Kişisel Bilgi Formuna İlişkin Bulgu ve Yorumlar

Bu bölümde, Kişisel Bilgi Formu’nda yer alan cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul, lisans tamamlama veya lisansüstü eğitim yapma, gelir durumu, medeni durum, çocuk sayısı, ek iş yapma, haftalık ders yükü, sınıftaki öğrenci sayısı, iletişim konulu

bir seminere veya kursa katılma yönlerinden örneklem grubundaki öğretmenlere ait bulgu ve yorumlara yer verilmektedir.

Tablo 3.1. Öğretmenlerin Cinsiyet Dağılımına İlişkin Bulgular

Cinsiyeti N %

Bayan 78 65,0

Erkek 42 35,0

Toplam 120 100,0

Tablo 3.1’de görüldüğü üzere araştırmaya katılan 120 öğretmenin 78’i bayan, 42’si erkektir. Örneklem içindeki bayanların oranı % 65, erkeklerin oranı ise % 35’tir. Burada, bayanların lehine bir yoğunluk vardır. Buna benzer bir durum, Karatay (2007, s. 70) tarafından Türkçe öğretmeni adayları üzerine yapılan bir araştırmada da ortaya çıkmıştır. Belirtilen araştırmada örneklem içinde kızların yüzdelik oranı % 67, erkelerin yüzdelik oranı ise % 33 olarak tespit edilmiştir. İki araştırma arasındaki cinsiyet oranlarının birbirine yakın olması cinsiyet açısından örneklem grubunun doğru tespit edildiğini ortaya koymaktadır.

Öğretmenlik mesleğini daha çok bayanların tercih etmesi ülkemiz eğitim sistemi gerçeklerinden birisidir. Araştırmada örneklem grubu dâhilindeki Türkçe öğretmenliği branşında da bu durumun değişmediği görülmektedir. Ancak öğretimin her kademesinde olduğu gibi ilköğretimin ikinci kademesinde okuyan öğrencilerin de öğretmen olarak her iki cinsle eşit oranda karşılaşmaya ihtiyaçları olduğu bir gerçektir.

Tablo 3.2. Öğretmenlerin Hizmet Yılına İlişkin Bulgular Hizmet Yılı N % 1-5 yıl 57 47,5 6-10 yıl 32 26,7 11-15 yıl 8 6,7 16-20 yıl 14 11,7 21 yıl ve üstü 9 7,5 Toplam 120 100,0

Tablo 3.2’de araştırmaya katılan öğretmenlerin hizmet yılına ilişkin bulgular yer almaktadır. Tabloda görüldüğü üzere hizmet yılları 1-5 yıl olan 57, 6-10 yıl olan 32, 11-15 yıl olan 8, 16-20 yıl olan 14, 21 yıl ve üstü olan 9 öğretmen araştırma dahilinde yer almaktadır. Örneklem grubundaki öğretmenlerin % 47,5’inin 1-5 yıl arasında kıdemi olması, örneklem grubundaki öğretmenlerin yarıya yakınının genç ve meslek hayatlarının daha başında olduğu sonucunu ortaya koymaktadır. Diğer kıdem grubundaki öğretmenlerin oranlarına bakıldığında araştırmaya katılan öğretmenlerin yaklaşık dörtte üçünün 1-10 yıl arasında hizmet yılı olduğu görülmektedir.

Tablo 3.3. Öğretmenlerin Mezun Olduğu Eğitim Kurumuna İlişkin Bulgular

Mezun Olduğu Okul N %

Eğitim Enstitüsü veya Eğitim

Yüksek Okulu 7 5,8

Eğitim Fakültesi 77 64,2

Fen-Edebiyat Fakültesi 30 25,0

Dört Yıllık Diğer Fakülteler 6 5,0

Öğretmenlerin mezun olduğu eğitim kurumuna ilişkin bulgular tablo 3.3’te yüzde ve frekans olarak yer almaktadır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin % 64,2’si Eğitim Fakültesi, % 25’i Fen-Edebiyat Fakültesi, %5,8’i Eğitim Enstitüsü veya Eğitim Yüksek Okulu, % 5’i de dört yıllık diğer fakültelerden mezundur.

