Renk Alt Testi 1 Geçerlik

Renk alt testi çocukların renk kavram gelişimlerini ölçmeye yönelik 11 maddeden oluşmaktadır. Çocukların bu testten elde ettikleri puanların geçerliği için yapı geçerliğinde, özellikleri bilinen gruplar arası karşılaştırmalar yapılmıştır. Renk alt test puanlarının geçerliği, teste ve öğretmen gözlemlerine göre değerlendirilmiştir. Bu bağlamda her yaş düzeyinde:

a) Renk alt testi toplam puanlarına göre oluşturulan alt % 27 ve üst % 27’lik grupların ortalama puanları arasındaki farklar ile

b) Öğretmenlerin sınıf içi gözlemlerine göre, kavram gelişimleri iyi ve zayıf olarak belirlenen çocukların ortalama puanları arasındaki farklar karşılaştırılarak incelenmiş ve analiz sonuçları Tablo 8’de verilmiştir.

Tablo 8. Renk Alt Testi Puanları Gruplar Arası Karşılaştırma

Düzey Gruplar n _X S Sd t P Alt % 27 27 4.41 2.60 52 9.05 .000 Top.Test puanına göre Üst % 27 27 9.74 1.60 Zayıf 32 5.09 3.27 60 6.92 .000 3 yaş Öğretmen gözlemlerine göre İyi 30 9.70 1.64 Alt % 27 29 7.45 3.31 56 5.32 .000 Top.Test puanına göre Üst % 27 29 10.79 .67 Zayıf 19 6.53 3.70 54 5.95 .000 4 yaş Öğretmen gözlemlerine göre İyi 37 10.41 1.06 Alt % 27 24 10.33 1.67 46 2.58 .013 Top.Test puanına göre Üst % 27 24 10.96 .20 Zayıf 13 10.08 1.44 61 2.47 .016

5 yaş Öğretmen gözlemlerine

göre İyi 50 10.76 .68

Tablo 8 incelendiğinde, üç, dört ve beş yaş grubu düzeylerinde renk alt testi toplam puanlarına göre oluşturulan üst % 27’lik grupta yer alan çocukların renk alt test puanlarının ortalaması ( X =9.74, X =10.79, X = 10.96), alt % 27’lik grupta yer alan çocukların ortalamalarından ( X = 4.41, X = 7.45, X = 10.33) anlamlı bir şekilde yüksektir. Yine, sınıf içi öğretmen gözlemlerine göre kavram gelişimleri iyi olarak değerlendirilen çocukların renk alt test puanlarının ortalamaları ( X =9.70, X =10.41, X =10.76), öğretmen gözlemlerine göre zayıf olarak değerlendirilen çocukların puan ortalamalarından ( X = 5.09, X = 7.45, X = 10.33) her yaş düzeyinde anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu görülmektedir (t (52) = 2.01, p<.05). Bununla birlikte her yaş düzeyinde test puanlarına göre oluşturulan alt % 27’lik grup ile öğretmen sınıf içi gözlemlerine göre kavram gelişimi zayıf olarak değerlendirilen çocukların puan ortalamaları ile, teste göre üst % 27’lik grupta yer alan ve kavram gelişimleri öğretmen gözlemlerine göre iyi olarak değerlendirilen çocukların renk alt test puan ortalamalarının benzerlik gösterdiği görülmektedir.

Bu sonuçlar, kavram gelişimleri bakımından özellikleri bilinen iki grubun karşılaştırılmasına dayalı olarak, renk alt test puanlarının geçerli olduğuna işaret etmektedir. Ayrıca öğretmenlerin sınıf içi değerlendirmeleri ve renk alt testi toplam puanlarına göre oluşturulan alt-üst % 27’lik grupların değerlendirmesinde gruplar arasında istendik yönde gözlenen farkların anlamlı çıkması renk alt testinin iç tutarlığının bir göstergesi olarak yorumlanabilir (Büyüköztürk, 2006, s.171). Ayrıca bu alt testin renk kavram gelişimi açısından farklı düzeyde olan çocukları ayırt

ediciliğinin yüksek olduğu görülmektedir.

