Eleştirel Düşünme Becerisi Anlama Boyutu Gelişimine İlişkin

Anlama temasına uygun, sorunu kendi cümleleri ile ifade etme, yorumlara direk cevap verme, anlama için okuma, akran diliyle anlatım, yeni kelime anlamı, anlama soruları sorma olmak üzere ortaya çıkan altı gelişim göstergesine ilişkin bulgular incelendiğinde bu göstergelerin gözlem sıklığı genel olarak ilk döngü sırasında daha az iken ikinci döngü sürecinden itibaren gelişerek arttığı görülmektedir. Bu boyut içerisinde yer alan göstergelerin görülme sıklığı gelişimi incelendiğinde sorunu kendi cümleleri ile açıklama becerisinin 25’ten 82’ye; yorumlara direk cevap verme 12’den 37’ye; anlama için okuma 39’dan 48’e; yeni kelime ve anlamı başta görülmezken son döngü de beşe yükseldiği görülmüştür. Soru sorma ise ilk döngü içerisinde dokuz kez

görülürken en yüksek beşinci döngü içerisinde görülmüştür (f=36). Sorunu kendi cümleleri ile ifade etme, araştırmanın başlangıcında olduğu gibi yazılanı okuma şeklinde görülürken süreç içerisinde gelişerek ikinci döngüden itibaren sorunları düzgün ve anlamlı cümlelerle ifade etmeye başladıkları görülmüştür. Düzgün ifade örnekleri şu şekildedir:

İkili ve dörtlü gruplar halinde öğrenciler sorun üzerinde konuşuyordu:

 Ö1:.... Koşu maratonu hakemleri 50 km uzunluğunda bant şerit serdiler, katılımcıların bu banda bozuk bir liraları yapıştırılmaları söylendi. Bir liralık bozuk paranın genişliğinin 23 mm olduğu gerçeğini göz önünde bulundurarak bir uçtan diğer uca bozuk para yerleştirmeleri isteniyor...

Ö3: ...Başka bilgiler de var ...eskiden para yerine denizden çıkarılan kıymetli şeylerle değiş tokuş yapılması söz konusu iken ilk madeni para milattan önce yedinci yüzyılda Anadolu’da yaşayan Lidyalılar tarafından bulunmuş.... Sonra hocam Türklerin de madeni para olarak altın ve gümüş para kullandıklarını öğrendim. Öğretmenim, Osmanlılar da o madeni paraları kullanmış. 1924-25’de çıkarılan yasaya göre altın ve gümüş paralar yasaklanmış, onu anladım. En ilginci de 2005 yılında ise son kullandığımız şeklini alan 809.149.150 tane bozuk para halkımızın cebinde yer almış....Ancak burada tabi ki bizden asıl istenen bant şeridin bir ucundan diğer ucuna yaklaşık 2 milyon tanemi, yoksa 1milyon tane mi bozuk paranın yerleştirilebileceğini tahmin etmek ve iki çözüm arasında birini savunmak mı...(07.04.2014-III. Döngü)

 Grubun sözcüsü sunumu için tahtaya çıktı:

Ö15: ... biz grup olarak Ay’a kadar gider geliriz çözümünün doğru olduğuna karar verdik.... Çünkü 413 milyar lira borcumuz var ve 413 milyar tane bozuk para üst üste konulduğunda 826 bin km ediyor. (15.04.2014-IV. Döngü).

 Ö13.: ... Emre % 20 indirimle 99,95 TL’ye bir ceket görür. Kasiyer 99,95 TL’lik perakende fiyatına % 5 KDV ekler, sonra bu toplam fiyatın üzerinden % 20 indirim yapar. Emre indirimli fiyat üzerinden KDV’yi vermek için ısrar eder.

Tezgahtar kabul eder ve sonra bu indirimli fiyatına % 5 KDV ekler. Bu durumda Emre kar ya da zarar mı etmiş, açıklamamız isteniyor (30.05.2014-VI. Döngü).

Sınıfta bir öğrenci soru sorduğunda öğretmenden önce diğer öğrenciler çalışılan sorunu ifade ederek cevaplıyor, aksi bir durum olmadıkça öğretmen müdahale etmiyordu.

 Ö2: Öğretmenim ben önce kaç saniye süreceğini bulacağım..

Ö3: Şimdi sen 413 milyarı yüze böldün...Anlamadım neden burada bize saniyede 100 tane bozuk para basılıyor denmiş..