Örneklem grubunun Türkçe öğretmenlerinden oluşması dolayısıyla Fen- Edebiyat Fakültesi mezunlarının % 25 oranında olması dikkat çekicidir. Bilindiği gibi Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı 1996 yılı başında ülkemizin ihtiyaç duyduğu öğretmenleri yetiştirmek üzere eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi çalışmalarını başlatmış ve buna göre lisans ve lisansüstü düzeylerde yürütülen programlarda birtakım değişiklikler yapmıştır (YÖK, 1998: 3). Eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması olarak adlandırılan bu düzenleme sonucunda Türkçe eğitimi bölümleri kurulmuş ve Türkçe öğretmenleri bu lisans programında yetiştirilmeye başlanmıştır.

Tablo 3.4. Öğretmenlerin Lisans Tamamlama veya Lisansüstü Eğitime Devam Etme Durumlarına İlişkin Bulgular

Eğitim Tamamlama N %

Evet 34 28,3

Hayır 86 71,7

Toplam 120 100,0

Araştırmaya katılan öğretmenlerin lisans tamamlama veya lisansüstü eğitime devam etme durumlarına ilişkin bulgular tablo 3.4’te verilmektedir. Öğretmenlerin 34’ü mezun oldukları eğitim kurumlarından sonra da lisans tamamlama veya lisansüstü eğitim yapma şeklinde eğitimlerini sürdürmüşlerdir. Eğitim Enstitüsü veya Eğitim Yüksek Okulundan mezun olanların sayısı yedi olduğuna göre araştırmaya katılan öğretmenlerin en az 27’sinin lisansüstü eğitim yapmış veya yapıyor olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Öğretmenlerin 86’sının herhangi bir eğitim tamamlama faaliyeti yapmadığı görülmektedir.

Tablo 3.5. Öğretmenlerin Aylık Gelir Durumuna İlişkin Bulgular

Aylık Gelir Durumu N %

1000 YTL’den az 14 11,7 1000-1500 YTL 46 38,3 1501-2000 YTL 26 21,7 2001-3000 YTL 27 22,5 3001 YTL ve üzeri 7 5,8 Toplam 120 100,0

Tablo 3.5’te öğretmenlerin evlerine giren aylık gelir miktarı ile ilgili bulgular yer almaktadır. Görüldüğü gibi, evlerine giren aylık gelir miktarı ile ilgili olarak öğretmenlerin % 11,7’si 1000 YTL’den az, % 38,3’ü 1000-1500 YTL, % 21,7’si 1501-2000 YTL, % 22,5’i 2001-3000 YTL ve % 5,8’i 3001 YTL ve üzeri gelire sahip oldukları ile ilgili görüş bildirmişlerdir. Bu bilgilerden aylık gelir miktarı bakımından öğretmenlerin 1500 YTL çizgisinin altında ve üstünde eşit oranda dağıldığı görülmektedir. Aşağıda da görüldüğü gibi öğretmenlerin % 31,7’sinin bekâr olması, evlerine giren aylık gelir durumunun 1500 YTL çizgisinin altında olmasının bir sebebi olarak yorumlanabilir.

Tablo 3.6. Öğretmenlerin Medeni Durumlarına İlişkin Bulgular

Medeni Durumu N %

Evli 82 68,3

Bekâr 38 31,7

Öğretmenlerin medeni durumlarına ilişkin bulgular 3.6 numaralı tabloda yer almaktadır. Buradan öğretmenlerin % 68,3’ünün evli, % 31,7’sinin bekâr olduğu bulgusu ortaya çıkmaktadır.