Renk alt test puanlarının geçerliği için bir başka uygulama da test puanlarının yaş gruplarına göre karşılaştırılmasının yapılmasıdır. Test puanlarının yaş arttıkça yükselmesi beklenmektedir. Buna ilişkin tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 9’da verilmiştir.

Tablo 9. Renk Alt Testi Puanlarının Yaşa Göre ANOVA Sonuçları

Düzey n _X S Min Max sd F p

3 yaş 101 7.31 3.17 0 11

4 yaş 109 9.50 2.40 0 11

5 yaş 90 10.61 .88 6 11

2. 297 47.81 .000

***p<.001

Tablo 9 incelendiğinde, çocukların renk alt testi puan ortalamalarının 3 yaş ( X =7.31), 4 yaş ( X =9.50), 5 yaş düzeyinde ( X =10.61) arasında değiştiği ve renk alt testi puan ortalamaları arasında yaşa göre anlamlı fark olduğu görülmektedir, F (2,297) = 47.81, p< .001. Grup ortalama puanları arasında yapılan tamamlayıcı hesaplamalardan Scheffe testi sonuçlarına göre de üç, dört, beş yaş grupları arasında anlamlı fark vardır ve yaş arttıkça test puanlarının anlamlı bir şekilde arttığı bulgusunu desteklemektedir.

Gazi Erken Çocukluk Gelişimi Değerlendirme Aracı'na göre renk kavramının gelişiminde yaş düzeylerine göre farklılıklar ve artış beklenmektedir (Temel vd, 1997). Slobin yaptığı araştırmada ise okul öncesi dönem (3-5 yaş) çocuklarının renk ve büyüklük kavramlarının yaşla doğru orantılı olarak artığını bulmuştur. Piaget (1973) de yaptığı çalışmalar sonucunda renk kavramının kazanılmasında yaşın önemli bir faktör olduğunu ifade etmiştir (Caferoğlu, 1991, s.64). Renk kavramının gelişimi üzerine yapılan diğer araştırmalarda da görüldüğü gibi bu kavramın gelişimi yaşa göre artış göstermektedir. Bracken’nın Amerika’da yapmış olduğu kapsam ve ölçüt geçerliği çalışmalarında renk alt testinin geçerliği yüksek bulunmuştur (Bracken, 1998, s.68-74). Daha önce yapılan araştırma sonuçları ve renk alt testi geçerlilik çalışmaları kapsamında bulunan istatistiksel verilere dayanarak renk kavramı gelişiminin çocuklarda yaşa bağlı olarak artış gösterdiği görüşü benimsenmektedir.

2.2. Güvenirlik

Renk alt testi puanlarının güvenirliği bir iç tutarlık kat sayısı olan Kuder Richardson formülü kullanılarak incelenmiştir. Ek olarak ölçmenin standart hatası hesaplanmıştır. Buna ilişkin analiz sonuçları Tablo 10’da verilmiştir.

Tablo 10. Renk Alt Testi KR-20 ve Ölçmenin Standart Hatası

Düzey KR-20 Ölçmenin Standart Hatası

3 yaş .87 1.14

4 yaş .87 .86

5 yaş .59 .56

Toplam .89 .90

Tablo 10 incelendiğinde renk alt testi puanlarının KR-20 güvenilirliği toplam için .89, 3 yaş için .87, 4 yaş için .87 ve 5 yaş için .59’dur.

