Model Tasarım Çizimi ve Renklendirme Teknikleri

Ġlham (Hikâye) Panoları (Moodboard) ve Renk Panoları OluĢturma: Tasarım yaparken birçok Ģey bizim ilham kaynağımız olabilir, çevremizdeki her Ģeyden, olaylardan, materyallerden esinlenebiliriz. Kitaplar ve dergiler bizim baĢlıca esin kaynağımızdır, burada çok fazla bilgi ve görsele ulaĢabiliriz. Sanat, sanat olayları yeni sanat hareketleri ya da sanat tarihi müthiĢ esin kaynaklarıdır. Grafikler ve

fotoğraflar, giysi yapımında kullanılan hammaddeler, sergiler, geziler, sinema ve tiyatro, mimari, mobilya ve iç mimari, sokak stilleri, trendler, tasarımcılar, pazarlama ve perakendecilik, yeni medya, internet ve daha sayabileceğimiz pek çok Ģey tasarımları yaparken ilham vermekte ve çıkıĢ noktası olmaktadır (McKelvey, Munslow, 2003: 16-19). Dünyaca ünlü tasarımcı John Galliano‟nun hayal gücü, hikâye anlatımı ve araĢtırma gezileri efsanevidir. Her sezon, umulmadık öncü yeni fikirler bulabilmek için Dünya‟yı araĢtırmaktadır, kıtalar ve kültürler arasında geziler, literatür referansları ve sanat araĢtırdığı Ģeylerin baĢında gelmektedir (Davies, 2010: 104).

Kavram resimleme, hikâye panolarında sıkça kullanılmaktadır. Gazete ve dergilerden kesilerek alınan görüntüler bir anlatımı, hikâyeyi oluĢturacak Ģekilde tekrar düzenlenip bir araya getirilerek yan yana üst üste yüzeye yapıĢtırılırlar. Kolaj tekniği kullanılarak yapılan bu çalıĢma ile kullanılan hazır biçimler anlatımı uyarır ve zenginleĢtirirler (Gökaydın, 1990: 90). BaĢarılı bir hikâye panosunun kendine has bir tarzı vardır. Temayı özetlerken, tasarım fikrinin özünü yansıtır. Bir yandan sezon ve hedef kitleyi ortaya koyarken hem yaratıcı hem de ticari tasarım çözümüne odaklanmaktadır (Tatham, Seaman, 2016: 30).

Hayatımızın büyük bir parçası olan renkler bizi yansıtır. Renklerin özel etkileri yaptığımız tasarımlara da yansımaktadır. Renklerin tek baĢına yaptığı etki kiĢinin çevresine, o günkü psikolojisine, mevsime ve güncel moda trendlerine bağlıdır. Rengin değeri baĢka renklerle birlikte ortaya çıkmaktadır (Olgaç, 2014: 110, 115). Tasarımda daima renk dengesi gözetilir. Renkler soğukluk sıcaklıklarına göre, tonlarına göre, giysinin türüne, giyilecek yere ve zamana verilmek istenen mesaja göre değiĢmektedir. Tek renkle daha kuvvetli bir etki yaratmak mümkünken, rengin armonisinden faydalanarak farklı renklerle ve tonlarla bir arada da kullanılabilir. Yapılan araĢtırmalarda tüketicinin ilk tepkisini renge verdiği ortaya koyulmuĢtur. Daha sonra tasarıma ilgi, kıyafeti hissetme ve fiyat gelmektedir. Bir koleksiyon hazırlanırken renk paleti seçimi ilk verilecek kararların baĢında gelmektedir. Koleksiyonun ruhunu, mevsimsel tınısını ortaya koyacak renk seçimi, koleksiyonu öncekilerden ayıracaktır (Jones, 2009: 112). Renk tahmininde bulunan profesyonel

Ģirketler bulunmaktadır. Ġki sene sonrası hangi renklerin trend olacağını ve giysilerin temaların eğilimini belirleyen bu Ģirketleri takip eden üreticiler buradan aldıkları bilgilere göre tasarımlarına yön vermektedirler. Konunun, ilham kaynağının gerektirdiği, yapılan trend araĢtırmaları çerçevesinde öğrencinin belirleyeceği renklerden oluĢan bir pano oluĢturması kreasyonlarını hazırlarken ona yardımcı olacaktır. Ayrı bir pano hazırlamasa bile renk panosunu ve kartelalarını hikâye panosu (ilham panosu/moodboard) içerisinde verebilir.