Tablo 3.7. Öğretmenlerin Çocuk Sayısına İlişkin Bulgular

Çocuk Sayısı N % Yok 57 47,5 1 çocuk 31 25,8 2 çocuk 27 22,5 3 çocuk 5 4,2 Toplam 120 100,0

Medeni durumlarına ilişkin bulgularda öğretmenlerin % 68,3’ünün evli olduğu görülmüştü. Tablo 3.7’de ise öğretmenlerin çocuk sayısına ilişkin bulgulara yer verilmektedir. Öğretmenlerin yaklaşık yarıya yakını (% 47,5) çocukları olmadığını belirtmişlerdir. Bir çocuğa sahip olanlar % 25,8, iki çocuğa sahip olanlar % 22,5 ve üç çocuğa sahip olanlar ise % 4,2 oranındadır.

Tablo 3.8. Öğretmenlerin Bir Ek İşte Çalışma Durumlarına İlişkin Bulgular

Ek iş yapma durumu N %

Evet 18 15,0

Hayır 102 85,0

Toplam 120 100,0

Tablo 3.8’de öğretmenlerin bir ek işte çalışma durumlarına ilişkin bulgulara yer verilmektedir. Öğretmenlerin % 15’i bir ek iş yaptıkları doğrultusunda görüş bildirmektedir. Ek iş yapanların çoğu, eğitimle ilgili bir ek işte çalıştıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin % 85’i ise bir ek işte çalışmadıklarını bildirmiştir.

Tablo 3.9. Öğretmenlerin Bir Haftada Girdikleri Ders Saatine İlişkin Bulgular

Bir Haftada Girilen Ders

Saati N %

1-18 saat 24 20,0

19-25 saat 55 45,8

26-30 saat 41 34,2

Toplam 120 100,0

Öğretmenlerin haftalık ders yüküne ilişkin bulgular 3.9. numaralı tabloda verilmektedir. Görüldüğü gibi öğretmenlerin % 45,8’i haftada 19-25 saat derse girmektedir. % 34,2’si haftalık 26-30 saat ve % 20’si 1-18 saat derse girmektedir. Millî Eğitim Bakanlığının bir haftada zorunlu derse girme saatini 15 olarak belirlediği göz önünde bulundurulduğunda bu bulgular öğretmenlerin beşte dördünün yoğun bir şekilde derse girdiğini göstermektedir.

Tablo 3.10. Öğretmenlerin Sınıflarındaki Ortalama Öğrenci Sayısına İlişkin Bulgular

Sınıflardaki öğrenci sayısı N %

20 ve altı 7 5,8

21-30 40 33,3

31-40 56 46,7

41 ve daha fazla 17 14,2

Toplam 120 100,0

Tablo 3.10’da öğretmenlerin derse girdikleri sınıflardaki ortalama öğrenci sayısına ilişkin bulgular verilmektedir. Buradan öğretmenlerin % 46,7’si gibi büyük bir çoğunluğunun derse girdikleri sınıflardaki öğrenci sayısının 31-40 arası olduğu görülmektedir. İkinci yüksek oran (% 33,3) ise 21-30 öğrencinin bulunduğu sınıflarda ortaya çıkmaktadır. Öğretmenlerin % 14,2’sinin sınıflarındaki öğrenci

sayısı 41 ve daha fazla, % 5,8’inin ise 20 ve altıdır. Bu bulgulardan sınıflardaki öğrenci sayılarının 21-30 ve 31-40 bölümlemelerinde yoğunlaştığı görülmektedir.

Tablo 3.11. Öğretmenlerin İletişim veya Etkili İletişim Konulu Bir Faaliyete Katılma Durumlarına İlişkin Bulgular

İletişim veya Etkili İletişim

Konulu Bir Faaliyete Katılma N %

Evet 70 58,3

Hayır 50 41,7

Toplam 120 100,0

Öğretmenlerin iletişim veya etkili iletişim konulu bir seminer, konferans veya hizmet içi eğitim kursuna katılma durumlarına ilişkin bulgular tablo 3.11’de verilmektedir. Öğretmenlerin % 58,3’ü iletişim veya etkili iletişim konulu bir seminer, konferans veya hizmet içi eğitim kursuna katıldığını; % 41,7’si ise katılmadığını belirtmiştir.

3.2. Çeşitli Değişkenler Açısından Öğretmenlerin İkna Becerilerine