Tablo 7’de Moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin; popüler kültür, çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımına etkilerine ilişkin görüşlerinin frekans ve yüzde dağılımları verilmiştir.
Moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin, moda tasarımında çizgi roman ve kahramanlarının etkilerine ilişkin görüşlerinin bulunduğu Tablo 7’de 19 madde yer almaktadır.
İfade 30: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanlarının günümüz modasını
etkilediğini düşünüyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %12,5 ile tamamen katıldığını, %25,8 ile katıldığını, %37,5 kısmen katıldığını, %18,3 ile katılmadığını ve %5,8 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre öğrenciler; X=3.21 ile çizgi roman ve kahramanlarının günümüz modasında kısmen etkili olduğunu düşündüklerini ifade etmişlerdir.
İfade 31: “Çizgi roman ve kahramanları çocuk giyiminde kullanılmaktadır.”
İfadesine verilen yanıtlar: %30,8 ile tamamen katılıyorum, %44,2 ile katlıyorum, %21,7 ile kısmen katılıyorum, %3,3 ile katılmıyorum şeklindedir. Bu yanıtlara göre; öğrencilerin yarısından fazlası çizgi roman kahramanlarını çocuk giyiminde gözlemlediklerini söylemektedir (X=4.02).
İfade 32: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanları genç giyiminde
kullanılmaktadır.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %12,5 ile tamamen katıldığını, %37,5 ile katıldığını, %35,0 kısmen katıldığını, %14,2 ile katılmadığını ve %0,8 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu (X=3,47) çizgi roman ve kahramanlarının genç giyiminde kullanıldığını gözlemlemiştir. Öğrencilerin çizgi romanın hedef kitlesini çocuk ve gençler olarak belirttiği göz önüne alınırsa bu sonuç şaşırtıcı değildir.
Tablo 7. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin, Çizgi Roman ve Kahramanlarının Moda Tasarımındaki Etkilerine İlişkin Görüşleri
İfadeler Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Tamamen Katılıyorum Toplam S % S % S % S % S % S % X 30 7 5,8 22 18,3 45 37,5 31 25,8 15 12,5 120 100 3,21 31 - - 4 3,3 26 21,7 53 44,2 37 30,8 120 100 4,02 32 1 0,8 17 14,2 42 35,0 45 37,5 15 12,5 120 100 3,47 33 8 6,7 23 19,2 36 30,0 35 29,2 18 15,0 120 100 3,27 34 10 8,3 14 11,7 32 26,7 39 32,5 25 20,8 120 100 3,46 35 6 5,0 24 20,0 43 35,8 31 25,8 16 13,3 120 100 3,22 36 1 0,8 6 5,0 31 25,8 51 42,5 31 25,8 120 100 3,88 37 2 1,7 16 13,3 49 40,8 38 31,7 15 12,5 120 100 3,40 38 4 3,3 27 22,5 35 29,2 34 28,3 20 16,7 120 100 3,33 39 3 2,5 16 13,3 43 35,8 37 30,8 21 17,5 120 100 3,47 40 2 1,7 14 11,7 39 32,5 39 32,5 26 21,7 120 100 3,61 41 3 2,5 9 7,5 38 31,7 41 34,2 29 24,2 120 100 3,70 42 7 5,8 13 10,8 49 40,8 38 31,7 13 10,8 120 100 3,31 43 3 2,5 18 15,0 50 41,7 34 28,3 15 12,5 120 100 3,33 44 2 1,7 18 15,0 54 45,0 32 26,7 14 11,7 120 100 3,32 45 3 2,5 10 8,3 43 35,8 46 38,3 18 15,0 120 100 3,55 46 2 1,7 12 10,0 39 32,5 40 33,3 27 22,5 120 100 3,65 47 3 2,5 26 21,7 51 42,5 28 23,3 12 10,0 120 100 3,17 48 21 17,5 28 23,3 43 35,8 17 14,2 11 9,2 120 100 2,74 49 27 22,5 24 20,0 34 28,3 22 18,3 13 10,8 120 100 2,75 113
İfade 33: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanları iç giyimde
kullanılmaktadır.” ifadesine verdikleri cevaplar: %15,0 ile tamamen katılıyorum, %29,2 ile katılıyorum, %30,0 kısmen katılıyorum, %19,2 ile katılmıyorum ve %6,7 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Bu sonuca göre; öğrenciler çizgi roman ve kahramanlarını iç giyimde kısmen gözlemlediklerini söylemişlerdir.