Ö2: Saniyede kaç tane olduğunu bulacaktım zaten, yani 413 milyarın içinde kaç tane 100 var onu buluyorum. Kaç tane 100 varsa o kadar saniye çıkar

(21.04.2014-IV. Döngü).

Beşinci döngü sürecinde öğretmenin düz anlatım yoluyla sürekli açıklama yaparak öğrencilerin grup çalışma sürelerini düşürdüğü görülmüştür. Öğrenciler daha çok anlamadığı noktaları öğretmene sormuştur. Öğretmen öğrencilerin konuyu kendi aralarında tartışmalarına az süre verdiğinde akran diliyle anlatım ve yorumlara direk cevap verme oranı düşerken konuyu anlamaya yönelik sorulan soruların arttığı görülmüştür. Birlikte çalıştıkları derslerde ise anlamadıkları noktaları akranları ile çözmeye çalıştıkları için öğretmene daha az soru sordukları, daha çok akran diliyle anlatım ve yorumlara direk cevap verme gelişimi görülmüştür. Konu ile ilgili kamera kaydı örnekleri şu şekildedir:

Öğrenciler grup çalışması yapıyorlar, birbirleriyle konuyu tartışıyorlardı.

 Öğ: ... peki çocuklar türbin kütlesi ağırlığına eşit olmak için hatırlayın, 75 bin öğrenci gerekli demiştiniz. Bizim okulda kaç öğrenci var?

Ö9: Okulda 1300 öğrenci var. Hepimiz bir araya gelsek yine türbin ile eşit ağırlıkta olamayız... (18.03.2014/II.Döngü).

Gruplar kendi görüşlerini birbirine açıklıyor, senaryo üzerinde tartışıyorlardı.

Öğretmen sınıfta sessizce çözümleri inceliyor, grup tartışmalarını dinliyordu.

 Ö7: ... sen ona % 10 komisyon vereceksin..

Ö9: ... garson % 20 oranında, komi % 15 ve son olarak emlakçı da % 10 komisyon alabilir...(10.04.2014-III. Döngü).

... pencere tarafında ilk sırada oturan grup kendi aralarında konu üzerinde tartışır ve çok dikkatli senaryoyu inceler....daha sonra birbirlerine söz hakkı verirler ve çalışma sırasında sıra ile konuşurlar.

 Ö8:...ben 30 buldum...

Ö9: Sonuca nasıl ulaştın?

Ö8: ...150 TL parfüm için ÖTV vergisini % 20 oranında düşündüm..

(20.05.2014-VI. Döngü)

İki öğrenci ellerinde çalışma kağıtları, birbirleriyle senaryo ile ilgili konuşuyorlardı...

 Ö2: ... araba 60 bin TL olsa...

Ö3: ... 24 bin özel tüketim vergisi.... (13.05.2014-V. Döngü).

Öğrenciler senaryo ile ilgili düşüncelerini grup arkadaşları ile paylaşarak senaryoda anlatılmak istenen sorunu anlamaya çalışırlar. Tamamı konu ile ilgilenmektedir. Grup çalışmalarını yaparken öğretmen müdahale etmeden bekler.

 Öğ: Gerçekten ilgi çekici bir konu. Pizza ve yanında içecek alan üç kişi var senaryoda....

Ö18:....Nida 24 kutu kolanın 9’unu kendisinin alması gerektiği iddiasında haklı olabilir mi?

Ö9:… bence de haklı...Çünkü Pizzanın toplam fiyatı 24 TL...ve bunun 9 TL’sini kendisi ödemiş...bedava çıkan 24 içecekten 9’unu o almalı....

Öğrenciler çalışma kâğıtlarını inceler. Sessizce senaryoyu bir kez daha okur.

(04.06.2014-VI. Döngü).

Öğretmen diğer öğrencilerin de kâğıtlarını kontrol ediyordu. Öğrencilerden sürekli sonuç ile ilgili açıklama yapmalarını istiyordu.

 Ö13:Merkez Bankasının saniyede 100 bozuk para (her biri 1 TL) üreteceğini farzedelim. Saniyede 100 TL bozuk para kuralına göre ulusal borcu (413 milyar

TL) kapatmak için ne kadar sürenin yeterli olacağını araştırmamız isteniyor (21.04.2014-IV. Döngü).