Eskiz ÇalıĢmaları ve Eskiz Defteri (Sketchbook): Eskiz, taslak çalıĢma ya da görsel araĢtırma dediğimiz ön çalıĢmalar ve araĢtırmalar çok önemlidir. Tasarımcı süreç içerisinde kendi tarzına göre tasarım sürecini oluĢtururken, sezgisel yapısını, geçmiĢ tecrübelerini, genel kültür birikimini, tasarımı yapılacak konu ile ilgi topladığı verileri ve imgelerin algısal boyutlarını devreye sokmaktadır (Arıkan, 2009: 60). Tasarımın her alanında doğanın analitik incelemesini yapmadan, matematiksel ve geometrik kurgusunu incelemeden tasarım yapmak neredeyse imkansız gözükmektedir. Bu kurguyu öncelikle sabırlı ve araĢtırmacı Ģekilde görsel etütlerle çalıĢmak tasarımcı için daima faydalı bir kazanç olacaktır (Civcir, 2015: 502). Moda resmi ve stilizasyon söz konusu olduğunda gerçek insan oranlarına sahip olmayan figüratif eskizlerden bahsedebiliriz. Eskizlerdeki kaygı giysiyi tanımlamanın ötesinde bir duruĢ veya tavrı sergileme amaçlı belli hız ve stilde çizilebilirler. DıĢarıdan bakan bir göze soyut, enerjik hatta bitmemiĢ gibi görünse de teknik çizimde tüm dikiĢ ve detaylar olması gerekirken moda eskizinde bir fikri iletmek ya da bir silueti keĢfetmek amacıyla çizilen eskizlerde bu tarz detaylara gerek duyulmamaktadır (Hopkins, 2013: 24, 25).

Moda tasarımcısının ya da moda tasarımı öğrencisinin eskizlerini oluĢturacağı, her zaman yanında taĢıması gereken eskiz defterlerine (sketchbook) ihtiyacı vardır. Her an her yerde gördüğü ya da aklına gelenleri hemen yanındaki bu deftere karalayarak, detaylarını çizerek ya da görselin, düĢüncenin ana hatlarını vererek, burada fikirlerini biriktirir. Ġhtiyaç duyduğu anda da eskiz defterine bakarak ilham alır, tasarımlarını oluĢturur. Yapılan görüĢmelerde Uzman 10 eskiz defterlerini eğitim sürecinde nasıl önemsediklerini aktarmaktadır: “Temalarını belirledikten

olsun istiyorum. Skeçbooklarda tema doğrultusunda kolaj çalışmalarını istiyorum. Doku çalışmaları istiyorum, skeçbooklar çok önemli, orada yaratıcılığı takviye edecek çok özel şeyler bulabiliyorum. Ben bunu öğrencilere de söylüyorum. Ben bir işveren olsam, benle görüşmeye gelseniz, buradan sizin yaratıcılığınızın ne olduğunu çok rahat anlayabilirim çözebilirim diyorum. Bundan olmaz ya da bundan çok güzel olabilir, bu çok güzel minicik bir detay çok bilgi verebilir size. Skeçbookları yurt dışında çok gördüm Saint Martinde. Skeçbookta araştırmayı yapıyorlar, doku araştırmaları, renk bilgileri ve aslında orada ne yapacaklarını yakalıyorlar” (Uzman

10 ile kiĢisel iletiĢim, 10 ġubat 2017).

Central Saint Martins‟den mezun olan ünlü moda tasarımcılarının eskiz defterlerini inceleyen Davies, çağdaĢ moda uygulamalarının yaratıcı süreçlerini keĢfetmek için moda tasarımcılarının sketchbooklarına bakmayı öneriyor. Bir tasarımcı için eskiz defteri araĢtırma yapmayı kolaylaĢtırmak, yeni moda fikirlerle iletiĢim kurmak, yakalamak ve tasarım geliĢimlerini desteklemek için tasarımcının yakın arkadaĢı haline geliyor. Çizim için bir aracın ötesine geçen eskiz defterleri, güvenli, araĢtırmaya ilham verirken, ilk moda fikirlerinden nihai konseptlere dek çeĢitli materyaller biriktirmeye yarıyor. Ġki boyutlu fikirlerin üç boyuta taĢındığına tanık olan eskiz defterleri, moda tasarımcılarının rutin bir kursa ya da derse benzemeyen kendi kiĢisel tuhaf yaratıcı metotlarını içeriyor (Davies, 2010: 6).