İfade 34: “Çizgi roman ve kahramanları üst giyimde kullanılmaktadır.”
İfadesine verilen cevaplar sırayla: %20,8 ile tamamen katılıyorum, %32,5 ile katılıyorum, %26,7 ile kısmen katılıyorum, %11,7 ile katılmıyorum ve %8,3 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin çizgi roman ve kahramanlarının üst giyim ürünlerinde kullanıldığını gözlemledikleri söylenebilir.
İfade 35: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanları ayakkabı tasarımında
kullanılmaktadır.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %13,3 ile tamamen katıldığını, %25,8 ile katıldığını, %35,8 kısmen katıldığını, %20,0 ile katılmadığını ve %0,5 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre öğrenciler; X=3.22 ile çizgi roman ve kahramanlarını ayakkabı tasarımında kullanıldığını gözlemlemişlerdir.
İfade 36: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanlarının reklam ve pazarlama
alanında etkili olduğunu düşünüyorum.” ifadesine verdikleri cevaplar: %25,8 ile tamamen katılıyorum, %42,5 ile katılıyorum, %25,8 kısmen katılıyorum, %5,0 ile katılmıyorum ve %0,8 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin yarısından fazlası X=3,88 gibi yüksek bir katılımla çizgi roman ve kahramanlarının reklam ve pazarlama alanında etkili olduğunu düşünmektedir. Öğrencilerin çizgi romanın hedef kitlesi ve gelişimde etkili olduğunu düşündükleri göz önüne alındığında bu sonucun doğal olduğu söylenebilir.
İfade 37: “Çizgi roman ve kahramanlarının fantastik öğelerinin günümüz
modasını etkilediğini düşünüyorum.” İfadesine verilen cevaplar sırayla: %12,5 ile tamamen katılıyorum, %31,7 ile katlıyorum, %40,8 ile kısmen katılıyorum, %13,3 ile katılmıyorum ve %1,7 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin X=3,40 ile çizgi roman ve kahramanlarının fantastik öğelerinin günümüz modasında etkili olduğunu düşünmektedir.
İfade 38: “Çizgi roman ve kahramanlarının kostüm biçimlerinin günümüz
modasında siluet olarak kullanıldığını düşünüyorum.” İfadesine verilen yanıtlar: %16,7 ile tamamen katılıyorum, %28,3 ile katılıyorum, %29,2 ile kısmen katılıyorum, %22,5 ile katılmıyorum ve %3,3 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin (X= 3,33) çizgi roman ve kahramanlarının kostüm biçimlerinin günümüz modasında siluet olarak kısmen kullanıldığını düşündükleri söylenebilir.
İfade 39: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanlarında kullanılan ikon ve
sembollerin günümüz modasında etkili olduğunu düşünüyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %17,5 ile tamamen katıldığını, %30,8 ile katıldığını, %35,8 kısmen katıldığını, %13,3 ile katılmadığını ve %2,5 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre öğrencilerin; X=3.47 ile çizgi roman ve kahramanlarının ikon ve sembollerinin günümüz modasında etkili olduğunu düşündükleri gözlemlenmektedir.
İfade 40: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanlarında kullanılan canlı ve
parlak renklerin günümüz modasında etkili olduğunu düşünüyorum” ifadesine verilen cevaplara bakıldığında; %21,7 ile tamamen katıldığını, %32,5 ile katıldığını, %32,5 kısmen katıldığını, %11,7 ile katılmadığını ve %1,7 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre; öğrencilerin; yarısından fazlası çizgi roman ve kahramanlarında kullanılan canlı ve parlak renklerin günümüz modasında etkili olduğunu düşündükleri söylenebilir.
İfade 41: “Çizgi roman kahramanlarının baskı teknikleriyle yansıtılmasının
günümüz modasında etkili olduğunu düşünüyorum.” İfadesine verilen yanıtlar: %24,2 ile tamamen katılıyorum, %34,2 ile katılıyorum, %31,7 ile kısmen katılıyorum, %.7,5 ile katılmıyorum ve %2,5 hiç katılmıyorum şeklindedir. Bu yanıtlara göre; öğrenciler çizgi roman kahramanlarının sıklıkla uygulanma biçimi olan baskı teknikleriyle yansıtılmasının günümüz modasında etkili olduğunu düşünmektedir (X=3.70).