Grup olarak ve bireysel yapılan çalışmalarda dikkat çekici diğer bir nokta ise öğretmenin sorunun öğrenciler tarafından anlaşılmasının önemini sıklıkla vurgulayarak anlama için okumalarını istemesidir. Yalnız döngüler arası kesin bir sınır olmadığından, birinci döngü de anlaşılan senaryolara diğer döngü içerisinde devam edilirken, anlamak için okuma yapmaktan çok akran diliyle anlatım ve yorumlara direk cevap verme gözlenmiştir. Ayrıca süreç içerisinde öğrencilerin daha önce alıştığı matematiksel problemler değil gerçek yaşam sorunları üzerinde çalışmaları onlar için yeni olduğundan, ikinci döngü içerisinde birinci döngü senaryolarının anlaşılması için akran diliyle anlatıldığı gözlenmiştir. Anlama için okuma çalışmalarına yönelik gözlem bulguları şu şekildedir:

 Öğ: ...ilk olarak senaryoyu bireysel olarak okuyup anlamanızı istiyorum.

(20.11.2013/I.Döngü)

 Öğ:..Senaryoyu iyice anlamamışsın, rastgele işlemler olmaz. Senaryoda anlatılmak isteneni anlaman önemli (30.05.2014-VI. Döngü).

 Öğretmen çocukları senaryoyu iyi ve dikkatli okumaları gerektiği konusunda uyardı.

Öğ: Çocuklar iyi okuyup anlamanız önemli. Öncelikle okuduğunu anlama çalışması yapalım. Bireysel olarak senaryoyu iyice okuyun ve inceleyin.

Anlayana kadar defalarca okuyun lütfen(30.04.2014-V. Döngü).

 Çözüm yolları üzerinde tartışarak anlaşılmayan noktaları birbirlerine anlatmaya devam eden öğrenciler birbirlerine konu ile ilgili soru da soruyorlardı.

Ö5: 1 2 3 4 5 6…………..

Ö6: Neyi sayıyorsun?

Ö5: Kaç sıra olduğunu, 19 taneymiş. Sence burada bir sıra fazla değil mi?

Bilgi eksiğiniz yok; sorun senaryoyu anlamaya çalışmak. Bu her şeyden önemli.

Sonuç doğru veya yanlış hiç önemli değil tartışın, fikir edinin, doğruyu bulun.(30.04.2014-V. Döngü)

Araştırma sürecinin başında özellikle ilk iki döngü içerisinde öğrenci ve öğretmen sorun içerisinde yer alan yeni kelime anlamının farkına varmaktan çok doğru sonuca ulaşma amacında iken, bu oran süreç içerisinde artarak üçüncü döngüden itibaren önemsemeye başlamıştır. Süreç içerisinde anlamını bilmedikleri kelimeler üzerinde anlamaya dayalı sınıf içi diyalog örnekleri şu şekildedir:

 Öğretmen: Her zamanki gibi çalışmalara devam edeceğiz. Öncelikle senaryoyu okuyalım ve bilmediğimiz kelimeler üzerinde çalışalım. Okuyun önce anlamaya çalışın. Sorunuz olursa bekliyorum.

Ö 2: Emlak ne demek anlamını bilmiyorum..

Ö 3: Komisyon ne demek?

Öğ: Bahşiş, komisyon bunlar günlük hayatta kullanılan şeyler. Şimdi birlikte bakacağız. Ev alıp satma işi ile uğraşan kişiler emlakçı olarak bilinir...

Ö 3: yani bir miktar para alıyor....

Ö1: Hocam burada yazmış. Hem alan hem de satan müşterisinden satış bedeli üzerinden yaptığı hizmet karşılığı % 5 komisyon para alır. (06.05.2014-V.

Döngü)

 Öğ: Hemen hepimiz milattan önce milattan sonra kelimelerini duymuşunuzdur.

Şu an kullandığımız takvimde “0” sıfır noktası olarak kabul edilen bölüm

“milat” olarak ifade edilir....

Ö8:...Takvimin başlangıcı milat o halde... (07.04.2014-III. Döngü).

 ... öğrenciler ilk aşamada bireysel senaryoyu okuyor ve anlamaya çalışıyorlardı.

(10.04.2014-III. Döngü).

 Öğ: ....çocuklar az önceki dersimizde bunlarla ilgili konuşmuştuk; kominin başka bir anlamını bilen var mı?

Ö3: Garson yardımcısı.

Ö4: Öğretmenim otellerde bavulları taşıyor. Bahşiş alıyor.. (10.04.2014-III.