Ġnsanları hareket halindeyken kafenin önünden geçerken, metroda ya da caddede yürürken çizmek diğer bir yaklaĢımdır. Hareket halindeki insanların giysilerinin bedenleriyle nasıl hareket ettiğini anlayabilmek modanın nasıl çizileceğini anlamak için çok önemlidir (Seivewright, 2013: 155). Bir görüntünün tamamını ya da bir parçasını çizmek, imgeyi oluĢturan parçaları daha iyi algılamamızı sağlamaktadır. Tasarım yaparken ve giysinin kalıbını hazırlarken benzer kavisler ve Ģekiller kullanabilmemize olanak sağlamaktadır (Sorger, Udale, 2013: 22). Farklı yaklaĢımlar ve yöntemler denemek, eskiz çalıĢmaları yapmak, farklı görüntüler yaratmak ve malzemeler keĢfetmek bize yeni fikir ve çözüm önerileri vermektedir. Her zaman ilk yapılanlar da saklanmalıdır, bazen önceki fikirlere geri dönmek konsepti daha ileriye götürebilmektedir (Ambrose, Billson, 2013: 150). Bir tasarımcı adayının ve tasarımcının taze fikirler edinebilmek ve bu

fikirleri unutmamak adına kaydetmeye kaydederken de detaylarıyla irdelemeye ihtiyacı vardır. Eskiz defterleri bu konuda tasarımcıya ve tasarımcı adaylarına çok önemli bir kaynak sunmaktadır.

Teknik Çizim: Üretim süreci içerisinde yer alan kiĢilere tasarım fikrini ve üretim detaylarını ifade etmek için kullanılan teknik çizimleri üretebilmek, moda endüstrisinde gerekli bir beceridir. Uluslararası tedarikçi ve üretim servislerinin geliĢiminde dil engelini ortadan kaldırırken, üretim sürecini hızlandıran ve yanlıĢ anlaĢılmaları ortadan kaldıran teknik çizim, bu ortamda evrensel bir dil oluĢturmaktadır (Szkutnicka, 2012: 9). Teknik çizimi en kolay anlatmanın yolu, içinde insan yokken giysilerin (Bryant, 2013: 41) düz bir zemin üzerinde ya da askıda nasıl göründüğünü düĢünerek, ölçü-oran dahilinde en ince detayları, model özelliklerini, aksesuarları, dikiĢ özelliklerini ve hatta hacim oluĢturan kumaĢ ve malzemeleri de gösterecek ve belirtecek Ģekilde, gölgesiz, siyah beyaz farklı kalınlıklardaki uçlarla çizilen net çizimler olarak tarif edebiliriz. Teknik çizim moda resmi ve moda illüstrasyonunun ön aĢamasıdır. Buradaki teknikleri bilmeden, özümsemeden giysi tasarımı ve çizimi yapılamaz.

Uzman 18 hareketsiz bir figür üzerinde vücut ölçü ve oranlarını dikkate alarak çizilen teknik çizimi aktarıyor: “Bir makineci, makinenin, aparatın önünü,

arkasını, yanını çizer. Onu gördüğü zaman çizer, hayal eder, ölçeklendirir çizer ve o üretime girer. Biz de aynı şekilde bir bluzun, bir elbisenin, bir dış giyimin önü, arkası, yanı çizilir. 8’e 1 proporsiyonda çizdikten sonra ve dediğiniz gibi ölçekli olarak 8’e 1 proporsiyon üzerine tasarım yapıp giydirdikten sonra Japonya’ya gönderilir ve üretime geçer. Çünkü teknik çizim dili vardır. Bunun etek boyu bu kadar olacak, 8’e 1 proporsiyonda olduğu için ölçekler bellidir onun üzerinde”

(Uzman 18 ile kiĢisel iletiĢim, 6 Haziran 2017).