İfade 42: Öğrencilerin “Çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımcılara
ilham kaynağı olduğunu düşünüyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %10,8 ile tamamen katıldığını, %31,7 ile katıldığını, %40,8 kısmen katıldığını, %10,8 ile katılmadığını ve %5,8 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Öğrenciler X=3,31 ile çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımcılara kısmen ilham kaynağı olduğunu düşünmektedirler.
İfade 43: Öğrencilerin “Çizgi romanların görsel ağırlıklı olmasının moda
tasarımında kullanılmasında etkili olduğunu düşünüyorum.” ifadesine verdikleri cevaplar: %12,5 ile tamamen katılıyorum, %28,3 ile katılıyorum, %41,7 kısmen katılıyorum, %15,0 ile katılmıyorum ve %2,5 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Bu sonuca göre; öğrenciler çizgi roman ve kahramanlarının görsel ağırlıklı olmasının moda tasarımında kullanılmasında kısmi bir etkisi olduğunu düşünmektedirler.
İfade 44: “Çizgi roman ve karakterlerinin eğlenceli olduğu için moda
tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” İfadesine verilen cevaplar sırayla: %11,7 ile tamamen katılıyorum, %26,7 ile katılıyorum, %45,0 ile kısmen katılıyorum, %15,0 ile katılmıyorum ve %1,7 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımında kullanılmasında eğlenceli olarak algılanmalarının kısmi bir etkisi olduğunu düşündükleri söylenebilir.
İfade 45: Öğrencilerin “Çizgi roman karakterlerinin dikkat çektiği için moda
tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %15,0 ile tamamen katıldığını, %38,3 ile katıldığını, %35,8 kısmen katıldığını, %8,3 ile katılmadığını ve %2,5 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre öğrenciler; X=3,55 ile çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımında kullanılmasında dikkat çekici oluşlarının etkili olduğunu söylemişlerdir.
İfade 46: Öğrencilerin “Çizgi roman ve karakterlerin in popüler olduğu için
moda tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” ifadesine verdikleri cevaplar: %22,5 ile tamamen katılıyorum, %33,3 ile katılıyorum, %32,5 kısmen katılıyorum, %10,0 ile katılmıyorum ve %1,7 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin yarısından fazlası X=3,65 gibi yüksek bir katılımla çizgi roman ve kahramanlarının günümüzdeki popülaritesinden dolayı moda tasarımında kullanıldığını düşünmektedir.
İfade 47: “Çizgi roman ve karakterlerinin okuyucu kitleleri olduğu için moda
tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” İfadesine verilen cevaplar sırayla: %10,0 ile tamamen katılıyorum, %23,3 ile katılıyorum, %42,5 ile kısmen katılıyorum, %21,7 ile katılmıyorum ve %2,5 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin X=3,17 ile moda tasarımında çizgi roman ve karakterlerinin kullanılmasında okuyucuların kısmi bir ilgisi olduğunu düşünmektedir. Öğrencilerin yüksek oranla popülerliğe bağladığı kullanım
sebebi dolayısıyla; ürünlerin alıcılarının çizgi roman okuyucusu olmalarının üreticiler tarafından önemsenmediğini düşündükleri söylenebilir.
İfade 48: “Çizgi roman ve karakterlerinden esinlenilmiş giyim ürünleri
kullanıyorum.” İfadesine verilen yanıtlar: %9,2 ile tamamen katılıyorum, %14,2 ile katlıyorum, %35,8 ile kısmen katılıyorum, %23,3 ile katılmıyorum ve %17,5 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrenciler (X= 2,74) çizgi roman ve kahramanlarını içeren giysileri kısmi olarak kullandıklarını söylemişlerdir.
İfade 49: Öğrencilerin “Çizgi roman ve karakterlerinden esinlenilmiş
aksesuarlar kullanıyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %10,8 ile tamamen katıldığını, %18,3 ile katıldığını, %28,3 kısmen katıldığını, %20,0 ile katılmadığını ve %22,5 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre; öğrenciler X=2,75 gibi bir oranla çizgi roman ve kahramanlarından esinlenilen aksesuarları kısmen kullandıklarını belirtmişlerdir.