Döngü).

 Ö1: Gayrimenkul ne?

Öğretmen: Gayrimenkul mü? Gayrimenkul taşınmayan mal anlamında ....

Alıyorsun ya mesela ev taşınmaz mesela, altın aldın o taşınır mal tamam mı?

Ö1: Anladım..

Öğretmen: Çocuklar bana tabi ki soru sorun. Ama önce siz bir anlamaya çalışın.

Bu alışkanlığı kazanın. İfade etme yönünüzün gelişmesi için bu önemli.

(06.05.2014-V. Döngü)

 Öğ:...evet çocuklar bugün etkinliğimiz özel tüketim vergisi Ö1: ÖTV

Ö2: KDV’nin açılımı.

Ö3: Özel tüketim vergisi.

Öğ: Bak bana arabam yok yaşayabiliyorum ama araba alırsam lüks bir şeydir, ondan dolayı araba alırsam özel tüketim vergisi veririm cep telefonu için de verilir (13.05.2014-V. Döngü).

4.1.1.2. Eleştirel Düşünme Becerisi Çözümleri Karşılaştırma ve Değerlendirme Yapma Boyutu Gelişimine İlişkin Gözlem Bulguları

Çözümleri karşılaştırma ve değerlendirme yapma temasına uygun olarak verilen çözümleri karşılaştırma, arkadaşının çözümünü inceleme, hatalı çözümleri nedenleri ile açıklama gelişim göstergelerine ilişkin bulgular incelendiğinde sürecin başında öğrencilerde çözümleri karşılaştırma ve hatalı çözümleri nedenleri ile açıklama gelişim göstergesine rastlanmamıştır. Sürecin sonunda verilen çözümleri karşılaştırma sıklığının ilk döngüde görülmezken son döngü içerisinde 27’ye; arkadaşının çözümünü inceleme sıklığı ise ilk döngüde dört iken son döngü içerisinde 25’e; hatalı çözümleri nedenleri ile açıklama ilk döngülerde görülmezken beşinci döngü içerisinde 24’e yükseldiği görülmüştür. Bu sorun eylem planına yansıtılmış ve üzerinde çalışılmıştır. Üst düzey düşünmeye dayalı gerçek yaşam bağlantılı sorunları çözmede sosyal destek sağlamaya dayalı otantik uygulamalar arttırıldığına ve en önemlisi öğrenciye bu uygulamalar için yeterli süre verildiğinde öğrencilerde bu göstergelerde gelişim olduğu süreç içerisinde şu şekilde gözlenmiştir;

 Öğ: tamam ben karışmıyorum sınıfta siz söyleyin bakalım ben karışmıyorum hiç müdahale etmeyeceğim. Türkiye’nin ulusal borcunu ödemek için gerekli olan 413 milyar bozuk para yaklaşık kaç kez yeryüzünden aya ve aydan yeryüzüne uzanabilir. Konu ile ilgili iki çözüm yolu var.... siz hangisine katılıyorsunuz?

Ö1: Öğretmenim hatırlayın bir milyara kadar saymak yılımızı almıştı, koymak ta yılımızı alır ve daha uzun olur. O kadar uzun olur ki, ondan dolayı Ay’a gideriz.

Ö11: Hocam benim fikrimi Hatice değiştirdi.

Ö12: Hocam benimkini de Hatice değiştirdi.

Ö10: Hayır hocam ben kabul etmiyorum... kendi fikrimi savunabilirim..

Öğ: Hatice gerçekten güzel bir noktaya değindin (18.03.2014/II.Döngü)

 Ö8: Ben grup bireylerine kağıttaki sorular hakkındaki fikirlerini tek tek anlatmalarını istedim bu fikirler genellikle aynıydı, aynı olan fikirlerimiz arasından mutlak bir yol bulmamız kağıdımızdaki cevaplarımıza yansıdı.

(25.03.2014-II. Döngü).

 Öğrenciler farklı fikirler sunuyorlar, grup içinde kendi çözüm yollarını açıklıyorlardı. (07.04.2014/III.Döngü).

 Öğ: ...ben hala düşünüyorum verdikleri borcu hangi yolla içecekleri paylaşarak bitirsinler. İkisi de mantıklı.. karar veremedim.. ikisinin söyledikleri de çok mantıklı...

