Sunumun Hazırlanması

Etkili bir sunum herkesin dikkatini çeken bir giri ten, sunulmak istenilen bilgiye uyan bir yapıdan ve sunumun ana konusunu özetleyen sonuç bölümlerinden olu malıdır. Sunumun merkezi geli me bölümü oldu undan giri ve sonuç bölümlerini hazırlamadan önce sunumun geli me bölümünü hazırlamak genellikle daha kolaydır253_{. Geli me bölümünü hazırlarken, giri ve sonuç bölümlerine ili kin}

farklı fikirler ortaya çıkabilir. 3.5.9.3.1. Giri Bölümü

Etkileyici bir giri dinleyicinin dikkatini konuya toplamasını sa lar, dinleyiciyi ve konu macıyı rahatlatır, ne anlatılaca ını önceden belirler ve mesajın önemini açıklar. Giri kısmının iyi yapılması konu macıya aynı zamanda manevi güç verir ve hitaba alı masını gerçekle tirir. Giri kısmı konu manın vitrinini olu turur. Sunumlar kısa olsa dahi giri kısmının iyi planlanmı olması sunuma kalite katacaktır. Ancak giri teki dikkat toplayıcı ifadenin konuyla ba da tırılması çok önemlidir. Bazı konu macılar sunumuna konuyla ilgili olsa da olmasa da duydu u bir fıkrayla ba lar, bu pek de iyi bir yol olmayabilir. Dikkat çekmenini yanı sıra konunun bütünlü ü içinde giri in bir anlam ifade etmesi gerekir.

Bir soru sormak: Kısa cevaplı ya da tepki ölçen bir soru sorulabilir. Dinleyicilerin cevap vermesi isteniyorsa, verilecek cevabın anla ılabilir ve kolay cevaplanabilir olması sa lanmalıdır. Evet ya da hayırla ya da yalnızca el kaldırmayla cevaplanabilecek sorular sorulabilir.

Etkileyici bir gerçe i belirtmek: Etkileyici bir gerçekle, geçmi te ya anan ilgili bir olayla ba da tırarak ya da sunumun ana fikrini destekleyen bir istatistikle ba lanması da ilgiyi arttırabilir254_.

Örnek : Bu odadaki her 3 ki iden biri tansiyon ile ilgili bir hastalı a sahiptir!

253_{y.a.g.e.,s. 39} 254 _{Balta , a.g.e., s. 13}

Örnek: Dünya nüfusu her yıl yüzde on artmaktadır veya her yıl erozyon ile Kıbrıs kadar toprak kayıp olmaktadır gibi örnekler ve istatistikler ilgiyi yüksek tutacaktır.

Fıkra anlatımı: Fıkra anlatma konu macının dinleyiciyi konuya alı tırmasının geleneksel yoludur. Mizah her zaman insanları konuya ısındırmak için etkili bir yoldur. Ancak fıkranın konu ile ba da ması önemlidir.

Öykü anlatımı: Ele alınan konu hakkında ki isel geçmi ile ilgili bir öyküyü anlatılarak sunuma ba lamak çok etkili bir yoldur. Anlatılan öyküler dü ünceleri tasvir etmeye zorlaması açısından dinamik bir dinleyici kitlesi olu turur.

Etkileyici vurgularda bulunmak: Aralarda kullanılacak, anlatımı tamamlayıcı ve çarpıcı olan cümleler sunumun geri kalanına hareketlilik kazandırır. “ Sonuca ula tıracak en etkili yol bu yöntemin kullanılmasıdır!” gibi ibareler vurgulamalar ile oldukça yüksek etki sa layacaktır.

Olumsuz olmamak: Durum gerçekte ne olursa olsun, hazırlanma eksikli inden ya da konu ma ortamının yetersizli inden dolayı özür dilememek gerekir. Konu maya istekli ve enerjik olunması dinleyen katılımcılarıda etkiler. Bu sebeple sıradan ba langıç yapılmamalıdır. Güçlü bir ba langıç yapılması dinleyicileri co turacaktır aynı zamanda konu manın gidi i konusunda konu macıya güç verecektir255_.