Üç ve dört yaş gruplarında oldukça yüksek olan renk alt test güvenirliği beş yaş düzeyinde .59 bulgusu ile düşük gibi görünmekle birlikte psikolojik testlerde güvenirlik .40 üzerinden değerlendirildiğinden bu değerler testin renk alt test boyutunun güvenilir olduğunu göstermektedir (Özden,1981). Bütün Ayhan (2005), anaokuluna devam eden altı yaş grubundaki çocukların kavram gelişiminde bilgisayarlı öğretimin etkisini incelemiştir. Araştırma için öncelikle çocukların kavram gelişimlerini ölçmek üzere kullanacağı Breacken Temel Kavram Ölçeği Gözden Geçirilmiş Formu’nun 6 yaş grubu çocuklarda geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmıştır. Yaptığı çalışmada renk alt testi KR-20 güvenirliğini .81 olarak bulmuştur. İki araştırma karşılaştırıldığında üç, dört ve beş yaş grupları ile yapılan güvenirlik çalışmasında renk alt testi için bulunan toplam KR-20 güvenirliğinin .89 değeri ile daha yüksek olduğu görülmektedir.

Ayrıca Bracken Amerika’da yapmış olduğu güvenirlik çalışmalarında Sperman-Brown korelasyon kat sayısı ve test-tekrar test güvenirliğini kullanmış, sonuçlara göre renk alt testi güvenirliği yüksek bulunmuştur (Bracken, 1998, s.64- 65). Bu sonuçların, üç, dört ve beş yaş grupları için yapılan renk alt test güvenirliğini desteklediği ve renk alt testinin üç dört ve beş yaş grubu çocukların renk kavram gelişim düzeylerini belirlemede güvenilir bir araç olduğu görüşünü desteklemektedir.

2.3. Madde Analizi

Çocukların renk alt testinde yer alan maddelere verdikleri cevapların dağılımı ek 1’de verilmiştir. Çocukların verdikleri cevaplara göre maddelere ait güçlük düzeyleri ve ayırıcılık değerleri Tablo 11’de verilmiştir.

Tablo 11. Renk Alt Testi Madde Güçlük ve Ayırıcılık Değerleri

Madde P D 1.Siyah .93 .24 2.Yeşil .87 .45 3.Pembe .97 .11 4.Mavi .88 .40 5.Beyaz .89 .38 6.Turuncu .80 .61 7.Sarı .84 .48 8.Kırmızı .84 .54 9.Mor .75 .75 10.Kahverengi .65 .86 11.Gri .67 .90

Tablo 11 incelendiğinde, bu testte yer alan maddelerin güçlük düzeylerinin .65 ile .97 arasında değiştiği görülmektedir. Buna göre, test maddelerinin tüm grup dikkate alındığında görece kolay maddelerden oluştuğu ifade edilebilir. Madde ayırıcılık değerleri ise bir madde için .11, diğer maddeler için .24 ile .90 arasında değişmektedir.

Bu sonuçlara göre, renk alt test üçüncü maddesinin ayırıcılığı düşük gibi görünmekle birlikte, renk alt testi madde cevaplarının doğru-yanlış ve yanlış cevap seçeneklerine göre dağılımı sonuçlarına bakıldığında çocukların her yaş düzeyinde üçüncü maddeye doğru cevap verdiği görülmektedir (Bkz.Ek1). Madde ayırıcılığı düşükmüş gibi görünen bu madde çocukların pembe renk bilgisini ölçmektedir. Araştırmaya katılan 300 çocuktan 291’i maddeye doğru cevap verirken yalnızca 9 çocuğun yanlış cevap verdiği görülmüştür. Pembe rengin üç, dört ve beş yaş düzeyindeki çocuklar tarafından bilinen bir renk olmasının bu sonuca neden olduğu düşünülmektedir. Kavram gelişim düzeyi düşük, dezavantajlı ya da daha küçük

yaştaki çocuklarda bu maddenin ayırıcılığının daha yüksek olabileceği söylenebilir. Madde ayırıcılığı ve güçlüğü değerlendirme sonuçlarına göre renk alt testinin çocukların renk kavram gelişim düzeylerini ölçmede ayırıcılığının yüksek olduğu görüşü benimsenmektedir.

3. Harf Alt Testi