Ö9: 15 içeceği biri, dokuz içeceği diğeri almalı çözümünü seçtim

ben...çünkü pizza 24 TL; dokuz TL’sini ödeyen dokuz içecek kazanmıştır...

Ö12: Diğer çözüm de mantıklı. 24 içeceği kazanan kişi kendisine bir TL borç verene üç tanesini, yedi TL borç verene de kalanını vermeli...çünkü sekiz TL’nin yedi TL’sini ödediğine göre 24 içeceğin sekizde yedisi Emre’nin hakkı...

Öğ: Ben iki çözümü de size savunabilirim... iki çözüm de olabilir. Önemli olan ikna etmek.. nedenlerini açıklamak... Sizde düşündüğünüz çözümü açıklayın. (04.06.2014-VI. Döngü)

Hatalı çözümleri açıklama becerisi gelişimi daha çok zaman almıştır.

Öğrenciler sorun ile ilgili farklı fikir sunduklarında birbirlerinde gördükleri hataları açıklama yapmaya üçüncü döngüden itibaren başlamıştır. Altıncı döngüde izlenen gözlenme sıklığının düşmesi öğrencilerin doğru sonuca ulaşma becerisinin gelişimiyle orantılıdır. Son döngüde doğru sonuca ulaşma becerileri yüksek oranda geliştiğinden hatalı çözümleri açıklamalarına gerek kalmamıştır. Süreç içerisinde konuşulan sorunlar çoğunlukla sınıf dışı dünyayla bağlantılı olduğu için öğrenciler

birden fazla çözüm yolu arasında karar vermek zorunda kalmış; hatalı olanları değerlendirme fırsatı yakalamışlardır. Tespit edilen gözlem sonuçları şöyledir:

 Bir öğrenci tahtaya çıktı. Kendi grup çalışmasının detaylarını anlattı.

Diğer öğrenciler elindeki kağıdı inceliyordu. Arkadaşı ile çözümleri karşılaştırıyorlardı. Arkadaşları hatalı görülen noktaları açıklama yaparak anlatıyordu (07.04.2014-III. Döngü).

 Öğ: Arkadaşınızın yaptığı çözümü değerlendirmek isteyen var mı?

Ö9: İki milyon paranın ne kadar uzunlukta olduğunu bulmuş ona göre cevap vermişler....

Ö7: Hocam şimdi arkadaşlar birinci çözümden yola çıkarak iki milyonu 23 mm ile çarpmışlar da neden ikinci çözümün doğru ya da yanlışlığını değerlendirmemişler...

Ö3: ...çünkü ilk çözümü değerlendirirken doğru olduğunu gördük. İkinci çözüm yolunun hatalı olduğu da buradan anlaşılıyor... (07.04.2014-III.

Döngü).

 Grup sözcüsü grubun fikrini sunmak üzere tahtaya çıktı.

Öğ: Önder arkadaşımızı dinliyoruz tabi ki de, grubun fikri mi?

Ö1: Evet iki çözüm yolunu da değerlendirdik.... İlk olarak bir milyon tane bozuk para 23.000.000 mm eder. Bu da 23 km eder. Ama bant şerit 50 km idi. O halde ikinci çözüm hatalı. Yani bant şerit için bir milyon bozuk para yeterli değil... (14.04.2014-III. Döngü).

 Öğ: ...100 TL ceketin kendi fiyatı olan 99,95 TL olan % 5 KDV ekliyor sonra toplam fiyatı üzerinde % 20 indirim yapıyor. Müşteri önce indirim yapıp sonra KDV eklemesini istiyor....daha karlı çıkmak için...

Ö2: ...aynı şey değil mi hocam. (30.05.2014-VI. Döngü)

 Ö10...ikinci yolu da bulalım, sonra iki çözümü karşılaştıralım. (30.05.2014-VI. Döngü)

 Ö13: Arkadaşım neden çözüm yolunu bu kadar uzun tuttun ki... önce 80’i yüze bölmüşsün sonra beşle çarpmışsın. Direk 20’ye bölseydin..

(30.05.2014-VI. Döngü)

Öğrenciler arkadaşının çözümlerini inceleme fırsatı sunan öğretmen öğrencilerin birbirine destek olarak saygılı bir şekilde ortak bir sonuca varıp sunmalarını istediğinde (sosyal destek); öğrenciler birbirlerinin çözümlerini inceleyip sorunu en iyi çözdüğü düşündükleri yolu sınıfa iletiyorlardı. Bazı soruların tek bir doğru cevabı olmamasının, öğrencilerin çözüm yolunu karşılaştırma ve arkadaşının çözümünü inceleme becerisini geliştirdiği şu şekilde görülmüştür:

 Öğretmen grupları dolaşıyordu. Çözümler üzerinde birlikte tartıştılar.