Çizgi roman ve karakterleri günümüzde kazandıkları popülerlikle birçok üründe kullanılmakta ve hedef kitlesini sadece okuyuculardan çıkartarak genişletmektedir. Birçok yan ürün ve reklamda kullanılarak hem kendi tanıtımlarını yapmakta hem de kullanılan ürünleri ön plana çıkarmaktadır. İnsanların giyimleri de bu ürünler içerisinde kendini göstermekte ve günümüzde birçok marka tarafından alıcılarına sunulmaktadır.
Tablo 7’de moda tasarım öğrencilerinin “Çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarıma etkilerine” dair görüşlerini ortaya koyan veriler incelendiğinde: öğrencilerin çizgi romanın günümüz modasını etkilediği gözlemledikleri söylenebilir. Öğrenciler bu etkilerin en çok; çocuk, genç ve üst giyimde etkili olduklarını gözlemlemiş, iç giyim ve ayakkabı tasarımında ise kısmi etkilerini gördüklerini belirtmişlerdir. Öğrenciler çizgi roman ve kahramanlarının; reklam ve pazarlama alanlarında da etkili olarak kullanıldığını belirtmekte, reklam etkisi ile hem kendi popülerliklerini arttırdığı hem de birçok üründe kullanılarak bir popüler kültür ürünü olma özelliğini ortaya koyduğunun farkında olduklarını söylemişlerdir. Günümüz modasını takip ederek yeni tasarımlar ortaya koyan moda tasarım öğrencilerinin, özellikle kendi yaş kitlesini hedefleyen bu etkilerin farkında olmasının önemli olduğu düşünülmektedir.
Öğrencilerin, çizgi roman ve kahramanlarının günümüz modasını etkileme biçimleri hakkındaki verileri incelendiğinde; türde kullanılan canlı ve parlak renklerin, ikon ve sembollerin ve fantastik öğelerin özellikle baskı teknikleri kullanılarak günümüz modasında etkili olduğunu düşündükleri söylenebilir. Kahramanların vücut yapılarını abartarak ortaya koyan ve güçlü bir görünüm kazandıran kostüm biçimlerinin ise günümüz modasında kısmi bir etkisini gözlemlemişlerdir. Öğrenciler günümüz modasında etkilerini gördükleri çizgi roman ve kahramanlarının, bu ürünlerin yaratıcısı olan moda tasarımcılarını da etkilediğini belirtmişlerdir.
Öğrenciler; çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımında kullanılmasının sebeplerini ise sırasıyla; türün günümüzdeki popülaritesi, görsel ağırlıklı olması sebebiyle ürünlerde kolay bir şekilde uygulanarak dikkat çekmesi, ürünlerin kullanıcılara eğlenceli gelmesi ve son olarak da okuyucu kitlesinin göz önüne alınması olarak belirtmişlerdir. Çizgi roman gibi aslen bir yayın formatı olan bir ürünün; okuyucularından çok popülerliği ile dikkat çekmesi sebebiyle kullanılmasının gözlemlenmesi, çizgi romanın popüler kültür ürünü olmasının gücünü göstermektedir. Bir popüler kültür ürünü olan çizgi roman ve kahramanları, günümüzde sadece okuyucularının değil birçok ürünle herkesin hayatına girmiştir. Öğrenciler; çizgi roman ve kahramanlarından esinlenen giyim ve aksesuar ürünlerini kullandıklarını belirtmekle beraber bu oranlar yüksek değildir. Bunun sebebi; bir moda tasarım öğrencisi olarak günümüz modasını takip etmekle birlikte kendi tarzlarını ortaya koymak ve farklı olma istekleri olabilir.
4.4. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Moda Tasarımındaki Etkilerine İlişkin Görüşleri Yönünden Fakülteler Arası t testi Sonuçları
Tablo 8’de lisans düzeyinde moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin; çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımındaki etkilerine ilişkin görüşleri yönünden fakülteler arası t değeri ve anlamlılık değerleri gösterilmiştir.
Tablo 8’de 34 ve 47. ifadelere bakıldığında Gazi Üniversitesi ve Atılım Üniversitesi öğrencileri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur.
