Nicel Veri Bulguları

Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri uygulanan 166 (geçerli envanter) öğrenciden elde edilen nicel veriler Tablo 5 de verilmiştir.

N Minimum Maksimum Ortalama Standart Sapma

Puan 166 26 98 67,66 14,974

Tablo 5. Öğrencilerin CSEI Puanlarının Ortalaması, Standart Sapması, Maksimum ve Minimum Puanlar, Toplam CSEI Uygulanan Öğrenci Sayısı

Minimum 26 maksimum 98 uç değerlerinin bulunduğu katılımcı puanlarının ortalama değeri 67,66 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin özgüven puanlarının daha düşük ya da daha yüksek olduğu yönündeki yorumlar ortalama baz alınarak yapılmıştır. 14, 974 olarak belirlenen standart sapma değeri grubun özgüven açısından heterojen bir grup olduklarının göstergesidir.

Coopersmith Benlik Saygısı Envanterinde bulunan maddelere verilen cevaplar doğrultusunda okul akademik özgüven, sosyal özgüven, genel özgüven başlıkları altında ilgili maddelerin frekans ve yüzde dağılımları sırasıyla Tablo 6, Tablo 7, Tablo 8 de sunulmuştur. Özgüven puanlarının düşük, orta ve yüksek olmasında etkili olan maddelerin tespitinde frekans ve yüzde dağılım değerlerinden faydalanılmıştır.

Tablo 6’da öğrencilerin, okul-akademik özgüvenlerini belirleme amacıyla uygulanan ölçeğin maddelerine verilen cevapların frekans ve yüzde değerlerine ilişkin veriler yer almaktadır.

Tablo 6 incelendiğinde öğrencilerin % 51,5’i sınıf önünde konuşma yapmanın zor olduğunu ifade etmiştir. Yine öğrencilerin % 42,5’ i okulda sıkça morallerinin bozulduğunu, canlarının sıkıldığını, % 38,9’u okulda çoğu zaman cesaretinin kırıldığını, % 62,9’u okuldaki başarılarıyla gurur duyduğunu, % 69,5’i dersiyle ilgili yapabileceğinin en iyisini yaptığını, % 76’sı sınıfta söz almaktan hoşlandığını, % 61,7’si okulda olmak istediği kadar başarılı olmadığını ifade eden evet seçeneğini işaretlemişlerdir. Öğrencilerin % 60’ı ise öğretmenlerinin kendilerine yeterince başarılı olmadıklarını hissettirdiğini bildirmişlerdir.

Tablo 7 de öğrencilerin, sosyal özgüvenlerini belirleme amacıyla uygulanan ölçeğin maddelerine verilen cevapların frekans ve yüzde dağılımları ilişkin veriler yer almaktadır.

Okul-Akademik Özgüven

Evet Hayır

f % f %

2. Sınıfın önünde konuşma yapmak bana oldukça güç

gelir. 86 51,5 81 48,5

17. 17. Okulda sıkça moralimin bozulduğunu, canımın

sıkıldığını hissediyorum. 71 42,5 61 36,5

23. Okulda çoğu zaman cesaretim kırılıyor. _{65 38,9 102 61,1} 33. Okuldaki başarılarımla gurur duymaktayım. _{105 62,9 62 37,1} 37. 37. Derslerimle ilgili olarak yapabileceğimin en iyisini

yapıyorum. 116 69,5 51 30,5

42. Sınıfta söz almaktan hoşlanırım. _{127 76,0 40 24,0} 46. Okulda olmak istediğim kadar başarılı değilim. _{103 61,7 64 38,3} 54. 54. Öğretmenlerim bana yeterince başarılı

olamadığımı hissettiriyor. 60 35,9 107 64,1

Tablo 6. Okul Akademik Özgüvene İlişkin Maddelerin Frekans ve Yüzde Dağılımları

Tablo 7 incelendiğinde öğrencilerin % 91,6’sı gibi büyük bir çoğunluğu insanlar benimle birlikteyken hoş ve neşeli vakit geçirirler maddesi için evet seçeneğini işaretlemişlerdir. Yine öğrencilerin % 95,2’si yaşıtları arasında sevildiğini, % 73,1’i sözlerinin arkadaşları tarafından dinlenildiği ve takip edildiğini, % 87,4’ü sevecen birisi olduğunu ve başkaları tarafından kolayca sevildiğini, % 67’si başka insanlarla birlikte olmaktan hoşlanmadığını ifade eden maddelere evet cevabını vermişlerdir. Ayrıca öğrencilerin % 71,9’u arkadaşlarım sık sık beni kızdırırlar, dalga geçerler maddesiyle birlikte % 78,4’ü oyunu kendimden daha küçüklerle birlikte oynamayı tercih ederim maddesine hayır yanıtını vermişlerdir.

