"Örgüt kültürü, birimleri bir arada tutan ve onlara ayırt edici bir kimlik kazandıran paylaşılan yönelimler sistemidir. Paylaşılan normlar, değerler, felsefeler, bakış açıları, inançlar, beklentiler, tavırlar, tutumlar, efsaneler ya da törenlerdir" (Hoy ve Miskel, 2010, s. 165). "Örgüt kültürü, bir örgütün temel değerleri ve inançları ile bunları çalışanlara ileten sembol, tören ve mitolojilerin tümüdür. Örgütsel kültür, örgüt üyelerinin paylaştığı duygular, normlar, etkileşimler, etkinlikler, beklentiler, varsayımlar, inançlar, tutumlar ve değerlerden oluşmaktadır" (Çelik, 2000, s. 38). Okul kültürü ise, paylaşılan değerler, sayıltılar, normlar, inançlar, gelenekler, kutlamalar, mitler, etkileşimler, etkinlikler, ritüeller ve beklentilerden meydana gelir. Okul kültürü iklim, değerler sistemi ve efsane gibi pek çok kavramın eşanlamlısı olarak kullanılmaktadır (Demirtaş, 2010).
Terrence Deal'a (1985) göre, etkili okul kültürü aşağıdaki özelliklere sahiptir (Hoy ve Miskel, 2010, s. 171).
1- Örgütte yapılanlar konusunda paylaşılan ortak değerler ve uzlaşma.
3- Büyük ölçüde paylaşılan ortak değerleri ve inançları içeren törenler.
4- Çalışanların birer durumsal kahraman olması.
5- Kültürel törenler ve yenilenme.
6- Temel değerleri güçlendirme ve dönüştürmeye dönük törenler.
7- Yenilik ve gelenekle özerklik ve kontrol arasındaki denge.
8- Kültürel törenlere geniş ölçüde katılım.
Öğrencinin okul başarısını belirleyen faktörlerden birinin de okul kültürü olduğu düşünülmektedir. Okul kültürünün eğitim ve öğretimi destekleyici, bireysel öğrenmeyi özendirici bir işlevi vardır. Okul kültürü, öğrencinin başarı ölçütleri, öğretmenin kendisine baskı yaptığını düşünmesi, öğretmenin yeteneği, öğrencilere yönelik algıları ve öğrenciyi geliştirme çabaları okulun kalitesine ve müdürün beklentisine yönelik algılar, anne ve babaların müdürü geliştirmeye yönelik çabaları gibi okulun çevresindeki birçok değişken ile ilişkilidir. Bir okulda egemen olan kültür, o okulda çalışan herkesin ve öğrencilerin davranışlarını etkiler. Okul kültürünün işbirlikçi olması, öğrencileri okulun amaçlarına daha çok bağlar ve böylece akademik başarı yükselir. Tersi durumda ise akademik başarı düşer (Demirtaş, 2010). Herkesin kendini rahat hissettiği bir kültür ortamında, yaratıcı bir öğrenme ortamı oluşur ve bu durum öğrenci başarısını olumlu yönde etkiler (Kelly, Brown, Butler, Gittens, Taylor ve Zeller, 1998). Bir okulda okul kültürünün güçlü olması, öğrencilerin amaçlarına ve okula daha fazla bağlanmalarına neden olur ve bunun sonucunda akademik başarı yükselir (Sarıer, 2016).
Bir okulun iklimi, o okulu diğer okullardan ayıran ve üyelerinin davranışını etkileyen içsel özelliklerin tümünü yansıtır. Okul iklimi, okul çalışanları tarafından algılanan, onların davranışlarını etkileyen ve okuldaki davranışlara ilişkin kolektif bir algıya dayanan okul ortamının göreli olarak tutarlı özelliğidir (Hoy ve Miskel, 1987). Olumlu bir okul ikliminde öğrenmeye önem verilir, öğrencilerle öğretmenler arasında olumlu ilişkiler vardır, okulda tüm fertler birbirine saygı duyar, adil ve tutarlı bir disiplin sistemi vardır, ailenin desteği önemsenir. Öğrencilerin okula bağlılıkları, okul iklimi ve okuldan memnuniyet durumları ile ilişkilidir. Olumsuz bir okul iklimi öğrencilerin akademik başarısını düşürür ve şiddet davranışlarına yönelme riskini artırır (Özdemir, Sezgin, Şirin, Karip ve Erkan, 2010). Bazı araştırmacılar okul ikliminin öğrenci başarısında fark yarattığını ifade etmişlerdir.
