MacCarthy modeli

MacCarthy ve diğerleri, kitlesel bireyselleştirmenin beş yöntemini, kitlesel bireyselleştirme için temel teşkil eden üç özellik ve altı sürece dayalı olarak türetmişlerdir [20]. Modelin daha iyi anlaşılabilmesi için bazı şekilsel ve kavramsal açıklamaların aşağıdaki şekilde temin edilmesi uygun olacaktır:

1. Kitlesel bireyselleştirme faaliyetlerinde yapıların tanımlanması: Bu modeli daha iyi anlayabilmek için öncelikle Kitlesel Bireyselleştirme faaliyetler sisteminde tanımlanan yapıların gösterimi ve açıklaması uygun olacaktır.

Şekil 2.11: Bir Kitlesel Bireyselleştire sistemi içindeki işletim süreçleri [20]

• Sipariş Alma ve Düzenleme: Bu süreç, müşteri ile ikili görüşmenin yolunu bulan, müşterilerin isteklerini alarak bunları yorumlayan, yorumlamaları kodlayarak müşterinin onayını alan, müşteri için bir ürün çözümü bulan ve sipariş detaylarını genelleştiren bir süreçtir.

Müşteri Hammadde ve malzemeler Ürün geliştirme / tasarım Sipariş alma / düzenleme Sipariş sonrası süreç Sipariş Tamamlama Yönetimi Sipariş Tamamlama Gerçekleştirmesi Ürün Geçerlilik Değerlendirmesi ve Đmalat Mühendisliği Kitlesel Bireyselleştirme faaliyetler sistemi

• Ürün Geliştirme ve Tasarım: Bu süreç, müşteri için tasarımı ele alır. Amaç doğrultusunda dışsal ve içsel standartlarla gerekli şartları temin eder.

• Ürün Geçerlilik Değerlendirmesi ve Đmalat Mühendisliği: Bu süreç, tasarımın imal edilebilirliğinin onaylanması ile imalat süreçleri ve kurallarına dönüştürülmesinden sorumludur. Bu genellikle, bireyselleştirilmiş ürünler için bir malzeme listesi oluşturur ve iş sıralaması ve işleme talimatları üzerinde kılavuzluk temin eder.

• Sipariş Tamamlama Süreci: Bu süreç, tedarik zincirini içerecek şekilde, değer katan sipariş tamamlama sürecini idare eder. Sipariş düzenleme süreci ile etkileşim sağlar, bir sipariş tamamlandığında bilgilendirir ve sipariş tamamlama faaliyetlerini çizelgeler ve kontrol eder.

• Sipariş Tamamlama Gerçekleştirmesi: Bu süreç, ürünün imalatının gerçekleştirilmesini sağlayan faaliyetleri kapsar, ve tedarikçi faaliyetlerini, içsel imalat süreçleri ve teslimat faaliyetlerini içerir.

• Sipariş Sonrası Süreç: Bakım, teminat talebi, teknik rehberlik gibi siparişin tamamlanmasını takip edebilecek faaliyetleri içerir. Süreç modeli, ayırt edici faktörlerin, işlevselleştirmenin erken aşamalarında belirlenmesi ve tanımlanmasına olanak sağlar. Burada etkilenmiş olan temel çekirdek süreçler tanımlanmaktadır.

2. Kitlesel Bireyselleştirme için Esas Teşkil eden Biçimler: Ayırt edici faktörlerle kitlesel bireyselleştirme işlemsel süreç modelinin birleştirilme dizilimleri, kitlesel bireyselleştirme için temel işletme modellerinin gelişimine yol açmaktadır. Bununla birlikte tüm dizilimler gerçekleştirilebilir olmamaktadır. A’dan E’ye kadar beş temel biçim tanımlanabilmektedir. Bunlar, Şekil 2.12.’de grafiksel olarak gösterilmektedir.

Şekil 2.12: Beş Temel Kitlesel Bireyselleştirme Biçimi [20]

• Biçim A: Katalog Kitlesel Bireyselleştirme: Her bir sipariş, standart sipariş tamamlama süreçleri kullanımıyla üretilen, ön mühendisliği yapılmış değişkenlerin katalogundan gerçekleştirilmektedir. Müşteriler, önceden belirlenen aralıktan seçim yaparlar ve ürünler, sipariş tamamlama faaliyetleri yoluyla yerinde imal edilmektedirler. Benzer şekilde, sipariş tamamlanma faaliyetleri, bir siparişin alınmasından önce tasarlanmıştır.

