Ortak Başvuru Metni (CEFR) Çerçevesinde Yazma Becerisi

CEFR (2009)'de belirtildiği üzere ''Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni, Avrupa ülkelerinde dil öğretim programlarını, program yönergelerini, sınav ve ders kitapları vb. konulardaki çalışmaları yönlendirmek için ortak bir çerçeve sunmayı amaçlamaktadır'' (s.1). Bu ortak metin doğrultusunda Avrupa ülkelerinde dil eğitimi veren kurumlar, dil öğretim programlarını, ders materyallerini, sınav hazırlama yöntemlerini, öğretmen yetiştirme politikalarını ortak bir çerçeve içinde yürütmektedir.

Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni çerçevesinde yabancı dil öğrenenlerin, bu dili iletişim kurmada kullanabilmek için neleri bilmeleri ve etkinlik kazanmak için hangi bilgi ve yetenekleri geliştirmeleri gerektiği kapsamlı bir şekilde açıklanmaktadır. Ayrıca bu açıklamalar dillerin kurulduğu kültür bağlamını da kapsamaktadır. Bunun yanında başvuru metni, yabancı dil öğrenicilerinin gerçekleştirecekleri ilerlemenin, öğrenmenin her aşamasında ve yaşam boyu öğrenme temeliyle ölçülebilmesini sağlayan dil yeterlik düzeylerini de tanımlamaktadır (CEFR, 2009, s.1). Başvuru metni çerçevesinde dil yeterlik düzeyleri temel (A), orta (B), ileri (C) olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Ayrıca bunlardan her bir düzey kendi içinde iki alt düzeye ayrılmaktadır.

2.2.3.1. Ortak Başvuru Metnine Göre B1 ve B2 Düzeylerinde Yazma Becerisi

Yazma faaliyetlerinde, dil öğrenicisi yazar olarak bir ya da daha fazla okuyucu tarafından okunmak üzere kabul edilen bir yazılı metin üretmektedir (CEFR, 2009, s.60). Başvuru metni çerçevesinde B1 ve B2 düzeylerindeki yazma becerisinde öğrenicilerin kazandıkları davranışlar şöyle belirtilmektedir:

Toplam yazma üretimi:

B1 düzeyindeki öğrenici, CEFR (2009)'de belitildiği üzere ''Daha kısa farklı ögeleri birleştirerek çizgisel ardıllık oluşturup, ilgi alanına ait bildik konular hakkında açık metinler yazabilir'' (s.61).

75

B2 düzeyindeki öğrenici ise, CEFR (2009)'de belirtildiği üzere ''Birkaç kaynaktan bilgi ve tartışmaları sentezleyip değerlendirerek ilgi alanına ait çeşitli konular hakkında anlaşılır, ayrıntılı metinler yazabilir'' (s.60).

Yaratıcı yazma:

B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. İlgi alanına ait bildiği çeşitli konular hakkında hem açık hem de ayrıntılı betimlemeler yazabilir,

b. Bir dizi deneyim, duygu ve tepkileri basit bir şekilde bağlanmış bir metinde tanımlayarak yazabilir,

c. Gerçek ya da hayalî bir olayın betimlemesini yazabilir, d. Bir hikâyeyi anlatabilir.

B2 düzeyindeki bir öğrenici ise;

a. Açık bağlantılı metinde düşünceler arasındaki ilişkileri göstererek ilgili yazının türünün kurallarını takip ederek, gerçek ya da hayalî olay veya deneyimin hem açık hem de ayrıntılı betimlemesini yazabilir,

b. İlgi alanına ait çeşitli konular hakkında anlaşılır, ayrıntılı betimlemeler yazabilir, c. Bir filmin, kitabın ya da oyunun eleştirisini yazabilir (CEFR, 2009, s.61).

Raporlar ve denemeler: B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. İlgilendiği konular hakkında kısa, basit denemeler yazabilir, b. Özet ve rapor yazabilir,

c. Kendi alanından alışılmış rutin ve rutin olmayan birikmiş gerçeğe dayalı bilgiler hakkında kendi düşüncesini yazabilir,

d. Çok kısa raporları, rutin gerçek bilgileri ve hareket biçimlerinin sebeplerini belirterek aktaran standart kurallaşmış bir biçimde yazabilir.