Tablo 8 de öğrencilerin, genel özgüvenlerini belirleme amacıyla uygulanan ölçeğin maddelerine verilen cevapların frekans ve yüzdeliğine ilişkin veriler yer almaktadır.

Sosyal Özgüven Evet Hayır

f % f %

5. İnsanlar benimle birlikteyken hoş ve neşeli vakit geçirirler.

153 91,6 14 8,4

8. Yaşıtlarımın arasında seviliyorum. 159 95,2 8 4,8 14. 14. Arkadaşlarım genellikle sözümü dinler, düşüncelerimi

izlerler.

122 73,1 45 26,9

21. İnsanların çoğu benden daha çok seviliyor. 67 40,1 100 59,9 28. Sevecen birisiyim, başkaları tarafından kolayca

sevilirim.

146 87,4 21 12,6

40. Oyunu kendimden daha küçüklerle oynamayı tercih

ederim. 36 21,6 131 78,4

49. Başka insanlarla birlikte olmaktan hoşlanmıyorum. 67 40,1 100 59,9 52. Arkadaşlarım sık sık beni kızdırır, dalga geçerler. 47 28,1 120 71,9

Genel Özgüven Evet Hayır

f % f %

1.Olup bitenlerden genellikle rahatsızlık duymam. 48 28,7 119 71,3 3. 3. Eğer gücüm yetse kendimle ilgili değiştirmek istediğim

pek çok özelliğim var. 88 52,7 79 47,3

4. Herhangi bir konuda fazla zorlanmadan karar verebilirim. 99 59,3 68 40,7 7. Yeni şeylere alışmam uzun zaman alır. 60 35,9 107 64,1 10. Güçlükler karşısında kolayca pes ederim. 19 11,4 148 88,6

12. Kendim olabilmek oldukça zor. 32 19,2 135 80,8

13. Hayatımdaki her şey karmakarışık. 61 36,5 106 63,5 15. Kendime ait düşüncelerim olumsuz. 33 19,8 134 80,2 18. Çoğu insan kadar güzel görünüşlü biri değilim. 57 34,1 110 65,9 19. 19. Söyleyecek bir şeyim olduğunda, genellikle çekinmeden

söylerim. 104 62,3 63 37,7

24. Sık sık keşke başka birisi olsam diye arzularım. 57 34,1 110 65,9 25. 25. Kendimi güvenilir biri olarak görmüyorum. (Bana bel

bağlanmaz) 29 17,4 138 82,6

27. Kendimden oldukça eminim. 139 83,2 28 16,8

30. Hayal kurmaya çok zaman harcıyorum. 70 41,9 97 58,1

31. Keşke daha küçük olsaydım. 67 40,1 100 59,9

34. Birileri her zaman ne yapmam gerektiğini bana

söylemeli. 43 25,7 124 74,3

35. Yaptığım şeylerden dolayı sık sık pişmanlık duyarım. 55 32,9 112 67,1 38. Genellikle kendimi koruyabilir, kendime dikkat

edebilirim. 147 88,0 20 12,0

39. Oldukça mutluyum. 116 69,5 51 30,5

43. Kendimi anlayabiliyorum. 133 79,6 34 20,4

47. 47. Kendi başıma karar verebilir ve bu kararımda ısrar

edebilirim. 115 68,9 52 31,1

48. Cinsiyetimden (erkek ya da kız olmaktan) memnun

değilim. 27 16,2 100 59,9

Tablo 8 incelendiğinde öğrencilerin % 52,7’sinin eğer gücü yetse kendi ile ilgili değiştirmek istediği birçok özelliği olduğunu bildirmiştir. Yine öğrencilerin % 59,3’ü herhangi bir konuda zorlanmadan karar verebildiğini, % 62,3’ü söyleyecek bir şeyleri olduğu zamanlarda genellikle çekinmeden söyleyebildiklerini, %83,2’si kendinden oldukça emin olduğunu, % 88’i genelde kendini koruyabildiğini-kendisine dikkat ettiğini, % 69,5’i oldukça mutlu olduğunu, % 79,6’sı kendi kendini anlayabildiğini, % 68,9’u kendi kararlarını verip bu kararlarında ısrar edebildiğini, % 51’i sık sık kendinden utandığını hissettiği anların olduğunu, % 64,7’si de azarlanınca kolayca bozulduğunu, alındığını bildirmişlerdir.