Teknik çizimin evrensel bir dili bulunmaktadır. Çizilen tasarımın her detayı ölçülü ve model özelliği, dikiĢ teknikleri gibi akla gelebilecek tüm tasarımsal veriler ölçülerle sabitlenmiĢtir. KonuĢmadan, tarif etmeden açıklayıcı çizimlerdir. Moda sektöründe üretime girecek tasarımların mutlaka belirlenmiĢ son haline göre detaylı teknik çizimleri yapılır. Moda resmi ve moda illüstrasyonunda tüm teknik detayları

bilmek adına öğrenciye büyük katkılar sağlayan teknik çizim, moda resmiyle yarara dayanan karĢılıklı bir iliĢki içerisindedir, tasarım eğitiminde, ölçekli teknik düz çizim, figür üzerinde teknik çizim, moda çizimi, moda eskisi, moda resmi ve moda illüstrasyonu birbirini tamamlayan bir iliĢki içerisindedir.

Renklendirme, Boyutlandırma ve Sunum Teknikleri: Her meslekte olduğu gibi kaliteli araç gereç ve malzeme seçimi moda illüstrasyonu çiziminde de kaliteli sonuçlar yaratmaktadır (Tahmasebi, 2016: 13). Tüm araĢtırma ve tasarım süreci boyunca kullanılan farklı malzemeler, öğrencinin el becerisini geliĢtirerek, araçları keĢfetme imkanı sunmaktadır. Farklı malzemelerle çalıĢmak çok farklı çeĢitlilikteki imgeleri resimleyerek, tüm bunları yeni biçim, kalıp, renk ve dokulara dönüĢtürmeyi sağlamaktadır. Malzemeler ve teknikler hakkında temel bilginin olması ve nasıl kullanılacağını bilmek bu nedenle çok önemlidir (Seivewright, 2013: 160). BaĢarılı bir illüstrasyon sihir gibidir. Nasıl yapıldığı merak uyandırır. Hangi araç ve teknikler kullanılmıĢtır, nerede ve nasıl yapılmıĢtır? Bakıldığı zaman kolaylıkla anlaĢılamamaktadır. Yüzey ve renklendirme kusursuz yapılmıĢ, asla ipucu barındırmayan kusursuz görünümdedir. Tıpkı bir sihir gibi, akıl sır ermemektedir (Howard, 1992: 7).

Uzman 15 boyutlandırma ve renklendirmede kullanılacak araç ve yöntemleri Ģöyle tanımlamaktadır: “Öğrenci bilgi ve becerilerini geliştirecek ve bir ifade

yöntemi olarak ve tasarımda bir araç olarak bu yöntemi kullanacak…Giysiye, hazır giyime, ya da anlatmak istediği, yaklaşmak istediği noktaya yaklaştıran bir araçtır”

(Uzman 15 ile kiĢisel iletiĢim, 24 Mayıs 2017).

Pürüzlü ve pürüzsüz kağıtlar farklı kalınlıkta kağıtlar Ģeffaf kağıtlar yüzeyi emici ya da kaygan kağıtlar kopya kağıtları aydınger parĢömen gibi amaca ve verilecek etkiye bağlı olarak tercih edilebilecek çok fazla çeĢitlilikte kağıt bulunmaktadır. Prizma kalemler (mumlu renkli kuru kalemler), farklı yumuĢaklıklarda grafit çizim kalemleri, pastel kalemler, mekanik kurĢun kalemler, Verithin kalemler (prizma kalemlerin sert versiyonu), mikro ya da fine-line markör kalemler, jel kalemler, fırça uçlu grafik çizim kalemleri (Hagen, 2011: 7). Tarama ucu kullanılan kalemler, farklı uç kalınlıklarında rapido kalemler…silgi çeĢitleri,

yardımcı araçlar, her tür ve kalınlıkta fırçalar, kuru boyalar, kuru sulular, guaj, suluboya, akrilik, pastel çeĢitleri, yaldızlar, soba yaldızları, metalik boyalar, yağlı boyalar, kahve çay suları, ojeler, simler, kumaĢ boyaları ve daha sayılabilecek her tür geleneksel ve ekstrem malzeme moda resminde kullanılabilmektedir. Kullanılacak malzeme ve araç tamamen hayal gücü ile sınırlı bir alandır.