76 B2 düzeyindeki bir öğrenici ise;

a. Belirgin noktaları uygun vurgulama ve ilgili destekleyici ayrıntılarla bir tartışmayı sistematik olarak geliştiren bir deneme veya rapor yazabilir,

b. Bir sorunla ilgili değişik düşünceleri veya çözümleri değerlendirebilir,

c. Belirli bir bakış açısını destekleyen veya ona karşı çıkan sebepleri veren ve çeşitli seçeneklerin avantaj ve dezavantajlarını açıklayan, bir tartışmayı geliştiren bir deneme veya rapor yazabilir,

d. Birkaç kaynaktan elde edilen bilgileri ve tartışmaları sentezleyip birleştirebilir (CEFR, 2009, s.61).

Genel yazılı etkileşim: B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Makul doğrulukta, soyut ve somut konularla ilgili bilgi ve düşünceleri ifade edebilir, bilgileri denetleyebilir,

b. Sorunlar hakkında soru sorabilir veya sorunları açıklayabilir,

c. Acil olarak gereken basit bilgileri sormada veya ifade etmede, kendisine göre önemli noktaları aktararak, kişisel mektuplar ve notlar yazabilir.

B2 düzeyindeki bir öğrenici ise, yazılı olarak haber ve görüşleri ifade edebilir ve diğerlerine bağlantı yapabilir (CEFR, 2009, s.80).

Yazışma:

B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Müzik ve film gibi soyut ve kültürel konular hakkında bilgi veren ve düşüncelerini ifade eden kişisel mektuplar yazabilir,

b. Deneyim, duygu ve olayları biraz ayrıntılı bir şekilde betimleyen kişisel mektupları yazabilir.

77

B2 düzeyindeki bir öğrenici ise, duygularının derecelerini ifade eden, olay ve deneyimlerinin kişisel önemini vurgulayan ve mektuplaştığı kişinin haber ve görüşlerini yorumlayan mektupları yazabilir (CEFR, 2009, s.80).

Notlar, mesajlar, formlar:

B1 ve B2 düzeylerindeki öğreniciler;

a. Sorgu ileten ve soruları anlatan mesajları alabilir,

b. Kendilerine göre önemli noktaları anlaşılır bir biçimde aktaran, arkadaşlarına, hizmetlilere, öğretmenlere ve günlük hayatının bir parçası olan diğer insanlara derhâl gerekmekte olan basit bilgileri ifade eden notlar yazabilirler (CEFR, 2008, s.81).

Not almak (ders, seminer, vs.): B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Bir ders sırasında, konuya aşina olması ve konuşmanın anlaşılır ve iyi yapılandırılmış olması itibariyle, kendisinin daha ileriki bir tarihte kullanacağı kadar doğru olan notlar alabilir, b. Doğrudan bir ders anlatımında, konuşmanın hem basit bir dille kurulmuş olması hem de standart konuşma ile anlaşılır biçimde söylenmesi suretiyle, bir listeyi anahtar noktalar olarak not alabilir.

B2 düzeyindeki bir öğrenici ise, aşina olduğu konu hakkındaki anlaşılır biçimde yapılandırılmış bir dersi anlayabilir, sözcüklerin üzerinde yoğunlaşmasından ve bundan dolayı da bazı bilgileri kaçırmış olmasına rağmen, kendisine göre önemli noktaları not olarak kaydedebilir (CEFR, 2009, s.92).

Metin işleme:

B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Çeşitli kaynaklardan elde ettiği bilgileri özetleyebilir,

b. Orijinal metindeki sözcükleri kullanarak, kısa yazılmış pasajları basit bir şekilde yeniden yazabilir.

78 B2 düzeyindeki bir öğrenici ise;

a. Geniş kapsamlı gerçek veya hayalî metinleri özetleyebilir, ana temaları ve farklı bakış açılarını ele alabilir ve yorum yapabilir,

b. Gazetede çıkan haberlerden, mülakatlardan veya görüş, tartışma ve müzakere içeren belgesellerden seçilmiş parçaları özetleyebilir,

c. Bir film veya oyunun olaylarını özetleyebilir (CEFR, 2009, s.92). Yazım kontrolü:

B1 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Anlaşılır biçimde kesintisiz yazı üretebilir,

b. Yazım, noktalama ve sayfa düzeni bakımından oldukça düzgün bir yazı üretebilir. B2 düzeyindeki bir öğrenici;

a. Standart sayfa düzeni ve paragraf kurallarına göre açıkça okunaklı bir yazı üretebilir,

b. Yazım ve noktalama oldukça doğrudur, ancak ana dilin etkisi gözlemlenebilir (CEFR, 2009, s.112).