dışından gelen istekleri değerlendirme konusunda daha iyi bir ortam yakalayan okuldur. Sağlıklı bir okulda müdürlerin arkadaş canlısı, açık, destekleyici ve mükemmelliğe inanan bir yapıda olmaları öğrenci başarısını artıran bir okul iklimi yaratmaktadır. Ayrıca öğretmenler de öğrencilerine, meslektaşlarına, okuluna bağlı ve enerjik olan, öğrencileri için ulaşılabilir hedefler koyan yapıya sahip olduklarında öğrenci başarısını artırıcı bir okul iklimi oluşmasına katkı sağlamış olurlar (Korkmaz, 2005). Aynı şekilde Aksu, Gemici ve İşler de (2006) okul ikliminin öğrenci başarısını etkilediği görüşündedir. Okulların öğrenci başarısını artırabileceklerini, okul yöneticilerinin öğretmenlerle uyum içinde çalışmalarının çok önemli olduğunu ifade etmişlerdir. Aksu ve diğerlerinin bulgularına göre, okul müdürlerinin öğretmenlerle ve velilerle ilişkileri çok önemlidir. Çünkü öğretmenler, eğitim işinin en önemli öğesi olarak başarının yakalanmasında büyük bir etkendir. Başka bir çalışmada Korkmaz (2005) okul sağlığının öğrenci başarısı üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşmıştır.
Okulun kendine özgü bir değer sistemi oluşturması ve belirlediği amaçlara etkili şekilde ulaşması, olumlu ve sağlıklı bir örgüt iklimi gerektirir. Öğrencilere ilişkin yüksek başarı beklentisinde bulunulması, öğretmenlerin yeni fikirlere açık olmaları ve işgörenler arasında güven duygusunun olması sağlıklı bir okulun özellikleri arasında gösterilmektedir (Özdemir vd., 2010). Tarter ve Kottkamp (1991), okulların örgütsel sağlığını ölçmek için bir örgütsel sağlık envanteri (OHI) geliştirmiştir. Bu örgütsel sağlık envanterinin altı boyutu bulunmaktadır. Bunlar, mesleki liderlik, kaynak desteği ve müdür etkisi, öğretmen bağlılığı, akademik önem ve kurumsal bütünlüktür. Sağlıklı bir okul bu altı boyutta güçlü performansa sahip olan okuldur (Tsui ve Cheng, 1999). Okul ikliminin ilişkilendirildiği kavramlardan biri okul sağlığının boyutlarından olan öğrenci başarısını temel alan akademik önem boyutudur (Özdemir vd., 2010). Akademik önem, öğrenciler için yüksek ama elde edilebilir amaçlar için okulun baskı kurmasını ifade eder (Tsui ve Cheng, 1999). Düzenli ve ciddi öğrenme ortamları olan, yüksek ama erişilebilir amaçlar ortaya koyan, öğrencileri sıkı çalışan ve birbirine saygı duyan okullarda öğrenci başarısı diğer okullardan daha fazladır (Hoy, Tarter ve Kottkamp 1991). Bu okullarda öğrenme ortamı düzenli ve güvenlidir; öğretmenler öğrencilerin başarılı olacağına inanırlar; öğrenciler derslerine iyi çalışırlar ve akademik açıdan başarılı öğrenciler takdir edilir (Özdemir vd., 2010). Okulun vizyonunu da yansıtan akademik önem değişkeni, öğrenciyi okulun ortaya koyduğu hedeflere motive eder. Düzenli bir eğitim ortamında ilişkilerin samimi, candan ve karşılıklı
saygıya dayanan bir şekilde olduğu ve gerekli eğitim materyalleriyle donatılmış bir okulda öğrenci başarısı kaçınılmazdır (Korkmaz, 2005).