Öğ: 100 bin liralık ev aldın. % 20 komisyon verdin. 20 bin eder. Çok fazla değil mi?

Öğrenciler tekrar sorunu tartışmaya başladılar. ... (10.04.2014-III.

Döngü).

 Öğrenciler çalışmaya devam ediyordu. Grup içinde birbirlerinin düşünce ve çözüm yollarını tartışarak ortak bir çözüm yolu tasarlıyorlardı.

Ö6:...öncelikli olarak bir yıl içerisinde kaç saniye olacağını buldum...

Ö9: Bir gün içinde yaklaşık 86.400 saniye var. Buradan yola çıktım..

(21.04.2014-IV. Döngü)

 Ö17: Öğretmenim biz arkadaşımızın çözüm yolundan farklı bir yol izledik.

Önce bir yılda kaç tane bozuk para üretilebileceğini bulduk.

Öğ: Güzel, bu yoldan da olur. O halde sizin grup farklı çözmüş. Siz anlatın şimdi. (22.04.2014-IV. Döngü).

 Öğrencilerden bazıları yanındaki arkadaşlarına çözüm yolunu gösterir. Ve birbirlerinin çözüm yolunu değerlendirirler. Çözümleri neye göre yaptıklarını birbirlerine açıklarlar.

Ö4: Bizden ne isteniyor arkadaşım sen ne yapıyorsun?

Ö17: .... Burada çözüm yolu 60 ile 60’ı önce çarpsaydı. Dakikada yer alan saniye sayısını önce bulurdu...burada çözüm yolun sana göre doğru olabilir. Ama pratik değil. (30.04.2014-V. Döngü).

 Ö13: Bunu yanlış yapmışsın yüzde kaç bu?

Ö14: Daha bulmadım birlikte çözelim hadi. (16.05.2014-V. Döngü)

 Ö12: ... Hocam 60 bini beşe böldü % 20’sini buldu.... onu da 2 ile çarptı 40’ını buldu ...zaten aynı yolla yapmış oldu.... (13.05.2014-V. Döngü)

 Ö9: ....bizim arabamız daha pahalı olduğu için vergisi de arkadaşımızınkinden fazla çıktı.... (13.05.2014-V. Döngü).

4.1.1.3. Eleştirel Düşünme Becerisi Doğru Sonucu Bulma ve İspatlama Boyutu Gelişimine İlişkin Gözlem Bulguları

Doğru sonucu bulma ve ispatlama temasına uygun olarak doğru sonuca ulaşma, tahmin etme, çözümün dayanağını tüm detayları ile açıklama, işlem adımlarını doğru belirleme ve tahmin ile gerçek sonuç arasındaki farkı anlama gelişim göstergeleri belirlenmiştir. Duruma ilişkin bulgular incelendiğinde doğru sonuca ulaşma görülme sıklığı 26 iken 44’e; ve işlem adımlarını doğru belirleme sekizden 27’ye ilk döngüden itibaren düzenli olarak gelişirken, tahmin etme, tahmin ve varsayım arasındaki farkı anlama eylem planı içerisinde, üzerinde çalışıldığı döngülerde artmıştır. Tahmin ile gerçek arasındaki farkı anlamaya yönelik becerilerin ise daha geç bir döngü sonra geliştiği görülmüştür. Yani önce tahmin etme becerisi gelişmekte ve bu becerinin gelişimi bir sonraki döngü de gerçek ile tahmin arasındaki farkı anlamalarının gelişimine temel oluşturmaktadır. Tahmin ve gerçek arasındaki farkı anlama da bir doğru sonuca ulaşma becerisini desteklemektedir. Bu gelişimlerin tespit edildiği gözlem örnekleri şu şekildedir:

 Ö7: Arkadaşlar öncelikle bizi ortalama 40 kg kabul etsek. Türbin için de 3000 tonu 1000 ile çarparız, çünkü 3000 tonu kg’a çevireceğiz. Daha sonra çıkan sonucu 40’a bölersek 75.000 öğrenci çıkar... (18.03.2014/II.Döngü)

 Ö24: Hocam bir milyara kadar saymak 31 yılımızı alır.

