Öz
1970’lerde yaşanan siyasi olayların uluslararası siyaset teorisi tartışmala- rına yeni bir politik boyut getirdiğine dair önemli bir görüş mevcuttur. Bu dönemden itibaren devletin uluslararası politikadaki rolünün şekli, ekono- mi-politik uygulamalarının önemi ve uluslararası kurumların uluslararası politika üzerindeki etkisi göz önünde bulundurulmuştur. Bu tartışmaların 1970’lerde başlattığı süreç 1990’lara da tesir etmiştir. Bu dönemde Alexander Wendt ve Robert Cox gibi pek çok yazar, sosyal güçlerin ve ekonomik veri- lerin artan önemine ve bu durumun devletler üzerine olan etkisine yoğun- laşmıştır. Bireylerin devlet yapısını nasıl etkilediği ve devlet yapısının ulus- lararası politika ortamını nasıl etkilediği sorusu bu tartışmalar ışığında daha fazla sorulmuştur. Subjektivite olarak bireyin devleti ve uluslararası politi- kayı bilişsel araçlarla etkilediği görüşü, bu dönemde ana akım uluslararası politika teorisine karşı güç kazanmıştır. Bu dönemde uluslararası politika teorileri üzerine yapılan tartışmalar, bireyin rolünün arttığını ve devletin rolünün uluslararası siyasi ortamda azaldığını göstermektedir. Buna karşı- lık, Sistemik Uluslararası Politika Teorisi (SUPT), bireyin vekaletini aldıktan sonra devletin rolünün uluslararası politika ortamında devam ettiğini ifade etmektedir. Bu tartışmalar bağlamında, bu makale ABD-Suudi Arabistan iliş- kilerine odaklanmaktadır. Bunun temel nedeni, Suudi Arabistan’ın petrolü bir silah olarak kullanmasının 1970’lerde küresel politikalara yansımasıdır. ABD ile Suudi Arabistan ilişkilerinin değişmesinin ilk işareti 1973 Arap- İsrail Savaşıdır. Bununla birlikte, Suudi Arabistan’ın yol açtığı petrol krizi, 1970’lerde ABD ve Suudi Arabistan ilişkilerini de etkilemiştir. Bu olaylar uluslararası politika teorileri tartışması bağlamında değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Uluslararası Sistem, Sübjektivite, Suudi Arabistan, ABD, Petrol Krizi, Sistemik Uluslararası Politika Teorisi, Eleştirel Teoriler.
ىتحو تانيعبسلا نم ةلحرملا يف ةيكيرملأا ةيدوعسلا تاقلاعلا
يرظن شاقن :تانيعستلا
صخلملا
تبسكأ دق تانيعبسلا في تعقو تيلا ةيسايسلا ثادحلأا نأب لوقت ةمهم رظن ةهجو كلانه
ةلحرلما كلت في رابتعلاا رظن في عضو دقو .ًاديدج ًايسايس ًادعب ةيلودلا ةيسايسلا ةيرظن تاشاقن
ةيلودلا تاسسؤلما يرثأتو ،ةيسايسلا ةيداصتقلاا تاقيبطتلا ةيهمأو ،ةيلودلا ةسايسلا في ةلودلا رود
تىح ترثأ دق تاشاقنلا هذه يرثأت تتح تانيعبسلا في تأدب تيلا ةلحرلما نإو .ةيلودلا ةسايسلا في
مهيرغو سكوك تربورو تدنيو ردنسكلأ مهنمو باتكلا نم ديدعلا فثك دقو .تانيعستلا
تم دقو .لودلا في ةيداصتقلاا تايطعلماو ةيعامتجلاا ىوقلا يرثأت لوح ةلحرلما هذه في مهدوهج
.ليودلا يسايسلا طسولاب ةلودلا رثأت ىدم و ةلودلا ةينب في دارفلأا يرثأت ىدم لوح ةلئسأ هيجوت
لئاسولا برع ةيلودلا تاسايسلا فيو ةلودلا في نورثؤي دارفلأا ناب لوقي يذلا يأرلا بستكا دقو
نإو .ةيلودلا ةسايسلا في دئاسلا رايتلا ةيرظن ةهجاوم في ةوق بستكا يأرلا اذه نأو ،ةيفرعلما
نأب انل ينبت ةلحرلما كلت في ةيلودلا ةسايسلا تايرظن لوح ةلحرلما هذه في تتم تيلا تاشاقنلا
لباقلما فيو .ليودلا يسايسلا طسولا ةهجاوم في فعض دق لودلا رود نأو دادزا دق دارفلأا رود
ةيلودلا ةسايسلا في هتيهمأ داعتسا دق ةلودلا رود نأب SIPTةمظنلما ةيلودلا ةيسايسلا ةيرظنلا لوقت
ينب تاقلاعلا ىلع ةساردلا هذه زكرت ،تاشاقنلا هذه قايس فيو .درفلا نع ةلاكولل اهذخأ دعب
تمدختسا دق ةيدوعسلا نوك كلذ في سيئرلا ببسلا نإو .ةيكيرملأا ةدحتلما تايلاولاو ةيدوعسلا
يرغت ىلع تارشؤلما لىوأ نإو .ةيلودلا ةسايسلا ىلع كلذ ساكعناو تانيعبسلا في حلاسك لوتربلا
ةفاضلإاب .ليئارسإو برعلا ينب 1973 ماع ترج تيلا برلحا يه ةيكيرملأا ةيدوعسلا تاقلاعلا
تايلاولاو ةيدوعسلا ينب تاقلاعلا في ترثأ تيلاو ،ةيدوعسلا ابه تببست تيلا لوتربلا ةمزأ لىإ
،تانيعبسلا في ةيكيرملأا ةدحتلما
.ةيلودلا ةسايسلا تايرظن تاشاقن قايس في ثادحلأا هذه مييقت تم دقو
ةدحتلما تايلاولا ،ةيدوعسلا ةيبرعلا ةكلملما ،ةيعوضولما ،ليودلا ماظنلا :ةيحاتفملا تاملكلا
داقتنلاا تايرظن ،ةمظنلما ةيلودلا ةسايسلا ةيرظن ،لوتربلا ةمزأ ،ةيكيرملأا
Introduction
