini dile getirmişlerdir.

“En azından yüksek lisanstan sonra dönmek istiyorum. O zamana kadar iyileşecek diye düşünmüyorum. Eğer öyle olmazsa burada okuyuşuma devam edeceğim yani doktoraya kadar. Şimdi Doğu Türkistan’a dönersem bile yüksek lisansımı tamamlayıp dönerim. Dönemezsem doktora bittikten sonra okuduğum alanda çalışmak istiyorum.” (YÖ 1) “Ben bilgisayar mühendisliği ya da makine mühendisliği okumak istiyorum Türkiye’de.”

(YÖ 14)

“İnşallah liseyi burada bitirmek istiyorum. Psikoloji okumak istiyorum. Sonra da Kazakistan’a dönecem.” (YÖ 15)

“İnşallah eğitimime devam edicem. Hani bu üniversiteyi bitirdikten sonra da mastır, doktora ona devam edicem. Ondan sonra da böyle istediğim bölümler de var, psikoloji mesela. Onları elimden geldiğince yapabildiğim kadarıyla okuycam.” (YÖ 6)

“Burada ben iktisat okumak istiyorum.” (YÖ 8)

“Eğer ülkeme dönmek çok istiyorum eğer dönücek imkân olursa ben dönücem ve ilkokul

öğretmeni olmak istiyorum. Ama burda kalmak zorunda olursam ben başka ülke seçmiyorum Türkiye’yi seçecem.” (YÖ 3)

106

“Öğretmeni olmak istiyorum. Ama yani Hoten’e dönmek istiyorum ama dönemezsem burada olurum.” (YÖ 5)

“Okul hayatı bitince de üniversitede hocalık yapmak istiyorum. Yazar olmak istiyorum, ölsek de eserimiz kalsın (gülüyor).” (YÖ 7)

“Ben ilk geldiğimde o medreseyi başka bir yere taşıma hevesiyle geldim. Hani yani ilahiyat bitirip, belki tek başıma yapamam yani çünkü bizde şey diyorlar “kadınsın yapamazsın”, ama önemli olan o değil. Sen bir eğitim gördükten sonra ki Türkiye’deki eğitime çok önem veriyorlar.” (YÖ 12)

“Ben okul hayatından sonra üniversitede hocalık yapmayı düşünüyorum. Bir de Türkistan için mutlaka siyasete atılmayı istiyorum. Türkiye’de Maarif Teşkilatı bünyesinde Doğu Türkistan Teşkilatlar Birliği nezdinde çalışıyoruz. Hepimizin amacı Doğu Türkistan’ı kurtarmak.” (YÖ 16)

Görüşme yapılan liseli Türk öğrencilerin bir kısmı yabancı arkadaşları gibi üniversite eğitimlerini Türkiye’de tamamlamak istediklerini belirtirken bir kısmı ise üniversite eğitimi için tercihlerinin yurtdışı olacağını belirtmişlerdir. Üniversite yaşantıları sonrasında da öğrenciler, alanlarına yönelik olarak kamu veya özel sektörde çalışmak istediklerini belirtmişlerdir.

“Kendim için şu ana diş hekimi olmak istiyorum. İstanbul Üniversitesinde diş hekimliği istiyorum. Sonrasında okuycam inşallah ( Gülüyor).” (TÖ 1)

“Tıp okumak istiyorum. Cerrahi alanda ilerlemek istiyorum.” (TÖ 3)

“Hocam kendim için nasıl bir yol çizdim (duraksıyor). Tabii ilk olarak çok güzel bir şekilde fakültemi yani 6 senede fakültemi güzel bir şekilde bitirebilmek. Arkasından uzmanlık hani TUS sınavına girip hani uzmanlığımı almak ama hani son zamanlarda değişen planlarla ne bileyim bir yurt dışı planları filan da var kafamda şu an tabi tam oturmadı kafamda şu anda ama birazdaha böyle bir zaman geçse daha da oturacağını düşünüyorum ama.” (TÖ

4)

“Yani şu an için diyetisyenler kendi kliniklerini de açabiliyorlar tabi yüksek lisans yaptıktan sonra ama şu an için ben sadece bir hastaneye girip hani başlangıç olarak orda çalışmak hani kendimi geliştirip çevre edindikten sonra klinik tarzı bir yer açıp orda devam etmek istiyorum.” (TÖ 5)

107

“Şu an lise bittikten sonra müzik alanında ilerlemek istiyorum, konservatuara hazırlanmak istiyorum. Lise sonda üniversite sınavında barajı geçip iyi bir üniversitenin konservatuarına girmek istiyorum.” (TÖ 6)

“Ben ilerde biyoloji alanında yürümek istiyorum. Evrime filan çok meraklıyım. Büyük ihtimalle moleküler biyoloji alanında akademik çalışmalar yapıp ilerisinde de her türlü mutlaka yurtdışına gitmeyi düşünüyorum. Çünkü orada alacağımız eğitim baya sağlam olacak yani.” (TÖ 7)

“Fakülteyi bitirir bitirmez yüksek lisans yapıp iş hayatına yüksek mimar olarak atılmak istiyorum. Sonrasında da kendime bir mimarlık bürosu açmayı düşünüyorum inşallah.”

(TÖ 8)

“Ben kendi ofisimi açmak istiyorum tercümanlık ofisimi. Yanı sıra annem noter hani annemin yanında yeminli tercüman olabilirim hem annem de söylüyor.” (TÖ 9)