Öğrenciler aynı fikirde değildi. İtiraz edenler vardı.

Öğ: Söylermisin kaç çıktı hesap makinesinde?

Ö24: 31,7

Ö25: 32,15 çıkıyor hocam.

Öğ: 31,7 çıkıyor tamam o kadar önemli değil çocuklar.

Öğ: Komik olan yanı var şimdi çocuklar ben derse girince dedim ki; kimler bir milyara kadar saymayı biliyor? Çok parmak kaldıran oldu, sonra kalktı buraya 28 kişi ... üç saat dediler, bir buçuk saat dediler... Ama sonuç 31,5 yıl. Gördünüz mü tahminler her zaman doğru olmayabilir... işlemlerle ispatlayıp doğru sonuca karar vermeliyiz.

Ö1: Öğretmenim şimdi burada rüzgar türbinini 126 metre olarak kabul ettim. En uzun insan boyunu da üç m kabul etsek....126 m uzunluğundaki rüzgar türbini için o halde 43 tane en uzun boylu insan gerekli ....

(24.12.2013/II.Döngü)

 Ö15: … sizin verdiğiniz senaryo içindeki bilgilere dayanarak konuşuyorum ... arkadaşlarımızla bulduğumuz sonucu tahminlerimizle karşılaştırdık.

Önceki tahminimizde 780 en uzun insan boyu gerekli demiştik....

grubumuzla tartışırken farklı görüşe sahip olan 84, 780 tahmininde olanı arkadaşımız ikna oldu...çünkü en uzun insan boyu iki m olsa türbin de 126 m... o halde sonuç 63... (24.12.2013/II.Döngü)

 Ö4:..öğretmenim 413 milyar tane bozuk para her biri iki mm yükseklikten 816 bin km yapar...

Öğ: Tamam gerek yok belki ama fazla bilgi güzel bilgi olmuş. Yani ben şunu gördüm arkadaşınızda; soruyu anlamış, çözümü anlamış, tüm bilgiler tamam, her soruya cevap verebiliyor güzel karşılık güzel aferin evet.

(07.04.2014-III. Döngü)

Araştırma sürecinin son döngülerinde öğrenciler doğru ve mantıklı çözüm yollarına ulaşma sıklığı oldukça yükselmiştir. Bu örnekler:

 Ö14: Devlet bankası saniyede 100 bozuk para (her biri bir TL) üreteceğini farz edelim. Saniyede 100TL bozuk para kuralına göre ulusal borcu (413 milyar TL) kapatmak için yaklaşık 131 yıl süreye ihtiyacımız var...

(21.04.2014-IV. Döngü)

 Ö18: Öğretmenim bir saniyede 100 tane bozuk para basılıyor... O halde yılda yaklaşık üç milyar para basılır.. 413 milyar için ise 137 yıla ihtiyacımız var... (22.04.2014-IV. Döngü)

 Ö7: Öğretmenim 60’ı 24’le çarptım... bir gün içerisinde 1440 dakika süre olduğunu bulduk ... amacımız öncelikle bir gün içinde geçen süreyi dakika olarak hesaplamak; sonra saniye üzerinden düşünmekti.

Ö17: ....burada çözüm yolu olarak 60 ile 60’ı önce çarpsaydı. Dakikada yer alan saniye sayısını önce bulurdu... (30.04.2014-V. Döngü)

 Ö8: Emlakçı da müşterisine bulduğu emlak karşılığında hem alan hem de satan müşterisinden satış bedeli üzerinden yaptığı hizmet karşılığı % 5 komisyon (Para) alır. Kiralama işlemlerinde bu oran yaklaşık %15’dir.

(06.05.2014-V. Döngü)

 Ö16: ....parfüm ÖTV oranı % 20 ; otomobil ise % 40 olmalı... çünkü otomobil havayı daha çok kirletir ve daha lüks bence... (13.05.2014-V.

Döngü)

 Ö3: ....özel tüketim vergisi % 20 ise 200 TL parfümü beşe bölüyorum. ...40 TL’sinin özel tüketim vergisi için ödendiğini kısaca buluyorum...

(13.05.2014-V. Döngü)

 Ö23: Öğretmenim biz arabanın fiyatını 60 bin olarak belirledik . Kısa

 Ö23: Öğretmenim biz arabanın fiyatını 60 bin olarak belirledik . Kısa

Belgede TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI (sayfa 91-150)