The effect of social power on the systemic structure in international politi- cal theory is a matter of general discussion. One of the fundamental proposi- tions of the Systemic International Political Theory (SIPT) is that once the sys- tem has been formed, it has an equalizing and restrictive effect on the states. However, this fundamental proposition was criticized on the grounds that social forces were ignored. The views of the criticism in question suggest that the social forces are more important than the international political system of the SIPT. The basis of these conflicts is the international political events of the 1970s. On the one hand in the post-WWII period, the use of military power by the U.S. as a limitation of military implementations and efforts of OPEC countries to use oil as a political power among the reasons increasing the theoretical debates.
These developments led to changes in the realist tradition of the 1970s on the other hand the begging of the period in which new theoretical explanati- ons were made. In this article, the questions of how oil is used as a political weapon and the transformation of the use of military force in the internatio- nal political environment will be questioned. In addition, the problem of how the effects are of the concept of social power on society and formation of the state is another question. These questions have been sought in the framework of a theoretical discussion and have been exemplified by the US and Saudi Arabia relations since the crises of 1970s. The 1970-1990 era and the U.S.- Saudi Arabia relations were chosen in this study because of that the economic and military crises constitute a solid sample for the study of international political theories. Because both states have political approaches that are un- like each other, they are the two states that at the highest level of compliance in the international policy arena. Despite the theoretical discussions based on the interaction of social power and economy, such as the Critical Theory or Social Constructivism, the US and Saudi Arabia’s state apparatus have been met on a common ground of solving international problems. Since the 1970-1990 period will be taken into consideration in this study, the previous studies that constitute the source of the SIPT will be considered. However, the main focus of the study will be the fundamental theoretical texts and debates put forward in 1970-1990 and beyond. The main purpose of this ap- proach is to try to address the spirit of the period when the theoretical crisis occurred. In this respect, the US-Saudi Arabia relations constitute an efficient area for discussing the impact of social forces on international politics and at
the same time explaining how states maintain their relations despite crises. At this stage; it should be evaluated whether the economic activities lead to a revisionist policy, the social forces make use of the international political crisis and urge the governments to revisionist changes. On the other side, the influence of social forces and interior economy on the relations of states should be evaluated. Thus, it is possible to discuss whether inter-state relati- ons or social forces are more effective in crisis periods. For the determination of all these questions, the events that took place in 1970s, which the Critical Theory and Social Constructivism considered as the starting point of the cri- sis, should be addressed. First of all, a theoretical approach will be evaluated. Although this is not a political history study, case studies that are the subject of theoretical discussion are discussed in chronological order. Selected case studies are the events by the theoretical debate as crisis, such as The Nixon Era, Pax-Americana, the 1973 Arab-Israeli War, the Oil Crisis, Containment of USSR by the U.S. and Saudi Arabia in Afghanistan. By the examines these case studies, the evaluations in the context of theoretical approaches will be tried to be checked.