Deneyimler

Görüşme yapılan Türk velilerin önemli bölümü yabancılarla ilgili kendilerinin birebir olumsuz bir olay yaşamadıklarını, aksine kendilerinin veya yakınlarının vasıtasıyla iletişim içinde bulundukları yabancıların oldukça olumlu tavır ve davranışlar sergilediklerini belirtmişlerdir.

83

“Yok, hatta burada çalışan bir ustamızı ben çok seviyordum. Hani eşiyle de tanıştım. Küçük çocuklarıyla da ailecek de gördüm. Benim gördüğüm yani iyi insanlar, kötü bir şey gelmedi başıma.” (TV 1)

“Şöyle söyleyeyim, benim birebir değil ama babamın 7/24 çalıştırdığı bir lokantası var. Orada son 3-4 senedir çok fazla yabancı çalışıyor. Nasıl, Afgan işte Afganlısı geliyor iş aramak için 7/24 açık olduğu için ve şehir dışında olduğu için zaten bekâr ya da boşanmış insanlar, ailesi olan insanların çok fazla çalışabileceği bir yer değil. Aşağıda yatakhanede yatıp gece üçte kalkıp çalışmaya başlayan insanlar bunlar. Çalışıyorlar evet, hiçbir zararlarını gördü mü babam, hayır, halende. Ancak hep bende bir şey güvensizliği var yarın işe gidecek işte ya da duyduğumuz şeylerden kaynaklı olabilir, işte babama bir şey olabilir mi? Çalıştığı yerin patronunu öldürenler duyduk. Ama daha ucuza çalışıyorlar, daha koşulsuz şartsız çalışıyorlar. İşte mesela Türk geldiği zaman haftanın bir günü izin istiyor, biliyorum ki babamın işi buna hiç müsait değil ya da şuraya gitsem mi buraya gitsem mi işte şu bu ama bunlar ülke dışından geldikleri için sadece para odaklı çalışıyorlar ve gezecek görmek öyle bir şeyleri yok. Onlar kendilerini o işe veriyorlar ve çalışmak için müsaitler, babam da onları çalıştırıyor.” (TV 2)

“Ondan sonra nasıl söyliyim, çalışmamaları filan, gerçi çalışmamaları diycem ama çoğu da şu an çalışanların çoğu da onlar. Benim abim tekstille uğraşıyor ve şey problemsiz Suriyeliler ile çalışıyor (Gülüyor). Yani işçi bulmak zor tekstil olduğu için hani özellikle ama Suriyelilerle rahat çalışıyor.” (TV 3)

“Yani şey olarak biz bir sıkıntı yaşamadık yabancılarla ilgili okulumuzda. Gelen yabancılar gayet anlayışlı, kurallara uyan insanlar. Herhangi bir tedirginlik de olmadı, insanlar arasında kaygı da taşımadılar. Uyumlular yani.” (TV 4)

“...bakın bizde Türkmen de var ve o da mavi yakalı. İnanın içeri girdiği zaman o kadar fark ettiriyor ki ve hiçbir zaman kimseye ismiyle hitap etmiyor. Hanımefendi veya beyefendi diyor.” (TV 5)

Yapılan görüşmelerde Türk velilerin yaşadıklarını dile getirdikleri olumsuz deneyimlerin daha çok laf atma, kalabalık oluşturma, saygısızca davranma ve

84

“Yani zaman zaman postaneye gidiyorum mesela hele de onların maaş gününe denk gelmişsem 2-3 saat kuyruk bekliyorum ve bu benim canımı sıkıyor. Benim önüme geçmiş oluyorlar.” (TV 3)

“Geçen başıma geldi benim. Akşam dışarı çıktık, akşam derken yani yürüyüşe çıktık daha karanlık olmamıştı. Ben varım yani kızımın yanında sonuçta yalnız yürümüyor bu kız. Laf attı benim kızıma o kâğıt toplayıcılar var ya (sinirle kaşlarını çatıyor). Şöyle bir döndüm, dedim kime söyledin sen bunu? Bana dedi ki yanındakine söyledim. Ben size bir şey söyliyim mi ben hani böyle çok yumuşak bir insan değilim, ben o çocuğu orda dövdüm. Allah ne verdiyse.” (TV 5)