Tablo 8. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Moda Tasarımındaki Etkilerine İlişkin Görüşleri Yönünden Fakülteler
Arası t testi Sonuçları
İfadeler Üniversite N X S T P 30 Gazi Üniversitesi 90 3,22 1,046 0,246 ,806 Atılım Üniversitesi 30 3,16 1,147 31 Gazi Üniversitesi 90 4,05 0,826 0,710 ,479 Atılım Üniversitesi 30 3,93 0,784 32 Gazi Üniversitesi 90 3,52 0,926 1,152 ,252 Atılım Üniversitesi 30 3,30 0,876 33 Gazi Üniversitesi 90 3,24 1,173 0,370 ,712 Atılım Üniversitesi 30 3,33 1,028 34 Gazi Üniversitesi 90 3,62 1,117 2,686 ,008** Atılım Üniversitesi 30 2,96 1,272 35 Gazi Üniversitesi 90 3,30 1,075 1,331 ,186 Atılım Üniversitesi 30 3,00 1,050 36 Gazi Üniversitesi 90 3,86 0,914 0,178 ,859 Atılım Üniversitesi 30 3,90 0,803 37 Gazi Üniversitesi 90 3,37 0,978 0,452 ,652 Atılım Üniversitesi 30 3,46 0,776 38 Gazi Üniversitesi 90 3,25 1,117 1,199 ,233 Atılım Üniversitesi 30 3,53 1,041 39 Gazi Üniversitesi 90 3,46 1,018 0,156 ,877 Atılım Üniversitesi 30 3,50 1,008 40 Gazi Üniversitesi 90 3,65 1,007 0,889 ,376 Atılım Üniversitesi 30 3,46 1,008 41 Gazi Üniversitesi 90 3,68 0,978 0,210 ,834 Atılım Üniversitesi 30 3,73 1,080 42 Gazi Üniversitesi 90 3,34 0,913 0,586 ,561 Atılım Üniversitesi 30 3,20 1,242 43 Gazi Üniversitesi 90 3,30 0,953 0,654 ,514 Atılım Üniversitesi 30 3,43 1,006 44 Gazi Üniversitesi 90 3,28 0,877 0,568 ,571 Atılım Üniversitesi 30 3,40 1,069 45 Gazi Üniversitesi 90 3,52 0,889 0,563 ,575 Atılım Üniversitesi 30 3,63 1,066 46 Gazi Üniversitesi 90 3,58 0,993 1,170 ,244 Atılım Üniversitesi 30 3,83 0,985 47 Gazi Üniversitesi 90 3,05 0,903 2,037 ,048* Atılım Üniversitesi 30 3,50 1,074 48 Gazi Üniversitesi 90 2,65 1,162 1,393 ,166 Atılım Üniversitesi 30 3,00 1,203 49 Gazi Üniversitesi 90 2,74 1,311 0,81 ,935 Atılım Üniversitesi 30 2,76 1,250 **p<0.01 *p<0,05 Bu ifadeler şunlardır:
İfade 34: Gazi Üniversitesi ve Atılım Üniversitesi öğrencilerinin “Çizgi roman
ve kahramanları üst giyimde kullanılmaktadır.” görüşleri arasında anlamlı bir fark vardır [t=2,686; p<0,01]. Gazi Üniversitesi öğrencilerinin (X= 3,62) “Çizgi roman ve kahramanları üst giyimde kullanılmaktadır.” ifadesine katılımları Atılım Üniversitesi
öğrencilerine (X=2,96) göre daha yüksektir. Bu sonuca göre, Gazi Üniversitesi öğrencilerinin Atılım Üniversitesi öğrencilerine göre; daha çok çizgi romandan esinlenerek tasarlanmış üst giysiler gözlemledikleri ve üst giyimde daha çok kullanıldığını düşündükleri şeklinde yorumlanabilir.
İfade 47: Gazi Üniversitesi ve Atılım Üniversitesi öğrencilerinin “Çizgi roman
ve karakterlerinin okuyucu kitleleri olduğu için moda tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” görüşleri arasında anlamlı bir fark vardır [t=2,037; p<0,05]. Gazi Üniversitesi öğrencilerinin (X= 3,05) “Çizgi roman ve karakterlerin in okuyucu kitleleri olduğu için moda tasarımında kullanıldığını düşünüyorum.” ifadesine katılımları Atılım Üniversitesi öğrencilerine (X=3,50) göre daha düşüktür. Bu sonuca göre; Atılım Üniversitesi öğrencilerinin Gazi Üniversitesi öğrencilerinden daha yüksek bir oranda çizgi romanın okuyucu kitleleri de düşünülerek moda tasarımında kullanıldığını düşünmektedir. Atılım Üniversitesi öğrencilerinin Gazi Üniversitesi öğrencilerinden daha fazla çizgi roman okudukları göz önüne alındığında bu sonucun normal olduğu düşünülmektedir.