• Biçim B: Sipariş Başına Sabit Kaynaklı Tasarım Kitlesel Bireyselleştirmesi: Bir müşteri siparişi, müşteriye özel bir ürün tasarlanması ve standart sipariş tamamlama süreçleri yoluyla üretimi ile gerçekleştirilmektedir. Müşteri bir ürün için bir kez sipariş verir ve siparişin tekrar etme beklentisi bulunmamaktadır. Bu biçimde, ürün tasarımının yeniden kullanıldığı durumlarda bir müşterinin beklentisi bir önceki siparişle eşleşmedikçe her bir sipariş için bir dereceye kadar ürün yeniden tasarlanmaktadır.

Siparişe göre Sipariş öncesi Sipariş sonrası

Siparişe göre / Sipariş öncesi Sabit yetenek Değiştirilebilir yetenek Biçim A Biçim D Biçim B _{Biçim C} Biçim E

• Biçim C: Sipariş Başına Esnek Kaynaklı Tasarım Kitlesel Bireyselleştirmesi: Müşteri siparişi, ürünün müşteriye özel olarak tasarlanması ve değiştirilmiş sipariş tamamlama süreçleri boyunca üretilmesi ile tamamlanmaktadır. Müşteri bir ürün için bir kez sipariş verir ve siparişin tekrar etme beklentisi bulunmamaktadır. Bu biçimde ürünler, her sipariş için ayrı olarak tasarlanır ve sipariş tamamlama süreci her bir sipariş için değiştirilebilmektedir.

• Biçim D: Sabit Kaynaklı Sınırlama Kitlesel Bireyselleştirmesi: Müşteri için tasarlanan bireyselleştirilmiş bir ürün, siparişin tekrar etmesi beklentisi ile, standart sipariş tamamlama süreçleri aracılığıyla üretilmektedir. Müşterinin yönlendirmesiyle tasarlanan ürün, standart sipariş tamamlama süreçleri yoluyla üretilebilir ve müşteri ürünü istediği zaman sipariş edebilir.

• Biçim E: Esnek Kaynaklı Sınırlama Kitlesel Bireyselleştirmesi: Bu biçim, sipariş tamamlama faaliyetlerinin değiştirilebilir olması dışında D Biçimi ile aynıdır. Her bir sipariş, müşteriye özel bir tasarlama ile ve değiştirilmiş sipariş tamamlama süreçleri boyunca üretilmektedir. Siparişin tekrar etmesi beklentisi bulunmaktadır.

Pek çok teori, dikkate aldıkları özelliklerin sınıflandırma için belki çok fazla basit olmasından dolayı başarısız olmaktadır. Çeşitli yazarların kitlesel bireyselleştirme için önermiş olduğu yapılar ve vaka çalışmalarının incelenmesi sonucu, ticari işletmelerin, takip ettikleri kitlesel bireyselleştirme stratejileri temeline göre sınıflandırılmaları için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu görülmektedir.

Çok sonraları birçok çalışma, çeşitli kitlesel bireyselleştiricileri değerlendirmiş ve pek çok yapıyı, müşteri siparişi ayrıştırma durumu ve ürün bireyselleştirme seviyeleri bakımından tartışmışlardır. Fakat bir firma tarafından izlenen iş stratejisinin türüne değinilmemiştir. Farklı kitlesel bireyselleştiricilerin gerektirdiği imalat sistemi yeteneklerini açıklamak için, onları iş tipleri bakımından kategorize etmek gerekmektedir. Kitlesel bireyselleştirme için önerilen bir yapı ancak firmalar kendi imalat biçimlerine göre sınıflandırıldığında anlamlı olabilecektir [18].

Mevcut literatürün eksikliklerinden hareketle Inala (2007), firmaları izledikleri iş stratejisi esasına dayalı olarak sınıflandıran bir yapı ortaya koymuştur. Bu yapı, firmalara, kullandıkları bireyselleştirme tipini anlama imkanı sağlamakta ve onların, başarmak istedikleri bireyselleştirme tipine ulaşmalarına yardımcı olmaktadır.