3.5.9.3.2. Geli me Bölümü

Sunumun geli me bölümü iletilmek istenen önemli konuları ve bunları destekleyen verileri içermelidir. Amaca, dinleyiciye ve sunucunun ki isel sunum tarzına en iyi uyan düzenlemeyi seçmek gerekir. Bilgiyi mantıklıca sunmanın birçok yolu vardır. Sunuma uyan bir biçim seçilmelidir. Örne in dinleyiciyi bir konuya inandırmak isteniyorsa ikna edici bir biçim seçilebilir. kinci olarak dinleyiciyi özel bir konuda e itmek için olayı tarihi seyrine göre anlatmak yolu tercih edilebilir. Seçilen biçim çerçevesinde sunumun önemli konuları yazıldıktan sonra bunlar verilerle desteklenmelidir.

Destekleyici veriler ;

1. fadelere inandırıcılık kazandırır,

2. Konu karma ık yada soyut oldu u zaman destekleyici bilgi yada veriler dinleyiciye konu macının ne demek istedi ini çok daha kolay kavramasına yardım eder,

3. Örnekler ve öyküler sunumu destekler ve dinleyicinin dikkatini bir noktaya toplar.

En genel destekleyici veri çe itleri ;

statistikler; Sayılar, oranlar gerçeklerdir. fadelere inandırıcılık kazandırırlar ve dü üncelerin gerçek gibi algılanmasını sa larlar. Bir çok dinleyici, “ yapılan son bir çalı ma göstermi tir ki …” diye ba layan bir ifadeye inanacaktır.

Örnekler; Bir olayın ya da nesnenin temsilcileridir. Örnekleri karma ık bir ifadeyi netle tirmek ya da belirli bir uygulamayı çe itlendirmek ve ba ka durumlara genellenebilmesini kolayla tırmak için kullanılırlar. Örnekleri daha etkileyici yapmanın ba ka bir yolu ki isel deneyimlerden faydalanmaktır256_.

Öyküler; Belli bir konuyu peki tirmeye yarayan geni letilmi örneklerdir. Genellikle dinleyici tarafından ho kar ılanır, çünkü insanlar öykü dinlemeyi severler. Ancak gere inden fazla uzayan öyküler sıkıcı olmaya ba lar.

Alıntılar ; Sunuma farklı bir yapı ve resmiyet kazandırır. Sunumda kullanılacak alıntının oldu u gibi okunmasının haricinde referans vererek aktarılan alıntılar etkili olabilecektir.

3.5.9.3.3. Sonuç Bölümü

Sonuç bölümü sunumda önemli mesajları ve konu ba lıklarını dinleyiciye hatırlatır. Biti cümlesi iyi planlanmalıdır. Kısa ve yönlendirici olmaya özen

gösterilmelidir. Kısa olmalıdır, ana noktaları toparlamalıdır, dinleyicilerin de etkin katılımını sa lamalıdır.257

Önemli Konuların Özetlenmesi

Konu ma sırasında gözden kaçabilir dü üncesiyle konu ma içeri indeki önemli konuları yeniden tekrarlamak ana hatları ile dile getirmek etkiyi arttırmak açısından önemli bir ayrıntıdır.

Ça rı Yapılması

Dü ünceleri de i tirme üzerine planlanmı bir sunum ise savunulan konu hakkında seyirciye ne yapmaları gerekti iyle ilgili ça rı yapılmalıdır. Örne in; Satı ta mü teri memnuniyetine yönelik bir sunum yapılıyorsa bu konu ile ilgili sloganlar ile ça rı yapılabilir.

Sözü Net ve Kısa fade Etmek

Sunum bittikten sonra devam etmemek gerekir. “Ayrıca yada ba ka bir konu” gibi ifadeler farklı bir konu olması açısından dinleyiciyi iter, gereksiz dikkati da ıtır.

Kapanı ı Aniden Bitirmek

Sunum sırasında dinleyenlerin dikkatini gereksiz çekecek kadar ani bitiri lerde sıkıntı do urabilir. Konu macının anlamsız özür dilemesi, ba lantısız bir

ekilde konu mayı sonlandırması dinleyenlerde negatif bir etki yaratacaktır.

257 _{Tıp E itimcileri çin E itim Becerileri Rehberi, N.N. ahin(Çev.), . Bahar} Özvarı (Çev. Ed.), Hacettepe Halk Sa lı ı Vakfı Yayını, Yayın No.. 99/14, Ankara, 1999 Bölüm. 4

Dinleyicilere olabildi ince sık adlarıyla hitap etmek

Genel insan özelli i olarak herkes ismi ile hitap edilmesinden ho lanır bu sebeple ki ilerin dikkatini çekmek için isimlerle hitap etmek sonuca yakınla tıran bir davranı tır258_.