Otantik Öğrenmenin Bileşenleri

Otantik öğrenmenin ortamında yer alan gerçek hayat problemleri anlamlı olmalı ve odaklanmayı sağlamalıdır. Burada gerçek hayat problemi ile kastedilen tamamen okul bahçesi dışındaki hayat içinde öğrenenin çalışması değil, okul ortamında da öğrenciye gerekli bilgi, beceri ve tutum geliştirme için kullanılabilecek problemlerin de süreçte yer almasıdır. Sınıf ortamının otantik hale nasıl getirilebileceği ve otantik öğrenme ortamının oluşması için gerekli temel bileşenleri üzerinde araştırma yapan ve öğretim programının uygulanması açısından konuyu değerlendiren Gordon (1998) bu bileşenleri şu şekilde sıralamıştır:

1. Otantik öğrenme öğrencilerin aktif olarak problem çözmelerini gerektirir:

Gerçek yaşam; karar verme, problem çözme ve üretme sürecidir. Bu problemler kolay (kahvaltıda ne yenileceği) ya da zor (bir toplumun çöpünün nasıl azaltılacağı) olabilir.

Sonuç olarak elle tutulur sonuçları vardır ve kâğıt üzerinde kalmayan problemler şeklindedir. Lebow ve Wager (1994 akt. Herrington, Reeves, Oliver and Woo, 2004) sınıf içi problem ve gerçek yaşam problemlerini karşılaştırarak bazı temel ayırımlar sunmuşlardır. Bu karşılaştırma Tablo 1’de sunulmuştur.

Tablo 1

Gerçek Yaşam ve Okul İçi (Sınıf İçinde Kullanılan) Problem Özellikleri

Gerçek yaşam problemleri Okul içi (sınıf içinde kullanılan) problemler

1. Belirsiz ve karmaşık problemlerdir.

1. Ders kitabından örnekler içerir, iyi yapılandırılmış koşullara (yapay) sahiptir.

2. Problemler spesifik ve anlamlıdır. 2. Problemler büyük ölçüde soyut ve gerçek dışıdır.

3. Problemler derin, karmaşık ve uzundur.

3. Problemler sığ, komplike değil ve kısadır.

4. İşbirlikçi ilişkiler içerir ve ortak çıkar vardır.

4. Yarışmacı ilişkiler ve kişisel değerlendirme vardır.

5. Gerçek ve çözmeye değer algılanır. 5. Yapay durur ve öğrenci için anlamlı değildir.

Tablo 1’de görüldüğü gibi gerçek yaşam problemleri spesifik, derin, karmaşık iken, sınıf içinde ders öğretiminde kullanılan problemler yapay, sığ, komplike değil ve öğrenci için anlamsızdır.

2. Otantik öğrenme ortamlarında öğrenenler birlikte çalışır: Geleneksel eğitim ortamında yani eğitimin mezarlık modelinde (herkes sıralar halinde oturuyor ve ses yok-ölü) bir yapaylık vardır. Oysa otantik öğrenme ortamında öğrenci hareket eder, birbiriyle konuşur, hem zihinsel hem de fiziksel olarak daha aktiftir. Problemleri çözmek için kendilerine kaynak (internet, diğer arkadaşları, kitaplar vb...) bulurlar.

İlgileri sadece zihninde olanlarla bitirmez çevrede kullanabileceği kaynaklarla da ilgilidir.

3. Otantik öğrenme durumları aynı anda kişinin bilgisini, becerisini ve tutumunu içerir. Gerçek hayat durumlarında kaynakları yönetmek için organizasyonel becerileri kullanmak ve bunlarla problemleri çözmek gerekir. Dolayısıyla bilgi, beceri ve tutum gerçek yaşamda gelişir.

4. Otantik öğrenme öğrenciler için anlam taşıyan temel bilgilerle yürütülür. Bu bilgiler öğrenci için anlamlıdır. Öğrencinin öğrenme sürecinin her aşamasında gerçek

yaşamın içinde olması beklenemez. Öğrencinin bu aşamalarda gerçek yaşamla bağlantıları görmesini içerir.

5.Otantik öğrenme sürecinde aktiviteler birbiri ile ilişkilidir. Bir içerik de öğrendiği bilgi, beceri ve tutumu başka bir içeriğe taşıyabilir. Böylece eğitim süreci birbirinden kopuk değil, öğrenilen deneyimlerin birbiri üzerine inşa edilmesi üzerine kurulur.

6. Otantik öğrenme sürecinde öğrenilenler test vb. yollarla değil, topluma sunarak, toplumsal konularda çalışarak, üreterek süreç içerisinde verilen görevlerle izlenir.

Yazar bu temel noktaların otantik öğrenmenin sınıf-okul ortamında uygulanabilmesini ve öğrencinin konuya odaklanarak tutarlı bir şekilde öğrenmesini sağlayacağını ifade etmiştir. Yine literatürde otantik öğrenme bileşenleri üzerinde görüş bildiren çalışmalar inceleyerek özetleyecek olursak otantik öğrenmenin gerçekleşmesini sağlayacak olan görev, etkinlik ve değerlendirme sürecini oluşturan dokuz temel bileşen bulunmaktadır. Bunlar (Bektaş ve Horzum, 2014; Herrington, 2006; Herrington ve Oliver, 2000; Horzum ve Bektaş, 2012;);

1. Bilginin gerçek hayatta kullanılmasını sağlayan otantik bağlam: Otantik öğrenmenin gerçek hayat problemlerini içermesi yeterli değildir. Gerçek hayat problemlerini belirli bir amaç içerisinde ele almak ve öğreneni motive etmek önemlidir.

