Kamu Diplomasisi ve Lobicilik

“Lobi” terimi, kökenbakımından 19.yüzyılın sonlarında Birleşik Devletler başkanı olarak koltuğa oturan General Grant’ın ile bağlantılıdır. Başkan, Beyaz Saray yangınından sonra bir otelde kalmaya başlamış ve otelin giriş katı olarak belirtilenlobide kendisiyle görüşme sağlamak amacıyla bekleyenlerin olmasından şikayet etmektedir. Bu şekilde kullanılmaya başlayan“Lobi” kavramı o günden sonra literatürdeki yerini almıştır. Günümüzde de yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Lobicilik, kanunların,kuralların,

yapılan düzenlemenin ve genel anlamda oluşan müdahalenin ve alınan kararın uygulanma ya dadeğerlendirilme süreçlerinde kamu gücünü dolaylı veya doğrudan etkilemeye dönük girişimleri kapsayan bir çalışma şeklinde ifade edilmektedir. (Farnel, 1994)

Amerikan demokrasisinde en etkili kaynak beslenmesi olarak gösterilen lobicilik, antik çağda görülen ve Yunan topluluğunun geleneklerinin yansıması olarak belirtilenoldukça eski bir kelimedir. Ancak bu kavram daha çok Amerikan ruhuyla özdeşleşmiştir. (Bovard, 2003)

Lobi çalışmaları bugünğn kamu diplomasisi konjonktüründe son derece önemlidir. Bilgilendirme,ilişkilendirme,tanıtma ve diyalog için uygun atmosferi yaratma açısından kamu diplomasisi pek çok yeteneği kapsamaktadır. Kamu diplomasisinin aktörü olabilen lobicilerin,lobi gruplarının hedefi, ilgili hedefleri ve aktörleri doğrudan doğruya etkileme amacı taşırken, bu faaliyetler ağırlıklı olarak vatandaşların,derneklerin,sendikaların, kuruluşların ve diğer kamu ve özel çıkar gruplarının parlemento ve kongrefaaliyetleri, birey veya grupların politik karar alma süreçlerini yönlendirme veya etkileme çabası olarak belirtilmektedir (Okay & Okay, 2007)

Halkla ilişkilerin bireylerarası iletişim tarafını gerçekleştiren lobicilik, simetrik iletişim biçimine, müzakere ve diyaloglar oluşturulması için de fırsatlar yaratmaktadır. Bu özellikleri itibariyle lobicilik, stratejik yönü olan iletişim etkinliği şeklindedüşünülmeli ve planlaması ona göre yapılmalıdır. 1998’de İngiliz Parlementosunda yer alan üyeler arasında gerçekleşen bir incelemede bir lobi çalışmasının istenen başarıyı yakalaması için hangi unsurların birincil öneme sahip olduğuifade edilmiştir: (Okay & Okay, 2007)

 Devlet yapısıyla ilgili bilgi sahibi olma,

 Medyada olumlu değerlendirilecek haberlere yer verilmesi,

 Etkili bir biçimde hedef oluşturma,

 Toplumun önemsediği isimlerin desteği,

 Kamu çıkarı,

 İletişim yeteneği,

 Zamanlamayı iyi seçme,

 Geçmişe dönük araştırma,

 Karar yetkisi olanlara erişimin sağlanması.

Yukarıda belirtilen basamakların oluşturduğu süreç; inceleme, plan yapma, uygulamaya geçirme ve değerlendirmesinin yapılması aşamalarını kapsamaktadır.Bu doğrultuda geliştirilen amaçlar ve hedefler tespit edilerek, bu hedefleri yakalamayı sağlayacak zaman, araç, teknik boyutları hedef kitleye uyacak biçimde değerlendirilerek yerine getirilmelidir. (Okay & Okay, 2007)