Klasik yöntemlerle çalıĢmak tasarımcının duyacağı sanatsal üretim hazzı açısından oldukça önemlidir (Arıkan, 2009: 71). Moda tasarımı eğitiminde tasarım amaçlı çizim yapabilmek için öncelikle geleneksel yöntemlerle çizim ve boyama gösterilmektedir. Temel araçları kullanmayı öğrenen öğrenci kendi tarzına yakın bulduğu aracı seçerek bununla devam edebileceği gibi karıĢık teknikler ve yeni uygulamalar da yaratabilmektedir.

Karakalem Tekniği: Evrensel boyutta ulaĢılabilen ve çok yönlü olan kalem, en basit ve geleneksel çizim aracıdır. Kolaylıkla silinebilen ve diğer tekniklerle birlikte sorunsuz bir Ģekilde kullanılabilen karakalem tekniği, çizimde yüksek kalitede detay ve boyutlandırabilme imkânı vermektedir. (Vilaseca, 2008: 8). Model çizimi ve detaylı çalıĢmalar için karakalem kullanımı oldukça kullanıĢlı bir araçtır. Belirgin, yoğun çizgiler ve gölgeli alanlar için oldukça idealdirler. YumuĢaktan serte doğru giden bir yelpazededirler, sert kalemler moda resminde detay girmek için daha kullanıĢlıdır (Neild, 2018: 11). Her çizim çalıĢmasında olduğu gibi her tür resimlemenin ve çizimin en temel ve klasik aracı kurĢun kalemdir. Öğrencinin öncelikle bu tekniği iyi kavraması ve hazmetmesi gerekmektedir.

Kuru Boya Tekniği: KurĢun kalemin renklisine kuru boya denilmektedir. Bazen kurĢun kalemin yerine kullanılır, renkler açıktan koyuya doğru aynı yönde taranmalıdır. Renkler üst üste ve karıĢık uygulanabilir. Küçük yüzeylerde ve detaylarda çok kullanıĢlıdır. Moda resminde detay çalıĢmalarında tüm giysi, kumaĢ, siluet, aksesuar ve kontur renklendirmelerinde çokça kullanılmaktadır. Sağlam ve mat yüzeyli pürüzü az olan kağıtlar tercih edilmelidir (Olgaç, 2017: 145). IĢık gölge ile birlikte, karakalemden sonra öğrenciye ilk öğretilen tekniktir. Kolay, zahmetsiz ve pratik olması hataların silinerek kolaylıkla düzeltilebilme imkanı vermesi, diğer tekniklerle birlikte uyumlu olması, öğrenciler ve tasarımcılar için popüler bir teknik

olmasını ve neredeyse en çok tercih edilen teknik olmasını sağlamıĢtır. Örneğin, fitilli kadife kumaĢın renklendirmesinin en iyi yolu kuru boya sürtme tekniği ile yapılmaktadır (Bryant, 2013: 296).

Suluboya ve Lavi Tekniği: Moda resmi ve moda illüstrasyonu için en yaygın olarak kullanılan teknik suluboyadır. YumuĢak, ince ve yarı saydam renk

efektleriyle, istenilen rengin ve tonun kolaylıkla bulunabilmesi, pratikliği ve maliyeti nedeniyle popüler olmaya devam etmektedir (Hopkins, 2013: 22). Özellikle Ģeffaf ve ince kumaĢların, giysilerin boyanmasında, Ģeffaf taĢ ve aksesuarların

ıĢıklandırılmasında, siluetin ve arka fonun boyanmasında diğer tekniklerle birlikte ya da tek baĢına kullanılmaktadır (Olgaç, 2005: 91). Çini mürekkebini sulandırarak veya tek renk suluboya kullanılarak fırça yardımıyla yapılan, özellikle lekesel çalıĢmalarda kullanılan lavi tekniği (Türker, 2011: 362, 363) de zaman zaman moda resimlerinde ve illüstrasyonlarında tercih edilen bir teknik olmaktadır. Daha sanatsal ve estetik bir tat katan lavi tekniği, moda resminde ve illüstrasyonlarında özellikle görsel etkinin göz doyurucu olarak verilmek istendiği yerlerde kullanılmaktadır.