Gazi Üniversitesi ve Atılım Üniversitesi öğrencileri arasında “ çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımına etkisine” ilişkin düşüncelerinde bazı anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Gazi Üniversitesi öğrencileri, çizgi roman ve kahramanlarının üst giyim ürünlerinde kullanılmasına Atılım Üniversitesi öğrencilerine göre daha çok katılmaktadır. Gazi Üniversitesi öğrencilerinin çizgi roman kahramanlarından esinlenerek tasarımlanılmış üst giyim ürünlerini daha çok gözlemlediği düşünülebilir. Atılım Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi arasında çizgi roman takip ediş oranlarının etkisi; öğrencilerin “çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımını etkileme sebebi olarak okuyucu kitleleri olduğu” düşüncesinde de kendisini göstermiştir. Atılım Üniversitesi öğrencileri; Gazi Üniversitesi öğrencilerine göre daha fazla çizgi roman okumakta olduğu için görüşleri bu doğrultuda Gazi Üniversitesi öğrencilerinden daha yüksek olmuştur. Aynı etki öğrencilerin giyim ve aksesuar ürünü olarak çizgi roman ve kahramanlarından esinlenilmiş tasarımlar kullanımlarında da kendini göstermektedir.
4.5. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Yaratıcılık ve Tasarımlarına Etkisine İlişkin Görüşleri
Tablo 9’da Moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin; popüler kültür çizgi roman ve kahramanlarının kendi yaratıcılık ve tasarımlarına etkisine ilişkin görüşlerinin frekans ve yüzde dağılımları verilmiştir.
Moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin, çizgi roman ve kahramanlarının kendi tasarım ve yaratıcılıklarına etkisine ilişkin görüşlerinin bulunduğu Tablo 9’da 7 madde yer almaktadır.
İfade 50: “Tasarımlarımda çizgi roman ve kahramanlarından esinleniyorum.”
İfadesine verilen yanıtlar: %7,5 ile tamamen katılıyorum, %10,0 ile katılıyorum, %36,7 ile kısmen katılıyorum, %27,5 ile katılmıyorum ve %18,3 hiç katılmıyorum şeklindedir. Bu yanıtlara göre; öğrenciler tasarımlarında çizgi roman ve kahramanlarından kısmen yararlandıklarını söylemektedirler (X=2.61).
Tablo 9. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Yaratıcılık ve Tasarımlarına Etkisine İlişkin Görüşleri
İfadeler Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Tamamen Katılıyorum Toplam S % S % S % S % S % S % X 50 22 18,3 33 27,5 44 36,7 12 10,0 9 7,5 120 100 2,61 51 24 20,0 42 35,0 30 25,0 17 14,2 7 5,8 120 100 2,51 52 18 15,0 24 20,0 45 37,5 23 19,2 10 8,3 120 100 2,86 53 16 13,3 28 23,3 39 32,5 21 17,5 16 13,3 120 100 2,94 54 20 16,7 44 36,7 31 25,8 20 16,7 5 4,2 120 100 2,55 55 16 13,3 38 31,7 45 37,5 15 12,5 6 5,0 120 100 2,64 56 4 3,3 6 5,0 42 35,0 40 33,3 28 23,3 120 100 3,68 57 4 3,3 14 11,7 52 43,3 33 27,5 17 14,2 120 100 3,38 121
İfade 51: Öğrencilerin “Tasarımlarımda çizgi karakterler kullanıyorum.”
ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %5,8 ile tamamen katıldığını, %14,2 ile katıldığını, %25,0 kısmen katıldığını, %35,0 ile katılmadığını ve %20,0 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Öğrenciler; X=2,51 ile çizgi roman karakterlerini tasarımlarında kullanmadıklarını belirtmişlerdir.
İfade 52: Öğrencilerin “Tasarımlarımda ikon ve semboller kullanıyorum.”
ifadesine verdikleri cevaplar: %8,3 ile tamamen katılıyorum, %19,2 ile katılıyorum, %37,5 kısmen katılıyorum, %20,0 ile katılmıyorum ve %15,0 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Bu sonuca göre; öğrenciler tasarımlarında ikon ve sembolleri kısmen kullanmaktadır.