Lobicilik açısından gerçeği ifade etmek en önemli kuraldır. Lobicinin ikna etme kabiliyeti, olanları dolaysızanlatmasından ziyade, mümessili olduğu politik hususa ve politik atmosfere göredoğru ve net biranlayış içinde olmasına bağlıdır. Lobi faaliyetinin yürütücüsü, ikna etmesi gerekenpolitikacıyasavunması gereken davada yeterli ve doğru bilgiyi sağlamalıdır.Bu konuda önemle üzerinde durulan ikinci kural,sağlayabileceği bilgiden fazlasına vaattebulunmamasıdır. Anket sonuçlarında olmayan oyları ya da destekleyen kişileri varmış gibi yansıtmak, siyasetçiye zarar verebillir.Eğer böyle bir bildirimde bulunuyorsa bu desteği kanıtlayacakziyaretler, e-postalar, telefonlar gerçekleştirilmelidir. Siyasetçiye lobi çalışmasına daha önceden vaadedilen kaynaklar olması gereken zamandasağlanmalıdır. (Wolpe, 1990; Michael & Walters, 2002)

Lobi çalışmaların çeşitli yolları mevcuttur.Bu taktiklerden birisi dolaysız şekilde doğrudan yürütülen lobi çalışmaları, lobicilerin genelinin tercih ettiği bir yöntemdir. Bu yöntem maliyeti yüksek ve güçlükle anlaşılan dolaylı lobiciliğe oranla daha basit, riski minimal ve anlayış farklılıklarına daha az açık olan bir yöntemdir. Amerikan tipi lobiciliğin ilk zamanlarında dikkat çeken rüşvet konusu, 1980’lerde reformcular tarafından gerçekleştirilen düzenlemelerle, faydasız bir araç haline dönüştürülmüştür. Günümüzde doğrudan rüşvet alınması nadiren karşılaşılan bir durum olarak sonuçlarının en çok alanı olumsuz etkilediği oratadadır. Yeni bir uygulama olarak zor ayırt edilen bir kanuni rüşvet sistemi olan, doğrudan alınmayan rüşvet, eski dolaysız rüşvetin yerine uygulanmaktadır. Bu

uygulamyla siyasetçiye doğrudan oy karşılığında bir bedel olarak değil, ona eski dönemlerdeki ve ileriki zamanlarda sergileyeceği çabaları için kuruluşun destek çıktığını ve çıkacağını ortaya koymak ve zamanla geliştirilen iletişim yollarını kapatmamakadına tasarlanmıştır (Michael & Walters, 2002)

Lobici ve siyasetçi arasında geliştirilen iletişim, siyasetçinin danışmanlığını yapan kişiler ya da medyavasıtasıyla kamuoyundagerçekleşebilir ve hedeflenen kişilere varılır. Enformasyon transferinde politikacı ve bürokratlar yapılangörüşme, mevcut konu hakkında gerçekleşen çoklu yayınlar gibi tekniklerle sağlanabilir.(Siyasi, 2014)Lobicilikte karşımıza çıkan bir başkaform da,doğrudan olmayan lobiciliktir. Bu teknikte baskı grubu ya da kurum kendisi ya daPRfirmaları vasıtasıyla, algıyaratma ve kamuoyunu yönlendirmeye ilişkinçalışmaları yürütür.SektördeaktifPR firmaları, alandayeterliolmadığını düşünen ya daAmerikan sistemini bilmeyen dernekler, ticari işletmeler, iş örgütleri ya da yabancı ülkelerce belli bir bedel ödenerekişe alınmaktadırlar.. Bunlar bir yönüylegüçlü reklam şirketleri gibi faaliyet sürdürür ve gerçekleştirdikleriçalışmayı siyasal reklamcılık şeklinde tanımlamaktadırlar (Siyasi, 2014)

Kamu diplomasisi ve lobicilik disiplinleri aynı/benzer enstrümanları kullanmaları, PR tekniklerini uygulamaları ve yöneldikleri hedefler bağlamında paralel olmakla birlikte, ince bir fark mesajın alıcısı yönünde göze çarpmaktadır: Lobicilikte “belirli çıkar gruplarından siyasi karar alma mekanizmasına”, Kamu Diplomasisinde ise “devletten halka” yönelik bir mesaj söz konusudur.