“Ben kendi memleketimde yaşadığım ufak bir olay var; bunların bizim ülkemizde örneğin bir parka gittik, sanki kendi ülkeleri gibi o kadar rahat bir tavırları var ki onlar yolda yürürken biz onlara yol veriyoruz, onlar rahat bir şekilde böyle koloni halinde geçiyorlar biz kenarda böyle yavaş yavaş yürümek zorunda kalıyoruz. Yani böyle rahat tavırları açıkçası biraz bana ilginç gelmişti. Bu Küçükçekmece’de mesela küçük kıza tecavüz eden Suriyeliyi duyunca ben çok kötü oldum, onlara iyice öfkelendim aslında eskiye göre.”

(TV 6)

“Yani şöyle bir şey anlatabilirim size. Yürüyüş yapıyordum Pendik’te bir caddede, iki tane Suriyeli ile karşılaştım. Adres sordular. Yanındaki bir tanesi yine çat pat Türkçeyi biliyordu. Daha sonra ben de onlara karşılık “Türkçe sorun, Türkçe kelimelerle sorun ki sizlere yardımcı olabileyim” dediğimde diğer Suriyelinin cevabı bana, ama dedi “siz de Arapça öğrenin, artık buna alışın”. Yani bu beni gerçekten çok şaşırtmıştı kendi ülkemde böyle bir yaklaşımla muhatap olmak.” (TV 7)

“Türkiye’de yabancı sayısının artması ile ilgili çok iyi şeyler düşünmüyorum. Çünkü açıkçası güvenlik açısından da endişelerim var. Çocuğumun güvenliği açısından da endişelerim var. Çok yakın zamanda da zaten kötü talihsiz bir olay yaşandı (Küçükçekmece ilçesinde küçük bir kız çocuğuna tecavüz edilmesi olayından bahsediyor). Geçen bir olay oldu burda bir trafo patladı ve bizim mahalle yani komple bir mahalle elektriksiz kaldı. Gelen yetkililerden öğrendiğimiz kadarıyla Suriyelilerin oturduğu iki katlı bir binadan yüklü miktarda elektrik çekildiği için trafo patladı. Yani demek istediğim şu ki hem olanak sahibiler hem de bizi zor durumda bırakma için (gülüyor) kaça köçek işleri de yapıyorlar. Dolayısıyla ben çok rahatsızım, gitsinler.” (TV 9)

85

“Olumsuzlukları şöyle sıralayabilirim, mesela ben ramazanda veya sair zamanda eve giderken ya da evden gelirken böyle bakıyorum bunların yüzde doksanı Suriyeli veya yabacı diyelim yani illa ki Suriyeli olması şart değil. Çöp konteynerlerinin dibinde, yani köşe başında değil, ağaç altında değil, duvar dibinde değil çöp konteynerlerinin önünde oturuyorlar. Yani bu benim oldum olalı dikkatimi çekiyor yani niye çöp konteynerinin önünde oturuyor. Yani ajitasyon mu yapıyorlar hani siz vermezseniz çöpten yiycez gibi bir duygu yaratmaya çalışıyorlar. Ne olduğunu çözemedim ama hepsinin çöp konteynerinin önünde oturduğuna şahidim ve beni baya bir şey yapıyor yani rahatsız ediyor, vicdanen rahatsız ediyor.” (TV 10)

Görüşme yapılan Türk velilerin dile getirdikleri rahatsızlıklarda özellikle basın yayın organlarında çıkan haberlerden etkilenerek olayları değerlendirdikleri görülmektedir. Veri toplama sürecinde yaşanan Küçükçekmece ilçesinde 5 yaşındaki bir kız çocuğunun istismar edilmesi (“Küçükçekmece’de 5 yaşındaki”, 2019) gibi spesifik olayların görüşme yapılan katılımcılar tarafından sıklıkla dile getirilmiş olmaları sebebiyle, medya aracılığıyla yapılan yayınların katılımcı görüşlerine oldukça etki ettiği söylenebilir.