İngiltere

İngiltere’de kamu personeli seçiminde Değerlendirme Merkezi’nden yararlanılmaktadır.

Fast Stream hızlandırılmış liderlik geliştirme programı kapsamında yürütülen seçme

süreci online testler ile başlamakta, online aşamayı geçen adaylar Değerlendirme Merkezi’ne davet edilmektedir. Değerlendirme Merkezi, Fast Stream programındaki kariyer yollarının çoğunda üçüncü ve son aşama olan final seçiminden önceki aşamayı, bazılarında da (örneğin insan kaynakları ve finans) seçme sürecinin son aşamasını oluşturmakta olup, Değerlendirme Merkezi’nde başarılı olan adaylar final seçmelerine alınmaktadır (Faststream.gov.uk, 2019).

Fast Stream programına başvuru süreci online olarak gerçekleştirilmekte olup, adayların öncelikle Fast Stream sistemine kaydolması gerekmektedir (Apply for the Civil Service Fast Stream , 2019). Seçme sürecinin ilk aşaması online testler, online evrak sepeti ve video mülakat olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Online test kapsamında durumsal yargı testi, davranışsal anket ve bazı kariyer yollarında (Ticari ve Finans) video mülakatta başarılı olan adaylara online sayısal test uygulanmaktadır. Durumsal yargı testi, Fast Stream programında üstlenilecek role yönelik senaryo ve sorulardan oluşmakta olup, adaylardan bu soruları iş yerinde benzer bir durumla karşı karşıya kalmaları durumunda nasıl davranacaklarını düşünerek yanıtlamaları beklenmektedir. Davranışsal ankette ise adaylar Fast Stream ve kamu hizmeti yetkinliklerine yönelik olarak kendilerini değerlendirmektedir (Civil Service Fast Stream FAQs: Online Tests, 2019).

Online aşamayı geçen adaylar Değerlendirme Merkezi’nde bir dizi egzersize katılarak yetkinlikler yönünden değerlendirilmektedir. FSAC’de (Fast Stream Assessment Center - Fast Stream Değerlendirme Merkezi) değerlendirilen yetkinlikler amaçlara yönelik stratejik yaklaşım, analiz ve karar verme, üretken ilişkiler kurma ve çevikliği öğrenme, öncülük etme ve iletişim kurma olmak üzere dört grupta toplanmış olup, bunlar aşağıda açıklanmaktadır (FSAC Guide 2018-2019, 2019, s. 3-4):

1. Hedeflere stratejik yaklaşım

 Büyük resmi görmek

 Kendisinden beklenen rolün örgütsel hedefleri ve daha geniş kamu ihtiyaçlarını nasıl desteklediği ile ilgili derin bir anlayışa sahip olmak.

 Örgütsel hedeflere ulaşmak ve en yüksek değeri sağlamak.

 Değişim ve iyileştirme

 Duyarlı ve yenilikçi olmak, etkili bir değişim yaratmak istemek.

 Değişime açık olmak, iyileştirmeler için fikirler önermek, daha akıllıca ve daha odaklı çalışmak.

2. Analiz ve karar verme

 Etkili kararlar vermek

 Objektif olmak; doğru ve profesyonel şekilde tavsiye vermek için esaslı bir muhakeme, kanıt ve bilgi kullanmak.

 Düşüncesini net şekilde ifade etmek, öncelikleri belirlemek, iyi gerekçelendirilmiş kararlar almadan önce kanıtlara dayalı olarak seçenekleri değerlendirmek.

3. Üretken ilişkiler kurma ve çevikliği öğrenme

 İş birliği ve ortaklık yapmak

 İşin yapılmasına yardımcı olmak için insanlarla pozitif, profesyonel ve güvene dayalı iş ilişkileri geliştirmek ve bu ilişkileri sürdürmek.

 Etkili çalışmak, bilgi paylaşmak ve iyi ilişkiler kurmak, varsayımlarla başa çıkma konusunda kendine güvenmek.

 Kabiliyet oluşturmak

 Sürekli öğrenmeye güçlü bir şekilde odaklanmak.

 Bilgi ve becerilerini güncel tutmak.

4. Yol gösterme ve iletişim kurma

 Önderlik yapmak; Açık şekilde, inançla ve coşkuyla iletişim kurmak.

 Herkes için adil fırsat ve farklılıklara sahip vatandaşlara kendini adama ilkelerine destek olmak.