Öğrencilerin % 71,3’ü genellikle olup bitenlerden rahatsızlık duymam, % 64,1’i yeni şeylere alışmam uzun zaman alır, % 88,6’sı güçlükler karşısında kolayca pes ederim, % 80,8’i kendim olabilmek oldukça zor, % 63,5’i hayatımdaki her şey karmakarışık, % 80,2’si kendime ait düşüncelerim olumsuz, % 65,9’u çoğu insan kadar güzel görünüşlü biri değilim, % 65,9’u sık sık keşke başka birisi olsam diye arzularım, % 82,6’sı kendimi güvenilir biri olarak görmüyorum(Bana bel bağlanmaz), % 58,1’i hayal kurmaya fazla zaman harcıyorum, % 59,9’u keşke daha küçük olsaydım, % 74,3’ü birileri her zaman bana ne yapmam gerektiğini söylemeli, % 67,1’i yaptığım şeylerden sık sık pişmanlık duyarım, % 59,9’u cinsiyetimden memnun değilim, % 76,6’sı bana ne olacağı umurumda değil, % 73,7’si ise başarısız bir insanım maddelerine hayır cevabını vermiştir.

Tablo 9 da Sinem, Reyhan, Filiz, Burak, İsmail, Burak ve Gamze’nin araştırma öncesi ve sonrasında belirlenen genel özgüven, okul-akademik özgüven ve sosyal özgüvenlerine ilişkin puanları verilmiştir. Coopersmith Benlik Saygısı Envanterinde yapılan açıklamalar doğrultusunda genel özgüven puanları 50 puan 55. Bana ne olacağı hiç umurumda değil. 38 22,8 128 76,6

56. Başarısız bir insanım. 44 26,3 123 73,7

57. Azarlandığımda kolayca bozulurum. 108 64,7 59 35,3

üzerinden, okul-akademik özgüven ve sosyal özgüven puanları da 16 puan üzerinden değerlendirilmiştir.

Özgüven Puanları

Genel Okul-Akademik Sosyal

Önce Sonra Önce Sonra Önce Sonra

Sinem 48 50 14 12 16 14 Reyhan 40 50 12 12 10 16 Filiz 26 36 4 4 14 16 Burak 36 38 6 12 12 12 İsmail 44 42 12 12 14 10 Murat 30 42 14 14 12 14 Gamze 46 44 10 14 14 14

Tablo 9. Katılımcıların Araştırma Öncesi ve Sonrası Belirlenen Özgüven Boyutlarına İlişkin Puanları

Araştırmanın başlangıcından bitimine kadar olan süreçte Sinem, Reyhan, Filiz, Burak ve Murat’ın genel özgüven puanlarında artış olurken; İsmail ve Gamze’nin Genel özgüven puanlarında bir düşme belirlenmiştir. Katılımcıların hiçbirinin genel özgüven puanı sabit kalmamıştır. Burak ve Gamze’nin okul akademik puanlarındaki artışın aksine Sinem’in okul akademik özgüveninde bir düşüş gerçekleşmiştir. Diğer katılımcıların okul akademik özgüven puanlarında ise herhangi bir artış ya da düşüş olmamıştır. Reyhan, Filiz ve Murat’ın sosyal özgüven puanlarında artış meydana gelirken, Sinem ve İsmail’in sosyal özgüven puanında düşüş gözlenmiştir. Diğer adayların sosyal özgüven puanı sabit kalmıştır.

Katılımcıların özgüven puanlarında meydana gelen değişimler üzerinde aldıkları dönütlerin oldukça etkili olduğu bulgusuna nitel verilerin analizi sonucunda ulaşılmıştır. Bu etkiler her bir dönüt türü için nitel bulguların yorumlanması aşamasında detaylı olarak ele alınmıştır.