İfade 53: “Tasarımlarımda resim ve yazıyı birlikte kullanıyorum.” İfadesine
verilen cevaplar sırayla: %13,3 ile tamamen katılıyorum, %17,5 ile katılıyorum, %32,5 ile kısmen katılıyorum, %23,3 ile katılmıyorum ve %13,3 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrenciler tasarımlarında kısmen resim ve yazıyı birlikte kullandıklarını belirtmektedirler.
İfade 54: Öğrencilerin “Tasarımlarımda çizgi roman öğesi olan konuşma balon
ve ses efektlerini kullanıyorum.” ifadesine katılma derecelerine bakıldığında; %4,2 ile tamamen katıldığını, %16,7 ile katıldığını, %25,8 kısmen katıldığını, %36,7 ile katılmadığını ve %16,7 ile hiç katılmadığını belirtmiştir. Bu sonuca göre öğrenciler; X=2,55 ile tasarımlarında konuşma balonu ve ses efektleri gibi çizgi roman öğelerini kullanmadıklarını söylemişlerdir.
İfade 55: Öğrencilerin “Tasarımlarımda çizgi kahramanların kostüm
siluetlerinden yararlanıyorum.” ifadesine verdikleri cevaplar: %5,0 ile tamamen katılıyorum, %12,5 ile katılıyorum, %37,5 kısmen katılıyorum, %31,7 ile katılmıyorum ve %13,3 ile kesinlikle katılmıyorum şeklindedir. Öğrencilerin; X=2,64 ile tasarımlarında çizgi roman karakterlerinin kostüm siluetlerinden kısmi olarak yararlandıklarını söylenebilir.
İfade 56: “Çizgi roman ve kahramanlarının hayal gücü ve yaratıcılığı
katılıyorum, %33,3 ile katılıyorum, %35,0 ile kısmen katılıyorum, %5,0 ile katılmıyorum ve %3,3 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrenciler X=3,68 gibi yüksek bir oranla çizgi roman ve kahramanlarının, hayal gücü ve yaratıcılığı geliştirdiğini düşündüklerini belirtmiştir.
İfade 57: “Çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımı eğitiminde faydalı
olabileceğini düşünüyorum.” İfadesine verilen yanıtlar: %14,2 ile tamamen katılıyorum, %27,5 ile katılıyorum, %43,3 ile kısmen katılıyorum, %11,7 ile katılmıyorum ve %3,3 ile hiç katılmıyorum şeklindedir. Öğrenciler (X= 3,38) çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarımı eğitiminde kısmen faydalı olabileceğini düşünmektedirler.
Tablo 9’daki veriler incelendiğinde; moda tasarım öğrencileri tasarımlarında çizgi roman ve kahramanlarından düşük oranlarla yararlandıklarını belirtmişlerdir. Öğrenciler tasarımlarında; resim ve yazıyı bir arada kullandıklarını, sembol ve ikonlardan yararlandıklarını ve çizgi karakterlerinin kostüm biçimlerinden etkilendiklerini söylemişlerdir. Ancak çizgi karakter ve konuşma balonu, ses efektleri gibi çizgi roman unsurlarını kullanmadıklarını ifade etmişlerdir. Bunun sebebi; özellikle tasarım çalışmalarında etkilenilen konu veya fikirlerin belirli bir düzeyde ve abartılmadan yansıtılması gerektiğini bilmeleri olabilir. Öğrenciler; aynı zamanda çizgi roman ve karakterlerinden düşük düzeyde yararlandıklarını belirtseler de türün ve karakterlerinin yaratıcılıklarını geliştirdiğine yüksek oranlarda katılmaktadırlar. Türün hem görsel hem de fantastik öğelerinin bu fikirde etkili olduğu söylenebilir. Öğrencilerin yaratıcıklarını geliştirdiğini düşündükleri, çizgi roman ve kahramanlarının moda tasarım eğitiminde de faydalı olabileceğini belirtmişlerdir.
4.6. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Yaratıcılık ve Tasarımlarına Etkisine İlişkin Görüşleri Yönünden Fakülteler Arası t testi Sonuçları
Tablo 10’da lisans düzeyinde moda tasarımı eğitimi alan öğrencilerin; çizgi roman ve kahramanlarının, yaratıcılık ve tasarımlarına etkisine ilişkin görüşleri yönünden fakülteler arası t değeri ve anlamlılık değerleri gösterilmiştir.
Tablo 10. Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin; Çizgi Roman ve Kahramanlarının Yaratıcılık ve Tasarımlarına Etkisine İlişkin Görüşleri Yönünden