Yukarıda ifade edilen yetkinlikleri değerlendirmeye yönelik olarak FSAC’de analiz, grup ve liderlik egzersizleri uygulanmaktadır. Grup egzersizinde 4, 5 ya da 6 aday belirli bir senaryo dâhilinde kamusal bir görevin yerine getirilmesine yönelik tavsiyelerde bulunmak üzere bir araya gelmektedir. Egzersize başlamadan önce adaylara gerekli bilgiler verilerek hazırlık yapmaları için süre verilmekte, sonrasında ise adaylardan iş birliğine dayalı olarak birbirleriyle etkileşime girerek hem temsil ettikleri pozisyon hem de dâhil oldukları grup için en iyi sonuca ulaşmaları beklenmektedir. Grup egzersizinde adaylar arasında atanmış herhangi bir başkan ya da lider bulunmamaktadır. 1-1,5 saat arasında süren bu egzersiz türünde analiz ve karar verme, üretken ilişkiler kurma ve çevikliği öğrenme ile yol gösterme ve iletişim kurma yetkinlikleri değerlendirilmektedir (FSAC Guide 2018-2019, 2019, s. 5-6). Analiz egzersizinde adaya bir dizüstü bilgisayarı ve senaryolar hakkında birtakım dokümanlar sağlanmakta ve adaydan kendisine sağlanan bu dokümanları okuyarak analiz etmesi, devamında da bir dizi soruyu cevaplaması ve seçtiği senaryo ile ilgili gerekçeli olarak bir öneri yazması beklenmektedir. 1,5 saat süren bu egzersiz türünde hedeflere stratejik yaklaşım, analiz ve karar verme, yol gösterme ve iletişim kurma yetkinlikleri değerlendirilmektedir. Liderlik egzersizinde ise adaya egzersizle alakalı doküman verilmekte, sonrasında ise adaydan hazırlık yaparak değerlendiriciyle bir toplantı yapması ve dokümanda yer alan hususları nasıl ele aldığını anlatması beklenmektedir. Adaya kendisine verilen dokümanı okuyarak toplantıya hazırlanması için 25 dakika, değerlendirici ile görüşme için de 30 dakika süre verilmektedir. Yaklaşık 1 saat süren bu egzersiz türünde adayın hedeflere stratejik

yaklaşım, üretken ilişkiler kurma ve çevikliği öğrenme, yol gösterme ve iletişim olmak üzere üç alana yönelik performansı ya da diğer bir ifadeyle yetkinliği değerlendirilmektedir (FSAC Guide 2018-2019, 2019, s. 5-11). Buraya kadarki açıklamalar dikkate alındığında, FSAC’de uygulanan egzersizlerin genel olarak daha önce açıklanan Değerlendirme Merkezi egzersizlerinden Lidersiz Grup Tartışması, Vaka Analizi ve Sözlü Sunum egzersizleri ile benzerlikler gösterdiği söylenebilir.

FSAC’de değerlendiriciler adayların ismi dışında hiçbir bilgiye (başvuru formunda yer alan bilgiler, seçme sürecinin önceki aşamalarında alınan puanlar da dâhil olmak üzere) sahip olmayıp, adaylar sadece egzersizlerde göstermiş oldukları performansa göre değerlendirilmektedir. Böylelikle adayların sosyoekonomik durumu, etnik kökeni, cinsiyeti, engellilik durumu, görünümü, yaşı, aksanı, siyasi görüşü, kişisel inançları vb.

verilecek nihai kararı etkilememekte ve adayların bakış açılarını özgür şekilde ifade etmelerine imkân sağlanmaktadır (FSAC Guide 2018-2019, 2019, s. 3). Bu bağlamda FSAC’nin fırsat eşitliğine dayalı ve adil bir işleyişe sahip olduğu anlaşılmaktadır.

İngiltere’de biri Newcastle’da diğeri Londra’da olmak üzere iki Fast Stream Değerlendirme Merkezi bulunmakta olup, adaylar özel durumları da dikkate alınarak bu iki merkezden birinde değerlendirmeye girmektedir (Civil Service Fast Stream FAQs:

Assessment Centre and Final Selection, 2019). Fast Stream Değerlendirme Merkezi süreci ile ilgili olarak diğer bazı önemli hususlar aşağıda belirtilmektedir (FSAC Guide 2018-2019, 2019):

 Değerlendirme Merkezi egzersizleri 5 saat sürmekte olup, sabah oturumları genellikle 08.00 - 13.00 arasında, öğleden sonra oturumları ise 12.30 - 17.00 arasında yapılmaktadır.

 Değerlendirme süreci resmi bir süreç olup, adaylar davranış ve kıyafet noktasında buna uygun olarak hareket etmelidir.

 Adayların zamanında Değerlendirme Merkezi’nde olmaları gerekmektedir.

 Değerlendirme Merkezi sürecinde engelli adaylara, ihtiyaç duymaları halinde, gerekli destek (yardımcı personel desteği vb.) sağlanmaktadır.

 Değerlendirme Merkezi’ne davet edilen adayların seyahat masrafları belirli şartlara bağlı olarak karşılanabilmektedir.

 Değerlendirme Merkezi süreci tamamlandıktan sonra adaylara egzersizlerdeki performansları ile bazı güçlü ve gelişime açık yönleri ile ilgili geri bildirimde bulunulmakta olup, adaylar bu geri bildirimleri içeren rapora online olarak erişilebilmektedir.

Değerlendirme Merkezi’nin kullanıldığı hızlandırılmış liderlik geliştirme programına (Fast Stream) hem yeni mezunlar hem de mevcut kamu personeli başvurabilmektedir (Faststream.gov.uk, 2019).