Guaj Boya Tekniği: Moda resmi çalıĢmalarında, kalın kumaĢların boyanmasında, kadife gibi mat kumaĢların oluĢturulmasında, kürk ve deri gibi dokuların ifade edilmesinde, aksesuarların, siluetlerin, fon boyamalarında, kontur ve detay çizimlerinde guaj tekniği kullanılmaktadır (Olgaç, 2005: 91).

Pastel Boya Tekniği: TebeĢir özelliği gösteren bir boya türüdür. Yağsız ve yağlı türleri bulunmaktadır. Pürüzlü yüzeyler üzerinde daha güzel sonuç veren teknik, kağıt, karton, tahta, bez ve duvar üzerine çalıĢılabilmektedir. TebeĢir büyüklüğünde satılan pastellerden yağsız olanı elle ya da bez tamponla dağıtılarak yumuĢak bir efekt verilebilmektedir. Ardından zarar görmemesi için fikse edilmelidir. Parafin maddeden yapılan yağlı pastel dıĢ etkilere karĢı daha dayanıklıdır (Eti, 1986: 80). Renkleri üst üste sürme, kazıma, dağıtma ve diğer tekniklerle karıĢtırarak çalıĢma olanağı sağlayan pastel boya, güçlü ve enerjik bir etki yaratır, ıĢığın etkisini çok iyi yansıtmaktadır. Kuru pastelle saydam, dumanlı, sisli etkiler yaratılabilir. Kalın uçlu bir malzeme olduğu için detay çalıĢmalara pek girilmez. Deri, süet, güderi gibi malzemelerin ifadesinde rahatlıkla tercih edilebilmektedir

(Olgaç, 2017: 147). Moda resminde örneğin, özellikle kadife kumaĢın çiziminde tercih edilebilmektedir. Kadife ıĢığı oldukça az yansıtan flu bir görünüme sahiptir. Renk değeri sayısı minimum olmalı ıĢık geçiĢleri oldukça yumuĢak ve soft tutulmalıdır. Soft pastel ya da pastel kalemler kadife kumaĢın etkisini vermede tercih edilmektedir (Tahmasebi, 2016: 139). KumaĢ dokuları ve motifleri yağlı pastelle ifade edilip, fonda suluboya kullanmak suretiyle, bu iki boyanın birbirine karıĢmamasından dolayı kolaylıkla kumaĢ desenlerinin ifadesinde kullanılabilmektedir. Yağlı veya soft pastelle çalıĢılan yüzeyler elle temas ettirilmemeli aralara kağıt koyularak muhafaza edilmelidir.

Marker Kalem Tekniği: 1960‟larda keçeli kalemin ortaya çıkıĢı geleneksel olarak kullanılan sanatçı malzemelerinin yerine özellikle tasarım odaklı çalıĢmalarda ve moda resminde daha hızlı ve esnek boyama araçlarına sahip olmanın önünü açmıĢtır. Keçeli kalemler ve arkasından gelen marker, moda eskizleri ve çizim teknikleri üzerinde hala önemli bir etkiye sahiptir (Hopkins, 2013: 98). Marker ya da flamaster kalem kullanımı kolay, çabuk kuruyan, etkisi sert bir malzemedir. ÇeĢitli kalınlıkta uçları bulunmakla birlikte fosforlu, yaldızlı ve simli olanları da bulunmaktadır. Hafif mat ve emici kağıtlar üzerine çalıĢılan bu kalemler, moda resmi çalıĢmalarında en çok tercih edilen malzeme haline gelmiĢtir. Her türlü detay, kontur ve artistik çalıĢmalarla teknik ve grafiksel çizimlerde de yaygın bir biçimde kullanılmaktadırlar (Olgaç, 2005: 92, 93).

Akrilik Boya Tekniği: Plastik boyanın geliĢmiĢ bir türü olan akrilik; su ve polimer maddelerle kolaylıkla inceltilebilen, çabuk kuruyan ve kuruduktan sonra sudan etkilenmeyen bir ürün olduğu için illüstratörler tarafından tercih edilmektedir. Pistole ile püskürtmeye elveriĢli olan bu boya türü, diğer su bazlı boyalara göre daha üstün performans göstermektedir (Uçar, 2012: 73, 74).