Aynı zamanda öğrenme ortamı yenilebilir ve geliştirilebilir özellikte olması gereklidir.

Otantik ortam kapsamlı olmalı, öğrenme için motivasyon ve amaç sağlamalı, öğrenen tarafından keşfedilebilecek genişlikte karmaşık ve uzun süreli öğrenme ortamları sağlayabilecek nitelikte olmalıdır. Otantik bağlamla öğrenmede bilgi basitleştirilmeden ya da parçalara bölünmeden verilmeli ve gerçek hayat durumlarının karmaşıklığını sağ-layacak nitelikte olmalıdır.

2. Otantik bir etkinlik, gerçek hayat problemi ile başlar. Bu problem süreçte çözüm için gerekli olan görev ve alt görevlere bölünebilir olmalıdır. Bütün olarak karmaşık Türkçesi görevler içeren etkinlikler öğrenme meydana getirecektir. Birbiri ile ilgisiz ve basit görevlerden çok, toplamda probleme yönelik çözüm içeren ve birbirini tamamlayacak nitelikteki görevler otantik öğrenme ortamında kullanılmalıdır.

3. Sürecin modeli ve uzman performansına erişim, öğrencilerin gerçek hayata dayalı sosyal ortamda bulunması ve konu uzmanları ile birebir çalışarak gözlem yapmasını amaçlar. Otantik öğrenme süreçlerinde öğrenciler hem konuyla ilgili bilgiyi hem de bilginin gerçek dünyada nerede kullanılacağını ya da nasıl elde edildiğini öğrenirler. Bu

süreçte elde edilen bilgiler, anlamlı bilgilerdir. Bilginin anlamlılığını artıran örneklerde olduğu gibi uzman performansını modelleme ve uzmanca düşünme becerisidir.

4. Çoklu roller ve bakış açısı, öğrencilerin konuyu farklı bakış noktalarından görmelerini sağlamak için cesaretlendirmeyi amaçlar. Öğrenciler alternatif bakış açılarını anlamaya çalışır ve konuyla ilgili farklı bakış açılarından yola çıkıp mümkün olan en iyi çözümü bulmaya odaklanır. Eğer öğrenmede anlam yapılandırmaya ve otantik bağlam sağlamaya odaklanılırsa, öğrencilerin matematik gibi iyi yapılandırılmamış içerik alanlarında çoklu bakış açılarını rahatlıkla kullanabilmeleri sağlanır. Bu süreçte öğrenciler çoklu bakış açılarından en iyi ürünü ortaya çıkarırken onları değerlendirmeleri gerekir.

5. Bilgiyi işbirliği ile oluşturma, temel noktası öğrencinin işbirliği yapabilmesidir.

Görevlerin kişiye değil gruba verilerek gerekli iletişim kaynaklarının sunulması gereklidir. Bunun içinde uygun görevlerin öğrencilere verilmesi gereklidir.

6. Yansıtma, otantik öğrenmenin en önemli bileşenlerinden biridir. Çünkü öğrencinin öğrendiklerini ifade edebilmesi için uygun ortam ve yansıtma fırsatı verilmesi gereklidir. Otantik öğrenme de yansıtma süreci öğrenci-öğretici, öğrenci-uzman ya da öğrenci-öğrenci arasında iki yönlü olmalı, öğrencinin sessiz ve yalnız kalmasını önleyecek biçimde oluşmalıdır.

7. İfade etme, öğrencilere anlamalarındaki gelişimleri hakkında konuşmaları için olanaklar sunmayı ifade etmektedir. İşbirliği halindeki gruplar ya da bireysel öğrendiklerini ifade etmesi otantik öğrenme ortamı için önemlidir. Bu süreç öğrencilerin konum ve fikirlerini savunabilmek için genel dokümanları (yazılı kaynak, sunum) sunmasını da içerir.

8. Öğretmenin öğrencilere destek olması ve rehberlik etmesi, öğretmenin işbirlikçi bir ortam içerisinde hem öğrencilere hem de öğrencilerin birbirine rehberlik yapmasını sağlaması anlamına gelmektedir. Böyle bir yaklaşımın izlenmesi süreç içerisinde öğrencinin bağımsız olarak ilerleyebilmesini sağlayacaktır.

9. Otantik değerlendirme, öğrenciye donanımlı katılımcı ve işbirliği yapma fırsatı vermeyi sağlar. Geleneksel değerlendirmeye alternatif olarak geliştirilmiştir. Burada dikkat edilecek nokta değerlendirmenin sürecin bir parçası olarak görülmesi ve uygulanmasıdır. Ayrıca değerlendirme /ölçütleri önceden belirlenmelidir.