Airbrush (Püskürtme) Tekniği: Suluboya ya da yağlı boya gibi boyaları yüzeye bazı hava basınçlı kalem veya tabanca, boya ĢiĢesi gibi aletlerle püskürterek yapılan boyama Ģeklidir. Koyu açık renk tonları arasında püskürtme aracından çıkan noktalarla oluĢan bu teknikte yumuĢak geçiĢler elde edilmektedir (Aslıer, 1986: 133).

GeniĢ yüzeylerin renklendirmesinde, artistik çalıĢmalarda, moda resminde ve afiĢ çalıĢmalarında yaygın bir biçimde kullanılmıĢtır (Olgaç, 2005: 94).

Kolaj (YapıĢtırma) Tekniği: Herhangi bir yüzey üzerine değiĢik renkte ve dokuda kağıt, kumaĢ, tül, plastik, deri gibi malzemelerin yapıĢtırılarak yapıldığı resim tekniğine kolaj, yapılan resme de malzeme resmi denilmektedir. Yüzey üzerine çizerek ya da boyayarak baĢlanan resim, çizginin ve rengin kuvvetini artıracak ya da azaltacak birtakım malzemeler yapıĢtırılarak, istenirse yine üzerleri yer yer veya tamamen boyanarak tamamlanır. Önemli olan verilmek istenen etkiye uygun malzeme seçebilmektir. Malzemeler kesilerek, yırtılarak, buruĢturularak ya da farklı efektler verilerek kullanılabilir (Eti, 1986: 124). BaĢlangıçta yeni bir iĢ ortaya çıkartmak için farklı biçimleri bir araya getirerek sanatçılar tarafından kullanılan kolaj tekniği; moda tasarımında karıĢık teknikle de eĢ anlamlı olarak kullanılmaktadır. Sanat malzemeleri ve çizim araçlarında bilinen kuralların dıĢına çıkmaya izin veren kolaj tekniği, moda tasarımında yüksek seviyede bir sanatsal ifade yakalamayı sağlayan oldukça popüler bir tekniktir. Elle kullanılan bu teknik bilgisayar yazılımlarının yaygınlaĢmasıyla birlikte dijital platformda da moda illüstratörleri tarafından benimsenmiĢtir (Hopkins, 2013: 110).

Bilgisayar Yazılımı Kullanma: KiĢisel bilgisayarların 80‟li yıllarda kullanılmaya baĢlamasıyla birlikte dijital moda çizimleri de ortaya çıkmıĢtır, bilgisayar kullanımının yaygınlaĢması ve farenin kullanımı moda çizerler için dev bir adım olmuĢtur. 90‟lı yılların baĢında masaüstü tarayıcıların kullanılmaya baĢlaması ressamların el çizimlerini dijitalleĢtirmelerine olanak sağlamıĢtır (Tallon, 2009: 7). Moda resminde bilgisayar programlarından faydalanmak neredeyse sınırsız olanaklar sunmaktadır. Ġllüstrasyon çalıĢmalarında dokuma desenler yaratma, baskılı grafikler oluĢturma, düz teknik çizimlerden, sunumlarda kullanılan kavram paftalarına varana dek, figür çizimi, giysi çizimi ve renklendirme baĢta olmak üzere tasarım sürecinin her aĢamasında yoğun bir Ģekilde kullanılmaktadır (Tahmasebi, 2016: 13). GeliĢen teknoloji ile birlikte tekstil ve moda sektörüne yardımcı olan ve iĢleri hızlandıran pek çok yazılım iĢin içerisine girmiĢtir. Özellikle tasarım, planlama ve üretim operasyonlarında bu yazılımların katkıları çok değerli bulunmaktadır. Tekstil sektörü

için piyasada bulunan yazılımların tamamı aynı amaca hizmet etmemekle birlikte; ortak amaç, bir ürünü üretilmeden önce sanal ortamda hatasız ve eksiksiz bir Ģekilde ortaya çıkartıp varyasyonlarını görmek ve ürünü geliĢtirmektir (Yıldız, 2017: 18).